Gövde Dismorfik Bozukluğu Harold 32 yaşındadır. Son üç yıl içinde sekiz tane güzel duyu operasyon geçirir. (1) Sonunda Harold&...
Gövde Dismorfik Bozukluğu
Harold 32 yaşındadır. Son üç yıl içinde sekiz tane güzel duyu operasyon geçirir. (1) Sonunda Harold'un Güzel duyu Operatör olan doktoru, onu psikiyatrik kontrole göndermeye karar verir. Güzel duyu operasyonların pek çok yüz bölgesine uygulanmıştır. Bilhassa de burnuna ve gözlerine.
Psikiyatrik görüşmelerin başlangıcında Harold yaptıklarını korumak için çaba sarfeden ve problemi görmezden gelen bir tutum takınır. Vücudu ve yüzü ile çok fazla, abartılı bir uğraşının olmadığını söyler. Satış elemanı olarak iş koşturmacasındadır. Dolayısı ile görünümüne ehemmiyet vermek zorundadır.
Daha sonraki görüşmelerde Harold kendini olduğu benzer biçimde anlatmaya karar verir. Günde 3 ya da 4 saatini dış görünüşünü düşünerek geçirmektedir. Sık sık aynaya bakarak ya da dış görünüşü hakkında düşünerek geçirdiği bu zamanların aslen verimsiz bulunduğunu kabul eder.Psikiyatri bilimi Harold'u bir hasta olarak ele alır.
Peki, son yıllarda giderek artan sayıda zamanlarını aynaların karşısında geçiren insanoğlu için ne demeli?Herkesi hasta bir insan olarak mı ele alacağız?
Vücutlarımız iyi mi olmalıdır? (2)
Adamların:
1972 de %15 i
1997 de %47 si (The PsychologyToday /A.B.Devletleri)
2000 senesinde %43 ü (Pope /A.B.Devletleri)
dış görünüşlerinden memnun değillermiş.
Magazin dünyasının örnek alınacak kişileri (ikonları ), film artistleri, spor dünyasının ünlü kişileri devamlı insanları bir görüntü bombardımanına tutuyor. Her insana tavsiye edilen bu görüntü; kusursuz adam imajıdır.
Erkeklere medya tarafınca cilalanmış, değiştirilmiş, gerçekçi olmayan, erişilmez bir kusursuzluk şeklinde lanse edilen vücutlar öneriliyor. Başarı ve mutluluğa fakat bu vücutlarla erişilecekmiş benzer biçimde bir hava yaratılıyor.
The Psychology Today'in anketine gore:
Adamların
%63 ü karın bölgelerini beğenmiyor,
%45 i yeteri kadar kaslı olmadığını düşünüyor,
%38 i göğüs kafesinden memnun değildir,
%17 i ise ideal kilolarına ulaşmak için hayatlarının son üç yılını harcamışlar.
2007 Mission Australia'ya gore:
29 000 genç Avustralyalı (11 - 24 yaş arası) ile meydana getirilen anket sonucu şöyleki:
Gençlerin % 32,3 vücut imajını en birincil sorun olarak ele almıştır. Ankete katılan gençler için vücut imajı problemi, aile ile çatışma ve stresle başa çıkabilmeden daha önemlidir.
The 2008 National Youth Poll a gore; 5-20 yaş arası Avustralyalıların % 54 i vücut imajları ile ilgili endişesi vardır.
Vücudunun görüntüsüne “takma†(Gövde dismorfik bozukluğu)
Eğer şahıs vücutları ile abartılı bir biçimde ilgileniyorsa. Bu vaziyet (Harold örneğinde olduğu benzer biçimde) bir hastalık olarak ele alınır.
Gövde dismorfik bozukluğunda şahıs, ufak bir kusuru çok abartır. Büyük bir sivilceyi, burnundaki hafifçe eğriliği, kulaklarının şeklini, saçlarının seyrek olmasını abartılı bir biçimde beğenmeyebilir. Bir takım kişiler bir noktaya bir takım kişiler noktaya aniden takılabilir.
Şahıs kendi ile o denli çok uğraşır ki, sonunda günlük işlerini yapması imkansız hale gelebilir. Bu kişilerde depresyon, toplumsal ilişkilerde şiddetli bir kaygı (toplumsal anksiyete), takıntı hastalığı (obsesif kompulsif bozukluk) görülebilir.
Kişinin takıntısı bir süre sonrasında mesela burnundan, gözlerine yer değiştirebilir. Dolayısı ile güzel duyu cerrahi girişimleri bu kişiler için doyurucu olmayabilir.
