Thomas More Kimdir? Thomas More yaşamı, biyografisi, Ütopya adlı kitabı ve eserleri ile ilgili bilgi. Thomas More; İngiliz düşünürü, yazar...
Thomas More Kimdir? Thomas More yaşamı, biyografisi, Ütopya adlı kitabı ve eserleri ile ilgili bilgi.
Thomas More; İngiliz düşünürü, yazardır (Londra 1478 – ay.y. 1535).
Hukuk yanı sıra tanrı bilim okudu. Cnaterbury başpiskopusu John Morton’un hizmetinde diplomatlığın yanında parlamentodaki görevini beraber yürüttü (1504). VII. Henry döneminde bir süre gözden uzak kalmayı yeğledi. VIII. Henry tahta çıkınca (1509) tekrardan ön plana geçti, soyluluk unvanı kazandıracak işler görmüş oldu (1514), Kralın hususi danışmanlığına terfi etti (1529), düzeltim karışıklıkları içinde Katoliklerden vazgeçmediği için sonuna kadar Papalığa bağlı kaldı, bu tutum onu hem yeni bir evlilik için boşanma isteğinde bulunan, hem İngiliz Kilisesi’ni kendine bağlamak eğiliminde olan kralla karşı karşıya getirdi, dinsel inancı ve özgür bilinciyle krala karşıt kalıp bağlılık yemini etmeyi geri çevirince yurt çıkarları zararına eylemde bulunmuş olduğu savıyla ölüm cezasına çarptırıldı. Londra Kalesi’nde hapis kalmış olduğu sürede de boyun eğmedi. Başı kesilerek öldürüldükten (6 Temmuz 1535) bir süre sonrasında azizler katına yükseltildi.
Dilimize Ütopya adıyla çevrilen (Utopia, 1516), Thomas More’un tek eseri gibiyse de içinde ne olduğunun özgünlüğü ve tesirinin üstünlüğüyle bugüne dek kıymetini yitirmeden ayakta kalan bir başeser sayılır. Bu kitabın varlığı, benzeri tasarıların doğmasını sağlamış oldu, tüm insanlara hasret ve ümit kapılarını açık bıraktı. Mesela Bacon’un Nova Atlantis’ı (Yeni Atlantis), Campanella’nın Citta de Sole (Güneş Devleti) adlı eseri bu gereksinimle hayata merhaba dedi, bu eserler üstünde meydana getirilen pek çok araştırma, daha iyiyle daha güzelin arayışını, insanca ideal ve özlemlerini daima ayakta tuttu.
Ütopya, Latince ismi: De Optimo Statü Reipublicae, deque Nova İnsula Utopia. Yunanca U (olmayan, yok) ve topos (yer) sözcüklerinin birleştirilmesiyle ilk kez bu yazarın kullandığı sözcük, ismini taşımış olduğu eserin yarattığı geniş yankıyla, bu kitabın hususi ismi olmasının yanı sıra, “gerçekleşmesi olanaksız rüya, ülküsel yönetim şekli” anlamını taşıyan bir kavrama dönüşmüş, eş ve benzeri rüya ve tasarıların sıfatı yerine geçmiştir. Bir önsöz mektubuyla iki bölümden oluşan kitap, ilk başlarda yazarın VIII. Henry adına yapmış olduğu gerçek bir elçilik gezisinin izlenimlerini, gözlemlerini ileten karamsar bir tablo çizer. Bu sırada tanıştığı Hythloday (Yunanca boş masallar gösteren şahıs) adlı bir gemicinin rastlantıyla gittiği bir ada ülkesinin betimlemesi ise ikinci bölümdür ve aslolan ütopya burdadır. Çağdışı İngiltere’nin gözlediği kötülüklerini yok sayan yazar, o durumların tam tersi bir ülkenin niteliklerini dile getirir. Mülkiyetin özellikten çıkmış olduğu, paranın her şey sayılmadığı bu mutlu insanoğlu ülkesi; her insanın çalışmış olduğu, düzenin akla uyduğu sağlam aile ilişkilerinin ayakta durduğu, savaşın ortadan kaldırdığı, acısız, ölümün uygulanmış olduğu… düşsel bir devlet yapısını simgeler. Hristiyan dahi olmayan bu ülke, erdemli yaşamı sağlayacak sıhhatli bir dinin varlığıyla daha da pozitif gelişmeye örnek diye gösterilir.
YORUMLAR