VERİMLİLİK a. Bir şeyin, bir etkinliğin, bir kimsenin verimli olma durumu, özelliği: Bir toprağın, bir çabanın, bir yazarın verimlil...
VERİMLİLİK a. Bir şeyin, bir etkinliğin, bir kimsenin verimli olma durumu, özelliği: Bir toprağın, bir çabanın, bir yazarın verimliliği.
—ikt. Bir üretim etkinliğinin sonucu ile bu sonuca (üretim) varmak için kullanılan araçlar arasındaki ilişki. (Çoğu zaman üç tür verimlilik olduğu kabul edilir: sermayenin verimliliği, katma değerin, durağan(durgun) sermayenin tüketim hacmine oranı: emeğin verimliliği, katma değerin emek harcama saatleri sayısına oranı; etmenlerin global verimliliği, katma değerin ana para ve emek etmenlerine oranı.) [Bk. ansiki. böl.]
—Ziraat ve Pedol. Toprağın, havalanmayı ve su ile beslenmeyi elde eden fizyolojik yapıya ve hem de yetiştirilen ya da kendi kendine biten bitkilerin büyümesi için lüzumlu mineral ve organik besleyici element rezervlerine bağlı niteliği. (Aslında verimlilik düzeyini belirleyen etmen emici komplekstir. Çok verimli topraklar içinde steplerdeki karatopraklar [çernozyom], limon üstündeki kalkerli ılıman esmer topraklar, ulusal alüvyonlar üstündeki genç topraklar sayılabilir.)
—AnsİKL. ikt. Verimlilik, bir üretimin, o üretime ilişkin etmenlerden herhangi birine ya da tümüne kısmı olarak tanımlanmak istendi; böylece emeğin verimliliği, üretimin kullanılan emek miktarına kısmı oluyordu. Bu görüş, verimliliği, üretimi koşullandıran çeşitli etmenlere oranla bir "randıman" durumuna sokmakta ve deyimi, “etkinlik†deyimiyle anlamdaş yapmaktaydı. Ne var ki, bu durumda verimliliğin ölçülmesinde çeşitli zorluklarla karşılaşılıyordu (bilhassa kati normlara gore belirtilmek istendiği süre).
Eldeki istatistiksel veriler, verimlilikle yaşam düzeyi içinde gerek süre gerek yer bakımından sıkı bir ilişki bulunduğunu gösterdi. Bilhassa çeşitli ülkelerdeki büyük farklar (bir çok kez 1'e 3, kimi zaman 1'e 10 ve hatta daha çok), büyük seviyede, verimlilik farklarıyla açıklanır. Bu farklar, yalnızca, yararlanılan organik ların ebatlarına ve donanım düzenine bağlı değildir; büyük seviyede iş örgütlenmesindeki eşitsizliklerin sonucudur. Nitekim, iş örgütlenmesi, üretim süreci tarafınca yaratılan gelirlerin artışını ve mal ve hizmetlerin gerçek fiyatlarındaki düşüşü belirler.
—Ziraat. Verimlilik, bir toprağın bolca ürün vermeye elverişliliğini ifade eder, çiftçinin emek vermesi yardımıyla toprağın ulaştığı üretim düzeyi ile belirginleşir. Ham topraklara özgü olan organik verimlilik, toprağın yalnızca kendi niteliklerine bağlı bir üretim kapasitesidir. Edinsel verimlilik, yeteri kadar uzun süre işlenmiş bakımlı bir tarımın sonucudur. Tahribe uğrayan verimlilik (toprağın gücünün tükenmesi) kısırlaşan toprağa gübre katmakla aniden düzelemez. iklim koşullan (yağmur durumu, ısı, ışık) verimlilik için başta gelen etmenlerdir, zira bunlar her bitkiyi etkisinde bırakır ve toprağın değişimini belirler: verimlilik daima belirli ortam koşularıyla ilintilidir. Verimlilik, hem de toprağın yapısı, kimyasal bileşimi ve topraktaki mikroorganizmaların biyolojik etkinliğiyle de ilgilidir. Buna gore verimlilik, verimi etkileyen nedenlere bağlıdır ve çok değişkenli karmaşık bir işlev oluşturur, bu değişkenlerse ne rahat, ne de bağımsızdır.
—ikt. Bir üretim etkinliğinin sonucu ile bu sonuca (üretim) varmak için kullanılan araçlar arasındaki ilişki. (Çoğu zaman üç tür verimlilik olduğu kabul edilir: sermayenin verimliliği, katma değerin, durağan(durgun) sermayenin tüketim hacmine oranı: emeğin verimliliği, katma değerin emek harcama saatleri sayısına oranı; etmenlerin global verimliliği, katma değerin ana para ve emek etmenlerine oranı.) [Bk. ansiki. böl.]
—Mal. ikt. Verginin verimliliği, verginin randımanı, kısaca vergi hâsılatı olarak devletin kasasına giren paraların tutarı (vergi tahsilatı harcamaları çıktıktan sonrasında).
—Ziraat. Verimli olan toprağın niteliği. (Bk. ansiki. böl.)
—Ziraat. Verimli olan toprağın niteliği. (Bk. ansiki. böl.)
—AnsİKL. ikt. Verimlilik, bir üretimin, o üretime ilişkin etmenlerden herhangi birine ya da tümüne kısmı olarak tanımlanmak istendi; böylece emeğin verimliliği, üretimin kullanılan emek miktarına kısmı oluyordu. Bu görüş, verimliliği, üretimi koşullandıran çeşitli etmenlere oranla bir "randıman" durumuna sokmakta ve deyimi, “etkinlik†deyimiyle anlamdaş yapmaktaydı. Ne var ki, bu durumda verimliliğin ölçülmesinde çeşitli zorluklarla karşılaşılıyordu (bilhassa kati normlara gore belirtilmek istendiği süre).
Eldeki istatistiksel veriler, verimlilikle yaşam düzeyi içinde gerek süre gerek yer bakımından sıkı bir ilişki bulunduğunu gösterdi. Bilhassa çeşitli ülkelerdeki büyük farklar (bir çok kez 1'e 3, kimi zaman 1'e 10 ve hatta daha çok), büyük seviyede, verimlilik farklarıyla açıklanır. Bu farklar, yalnızca, yararlanılan organik ların ebatlarına ve donanım düzenine bağlı değildir; büyük seviyede iş örgütlenmesindeki eşitsizliklerin sonucudur. Nitekim, iş örgütlenmesi, üretim süreci tarafınca yaratılan gelirlerin artışını ve mal ve hizmetlerin gerçek fiyatlarındaki düşüşü belirler.
—Ziraat. Verimlilik, bir toprağın bolca ürün vermeye elverişliliğini ifade eder, çiftçinin emek vermesi yardımıyla toprağın ulaştığı üretim düzeyi ile belirginleşir. Ham topraklara özgü olan organik verimlilik, toprağın yalnızca kendi niteliklerine bağlı bir üretim kapasitesidir. Edinsel verimlilik, yeteri kadar uzun süre işlenmiş bakımlı bir tarımın sonucudur. Tahribe uğrayan verimlilik (toprağın gücünün tükenmesi) kısırlaşan toprağa gübre katmakla aniden düzelemez. iklim koşullan (yağmur durumu, ısı, ışık) verimlilik için başta gelen etmenlerdir, zira bunlar her bitkiyi etkisinde bırakır ve toprağın değişimini belirler: verimlilik daima belirli ortam koşularıyla ilintilidir. Verimlilik, hem de toprağın yapısı, kimyasal bileşimi ve topraktaki mikroorganizmaların biyolojik etkinliğiyle de ilgilidir. Buna gore verimlilik, verimi etkileyen nedenlere bağlıdır ve çok değişkenli karmaşık bir işlev oluşturur, bu değişkenlerse ne rahat, ne de bağımsızdır.
Kaynak: Büyük Larousse
Hidroelektrik santrallerde verimlilik iyi mi sağlanır?
verimlilik ingilizcesi
- productivity; fruitfulness.
YORUMLAR