yalıtım isim, fizik 1 . Elektrik akımının negatif etkilerini önlemek için iletkeni kauçuk, lastik, porselen vb. ile kaplama, yal...
yalıtım
isim, fizik
2 . Elektrik, ses ve ısı akımını engelleme, yalıtım.
Kaynak:TDK
Lugat 2000 Lügat - Türkçe-İngilizce-Almanca-Fransızca Lügat
Lügat Nedir? Lügat Hakkında
Yalıtım Nedir?
maddelerin sesi daha iyi iletmesinin sağlamasına denir
Yalıtım Nedir
, ilk çağlardan bu yana insanlık yaşamı süresince naturel etkenlerden korunmak için gereksinimler doğrultusunda uygulanan koruyucu önlemlerdir.
Yalıtım'ın üç ana unsuru vardır bunlar;
Sıcak ve soğuk için Isı yalıtımı,
Yağmur suları vb. şeylerden korunmak için Su yalıtımı,
Gürültü kirliliğini önlemek için Ses yalıtımı,
ISI YALITIMI: Çoğu zaman sıcak ve soğuk şeklinde meteorolojik etkenlerden korunmak için uygulanan yalıtım çeşididir.
Organik yaşamın başlamasıyla tüm canlılar, kendilerini naturel olarak vücutlarındaki deri ve kürklerinden yalıtmışken vücut ısı direnci en zayıf olan insanoğlu ise naturel yaşamdan kendilerini ev, sığınak ve mağara şeklinde bölgeleri keşfederek ısı yalıtımını elde etmiştir.
Endüstri toplumunun gelişmesi ve şehirleşme yapısı, Ozon tabakasına salınan sera gazları, naturel yaşamın zedelenmesine niçin olurken, şehirleşen toplumlar ve mahalli yönetimler, enerji maliyetlerinin düşürülmesine yönelik ısı yalıtım tedbirlerinin arttırılmasını sağlamaya adım atmıştır.
Günümüzde belirttiğimiz etkenlerden korunmak için ısı iletme değerleri düşük yapı malzemeleri üretilmeye başlanmış ISI YALITIMI dahada verimli hale gelmiş olarak sıhhatli yaşam koşulları oluşturmuştur.
SU YALITIMI: İnsanlık, atmasforik; yağmur, sel, kar şeklinde naturel etkilerden korunma amaçlı ortaya çıkarmıştır.
İlk okul ders kitaplarında gördüğümüz insanlığın ilk olarak kapalı yaşam alanlarını (Mağara vb.) tercih etmesinin esas sebebi, yağmur sularından korunmasıdır.
Bundan dolayı, su yalıtımının ilk keşfedilmesi tarihler öncesine denk gelmektedir.
Günümüzde ise su yalıtımı, insanların yalnız yağmur sularından korunduğu bir yöntem değildir..
Su yalıtımı, yaşam alanlarının gelişmesi ile hayatımızın bir çok alanında karşımıza çıkmaktadır.
İlk çağlarda su yalıtımı insanların yaşamını korumak için önemliydi sadece günümüzde yapılarımızında korunması için ehemmiyet kazanmıştır.
Su yalıtımı, yaşam alanlarımızın korozyondan korunmasını sağlarken yapılarımızın uzun seneler fizyolojik dayanımını arttırmaktadır.
SES YALITIMI: Ses yalıtımının keşfi ise, insanları öteki canlılardan ayırt eden esas nedendir.
Tarih öncesi naturel yaşam insanlığın gelişmesini sağlarken Endüstri toplumunun gelişmesi ile gürültü oluşmasınında başlamasına niçin olunmuştur.
Ses, bir tür enerji olmasına karşın insanları kimi süre mutlu eden kimi süre düşünmesini elde eden kimi zamanda rahatsız eden bir etkendir.
Bundan dolayı yaşamımızda istemediğimiz seslerden korunma yöntemine SES YALITIMI denir.