Gövde dismorfik bozukluğunun toplumda görülme oranı % 0,7 ile % 1,1 arasıdır.Ama bu oranlar dermatoloji (ten) doktoruna giden hastalarda % 9 ile 12 yüksek sayılara çıkabilir.Benzer şekilde güzel duyu cerrahiye giden hastalarda da bu sayı % 6 ile 15 civarına çıkabilir.(3)
Gövde dismorfik bozukluğu çoğu zaman erişkinlik döneminde başlar ve senelerce tanı konmadan kalabilir. Bu bozuklukta mesleki, toplumsal ve cinsel ilişkilerden kaçınma yaygın olarak gözlenir.
Erkekler, hanımlar ve gövde imajı:
Gövde dismorfik bozukluğu hanım ve erkeklerde eşit oranda görülür.Bu rahatsızlığa yakalanan adam ve hanımlar değişik değişik emareler gösterirler. Erkekler kendi cinsel organlarında kusur bulmaya daha yatkın oluyorlar. Bununla birlikte vücutlarının yeteri kadar kaslı olmadığını düşünüyorlar.Hanımlar ise kilolarını çok önemsiyorlar. Kalçalar, göğüsler ve vücut kılları benzer biçimde vücut elemanlarına daha çok “takıyorlarâ€. (4)
Örnek olarak aldığım bu çalışmada (4) :
Gövde imajını problemli olarak algılayan (Gövde dismorfik bozukluğu olan);
Bayanların % 95 çok fazla şişman bulunduğunu düşünüyormuş.
Adamların ise % 90 ı yeteri kadar kaslı olmadıklarını ve vücutlarının olması gerekenden daha küçücük bulunduğunu düşünüyormuş.(4)
Sen beni yanlış anladın!
Kızlar olabildiğince incelmek istiyorlar. Bir zamanlar sıska olarak küçümsenen vücutlar şimdi yüceltiliyor. Bir takım kızların kendilerine yakıştırdıkları ideal kiloların, meydana getirilen bir takım araştırmalarda erkekler tarafınca ideal bulunmadığı anlaşılıyor.
Doğrusu bir takım erkekler, bu kızların gereğinden çok zayıfladığını düşünüyor. (5)Gene bir takım çalışmalarda, adamların bayanların beğenisinden daha fazla kas yapmak için çalışmış oldukları anlaşılıyor.Aşırılıklar çağlarında yaşamıyor muyuz?
Güzel duyu çılgınlığı (7)
Gövde imajlarını “güzelleştirmek için†insanların toplu halde “estetik çılgınlığı†yaşamasını, bir de cerrahi operasyonlarının sayıları ile görelim:
(ABD Birleşik Devletleri) 1992 1998 2002
Meme güçlendirme operasyonu 32607 132378 236888
Meme dikleştirme operasyonu 7963 31525 56822
Hanımda meme küçültme 39639 70358 101526
Erkekte meme küçültme 4997 9023 14343
Kulak cerrahisi 6371 8069 39748
Burun estetiği 50175 55953 354327
Alın kaldırma 13501 36777 75638
Liposakşın (yağları vücuttan uzaklaştırma) 47212 172079 282876
İnsanlar kitleler halinde, artan sayılarda, cerrahın büyülü bıçağının altına uzanmak istiyorlar.Ruhun diriliği için vücutlar yeni şekiller alıyor.
Dr. Kubilay Boğoçlu
Psikiyatri Uzmanı
Kaynaklar:
1) Beauty and the Beast: Psychobiologic and Evolutionary Perspectives on Body Dysmorphic Disorder / By Dan J. Stein, MD, PhD, Paul D. Carey, MD, and James Warwick, MD / CNS Spectr. 2006 Jun;11:419-22.
2) To be Superman -The male looks obsession / Natalie Knoesen PhD (ve ark) / Australian Family Physician Vol. 38, No. 3, March 2009
3) Demographic Characteristics, Phenomenology, Comorbidity, and FamilyHistory in 200 Individuals With Body Dysmorphic Disorder /
Katharine A. Phillips, M.D., William Menard, B.A., Christina Fay, B.A., andRisa Weisberg, Ph.D./ Psychosomatics. 2005 ; 46(4): 317-325.
4) Gender similarities and differences in 200 individuals with body dysmorphic disorder / Katharine A. Phillips, William Menard, Christina Fay / Compr Psychiatry. 2006 ; 47(2): 77-87.
5) Do men find “bony†women attractive?:Consequences of misperceivingopposite sex perceptions of attractive body image / Rochelle L. Bergstrom, Clayton Neighbors, Melissa A. Lewis / Body Image 1 (2004) 183-191
6) Body Image Perception Among Men in Three Countries / Harrison G. Pope, Jr., M.D. (ve ark.) / (Am J Psychiatry 2000; 157:1297-1301)
7) Body image and cosmetic medical treatments / David B. Sarwer, Canice E. Crerand / Body Image 1 (2004) 99-111
Harold 32 yaşındadır. Son üç yıl içinde sekiz tane güzel duyu operasyon geçirir. (1) Sonunda Harold'un Güzel duyu Operatör olan doktoru, onu psikiyatrik kontrole göndermeye karar verir. Güzel duyu operasyonların pek çok yüz bölgesine uygulanmıştır. Bilhassa de burnuna ve gözlerine.
