Türk Mitolojisinde Ergenekon destanında adı geçen dişi kurt. Kız adı. Asena Türk mitolojisinde mühim bir rol oynayan...
Türk Mitolojisinde Ergenekon destanında adı geçen dişi kurt.
Kız adı.
Kız adı.
Asena
Türk mitolojisinde mühim bir rol oynayan efsanevi bir dişi kurttur. Eski Türklerin en önemli hükümdarlarının mensubu olduğu Aşina, Zena, Asen ya da Şunnu isminde olan sülale, efsaneye bakılırsa bu dişi kurttan türemiştir.
Efsanenin buluntulara bakılırsa en eski şekli (MÖ.330)
Antik çin larından, Tü'küe halkının türeyişini özetleyen Asena efsanesinin değişik şekillerine rastlanılır. Bulunan en eski şekli şöyledir:
Bunun yanında efsanenin başka şekilleri de bulunmuştur. Ek olarak daha geç zamanlardan kalan, sonradan geliştirilmiş daha detaylı ya da daha kısa olan şekilleri de vardır.
Türkiye'de tanınan şekli: Bozkurt Destanı
Türklerin ilk ataları Batı Denizi'nin batı kıyısında otururlardı. Türkler Lin adlı bir ülkenin ordularınca yenilgiye uğratıldılar. Düşman çerileri tüm Türkler'i erkek-kadın, minik büyük demeden öldürdüler. 10 yaşlarında bir oğlan sağ kaldı geriye. Dişi bozkurt çıktı ve evladı dişleriyle ensesinden kavrayarak kaçırdı. Altay Dağlarında izi bulunmaz, tenha ve her tarafı yüksek dağlarla çevrili bir mağaraya götürdü. Mağaranın içinde büyük bir ova vardı. Ova, baştan ayağa ot ve çayırlarla kaplıydı. Dört bir yanı sarp dağlarla çevrili idi. Bozkurt burada çocuğun yaralarını yalayıp tımar etti, iyileştirdi. Onu sütüyle, avladığı hayvanların etiyle besledi, büyüttü. Sonunda çocuk büyüdü, buluğluk çağına girdi ve bozkurt ile yaşayan son Türk eri evlendiler. Bu evlilikten 10 çocuk dünyaya geldi. Çocuklar büyüdüler, dışarıdan kızlarla evlenerek ürediler. Türkler çoğaldılar ve çevreye yayıldılar, ordular kurup Lin ülkesine saldırdılar ve atalarının öcünü aldılar. Yeni bir devlet kurdular, dört bir yana tekrardan egemen oldular. Türk kağanları atalarının anısına otağlarının önünde hep kurt başlı sancak dalgalandırdılar. Bu efsanenin son kısmı Ergenekon Destanı'dır.
Türk mitolojisinde mühim bir rol oynayan efsanevi bir dişi kurttur. Eski Türklerin en önemli hükümdarlarının mensubu olduğu Aşina, Zena, Asen ya da Şunnu isminde olan sülale, efsaneye bakılırsa bu dişi kurttan türemiştir.
Efsanenin buluntulara bakılırsa en eski şekli (MÖ.330)
Antik çin larından, Tü'küe halkının türeyişini özetleyen Asena efsanesinin değişik şekillerine rastlanılır. Bulunan en eski şekli şöyledir:
Tü-küe
Tü-küe kavimi Hiung-nu'ların bir koluydu. Hükümdar soyunun adı A-Se-Na idi. Kendilerince ayrı bir ordu kurmuş, fakat sonradan komşu bir kavim tarafınca yenilgiye uğramışlardı. On yaşlarında bir çocuğun haricinde tüm kavimleri katliama kurban gitmişti. Düşman askerlerinin hiçbirisi bu evladı öldürmeye cesaret edememişti. Çocuğun ayaklarını kesip, onu bir bataklığa attılar. Orada bir dişi kurt vardı, evladı et ile besledi. Böylece çocuk zaman içinde büyüdü ve dişi kurt ile çiftleşti. Kurt derhal hamile kaldı. Düşmanların kralı, çocuğun hala yaşadığını öğrendi ve öldürtmek için yeniden adamlarını gönderdi. Adamlar çocuğun tarafındaki dişi kurtu öldürmek istemediler. Dişi Kurt derhal "Kao Çang"'ın (Turfan)'ın Kuzeybatısında bulunan bir dağın üstündeki mağaraya firar etti. Mağaranın içinde bir kaç yüz "li" genişliğinde, uzun otlarla kaplı ve etrafı dağlarla kapalı bir ova vardı. Dağın içine kaçan dişi kurt, bu yerde on oğlan çocuk doğurdu. Çocuklar büyüyünce dışarıdan hanımefendiler aldılar. Bu hanımefendiler hamile oldu. Evlatların hepsi ayrı bir soy adı aldı. Birisinin soy adı A-Se-Na oldu.
Bunun yanında efsanenin başka şekilleri de bulunmuştur. Ek olarak daha geç zamanlardan kalan, sonradan geliştirilmiş daha detaylı ya da daha kısa olan şekilleri de vardır.
Türkiye'de tanınan şekli: Bozkurt Destanı
Türklerin ilk ataları Batı Denizi'nin batı kıyısında otururlardı. Türkler Lin adlı bir ülkenin ordularınca yenilgiye uğratıldılar. Düşman çerileri tüm Türkler'i erkek-kadın, minik büyük demeden öldürdüler. 10 yaşlarında bir oğlan sağ kaldı geriye. Dişi bozkurt çıktı ve evladı dişleriyle ensesinden kavrayarak kaçırdı. Altay Dağlarında izi bulunmaz, tenha ve her tarafı yüksek dağlarla çevrili bir mağaraya götürdü. Mağaranın içinde büyük bir ova vardı. Ova, baştan ayağa ot ve çayırlarla kaplıydı. Dört bir yanı sarp dağlarla çevrili idi. Bozkurt burada çocuğun yaralarını yalayıp tımar etti, iyileştirdi. Onu sütüyle, avladığı hayvanların etiyle besledi, büyüttü. Sonunda çocuk büyüdü, buluğluk çağına girdi ve bozkurt ile yaşayan son Türk eri evlendiler. Bu evlilikten 10 çocuk dünyaya geldi. Çocuklar büyüdüler, dışarıdan kızlarla evlenerek ürediler. Türkler çoğaldılar ve çevreye yayıldılar, ordular kurup Lin ülkesine saldırdılar ve atalarının öcünü aldılar. Yeni bir devlet kurdular, dört bir yana tekrardan egemen oldular. Türk kağanları atalarının anısına otağlarının önünde hep kurt başlı sancak dalgalandırdılar. Bu efsanenin son kısmı Ergenekon Destanı'dır.
YORUMLAR