*Isı yalıtımında, ısı geçiş direncine ısı iletim katsayısı hesaplamasına, Lamda denir.
*Ses yalıtımında, ses geçiş enerjisine ise, Desibel denir.
YALITIM a. Bir binanın içiyle dış ortam arasındaki ısı alışverişini azaltmak (ısı yalıtımı) ya da istenmeyen seslerin kapalı bir mekâna girmesini önlemek (ses yalıtımı) için geliştirilen ve uygulanan yöntem ve tekniklerin tümü. (Eşanl. İZOLASYON. TEC RİT.) [Bk. ansikl. böl. İnş.]
—Akust. Akustik yalıtım, biri kapalı bir ortamın haricinde, diğeriyse bu ortamın içinde bulunan iki nokta arasındaki akustik yeğinliği azaltma. (Bu iki nokta yerini iki nokta kümesi alabilir; bu durumda akustik yalıtım her iki kümedeki yeğinliklerin averajının azaltılması olarak tanımlanır.) || Kaba akustik yalıtım, kapalı bir ortamda piyasaya sürülen bir sesin ortalama akustik yeğinlik düzeyi ile ikinci bir kapalı ortama iletilen aynı sesin akustik yeğinlik düzeyi arasındaki fark. (Bu fark, gerek belirli bir frekans, gerek belirli bir frekans bandı ya da tümel olarak belirli bir tayfta gürültü için desibel cinsinden anlatılır) || Kapalı bir ortamın dış ortama nazaran kaba akustik yalıtımı, kapalı bir ortamın haricinde, bu ortamı çevreleyen duvarlardan birinin 2 m önünde bulunan bir noktanın akustik yeğinlik düzeyi ile kapalı ortamdaki akustik yeğinlik düzeyi arasındaki fark.
—Elektrotekn. iletken bir düzeneğin, yalıtım sebebiyle kazanılmış olduğu niteliklerin tümü. || Yalıtım direnci, yalıtkanlarla birbirinden ayrılmış iki cisim ya da düzenek arasındaki direncin belirli koşullar altında ölçülen kıymeti. (Elektrik motorlu ev aletlerinde yalıtım direncinin değerinin çoğu zaman 2 ya da 7MO'dan büyük olması gerekir.) || Yalıtım düzeyi, bir düzeneğin yalıtımının hususi koşullarda dayanabilmesi ihtiyaç duyulan kontrol gerilimi. (Elektrik motorlu ev aletlerinde bu gerilim duruma nazaran 500 ile 3 750 V arasındadır.) || Yalıtım hatası, yalıtım direncinin aşırı derecede azalması. || Yalıtım uzaklığı, gerilmiş bir telin iki iletken kısmı arasındaki en kısa uzaklık.
—inş. Yüzeysel yalıtım, bir kiriş ya da levha üstüne, tabancayla bir yapıştırıcı ve lifler püskürterek meydana gelen ses ve ısı yalıtımı.
