İlçe ne demektir? İlçelerin kurulması, kaldırılması, yönetimi, özellikleri nelerdir? İlçe hakkında bilgi. İlçe İlçe, merkezi yönetimin, ilde...
İlçe ne demektir? İlçelerin kurulması, kaldırılması, yönetimi, özellikleri nelerdir? İlçe hakkında bilgi.
İlçe
İlçe, merkezi yönetimin, ilden sonraki taşra birimidir. 1949’da çıkartılan 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’na göre ilçelerin kurulması, kaldırılması ve bir ilden başka bir ile bağlanması ve adlarının değiştirilmesi yasayla yapılır.
İlçe genel yönetiminin başında kaymakam bulunur. Kaymakam İçişleri Bakanlığı Müdürler Kurulu’nun (Encümen) seçimi, içişleri bakanının oluru üzerine ortak kararla atanır ve ilçede hükümeti temsil eder. İlçe yönetim örgütü, başta kaymakam olmak üzere, ilçe idare şube başkanları ve ilçe idare kurulundan oluşur.
Kaymakam, valinin gözetim ve denetimi altında ilçe sınırları içinde güvenliğin yanı sıra, yasa, tüzük, yönetmelik ve hükümet kararlarının yayımını ve uygulanmasını sağlar. İlçe ölçeğinde valininkine koşut görevleri bulunmakla birlikte, yetkilerini ilke olarak valinin temsilcisi sıfatıyla kullanır. İlçe yetki genişliği esasına göre yönetilmediğinden kaymakam, vali gibi devleti temsil etmez; yalnızca hükümeti temsil eder. Ayrıca validen farklı olarak “genel emirler” biçiminde kural-işlem yapamaz.
İlgili bakanlık ya da genel müdürlüklerce atanan ilçe idare şube başkanları, genel yönetimin ilçe düzeyindeki kuruluşlarının başında bulunan yöneticilerdir. Görevlerinden ötürü kaymakama karşı sorumlu olan ilçe idare başkanları, jandarma komutanı, emniyet amiri, nüfus memuru ve ilçe idare kurulu üyeleridir. İlçe idare kurulu ise, yazı işleri müdürü (tahrirat kâtibi), mal müdürü, hükümet hekimi, milli eğitim müdürü, ziraat memuru ve veterinerden oluşur. Görevi, kaymakamın başkanlığında yönetim, danışma ve sınırlı ölçüde yargı kararları almaktır.
İlçe yönetimi içinde özellik gösteren yönetsel birim, merkez ilçedir. Merkez ilçe, bir il merkezinin bulunduğu yerle başka ilçelere bağlı olmayan köy ve bucakların oluşturduğu yönetim birimidir. İl genel yönetiminin başı olan vali bu özel birimin yönetiminden de sorumludur. Türkiye’de İstanbul ve Ankara illeri dışındaki illerin merkez ilçesi vardır.
Cumhuriyet döneminde Türkiye’de ilçe sayısı, yakın tarihlere kadar hızlı bir artış göstermiş ve merkez ilçe dışındaki ilçe sayısı 1927’de 320 iken, 1950’de 434’e, 1960’ta 569’a, 1987’de 693’e, son düzenlemelerle de 1990’da 829’a, 1999 yılında 919’a yükselmiştir.
YORUMLAR