Kimyasal Tepkime Hızına Etki Eden Faktörler

Kimyasal tepkime hızına hangi faktörler etki eder? Madde türü, derişim etkisi, katalizör etkisi, sıcaklık, etkileşim yüzeyi ve etkileri konu...

Kimyasal tepkime hızına hangi faktörler etki eder? Madde türü, derişim etkisi, katalizör etkisi, sıcaklık, etkileşim yüzeyi ve etkileri konu anlatımı.

1. TEPKİME HIZINA MADDE TÜRÜNÜN ETKİSİ:

Tepkime hızı, tepkimeye giren maddelerin özelliklerine bağlıdır.

►Genellikle kompleks yapıya sahip moleküller, basit yapılı molekül veya iyonlara göre daha yavaş tepkime verir.

►Bağ kopması fazla olan ve yeniden düzenleme ile yürüyen tepkimelerin hızları oda koşullarında genellikle küçüktür.

►Bağ kopması olmaksızın; zıt yüklü iyonlar arasındaki elektriksel çekim kuvveti sonucu oluşan kimyasal tepkimeler hızlıdır.

ÖRNEK:

1 – $displaystyle A{{g}^{+}}left( suda right)+C{{l}^{-}}(suda)to AgClleft( katimath right)$

(çok hızlı)

2- $displaystyle 5F{{e}^{2+}}left( suda right)+{{left( Mn{{O}_{4}} right)}^{-}}left( suda right)+8{{H}^{+}}left( suda right)to 5F{{e}^{+3}}left( suda right)+M{{n}^{2+}}left( suda right)+4{{H}_{2}}Oleft( simath vimath right)$

(Hızlı)

3- $displaystyle 5{{left( {{C}_{2}}{{O}_{4}} right)}^{2-}}left( suda right)+{{left( Mn{{O}_{4}} right)}^{-}}left( suda right)+16{{H}^{+}}left( suda right)to 10C{{O}_{2}}left( g right)+2M{{n}^{2+}}left( suda right)+8{{H}_{2}}Oleft( s right)$

(Yavaş)

4- $displaystyle {{C}_{8}}{{H}_{18}}+25/2{{O}_{2}}(g)to 8C{{O}_{2}}left( g right)+9{{H}_{2}}Oleft( g right)$

(Çok yavaş)

Tepkimeye girenler yönünden; 3. tepkimenin 2. tepkimeden farkı $displaystyle F{{e}^{2+}}$ yerine $displaystyle {{left( {{C}_{2}}{{O}_{4}} right)}^{2-}}$ olmasıdır.

2. tepkimeye göre 3. tepkime daha yavaş olur. Bunun nedeni $displaystyle {{left( {{C}_{2}}{{O}_{4}} right)}^{2-}}$ daki bağ koparak yeniden düzenlenmesi sonucu $displaystyle C{{O}_{2}}$ oluşmasıdır.

2. TEPKİME HIZINA DERİŞİMİN ETKİSİ:

Derişimin artması birim zamanda etkileşen (çarpışan) madde miktarını ve oluşma hızını arttırır.

►Tepkime hızı tepkimeye giren maddelerin molar derişimleri ile doğru orantılıdır.

3. TEPKİME HIZINA SICAKLIĞIN ETKİSİ:

Sıcaklık arttırıldığında tepkimeye giren maddelerin (atomların, moleküllerin ve iyonların) kinetik enerjileri ve buna bağlı olarak da hızları artar. Hızları artan taneciklerin birbiriyle çarpışma sayısı artar. Ayrıca tepkime için gerekli minimum enerji (eşik enerjisi) engelini aşan tanecik sayısı arttığında tepkime hızı artar.

tepkime-hizi-1

Eşik enerjisi (Tepkime için gereken minimum enerji)

T2 sıcaklığı T1 sıcaklığından büyük olarak verilmiştir. Grafiğe göre; T1 sıcaklığında eşik enerjisini aşan tanecik sayısı A1 kadar iken, T2 sıcaklığında A1 + A2 kadardır. T2 sıcaklığında eşik enerjisini aşan tanecik sayısı artar. Buna bağlı olarak etkin çarpışma sayısı ve tepkime hızı da (TH) artar.

4. TEPKİME HIZINA KATALİZÖRÜN ETKİSİ:

Ders Kitapları Konu Anlatımı

Kimyasal Tepkime Hızına Etki Eden Faktörler

Kimyasal tepkime hızına hangi faktörler etki eder? Madde türü, derişim etkisi, katalizör etkisi, sıcaklık, etkileşim yüzeyi ve etkileri konu anlatımı.

Etiketler:

YORUMLAR

/fa-clock-o/ POPÜLER$type=list