Bölgelere gore nebat örtüleri nedir? Bölgelerimiz ve nebat örtüleri hakkında bilgi verir misiniz? Bölgelerimizin nebat örtüsü nedir?...
Bölgelere gore nebat örtüleri nedir?
Bölgelerimiz ve nebat örtüleri hakkında bilgi verir misiniz?
Bölgelerimizin nebat örtüsü nedir?
Bölgemizin nebat örtüsü nedir?
Tüm bölgelerin nebat örtüsü nedir?
Bölgelerimiz ve nebat örtüleri hakkında bilgi verir misiniz?
Bölgelerimizin nebat örtüsü nedir?
Bölgemizin nebat örtüsü nedir?
Tüm bölgelerin nebat örtüsü nedir?
Türkiye'de İklim ve Naturel Nebat Örtüsü
Türkiye'de Görülen İklim Tipleri
1. Karadeniz İklimi
Karadeniz İkliminin Özellikleri
- Karadeniz Bölgesi'nin kıyı kesimlerinde görülür.
- Her mevsim yağışlıdır. En fazlaca yağış güz ile kış aylarında düşer.
- Türkiye'de görülen iklimler içinde senelik yağış miktarı en fazla olandır.
- Yazlar serin ve yağışlı, kışlar ılık ve yağışlı geçer.
- Senelik ısı farkı azdır.
- Bulutluluk oranı yüksek, güneşli gün sayısı azdır.
- Karadeniz iklimi yer şekillerinin farklılığı sebebiyle 3 alt tipe ayrılmıştır.
Doğu Karadeniz Tipi
- Dağların kıyıdan derhal sonrasında yükselmesi, uzanış yönleri ve bunların yağış getiren rüzgarlara dönük olması benzer biçimde etkenlerden dolayı Türkiye'nin ve bölgenin en yağışlı bölümüdür.
- Senelik ısı ortalaması: 14°C - 15°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 7°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 23°C
- Senelik yağış miktarı 1500-2500 mm
- Bu bölümde dağlar kıyıdan uzaklaştığı ve yükseltileri azaldığı için senelik yağış miktarı azalmıştır.
- Senelik ısı farkları azdır.
- Senelik ısı ortalaması: 14°C - 15°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 7°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 23°C
- Senelik yağış miktarı: 700 - 900 mm
- Yaz ve kış sıcaklıkları Orta ve Doğu Karadeniz tipine gore birazcık daha düşüktür.
- Senelik yağış miktarı, Orta Karadeniz'dekinden daha azdır.
- Kar yağışı ile don vakası Doğu ve Orta Karadeniz'e gore daha sık görülür.
- Senelik ısı ortalaması : 13°C - 14°C
- Ocak ayı ısı ortalaması : 5°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması : 21°C
- Senelik yağış miktarı : 1000-1500 mm
Isı ve yağış koşulları gür ormanların ve ormanaltı florasının gelişmesini elde etmiştir. Sadece Orta Karadeniz Kısmı'nde senelik yağış miktarının azalmasına bağlı olarak orman örtüsü zayıflar.
Karadeniz Bölgesi Nebat Katları
- Geniş yapraklı ağaçlardan oluşan orman
- Geniş ve iğne yapraklı ağaçlardan oluşan orman
- İğne yapraklı ağaçlardan oluşan orman
Alpin çayırlar
Akdeniz İkliminin Özellikleri
- Yazları sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı geçer.
- Kar yağışı ve don vakası nadir görülür.
- En yağışlı mevsim kış, en kurak mevsim yazdır.
- Yaz kuraklığı belirgindir.
- Akdeniz iklimi ısı averajları değişik olduğundan 2 tipe ayrılır.
Aslolan Akdeniz Tipi
- Akdeniz ve Ege kıyılarında görülür.
- Dağların kıyıdan derhal sonrasında yükseldiği yerlerde yağış miktarı artar.
- Kış sıcaklığının en yüksek olduğu bölgeler Akdeniz kıyılarıdır.
