Kuvvetin Cisimler Üzerindeki Etkileri Kuvvet nedir? Duran bir cismi hareketlendiren, harekette olan bir cismi durduran, cismin şeklinde değ...
Kuvvetin Cisimler Üzerindeki Etkileri
- Kuvvet nedir?
Duran bir cismi hareketlendiren, harekette olan bir cismi durduran, cismin şeklinde değişikliğe yol açan etkiye kuvvet denir.
- Kuvvetin Cisimler Üzerindeki Etkileri nelerdir?
Kuvvet, yavaş hareket eden cisimlere aynı yönde uygulanırsa hızlandırabilir. Harekete zıt yönde kuvvet uygulanırsa hareketli cisimlerin hızı azabilir veya durabilir.
Kuvvetin Yavaşlatıcı Etkisi
Kuvvet, hızı fazla olan bir cismin hızını azaltabilir ve durdurabilir. Örnek: Piste inen bir uçağın hızı azalır ve durur.
Kuvvetin Yön Değiştirici Etkisi
Hareketli cisimler bir engele çarptığı zaman veya kuvvet uygulanınca yön değiştirir. Örnek: Kale direğine çarpan bir topun geri dönmesi.
Kuvvetin Şekil Değiştirici Etkisi
Cisimlere uygulanan bükme, çekme, germe, sıkma ve vurma gibi kuvvetlerle cisimlerin şekli değişebilir.
Örnek: Teneke kutuya ayağımızla bastığımızda ezilmesi.
Kuvvetin şekil değiştirici etkisine örnekler
Madde İşlem Sonuç
Sünger Sıkma kuvveti Eski şekline döner.
Paket lastiği Germe kuvveti Eski şekline döner.
Demir tel Bükme kuvveti Eski şekline dönemez.
Oyun hamurundan biblo yapmak -> Şekil değiştirme
Duran bir topa ayağımızla vurmak -> Yön değiştirme
Durağa yanaşan otobüs -> Yavaşlama
Uçağın havalanması -> Hızlanma
Süngeri sıkıp bırakmak -> şekil değiştirme
NOT
Durmakta olan bir cisme kuvvet uygulandığında hareket edebilir.
Hareket hâlindeki bir cisme aynı yönde uygulanan kuvvet cismin hızını artırır.
Hareket hâlindeki cisimleri durdurmak için harekete de kuvvet uygulamak gerekir.
Kuvvet cisimlerde şekil değişikliğine sebep olabilir. Örneğin, birbiriyle çarpışan iki tomobilde hasar meydana gelebilir.
Hareketli cisimler bir engele çarptığı zaman yön değiştirir
Kuvvet uyguladığımız her cisim hareket etmeyebilir. Örneğin duvar itilerek hareket ettirilemez.
Kuvvetin Cisimler Üzerindeki Etkileri Üzerine Soru-cevap
[caption id="attachment_252267" align="aligncenter" width="705"]
Kuvvetin Cisimler Üzerindeki Etkileri[/caption]Araçların birbirine göre konumu şekildeki gibi olduğuna göre, aşağıdaki soruları cevaplayalım.
1. Grafikte verilen araçlardan en hızlı ve en yavaş olan araçlar hangileridir?
En hızlı: Yarış arabası
En yavaş: Fayton
2. Yarış arabasının, grafikte belirtilen araçlardan hangisini yakalaması daha zor olur?
Minibüsü yakalaması daha/azla zaman alır. Çünkü minibüs ile yarış arabası arasındaki mesafe fazladır ve minibüs diğer araçlardan daha hızlıdır.
3. Bisikletlinin grafikte belirtilen araçlardan hangilerini yakalayabilir?
Bisikletin hızı fay tondan daha fazla olduğundan, fay tonu yakalar.
4. Araçları en yavaş olandan, en hızlı olana doğru sıralayalım.
Fayton, bisiklet, motosiklet, minibüs, yarış arabası
soru 2
Hareket hâlindeki bir otobüsün tavanında asılı olan bir sarkacın hareketi ile ilgili üç farklı durum aşağıda gösterilmiştir.
Buna göre; sarkacın ve yolcuların durumunda şekillerdeki değişime neden olan kuvvetler hangi durumda hızlandırıcı, hangi durumda yavaşlatıcı etki göstermiştir. Açıklayalım.
Açıklama: Aracın hareket yönü sağa doğru ise;
1. durumda kuvvet yavaşlatıcı,
3. durumda ise kuvvet hızlandırıcı etki yapmıştır.
2. durumda ise otobüs sabit süratle hareket etmektedir.
soru 3
Evden okula bisikletiyle giden Atakan, önce sola dönüyor. Yaya geçidinden dikkatlice geçiyor ve yokuştan aşağıya doğru iniyor. Anayol üzerindeki kırmızı ışıkta duruyor. Yeşil ışık yandığında tekrar pedallara basarak çevirmeye başlıyor. Atakan, kuvvetin hangi etkilerini oluşturuyor?
Yön değiştirme, hızlanma, yavaşlatıcı, durdurma, hızlandırma.
soru 4
Ahmet, kutuyu itmesine rağmen hareket ettiremiyor.Bu durum için ne gibi bir yorum yaparsınız?
Şekildeki cismin hareket ettirilebilmesi için daha fazla kuvvete ihtiyaç olduğu anlaşılmaktadır.
soru 5
Masa tenisi oynayan çocuklar gelen topları karşılayarak karşı tarafa göndermektedir.
Bu oyunda pinpon topuna uygulanan kuvvetin hangi etkileri gözlenebilir?
Kuvvetin hızlandırma ve yön değiştirme etkileri gözlenebilir.
YORUMLAR