Birinci dünya savaşının nedenlerinin maddeler halinde kısaca açıklandığı 1. Dünya Savaşı sebepleri hakkındaki yazımız. Birinci Dünya Savaşı...
Birinci dünya savaşının nedenlerinin maddeler halinde kısaca açıklandığı 1. Dünya Savaşı sebepleri hakkındaki yazımız.
Birinci Dünya Savaşının Nedenleri Maddeler Halinde aşağıda yer almaktadır.
1 – Sanayi devrimi sonrası gelişmiş devletler arasında snayi devrimi sebebi ile başlayan üretimde kullanılmak üzere hammadde arayışları ve bu sebeple başlayan sömürgecilik yarışı
2 – Birinci maddede bahsedilen yarış sebep aynı zamanda bir ekonomik yarışa dönmüş ve bu da ülkelerin bloklar halinde ayrılmalarına sebep vermiştir.
3 – Frans aile Almanya arasında tarihi Alsace Lorainne anlaşmazlığı
4 – Rusya’nın Avusturya-Macaristan İmparatorluğa nüfuz alanında sürdürmüş olduğu Panislavizm poltikasının yaratmış olduğu büyük gerginlikler.
5 – Rusların Osmanlı İmparatorluğunun elinde yer alan toprakları ele geçirerek sıcak denizlere inme hayalleri.
6 – Bosna-Hersek’in Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarafından ilhak edilmesi sonrası Sırbistan ile yaşanan gerginlik
7 – Bir Sırp militan tarafından Bosna’da Avusturya-Macaristan veliahtının bir suikast sonucu öldürlmesi
Birinci Dünya Savaşının Sebepleri ve Savaşın Gelişmesi
Ondokuzuncu Yüzyıl içinde Avrupa’da sanayileşme hız kazandı. Bunun sonucu olarak gelişen, genişleyen sömürgecilik anlayışı diğer kıtaları da etkisi altına aldı. Devletlerin çıkar çatışmaları, karşılıklı ekonomik rekabete dönüştü.
Siyasi birliklerini tamamlayan Almanya ve İtalya, 19. Yüzyılın sonlarına doğru kuvvetli birer devlet haline geldiler. Almanya sanayide hızla gelişti. Hammaddeyi karşılamak için sömürgeciliğe önem verdi, dünya pazarlarının bir bölümünü ele geçirdi. Almanya’nın deniz ticaret filosu önem kazandı. Deniz ticaret filosunu korumak ve sömürgelerini elde tutmak için deniz kuvvetlerini güçlendirdi. Bu durum İngiltere’yi telaşlandırdı. İngiltere ile Almanya arasında rekabet doğdu.
Almanya, hem Osmanlı Devleti’nin geniş topraklarında nüfuz sahibi olmak, hem de İngiltere’nin uzak doğudaki sömürgelerine giden yolları kapamak için Osmanlı Devleti ile iyi ilişkiler kurmaya çalışıyordu.
Fransa 1871’de Almanya’ya kaptırdığı Alsace-Loren’in acısını unutamamıştı. Almanya’nın güçlenmesi Avrupa güçler dengesini bozmuş, İngiltere ve Fransa’nın siyasi ve ekonomik çıkarları Almanya’nınkiler ile bağdaşmıyordu.
Rusya’nın Panislavizm (Slavları birleştirme) propagandası, Balkanlarda Slavları etkiliyordu. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu içinde bulunan Slavları da etkileyen bu politika üzerine; Balkanlara egemen bir Rusya’nın varlığını istemeyen Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nu destekledi. Rusya da bunun üzerine, Almanya’nın karşısında bulunan İngiltere ve Fransa’ya yakınlaştı.
Çıkar çatışmaları, Avrupa Devletleri’nin kendi aralarında bloklaşmalarına sebep oldu. 1883’de Almanya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya “üçlü ittifak” devletlerini oluşturdular. 1907’de buna karşılık İngiltere, Fransa, Rusya “üçlü itilaf” devletlerini oluşturdular.
1914 Haziran ayı sonlarında Saraybosna’yı ziyaret eden Avusturya-Macaristan Veliahtı, bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürüldü. Bu olay savaşın başlamasına bahane oldu. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Sırbistan’a savaş ilan etti. Böylece Birinci Dünya Savaşı başlamış oldu.
Rusya, Sırbistan’ın yanında yer aldı. Fransa, Rusya’yı destekledi. Almanlar Fransa ve Rusya’ya savaş açtı. İngiltere de imzaladığı anlaşma gereğince Fransa ve Rusya’nın yanında savaşa katıldı. Bir süre tarafsız kalan İtalya, batı ve güney Anadolu kıyılarının kendisine verileceği vaadedildiği için itilaf devletleri yanında yer aldı.
Savaşın Avrupa’da başlaması Uzak Doğu’ya olan ilgiyi azalttı. Japonya Almanya’nın sömürgelerine saldırınca o da savaşa girmiş oldu. Savaş devam ederken değişik zamanlarda Romanya, Yunanistan, Portekiz, Brezilya, Amerika Birleşik Devletleri de itilaf (anlaşma) devletlerinin yanında savaşa katıldılar.
YORUMLAR