Psikiyatrik görüşmelerin başlangıcında Harold yaptıklarını korumak için çaba sarfeden ve problemi görmezden gelen bir tutum takınır. Vücudu ve yüzü ile çok fazla, abartılı bir uğraşının olmadığını söyler. Satış elemanı olarak iş koşturmacasındadır. Dolayısı ile görünümüne ehemmiyet vermek zorundadır.
Daha sonraki görüşmelerde Harold kendini olduğu benzer biçimde anlatmaya karar verir. Günde 3 ya da 4 saatini dış görünüşünü düşünerek geçirmektedir. Sık sık aynaya bakarak ya da dış görünüşü hakkında düşünerek geçirdiği bu zamanların aslen verimsiz bulunduğunu kabul eder.Psikiyatri bilimi Harold'u bir hasta olarak ele alır.
Peki, son yıllarda giderek artan sayıda zamanlarını aynaların karşısında geçiren insanoğlu için ne demeli?Herkesi hasta bir insan olarak mı ele alacağız?
Vücutlarımız iyi mi olmalıdır? (2)
Adamların:
1972 de %15 i
1997 de %47 si (The PsychologyToday /A.B.Devletleri)
2000 senesinde %43 ü (Pope /A.B.Devletleri)
dış görünüşlerinden memnun değillermiş.
Magazin dünyasının örnek alınacak kişileri (ikonları ), film artistleri, spor dünyasının ünlü kişileri devamlı insanları bir görüntü bombardımanına tutuyor. Her insana tavsiye edilen bu görüntü; kusursuz adam imajıdır.
Erkeklere medya tarafınca cilalanmış, değiştirilmiş, gerçekçi olmayan, erişilmez bir kusursuzluk şeklinde lanse edilen vücutlar öneriliyor. Başarı ve mutluluğa fakat bu vücutlarla erişilecekmiş benzer biçimde bir hava yaratılıyor.
The Psychology Today'in anketine gore:
Adamların
%63 ü karın bölgelerini beğenmiyor,
%45 i yeteri kadar kaslı olmadığını düşünüyor,
%38 i göğüs kafesinden memnun değildir,
%17 i ise ideal kilolarına ulaşmak için hayatlarının son üç yılını harcamışlar.
2007 Mission Australia'ya gore:
29 000 genç Avustralyalı (11 - 24 yaş arası) ile meydana getirilen anket sonucu şöyleki:
Gençlerin % 32,3 vücut imajını en birincil sorun olarak ele almıştır. Ankete katılan gençler için vücut imajı problemi, aile ile çatışma ve stresle başa çıkabilmeden daha önemlidir.
The 2008 National Youth Poll a gore; 5-20 yaş arası Avustralyalıların % 54 i vücut imajları ile ilgili endişesi vardır.
Vücudunun görüntüsüne “takma†(Gövde dismorfik bozukluğu)
Eğer şahıs vücutları ile abartılı bir biçimde ilgileniyorsa. Bu vaziyet (Harold örneğinde olduğu benzer biçimde) bir hastalık olarak ele alınır.
Gövde dismorfik bozukluğunda şahıs, ufak bir kusuru çok abartır. Büyük bir sivilceyi, burnundaki hafifçe eğriliği, kulaklarının şeklini, saçlarının seyrek olmasını abartılı bir biçimde beğenmeyebilir. Bir takım kişiler bir noktaya bir takım kişiler noktaya aniden takılabilir.
Şahıs kendi ile o denli çok uğraşır ki, sonunda günlük işlerini yapması imkansız hale gelebilir. Bu kişilerde depresyon, toplumsal ilişkilerde şiddetli bir kaygı (toplumsal anksiyete), takıntı hastalığı (obsesif kompulsif bozukluk) görülebilir.
Kişinin takıntısı bir süre sonrasında mesela burnundan, gözlerine yer değiştirebilir. Dolayısı ile güzel duyu cerrahi girişimleri bu kişiler için doyurucu olmayabilir.
Gövde dismorfik bozukluğunun toplumda görülme oranı % 0,7 ile % 1,1 arasıdır.Ama bu oranlar dermatoloji (ten) doktoruna giden hastalarda % 9 ile 12 yüksek sayılara çıkabilir.Benzer şekilde güzel duyu cerrahiye giden hastalarda da bu sayı % 6 ile 15 civarına çıkabilir.(3)
Gövde dismorfik bozukluğu çoğu zaman erişkinlik döneminde başlar ve senelerce tanı konmadan kalabilir. Bu bozuklukta mesleki, toplumsal ve cinsel ilişkilerden kaçınma yaygın olarak gözlenir.