—Kâğ. san. Elektrik yalıtım kâğıdı, yüksek elektrik direnci sebebiyle elektrik sanayisinde yalıtım için kullanılan kâğıt ya da karton. (Eşanl. DİELEKTRİK KÂĞİT)
—Psıkan. Bir tasarım ya da bir eylemle ferdin düşüncelerinin ya da etkinliklerinin tümü arasındaki bağlantıların kopması sonucunu doğuran (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. inş. Isı yalıtımı. Isıtmanın lüzumlu olduğu tüm sanayileşmiş ülkelerde, binaların ısı yalıtımını belli kurallara bağlayan bir yönetmelik bulunur. Birçok ülkede, maksimum yüzeysel ısı geçirme katsayısı (K katsayısı), her bir yüzey (duvar teras vb.) için ayrı ayrı belirlenmiştir. Hacimsel ısı kaybı katsayısı ya da G katsayısı, bir binanın ya da bir konutun yararlı her m3'ü başına, iç ve dış ortam arasındaki ısı sapması derecesi için ısı kayıplarını belirtir. Bu katsayısı iklim bölgesine, ısıtma sistemine (elektrikli ya da başka tür ısıtma) ve bazı geometrik özelliklere bağlı olarak kimi değerleri aşamaz. Yönetmeliklerde G katsayısı değerinin gittikçe küçültülmesi, aşırı yalıtım diye adlandırılabilecek bir sonuca götürmüştür Gene de. kullananların ve camlardan gelen ışımanın sağlamış olduğu bedelsizi ısılar da hesaba katılırsa, bir binanın ya da bir mekânın yalıtımı B katsayısıyla belirlenebilir. B katsayısı, tarif olarak G katsayısıyla aynıdır (m3 ve kelvin başına watt) fakat G katsayısının hesaba katmadığı bedelsiz ısıları da dikkate alır. Duruma nazaran, biri ya da diğeri Isover-Saint-Gobain belgesine nazaran kilit geçirme kanalıyla boruda ısı yalıtımı göz önüne alınır. Bilhassa konutlarda G katsayısı, havalandırma kanalıyla oluşan ısı kayıplarını hesaba katar. Konut haricinde kalan mekânlarda, benzer bir katsayı olan G, devreye girer kİ, bu katsayı da, havalandırma ve sızma kayıplarını değil, yalnız çeperler kanalıyla ısı yitimini dikite alır.
Yakın bir gelecekte, binaların ısı yalıtımının geliştirilen yeni tekniklerde daha da iyileştirilebileceği düşünülmektedir. Dinamik yalıtım adında olan teknikler, çeperler içinde hava dolaşımını öngörür (bir lam içinde dolaşan hava; bir yalıtkan içinden geçerek dolaşan hava; gene yalıtkan içinden geçen, fakat bir ısı pompası yardımıyla devamlı tazelenen hava).
Sözü edilen yöntemlerin tümü, yeni inşa edilecek binalar için geçerlidir. Eski yapılarda duvarların yalıtımı dıştan gerçekleştirilir. Çeşitli yalıtım teknikleri içinde, araya yalıtkan bir gereç koyarak cepheye taş ya da arduvaz kaplama, hususi bir katman da ilave ederek karma sıvalar uygulama sayılabilir.
Ses yalıtımı. Yalıtımı değiştirebilecek bir çok etken içinde en önemlilerinden biri, sesin katettiği yol üstünde yer edinen çe perin ya da engelin kütlesidir. Yalıtım oranı kütleye bağlı olarak artarsa da, bu yavaş bir artıştır. Frekansa bağlı artış da orta düzeydedir. Süratli fakat ortalama sonuçlar veren bir hesaplama kuralı şudur: hacmi 100 kilogram/m2 olan bir çeper, 1 000 Hz'lik frekansta 40 desibellik (dB) yalıtım sağlar. Kütle iki katına çıkarıldığında yalıtım 4 dB artar; kütle ikiye bölündüğündeyse 4 dB azalır Frekans iki katına çıktığında, yalıtım 5 dB artar; yarı yarıya azaldığında 5 dB azalır. Yukanda verilen değerler, gerçekte sesin yeğinlik düzeylerinin farklarıdır Yapıda bu değerler sadece, yüzey hava akışını geçirmiyorsa (çatlaksız, kenarları sıvanmış, kapı ve pencere derzleri iyi yapılmış yüzeyler) ve yan yüzeyler ya da borular kanalıyla dolaylı ses iletimleri en aza indirilmişse elde edilebilir. Duvar karma yapıdaysa (mesela üstünde kapı ya da pencereler var ise), toplam ses yalıtım kıymeti, zayıf öğenin yalıtım değerine daha yakındır ve kapı ya da pencere yüzeyi ile toplam duvar yüzeyi arasındaki oran büyüdükçe, bu değere iyice yaklaşır.
