Besmele nedir? Niçin kullanılır? Besmele ; "Bismi'llâhi'r-rahmâni'r-rahîym" sözünün kısaltılmış şekli. Hayı...
Besmele nedir? Niçin kullanılır?
Besmele
; "Bismi'llâhi'r-rahmâni'r-rahîym" sözünün kısaltılmış şekli. Hayırlı ve helâl bir işe başlarken, Tanrı Teâlâ'nın adını anmak ve bu adla işe adım atmak anlamına gelir. İslâmiyet'ten ilkin Araplar, herhangi bir işe başlarken, bağlı bulundukları ilâhlarının adlarını anarak başlarlar, meselâ, Bismi'l-Lat (Lat'ın ismiyle), Bismi'l-Uzza (Uzza'nın ismiyle) derlerdi. Her kavimde buna benzer sözlerin kullanıldığı ve meselâ bir hizmetlinin, âmirinin verdiği bir emri yerine getirirken,"Bunu falanın adına yapıyorum" demesi âdettendi.Resulullah (s.a.s.), İslâm dinini bildiri etmeğe başladıktan sonrasında, cahiliye Arapları'nın kullandığı sözü değiştirmiş ve, "Ey Tanrı'ım, senin adınla" anlamına gelen, "Bismike Allahümme" ve "Tanrı'ın adıyla" anlamına gelen, "Bismillahi" sözlerini kullanmıştır. Sadece Kur'an-ı Kerîm'de Neml suresinin otuzuncu ayeti nazil olduktan sonrasında besmele son şeklini almıştır. Bu ayette Süleyman (a.s.) tarafınca yazılan bir mektup söz mevzusudur. Mektupta "Bu mektup Süleymandan'dır ve Rahman, Rahim olan Tanrı'ın adıyla başlamaktadır." denilmektedir.
Özetlemek gerekirse besmele dediğimiz ve "Rahman, Rahim olan Tanrı'ın adıyla" anlamına gelen Bismi'llahi'r-Rahmani'r-Rahim'in Kur'ân-ı Kerîm'den bir ayet, veya bir ayetin bir kısmı olduğu anlaşılmaktadır.
"İşime, Rahman ve Rahim olan Tanrı'ın adıyla başlıyorum. O'nun direktifiyle ve O'nun için bu işin başındayım ve O'nun adına teşebbüste bulunuyorum, O'nun direktifiyle yapıyorum. Şu sebeple bu başladığım işin tamamlanmasında lüzumlu olan kuvvet ve kudret O'rıun tarafınca bana verilmiştir ve O'ndandır. O bana bu kuvvet ve kudreti vermezse ben bu işi tamamlayamam."
Helâl ve hayırlı bir işe başlarken, Tanrı'ın adını anmak, her müslümanın üstünde titizlikle durması ihtiyaç duyulan görevlerindendir. Kur'an-ı Kerîm'de buna işaret eden bir çok emirler, vardır.
"Atalarınızı andığınız şeklinde, hatta daha çok Tanrı'ı anın. " (el-Bakara, 2/200).
"Namazlarınızı kıldıktan sonrasında, ayakta otururken ve yanlarınızın üstünde iken Tanrı'ı anın. " (en-Nisa, 4/103).
"Rabbı'nın adını an. İhlâs ile O'na yönel. " (el-Müzzemmil, 73/8)
"Rabbı'nın adını sabah akşam an" (İnsan, 76/25).
Resulullah (s.a.s.)'den nakledilen bir hadîsde şu şekilde denilmiştir: "Bismillah ile başlamayan her ciddi iş noksandır. "
Besmele, Neml suresinde bir ayet olmasına karşın, gerek Fatiha suresinin, gerek öteki surelerin başındaki "besmele"lerin, o surelerden bir ayet olup olmadığı mevzusunda değişik görüşler ileri sürülmüştür...
YORUMLAR