Büyük L. AGORA a. (yurttaşlar meclisi, daha sonra halk meydanı anlamına gelen yun. söze.). Klasik Yunan'da bir sitenin halk meyd...
Büyük L.
AGORA a. (yurttaşlar meclisi, daha sonra halk meydanı anlamına gelen yun. söze.). Klasik Yunan'da bir sitenin halk meydanı; yönetim, din ve ticaret merkezi.
ANSİKL. Agora, yunan sitelerinde toplumsal yaşamın yoğunlaştığı yerdir. Bu meydanlardan bazıları çok ünlüdür: Atına, Thasos ya da Miletos'taki hellenistik agoralar gibi. Amerikalıların kazıları sonunda gün ışığına çıkan Atina agorası en tipik örnektir. Akropolis'in, Aeropagos'un, Pnyks'in ve "Theseion" diye anılan Hephaistos tapınağının bulunduğu tepenin yamaçlarıyla sınırlanan ve Eleusis ile Akropolis'i birleştiren kutsal yolun (Panathenaia'nın izlediği yol) geçtiği geniş bir bölgede bir yapı topluluğu bulunuyordu: daire ve arşivleriyle meclis salonu ya da Bulevterion; senatörlerin oturduğu daire planlı Tholos; Metroon ile Ares ve Apollon Patroos tapınakları; aralarında oniki tanrı sunağının da bulunduğu birçok sunak; klasik döneme (Stoa Basileia) ve hellenistik devre ait revaklar (onarılan Attakos revakında kazı buluntuları korunmaktadır); bir roma odeonu, bir gymnasion ve Heliaia; strategosların oturduğu yapı; sitenin darphanesi; kahramanların adlarını taşıyan ve duvarlarına kamu duyurularının asıldığı yerler; Pantainos kitaplığı. Biraz daha doğuda yer alan bir roma forumu oldukça iyi korunmuştur. Agora önceleri halk toplantıları için kullanılıyordu; Kleisthenes'ten sonra Ekklesia'daki toplantı yeri önce Pnyks'e, sonratiyatrobinasınataşındıysa da, tüm yönetim etkinlikleri agorada kaldı. Stoaların ticari rolü ancak hellenistik dönemde ortaya çıktı; daha önceleri esnaf ve tüccarlar işliklerini barakalarda kuruyorlardı. Anadolu'daki önemli örnekler arasında Miletos, Smyrna, Priene, Pergamon, Aphrodisias, Magnesiaeepı Maiandroi, Assos, Sardeis, Aizanoi, Ephesos, Perge, Side, Aspendos kentlerinin agoraları sayılabilir.
YORUMLAR