İstenmeyen seslere karşı iyi bir korunma, 1 000 Hz'de 50 dB düzeyinde minimum yalıtım ve konutun içiyle dışı arasındaki gürültüye bağlı olarak, bitişik düzende frekansla 30-50 dB düzeyinde bir değişme gerektirir. Yüksek yalıtım değerlerine ulaşmak ya da duvar kütlelerini görece azaltmak için, iki öğesi arasındaki rijit bağlantılar olabildiğince en aza indirilmiş çift çeperler kullanılmalıdır. Döşemeler üstünde oluşan darbe seslerinden korunmak için, bu darbeleri hafifleten bir kaplama (halı, moket, yeterince esnek plastik, esnek bir ürün üstüne dayanan beton plak) uygulanmalıdır. Çalışan bir makinenin yarattığı titreşimler, hem onu çevreleyen havaya, hem de onunla temas halinde olan katı cisimlere dışa uygulanan yalıtkan ve kaplama (arduvaz)
kanalıyla duvarda ısı yalıtımı (zemin ya da duvarlar) iletilir. Titreşimlerin bu temasla iletimini önlemek için araya yaylardan ya da esnek gereçlerden oluşan bir düzenek yerleştirilmelidir. Esneklik, düzeneğin fazlaca ezilmeden yükü taşıyabileceği düzeyde olmalıdır: incelme % 10-20'yi geçmemeli ve gereç, ağırlık altında esnekliğini korumalıdır.
—Psikan. Freud, yalıtımı benliğin iki etkinliğinden biri olarak tanımlar ve bastırma, başarısızlığa uğradığında, geriye dönük sıfırlama ile beraber onun yerine geçtiğini söyler. Bu durumda, bilinçle uzlaşamayan tasarım affektinden aynlır ve bilinçte yalıtılmış durumda varlığını sürdürebilir. Saplantılı nevrozlardaki törensel seviye yalıtımın esrarengiz karakterini edinir. Yalıtılmış düşünceler ve eylemler, bastırım ve unutmanın birleşmesinin sağlayabileceği etkiyi yapar. Süre içinde kendilerini fikir etkinliğinde ya da genel olarak etkinlik düzeyinde duraklamalarla belli ederler.
—Akust. Akustik yalıtım, biri kapalı bir ortamın haricinde, diğeriyse bu ortamın içinde bulunan iki nokta arasındaki akustik yeğinliği azaltma. (Bu iki nokta yerini iki nokta kümesi alabilir; bu durumda akustik yalıtım her iki kümedeki yeğinliklerin averajının azaltılması olarak tanımlanır.) || Kaba akustik yalıtım, kapalı bir ortamda piyasaya sürülen bir sesin ortalama akustik yeğinlik düzeyi ile ikinci bir kapalı ortama iletilen aynı sesin akustik yeğinlik düzeyi arasındaki fark. (Bu fark, gerek belirli bir frekans, gerek belirli bir frekans bandı ya da tümel olarak belirli bir tayfta gürültü için desibel cinsinden anlatılır) || Kapalı bir ortamın dış ortama nazaran kaba akustik yalıtımı, kapalı bir ortamın haricinde, bu ortamı çevreleyen duvarlardan birinin 2 m önünde bulunan bir noktanın akustik yeğinlik düzeyi ile kapalı ortamdaki akustik yeğinlik düzeyi arasındaki fark.
—Elektrotekn. iletken bir düzeneğin, yalıtım sebebiyle kazanılmış olduğu niteliklerin tümü. || Yalıtım direnci, yalıtkanlarla birbirinden ayrılmış iki cisim ya da düzenek arasındaki direncin belirli koşullar altında ölçülen kıymeti. (Elektrik motorlu ev aletlerinde yalıtım direncinin değerinin çoğu zaman 2 ya da 7MO'dan büyük olması gerekir.) || Yalıtım düzeyi, bir düzeneğin yalıtımının hususi koşullarda dayanabilmesi ihtiyaç duyulan kontrol gerilimi. (Elektrik motorlu ev aletlerinde bu gerilim duruma nazaran 500 ile 3 750 V arasındadır.) || Yalıtım hatası, yalıtım direncinin aşırı derecede azalması. || Yalıtım uzaklığı, gerilmiş bir telin iki iletken kısmı arasındaki en kısa uzaklık.