- Senelik ısı ortalaması: 18°C - 19°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 8°C - 9°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 28°C - 30°C
- Senelik yağış miktarı: 750 - 1000 mm
- Gelibolu Yarımadası ile Cenup Marmara kıyılarında daha yaygın olan bu iklim tipi, Trakya'nın büyük bir bölümünde de görülür.
- Akdeniz iklimi ile Karadeniz iklimi içinde geçiş özelliği gösterir.
- Enlem farkı sebebiyle ısı averajları Aslolan Akdeniz tipine gore düşüktür.
- Kar yağışı ve don vakası Aslolan Akdeniz tipine gore daha sık görülür.
- Senelik ısı ortalaması: 12°C - 15°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 5°C - 6°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 24°C
- Senelik yağış miktarı: 600 - 800 mm
Akdeniz İkliminin Naturel Nebat Örtüsü
Kısa, bodur ağaç ve çalılardan oluşan makilerdir. Maki tüm yıl süresince yeşil kalır.
Makilerin yükselti sınırı enlemin etkisine bağlı olarak değişmiş olur.
Akdeniz'de 700 - 800 m
Ege'de 400 - 500 m
Cenup Marmara'da ise 250 - 300 m'dir.
3. Karasal İklim
Karasal İklimin Özellikleri
- Şimal Anadolu ve Toros Dağları denizel etkilerin iç bölgelere girmesini zorlaştırdığı için iç kesimlerde iklim karasallaşmıştır.
- Senelik yağış miktarı azca, ısı farkları belirgindir.
- Karasal iklim, enlem ve yükselti farkı sebebiyle 3 tipe ayrılır:
İç Anadolu Tipi
- İç Anadolu, İç Batı Anadolu, Göller Yöresi ve Ergene Havzası'nda görülür.
- Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlı geçer.
- En yağışlı mevsim ilkbahardır.
- Senelik ısı ortalaması: 10°C - 12°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 2°C - 4°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 25°C
- Senelik yağış miktarı: 250 - 500 mm
- Türkiye'nin en sıcak iklim bölgesidir.
- Yazlar çok sıcak, kurak ve uzun, kışlar ılık, yer yer soğuk ve kısa geçer.
- Yaz kuraklığının en belirgin olduğu bölgedir.
- Bölgenin batısında kış yağışları, doğusunda ilkbahar yağışları belirgindir.
- Senelik ısı ortalaması: 15°C - 19°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 1°C - 2°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 30°C den yüksek
- Senelik yağış miktarı: 400 - 700 mm
- Bölgenin yüksek bölümlerinde karasal iklim özellikleri daha belirgindir.
- Kışlar çok soğuk, karlı ve uzun, yazlar serin, yağışlı ve kısa geçer.
- En yağışlı mevsimler, yaz ve ilkbahardır.
- Kar yağışı ve don vakası çok sık görülür.
- Yükseltinin etkisiyle kar yağışı öteki bölgelere gore erken adım atar.
- Senelik ısı ortalaması: 3°C - 6°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: -12°C'den düşük
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 21°C - 22°C
- Senelik yağış miktarı: 400 - 600 mm
- Bölgenin Çukurda kalan alanlarında (Yukarı Fırat, Orta ve Yukarı Murat Bölümleri) kış sıcaklığı birazcık daha yüksektir. Sadece İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu tipine gore kışlar sert geçer.
- İlkbahar yağışları belirgindir.
- Yazlar daha sıcak ve kurak geçer.
- Bu iklim tipi yükseltisi düşük çöküntü ovalarında ve akarsularca derin yarılmış vadi tabanlarında görülür.
- Senelik ısı ortalaması: 12°C - 12°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: -8°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması:25°C den yüksek
- Senelik yağış miktarı: 300 - 500 mm
İlkbahar yağışlarıyla yeşeren, yaz kuraklığı ile fazla boy atmadan sararan ve step (bozkır) adında olan nebat örtüsü geniş yer kaplar. Step alanlarının bir kısmı antropojendir.
Yüksek yerlerde yer yer iğne yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlar bulunur. Dağ doruklarına yakın yerlerde düşük ısı sebebiyle dağ çayırları yer alır.