Erkekler, hanımlar ve gövde imajı:
Gövde dismorfik bozukluğu hanım ve erkeklerde eşit oranda görülür.Bu rahatsızlığa yakalanan adam ve hanımlar değişik değişik emareler gösterirler. Erkekler kendi cinsel organlarında kusur bulmaya daha yatkın oluyorlar. Bununla birlikte vücutlarının yeteri kadar kaslı olmadığını düşünüyorlar.Hanımlar ise kilolarını çok önemsiyorlar. Kalçalar, göğüsler ve vücut kılları benzer biçimde vücut elemanlarına daha çok “takıyorlarâ€. (4)
Örnek olarak aldığım bu çalışmada (4) :
Gövde imajını problemli olarak algılayan (Gövde dismorfik bozukluğu olan);
Bayanların % 95 çok fazla şişman bulunduğunu düşünüyormuş.
Adamların ise % 90 ı yeteri kadar kaslı olmadıklarını ve vücutlarının olması gerekenden daha küçücük bulunduğunu düşünüyormuş.(4)
Sen beni yanlış anladın!
Kızlar olabildiğince incelmek istiyorlar. Bir zamanlar sıska olarak küçümsenen vücutlar şimdi yüceltiliyor. Bir takım kızların kendilerine yakıştırdıkları ideal kiloların, meydana getirilen bir takım araştırmalarda erkekler tarafınca ideal bulunmadığı anlaşılıyor.
Doğrusu bir takım erkekler, bu kızların gereğinden çok zayıfladığını düşünüyor. (5)Gene bir takım çalışmalarda, adamların bayanların beğenisinden daha fazla kas yapmak için çalışmış oldukları anlaşılıyor.Aşırılıklar çağlarında yaşamıyor muyuz?
Güzel duyu çılgınlığı (7)
Gövde imajlarını “güzelleştirmek için†insanların toplu halde “estetik çılgınlığı†yaşamasını, bir de cerrahi operasyonlarının sayıları ile görelim:
(ABD Birleşik Devletleri) 1992 1998 2002
Meme güçlendirme operasyonu 32607 132378 236888
Meme dikleştirme operasyonu 7963 31525 56822
Hanımda meme küçültme 39639 70358 101526
Erkekte meme küçültme 4997 9023 14343
Kulak cerrahisi 6371 8069 39748
Burun estetiği 50175 55953 354327
Alın kaldırma 13501 36777 75638
Liposakşın (yağları vücuttan uzaklaştırma) 47212 172079 282876
İnsanlar kitleler halinde, artan sayılarda, cerrahın büyülü bıçağının altına uzanmak istiyorlar.Ruhun diriliği için vücutlar yeni şekiller alıyor.
Dr. Kubilay Boğoçlu
Psikiyatri Uzmanı
Kaynaklar:
1) Beauty and the Beast: Psychobiologic and Evolutionary Perspectives on Body Dysmorphic Disorder / By Dan J. Stein, MD, PhD, Paul D. Carey, MD, and James Warwick, MD / CNS Spectr. 2006 Jun;11:419-22.
2) To be Superman -The male looks obsession / Natalie Knoesen PhD (ve ark) / Australian Family Physician Vol. 38, No. 3, March 2009
3) Demographic Characteristics, Phenomenology, Comorbidity, and FamilyHistory in 200 Individuals With Body Dysmorphic Disorder /
Katharine A. Phillips, M.D., William Menard, B.A., Christina Fay, B.A., andRisa Weisberg, Ph.D./ Psychosomatics. 2005 ; 46(4): 317-325.
4) Gender similarities and differences in 200 individuals with body dysmorphic disorder / Katharine A. Phillips, William Menard, Christina Fay / Compr Psychiatry. 2006 ; 47(2): 77-87.
5) Do men find “bony†women attractive?:Consequences of misperceivingopposite sex perceptions of attractive body image / Rochelle L. Bergstrom, Clayton Neighbors, Melissa A. Lewis / Body Image 1 (2004) 183-191
6) Body Image Perception Among Men in Three Countries / Harrison G. Pope, Jr., M.D. (ve ark.) / (Am J Psychiatry 2000; 157:1297-1301)
7) Body image and cosmetic medical treatments / David B. Sarwer, Canice E. Crerand / Body Image 1 (2004) 99-111
Konversiyon Bozukluğu
Depersonalizasyon Bozukluğu
Duygudurum Bozukluğu
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR