Ondalık kesirler mevzu sunumu. Ondalık kesir nedir, aşağılık kesir ile arasındaki farklar nedir? Ondalık kesirler de dört işlem iyi mi yapıl...
Ondalık kesirler mevzu sunumu. Ondalık kesir nedir, aşağılık kesir ile arasındaki farklar nedir? Ondalık kesirler de dört işlem iyi mi yapılır?
Bir bütünü gösteren, bölüntüsü (kesri) olmayan sayılara tam sayı denir. Kesir’i de biliyoruz: Bir bütünün (tam sayının) bölündüğü eşit parçaların her herhangi birine kesir denir, Örnek: Bir portakalı 14’e ayırdık, içinden 5’ini aldık. Bu konuyu şöyleki yazdık:
5/14
— «Beş bölü ondört» ya da 14 «Ondörtte beş» diyerek okuduk.
Bu bir aşağılık kesir’dir. Bir de «ondalık kesir» var. İşte, şimdi ondalık kesir’leri göreceğiz.
BAYAĞI KESİRLE ONDALIK KESRİN FARKI
• Adi kesirde bir bütünü istediğimiz bölüme ayırabiliriz.
3/7, 22/45, 56/102, 10/48 şeklinde
Peki, bir şeyi 10’a, 100’e, 1000’e ayırırsak bu tarz şeyleri iyi mi yazarız?
Yukarıda gördüğümüz şeklinde aşağılık kesirle şöyleki yazabiliriz:
3/10, 8/10, 45/10, 652/1000
• Ondalık kesirde bir tüm 10’a, 100’e, 1000’e, 10.000’e bölünmüştür.
Şimdi, buna bakılırsa, yukarıdaki kesirleri ondalık kesre çevirelim:
3/10=0,3 8/10=0,8 45/10=4,5 652/1000=0,652
Demek oluyor ki bu şekilde paydası 10; 100; 1.000 olan kesirleri bizler aşağılık kesir şeklinde değildir de, tek bir sayı olarak da gösterebiliriz. Sayının tam kısmı ile kesirli kısmını da bir virgülle (,) ayırırız. İşte bu yolla elde ettiğimiz sayıya ondalık kesir denir.
ONDALIK KESRİN KOLAYLIĞI
Ondalık kesirlerle aritmetiğin dört işlemini yapmak aşağılık kesirlerle yapmaktan daha kolaydır.
Aldığımız kesrin tam kısmı var ise onu virgülden ilkin yazarız.
8 6/10 (8 tam 6 bölü 10) kesrini ele alalım. Bu konuyu ondalık kesir olarak 8,6 şeklinde yazarız; «8 tam sayı, onda 6» diye de okuruz. Onda 6 yerine yüzde 6 olursa virgülden sonrasında bir sıfır koyarız. Şu şekilde: 8,06. Sayı 8 tam sayı binde 6 ise virgülden sonrasında 2 tane sıfır koyarız, sayı 8,006 olur.
Virgülden sonrasında kaç tane sıfır koyacağımızı idrak etmek için basamak sayarız. Virgülden sonraki basamaklar onda birler, yüzde birler, binde birler… diyerek gider.
Ondalık kesirde virgülün solundaki sıfırın soluna sıfırlar koymak hiçbir mana taşımaz; bu nedenle, sayının değerinde bir değişme yaratmaz, mesela: 0,158=000,158’dir. Yalnız, bu sıfırları koymak gene de doğru değildir. Hiçbir anlamları olmadıktan başka sayıyı olduğundan karışık gösterirler.
Ondalık kesirlerin başka bir özelliği: Virgülün sağındaki sayıya sıfır eklenince kıymet değişmez, mesela: 0,5 kesrini alalım. Bu «onda beş» anlamına gelir. Virgülün sağındaki sayıya bir sıfır ekleyelim: 0,50 (yüzde elli) olur. Düşünülürse görülür ki iki kesir birbirine eşittir; çünkü her ikisi de «yarım» anlamına gelir. Adi kesre çevirirsek 1/2 olur.
Ondalık kesirleri 10 ile çarpmak ya da 10’a bölmek çok kolaydır.
• Ondalık bir kesrin virgülünü bir basamak sağa götürürsek o sayıyı 10 ile çarpmış oluruz, örnek:
8,435×10 = 84,35 0,056×10 = 0,56
YORUMLAR