Yoğuşma Nedir?

YOĞUŞMA Gösterim: 337 Boyut: 60.2 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/> a. Org. kim. Çoğu zaman daha minik bir...

YOĞUŞMA

Gösterim: 337
Boyut: 60.2 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>

a. Org. kim. Çoğu zaman daha minik bir başka molekülü (mesela su) ortamdan uzaklaştırarak daha iri bir molekül oluşturmak suretiyle iki molekülün birbirine bağlanmasını elde eden tepkime (Bk, ansikl. böl.)

—Metalürj. Yoğuşma kolonu, iç içe geçirilmiş çömlek parçalarından elde edilmiş boru. (Yoğuşma kolonu cıva metalürjisinde zincifrenin kavrulması sonunda oluşan buharların yoğuşturulmasında kullanılır.)


—Polim. Çokeşli yoğuşma, çokeşli bir yoğuşkunun elde edilmesini elde eden bireşim işlemi. (Eşanl. KOPOLİKONDANSASYON.)


—Termodin. Bir buharın yoğuşmuş bir hale, şu demek oluyor ki katı ya da sıvı hale geçmesi, ll Isıl bir makinenin çevriminde gazın soğuk kaynağa (kondansör) ısı vererek sıvılaştığı evre. ll Yoğuşma çekirdeği, atmosferde asıltı durumunda bulunan, çevresinde su buharının yoğuşmaya başladığı sıvı ya da katı haldeki minik parçacık. (Çapı 10"6 ile 10-7 m içinde değişmiş olur.) [Bk. ansikl. böl.)


—ANSİKL. Isıbil. Buğu, silindirden ya da türbinin son kademesinden çıktıktan sonrasında buharlaşma gizli saklı ısısını bırakarak sıvı hale dönüştüğü bir kondansörden geçiyorsa, buğu makinelerine (pistonlu makineler, türbinler) "yoğuşturma†makinesi denir. Buharlaşma gizli saklı ısısı, soğuk bir akışkana, çoğu zaman de suya verilir. Yoğuşma ne kadar düşük sıcaklıkta meydana gelirse makinenin verimi de o denli iyidir; bu sebeple verilen ısıdan lanan tayip azalır. Bu ısı makinenin çıkışındaki buğu basıncını belirtir. Özgür egzoslu makineler (bu tip makinelerin çevrimi, buharı 100 °C'ta ve atmosfer basıncında yoğuşturan bir yoğuşturma makinesinin çevrimine eşdeğerdir) ve karşıbasınç'lı makineler, yoğuşturma makinelerinin karşıtıdır. Karşıbasınçlı makinelerin çevriminde de bir yoğuşma evresi vardır, sadece verilen ısıyı ısıtmada kullanabilmek için oldukça yüksek bir yoğuşma sıcaklığı (dolayısıyla yoğuşma basıncı) seçilir; böylece kondansör kayıpları önlenir.


Yoğuşma, tapalı bir hacmin (hazne, makine silindiri vb) içindeki, bir odanın havasındaki ya da dış havadaki, soğuk bir cismin ya da çeperin yüzeyinde yoğuşan nemli gazlardaki (havagazı, yanma ürünleri) buhardan lanabilir. Duruma gore yoğuşma çeşitli sakıncalar doğurur: metal yüzeylerin korozyonu, pas, camların buğulanması, duvar ve boyaların bozulması, küflenme vb. Bu sakıncaları ortadan kaldırmak için yüzeylerin sıcaklığı daima havanın ya da sözkonusu nemli gazların çiy noktası sınırının üstünde tutulmalıdır.


—Termodin. Buğu sıkıştırılarak ya da soğutularak ve bu sırada ısı açığa çıkararak yoğuşur. Yoğuşma, çevredeki gazlardan daha soğuk olan bir yüzey üstünde meydana gelebilir: buğu basıncı, yüzey sıcaklığındaki doymuş buğu basıncından büyükse yoğuşma olur. Yoğuşma yalnız, çapları yeterince büyük olan tatışkı maddelerinin çevresinde başlayabileceğinden (yoğuşma çekirdekleri), yüzeyden uzakta bulunan bölgelerde aşırıdoyma oluşabilir. Buğu, çiy, kırağı, sis ve bulutlar atmosferdeki su buharının yoğuşmasından ileri gelir.


Yüzey gerilmesi sebebiyle, bir su damlasının kesin olabilmesi için damlanın çapı ne tadar küçükse buğu basıncı da o denli büyük olmalıdır. Doymuş buğu basıncından devasa yükseklikte olan buğu basıncında bile, çapları başlangıçta yeterince büyük değilse damlalar oluşamaz; damlaların uygun çaptaki tatışkı maddelerinin çevresinde oluşmasının sebebi budur. Bu vaka bir tayyare geçişi esnasında daima gözlemlenir. Çok yükseklerde, atmosferdeki su buharı basıncı, doymuş buğu basıncından büyüktür. ReaMörlerden çıtan tozların oluşturduğu çekirdekler üstünde yoğuşan su buharı açık havada görülen beyaz izleri oluşturur.

Kaynak: Büyük Larousse

BAKINIZ

• 
  Maddelerin erime, donma, kaynama ve yoğuşma sıcaklıkları nedir?


• 
  Yoğuşma ve buharlaşma nedir?

Yoğuşma nedir?

Yoğuşma yada yoğunlaşma Atmosferdeki su buharının gaz halindeyken sıvı ya da katı hale dönüşmesine youşma denmektedir. Yoğuşma vakası sonucunda gaz ısı kaybeder ve çevresine ısı verir. Yoğuşma vakası başladığında yoğuşan gaz halindeki madde çevresine ısı verdiği için ortamın sıcaklığını arttırır. Yoğuşma sonucunda gaz halindeki maddenin yapısındaki potansiyel enerji kinetik enerjiye dönüşür ve ısı artar.

Yoğuşmaya örnek

Sabahları gördüğümüz pişmeden yoğuşmanın bir örneğidir.

Yoğuşma iyi mi oluşmaktadır?

Yoğuşma vakası gaz halindeki bir maddenin kaynama sıcaklığından düşük sıcaklıktaki bir ortamla karşılaşması ya da soğuk bir hava akımıyla karşılaşması sonucu görülür. Soğuk hava ile temas eden su buharı molekülleri enerjilerini soğuk havaya vererek bir araya gelir ve su damlasını oluştururlar. Böylece yoğuşma gerçekleşir ve bulutlardaki su buharı yağmur olarak yere iner.

Not: Yoğuşma sistemi kombi sistemlerindede etken olarak kullanılmaktadır.

Yoğuşma çeşitleri nedir?

• Havanın alttan soğumasına bağlı yoğunlaşma: Bu tip yoğunlaşma ile sis oluşur. Yatay ya da yataya yakın hareket eden ılık ve nemli bir hava hacminin kendisinden daha soğuk bir zemin üstünden geçişi esnasında içindeki su buharının su zerrecikleri şeklinde yoğunlaşmasına sis denir.
• Yükselen havanın soğumasına bağlı yoğunlaşma: Bu tip yoğunlaşma ile bulut oluşur. Bir hava hacminin dikey yönlü hareketi esnasında, yerden yükseldikçe içindeki su buharının su zerrecikleri şeklinde yoğunlaşmasına bulut denir. Bulutların güneş ışınlarını engelleyici tesiri ile yeryüzünün aşırı ısınıp soğuması önlenir.