ŞAKAYIK a. (ar. latife'ik). Büvük kırmızı çiçekli, parçalı ya da tüm yapraklı ve etli yumruca köklü çokyıllık otsu ya da çalına...
ŞAKAYIK a. (ar. latife'ik). Büvük kırmızı çiçekli, parçalı ya da tüm yapraklı ve etli yumruca köklü çokyıllık otsu ya da çalınası nebat. (Bil. a. Paeonia; düğünçiçeğigiller familyası.)
—Ansİkl. Şakayığın bilimsel ismi Paeonia, yunanlı doktor Paeon'dan gelir. Homeros'a bakılırsa bu doktor cehennem tanrısı Plüton'un Herakles'ten almış olduğu yarayı tedavi etmek için bu bitkiyi kullanmıştır.
Şakayıklar Avrupa, Asya ve Şimal ABD'da ormanlarda tabii olarak yetişen bitkilerdir.
Türkiye'de dağ ormanlarında yetişen beş türü vardır. Bunlara bölgesel olarak ayıgülü, eşekgülü şeklinde isimler verilir.
Şakayığın çiçekleri 5Tİ tiptedir; erkekorganları pek çoktur ve katmerli çiçeklerde bu tür şeyler taçyaprağımsı biçime girer. Meyve 2 ila 5 gözlü ve çok çekirdeklidir. Tüm şakayık türleri bahçelerde süs için ye- tiştirilebilecek kadar güzel çiçekli bitkiler dir. Birden fazla örnek: otsu türler içinde, değişik renkli, hoş kokulu Çin şakayığı ve bahçe şakayığı; odunsu türler içinde, Paeonia moutan ve sarı şakayık.
Şakayıklar çoğu zaman kök sürgünleriyle çoğaltılabilen her mevsime dayanıklı ve her tür bıteğen toprağa elverişli bitkilerdir. Tohumdan üretilen şakayıklar ama beş altı yıl sonrasında çiçek açar.
Otsu şakayık türlerinden bazılarının (Paeonia mascuia [P. officinalis] ve P. peregrina [R decora] vb.) kurutulmuş kökleri halk hekimliğinde infusyon yapılıp içilerek peklik verici, sara nöbetlerine ve öksürüğe karşı yatıştırıcı olarak kullanılır Şakayığın kökleri ve çiçekleri Türkiye' nin ihraç ürünlerındendir, şark ülkelerine satılır.
Kaynak: Büyük Larousse
Şakayık Yetiştiriciliği
Şakayık (Paeonia)
Şakayık ve Sıhhat için Yararları
ŞAKAYIK (TDK)
Düğünçiçeğigillerden, çiçekleri türlü renkte, güzel bir süs bitkisi (Paeonia).
Düğünçiçeğigillerden, çiçekleri türlü renkte, güzel bir süs bitkisi (Paeonia).
YORUMLAR