Pastırma nedir, iyi mi yapılır? Pastırma ilk ne vakit yapılmıştır, tarihçesi ve özellikleri hakkında bilgi. Pastırmanın Tarihçesi Etten tu...
Pastırma nedir, iyi mi yapılır? Pastırma ilk ne vakit yapılmıştır, tarihçesi ve özellikleri hakkında bilgi.
Pastırmanın Tarihçesi
Etten tuzlanıp kurutularak meydana getirilen yiyeceğe «pastırma» denir. Çok eski bir Türk yemeğidir. Ismi da «bastırma» kelimesinden gelir. Çünkü pastırma yapmak için sığır eti, tuzla, «çemen»le bulanıp bastırılır, sonrasında ya güneşte, ya da ise tutularak kurutulur .
«Çemen» maydanozgillerden bir bitkidir. Tohumunda çok hoş bir koku vardır. Bu tohum kurutulup öğütülür, un haline getirilir, sarmısakla, kırmızı biberle karılarak pastırmanın üstüne sürülür. Bu şekilde, etin kokuşması önlenmiş olur.
Pastırmanın zamanı, Orta Asya’da Hun Türkleri’ne, Oğuzlar’a kadar dayanır. Savaşçı oldukları için hayatları at üstünde geçen Eski Türkler, yola, muharebeye giderken yanlarına tuzlanmış at eti, sığır eti alırlardı. Durmak için vakitleri olmadığından atın eyerine bağlıyarak, bacaklarının arasına sıkıştırdıkları bu tuzlu et parçaları, günlerce, haftalarca devam eden seyahat esnasında basıla basıla pastırma haline gelirdi. Karnı acıkan atlı, bu eyerindeki tuzlu etten bıçağı ile bir parça keserek ağzına atar, böylelikle rahatlıkla, zaman kaybetmeden beslenirdi. Sonraları pastırma evlerde de yapılmaya başlandı.
Anadolu’ya pastırmanın hangi tarihte geldiği kati olarak belirgin değilse de, Selçuklular tarafınca getirilmiş olduğu öne sürülür. O zamandan bu zamana kadar en iyi pastırma Kayseri’de yapıldığı için, Türkiye’de pastırmanın anaryur-du Kayseri sayılır. Bununla birlikte, yurdun derhal her yerinde, bilhassa Şark illerinde de pastırma yapılmaktadır.
En iyi pastırma sığır etinden yapılır. Bir inekten averaj 50-60 kilo birinci, 20-30 kilo kadar da ikinci nevi pastırma çıkar. Sırttan meydana getirilen pastırmalar üstün sayılır.
Pastırmanın başlıca türleri şunlardır:
«Sırt», «kuşgönü» (fileto tarafı), «şekerpare», «dilme.»
Pastırma, Türklerin eliyle Rumeli’ye, Balkanlar’a götürülmüş, buralarda da tutulan bir yiyecek olmuştur.
YORUMLAR