[caption id="attachment_254181" align="aligncenter" width="907"] Çiçekli bitkilerde Üreme Büyüme ve Geliş...
[caption id="attachment_254181" align="aligncenter" width="907"]
Çiçekli Bitkilerde Üreme Organları
Erkek Organ: Başçık ve sapçık olmak üzere iki kısımdan oluşur. Başçık çiçek tozlarının (polenlerin) bulunduğu kısımdır. Polenler erkek üreme hücrelerini içerir. Sapçık başçığı taşır.
Dişi Organ: Tepecik, dişicik borusu ve yumurtalık olmak üzere üç kısımdan oluşur. Tepecik, polenlerin dişi organa yerleştiği ilk kısımdır. Dişicik borusu polenlerin tepecikten yumurtalığa taşındığı borudur. Yumurtalık içinde bir veya birkaç tane tohum taslağı bulunur. Tohum taslağının içinde dişi üreme hücresi (yumurta) yer alır.
Çiçek Tablası: Çanak yaprak, taç yaprak, dişi ve erkek organların üzerine dizildiği kısımdır.
Taş Yaprak: Çiçeğin parlak renkli ve güzel kokulu yapraklarıdır. Canlı renkleri ile birçok hayvanı çiçeğe çeker.
Çiçek Sapı: Çiçeği bitki gövdesine birleştiren kısımdır.
Çanak Yaprak: Çiçek tomurcuk halindeyken tomurcuğu dış etkilerden korur. Taç yaprağa göre daha küçüktür.
Bitkideki erkek üreme hücresine polen denir. Bitkiler, hem erkek hem de dişi üreme hücresini üzerinde taşır. Bitkilerin üreyebilmesi için polenlerin yumurtaya ulaşması gerekir. Polenler çiçekte bulunan erkek organda, yumurtalar ise dişi organda üretilir.
Bitkilerde üreme, erkek organdaki polenlerin serbest kalması ile başlar. Polenler rüzgâr, su ve hayvanlar aracılığıyla taşınarak tepeciğe yapışır. Polenlerin dişi organın tepeciğine taşınmasına tozlaşma denir.
[caption id="attachment_254182" align="aligncenter" width="730"]
Çiçekli bitkilerde Üreme Büyüme ve Gelişme[/caption]Dişi organın tepeciği nemli olduğu için buraya ulaşan polenlerin zarı, su alarak şişer ve çatlar. Polenden yumurtalığa doğru polen tüpü adı verilen bir borucuk oluşur. Polen içindeki üreme hücreleri (spermler) polen tüpünden geçerek yumurtalığa ulaşır. Yumurtalıkta yumurtanın çekirdeği ile sperm hücresinin çekirdeği kaynaşır. Bu olaya döllenme denir. Bu olay sonucu zigot denilen döllenmiş yumurta oluşur. Kısa sürede zigot bitkinin küçük taslağı olan embriyoyu meydana getirir.
Embriyonun etrafı sert bir kabukla çevrilir. Böylece tohum adı verilen yapı oluşur. Tohumun içinde bulunduğu yumurtalık etlenip sulanarak gelişir ve meyveyi oluşturur.
Eşey Hücreleri' Bazı hücrelerin görevi canlıların üremesini sağlamaktadır. Bu hücrelere üreme hücreleri (eşey hücreleri) denir.
Eşeyli Üreme: Dişi eşey hücresi (yumurta) ile erkek eşey hücresinin (sperm ya da polen) birleşmesiyle oluşan zigottan yeni bir canlının meydana gelmesidir.
Eşeysiz Üreme' Bazı canlılar, üreme hücreleri olmadan üreyebilir. Bu üreme şekline eşeysiz üreme denir.
Vejetatif Üreme' Bitkilerin dal yaprak gibi kısımlardan yeni bir bitki meydana gelmesi vejetatif üreme olarak adlandırılır.
Vejetatif Üreyen Canlılar: Gül, kavak, söğüt, çilek, şeker begonya vejetatif üreyen canlılara örnek verilebilir.
Tomurcuklanma' Ana canlının vücudundan dışarıya doğru oluşan çıkıntının (tomurcuk) büyüyerek yeni bir canlı oluşturmasıdır.
Tomurcuklanarak Üreyen Canlılar' Bazı bir hücreliler, bira mayası mantarı, hidra, denizanası ve sünger tomurcuklanarak üreyen canlılara örnek verilebilir.
Bölünme- Tek hücreli canlılar belli bir olgunluğa ulaştıktan sonra kısmen eşit olarak ikiye ayrılır. Böylece özellikleri birbirinin aynısı olan iki yeni canlı oluşur.
Bölünerek Üreyen Canlılar- Amip, terliksi hayvan (paramesyum), öglena, bakteri gibi tek hücreli canlılar bölünerek çoğalır.
Rejenerasyon (Yenilenme)- Canlının yıpranan ve yaralanan kısımlarını tamamlaması yenilenme {rejenerasyon) olarak adlandırılır.
Rejenerasyon ile Üreyen Canlılar- Denizyıldızı, planarya, poliket olarak adlandırılan bazı solucanlar rejenerasyon ile üreyen canlılara örnek verilebilir.
Çiçekli Bitkilerin Üreme Basamakları
1. Erkek organda polen, dişi organda yumurtanın üretilmesi
2. Tozlaşma (Polenlerin su, rüzgâr, böcekler yardımıyla erkek organdan dişi organa taşınması)
3. Dişi organın tepeciğinden yumurtalığa doğru polen tüpü oluşumu
4. Çatlayan polen içindeki spermlerin yumurtalığa ulaşması
5. Yumurtalıkta döllenme sonucu zigot oluşumu
6. Zigotun embriyoya dönüşmesi
7. Embriyodan tohum oluşumu
8. Tohumun etrafındaki yumurtalığın etlenip sulanması ile meyve oluşumu
YORUMLAR