—inş. Yüzeysel yalıtım, bir kiriş ya da levha üstüne, tabancayla bir yapıştırıcı ve lifler püskürterek meydana gelen ses ve ısı yalıtımı.
—Kâğ. san. Elektrik yalıtım kâğıdı, yüksek elektrik direnci sebebiyle elektrik sanayisinde yalıtım için kullanılan kâğıt ya da karton. (Eşanl. DİELEKTRİK KÂĞİT)
—Psıkan. Bir tasarım ya da bir eylemle ferdin düşüncelerinin ya da etkinliklerinin tümü arasındaki bağlantıların kopması sonucunu doğuran (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. inş. Isı yalıtımı. Isıtmanın lüzumlu olduğu tüm sanayileşmiş ülkelerde, binaların ısı yalıtımını belli kurallara bağlayan bir yönetmelik bulunur. Birçok ülkede, maksimum yüzeysel ısı geçirme katsayısı (K katsayısı), her bir yüzey (duvar teras vb.) için ayrı ayrı belirlenmiştir. Hacimsel ısı kaybı katsayısı ya da G katsayısı, bir binanın ya da bir konutun yararlı her m3'ü başına, iç ve dış ortam arasındaki ısı sapması derecesi için ısı kayıplarını belirtir. Bu katsayısı iklim bölgesine, ısıtma sistemine (elektrikli ya da başka tür ısıtma) ve bazı geometrik özelliklere bağlı olarak kimi değerleri aşamaz. Yönetmeliklerde G katsayısı değerinin gittikçe küçültülmesi, aşırı yalıtım diye adlandırılabilecek bir sonuca götürmüştür Gene de. kullananların ve camlardan gelen ışımanın sağlamış olduğu bedelsizi ısılar da hesaba katılırsa, bir binanın ya da bir mekânın yalıtımı B katsayısıyla belirlenebilir. B katsayısı, tarif olarak G katsayısıyla aynıdır (m3 ve kelvin başına watt) fakat G katsayısının hesaba katmadığı bedelsiz ısıları da dikkate alır. Duruma nazaran, biri ya da diğeri Isover-Saint-Gobain belgesine nazaran kilit geçirme kanalıyla boruda ısı yalıtımı göz önüne alınır. Bilhassa konutlarda G katsayısı, havalandırma kanalıyla oluşan ısı kayıplarını hesaba katar. Konut haricinde kalan mekânlarda, benzer bir katsayı olan G, devreye girer kİ, bu katsayı da, havalandırma ve sızma kayıplarını değil, yalnız çeperler kanalıyla ısı yitimini dikite alır.
Yakın bir gelecekte, binaların ısı yalıtımının geliştirilen yeni tekniklerde daha da iyileştirilebileceği düşünülmektedir. Dinamik yalıtım adında olan teknikler, çeperler içinde hava dolaşımını öngörür (bir lam içinde dolaşan hava; bir yalıtkan içinden geçerek dolaşan hava; gene yalıtkan içinden geçen, fakat bir ısı pompası yardımıyla devamlı tazelenen hava).
Sözü edilen yöntemlerin tümü, yeni inşa edilecek binalar için geçerlidir. Eski yapılarda duvarların yalıtımı dıştan gerçekleştirilir. Çeşitli yalıtım teknikleri içinde, araya yalıtkan bir gereç koyarak cepheye taş ya da arduvaz kaplama, hususi bir katman da ilave ederek karma sıvalar uygulama sayılabilir.
Ses yalıtımı. Yalıtımı değiştirebilecek bir çok etken içinde en önemlilerinden biri, sesin katettiği yol üstünde yer edinen çe perin ya da engelin kütlesidir. Yalıtım oranı kütleye bağlı olarak artarsa da, bu yavaş bir artıştır. Frekansa bağlı artış da orta düzeydedir. Süratli fakat ortalama sonuçlar veren bir hesaplama kuralı şudur: hacmi 100 kilogram/m2 olan bir çeper, 1 000 Hz'lik frekansta 40 desibellik (dB) yalıtım sağlar. Kütle iki katına çıkarıldığında yalıtım 4 dB artar; kütle ikiye bölündüğündeyse 4 dB azalır Frekans iki katına çıktığında, yalıtım 5 dB artar; yarı yarıya azaldığında 5 dB azalır. Yukanda verilen değerler, gerçekte sesin yeğinlik düzeylerinin farklarıdır Yapıda bu değerler sadece, yüzey hava akışını geçirmiyorsa (çatlaksız, kenarları sıvanmış, kapı ve pencere derzleri iyi yapılmış yüzeyler) ve yan yüzeyler ya da borular kanalıyla dolaylı ses iletimleri en aza indirilmişse elde edilebilir. Duvar karma yapıdaysa (mesela üstünde kapı ya da pencereler var ise), toplam ses yalıtım kıymeti, zayıf öğenin yalıtım değerine daha yakındır ve kapı ya da pencere yüzeyi ile toplam duvar yüzeyi arasındaki oran büyüdükçe, bu değere iyice yaklaşır.
İstenmeyen seslere karşı iyi bir korunma, 1 000 Hz'de 50 dB düzeyinde minimum yalıtım ve konutun içiyle dışı arasındaki gürültüye bağlı olarak, bitişik düzende frekansla 30-50 dB düzeyinde bir değişme gerektirir. Yüksek yalıtım değerlerine ulaşmak ya da duvar kütlelerini görece azaltmak için, iki öğesi arasındaki rijit bağlantılar olabildiğince en aza indirilmiş çift çeperler kullanılmalıdır. Döşemeler üstünde oluşan darbe seslerinden korunmak için, bu darbeleri hafifleten bir kaplama (halı, moket, yeterince esnek plastik, esnek bir ürün üstüne dayanan beton plak) uygulanmalıdır. Çalışan bir makinenin yarattığı titreşimler, hem onu çevreleyen havaya, hem de onunla temas halinde olan katı cisimlere dışa uygulanan yalıtkan ve kaplama (arduvaz)
kanalıyla duvarda ısı yalıtımı (zemin ya da duvarlar) iletilir. Titreşimlerin bu temasla iletimini önlemek için araya yaylardan ya da esnek gereçlerden oluşan bir düzenek yerleştirilmelidir. Esneklik, düzeneğin fazlaca ezilmeden yükü taşıyabileceği düzeyde olmalıdır: incelme % 10-20'yi geçmemeli ve gereç, ağırlık altında esnekliğini korumalıdır.
—Psikan. Freud, yalıtımı benliğin iki etkinliğinden biri olarak tanımlar ve bastırma, başarısızlığa uğradığında, geriye dönük sıfırlama ile beraber onun yerine geçtiğini söyler. Bu durumda, bilinçle uzlaşamayan tasarım affektinden aynlır ve bilinçte yalıtılmış durumda varlığını sürdürebilir. Saplantılı nevrozlardaki törensel seviye yalıtımın esrarengiz karakterini edinir. Yalıtılmış düşünceler ve eylemler, bastırım ve unutmanın birleşmesinin sağlayabileceği etkiyi yapar. Süre içinde kendilerini fikir etkinliğinde ya da genel olarak etkinlik düzeyinde duraklamalarla belli ederler.
Kaynak: Büyük Larousse
yalıtım ingilizcesi
- insulation, isolation yalıtım, soyutlama
Lugat 2000 Lügat - Türkçe-İngilizce-Almanca-Fransızca Lügat
Lügat Nedir? Lügat Hakkında
Yalıtım Nedir?
YORUMLAR