Antropojen Step (Bozkır): Ağaçların tahrip edilmiş olduğu alanlarda gelişen steplere antropojen step (bozkır) adı verilir.
İklimin Tesirleri
1. İklimin İnsan ve Çevre üstündeki Tesirleri
İnsanların yaşantısını, ekonomik etkinliklerini belirleyen en mühim etken iklimdir.
2. İklimin Naturel Nebat Örtüsüne Tesiri
Bir bölgede ormanın bulunması, alt ve üst sınırının belirlenmesi direkt iklimin kontrolü altındadır. Ormanın yataydaki (enleme bağlı) ve dikeydeki (yükseltiye bağlı) üst sınırını ısı belirler. Yağış ise orman örtüsünün alt sınırını belirleyen mühim bir iklim elemanıdır. Ek olarak yağış miktarı ormanın yoğunluğu üstünde etkindir. Bir yerde nebat örtüsündeki çeşitlilik de iklim elemanlarına bağlıdır.
3. İklimin Ziraat Koşullarına Tesiri
Bir bölgenin ısı ve rutubet koşulları ziraat ürünlerini, sulamaya duyulan gereksinimi etkilemektedir.Yaz kuraklığının belirgin olduğu bir yerde sulamaya duyulan gereksinim fazladır. Buna kuraklık sınırı denir.
Tarımsal etkinlikleri sınırlandıran öteki bir etken de düşük sıcaklıktır.
Isı kutuplara doğru ve yükseklere çıkıldıkça düşer. Belli bir yerden sonrasında tarımsal etkinlik sonlanır. Sadece, bazı ürünler düşük sıcaklığa daha dayanıklı olduğundan ziraat alanları kutuplara daha yakındır.
UYARI: Tarımın yükselti sınırı, tropikal kuşakta 4000 m, Türkiye'de 2000 m civarındadır.
4. İklimin Toprak Oluşumuna Tesiri
Bir bölgedeki toprağın türü, oluşum süresi ve derinliği iklimle yakından ilişkilidir. Değişik iklim bölgelerindeki topraklar birbirinden farklıdır. Mesela nemli bir bölgede yağışlar ve yüzey suları ile toprağın içindeki kireç ve mineraller yıkanır. Çöllerde ise yağış azlığı sebebiyle topraktaki yıkanma minimum düzeydedir.
5. İklimin Kara ve Deniz Sularına Tesiri
İklimin, karalardaki suların oluşumu ve özellikleri üstünde mühim tesiri vardır. Akarsular, göller, yer altı suları ve lardan oluşan kara sularının fizyolojik ve kimyasal özellikleri ile su potansiyelleri iklimle yakından ilişkilidir. İklim, akıntılar, denizlerin su sıcaklığı ve tuzluluk oranı üstünde de etkilidir.
6. İklimin Yer şekillerine Tesiri
Bir bölgede etkili olan dış güçler (akarsular, buzullar, rüzgarlar) bölgenin iklim koşullarına bağlı olarak değişmiş olur.
Mesela Türkiye'de akarsuların oluşturduğu yer şekilleri yaygınken, İsveç, Norveç benzer biçimde soğuk enlemlerdeki ülkelerde buzul şekilleri yaygın olarak görülmektedir.
7. İklimin Nüfus ve Yerleşmeler üstüne Tesiri
Yeryüzünde nüfusun dağılışı büyük seviyede iklimin kontrolü altındadır. Nüfusun yatay dağılışı incelendiğinde, nüfusun yoğun olduğu ülkelerin Orta Dönem'ta toplandığı görülür. Buna rağmen sıcak ve kurak çöller ile kutuplarda nüfus yok denecek kadar azdır. Yerleşmelerin dikey dağılışı ise yükseltiye ve denize olan uzaklığa bağlıdır. Ek olarak nüfusa bağlı olarak yerleşmelerin yoğunluğu ve büyüklüğü de iklimle ilişkilidir.
8. İklimin Konut Tiplerine Tesiri
Bir yerin iklim koşulları ile konut tipleri ve yapı malzemesi içinde yakın bir ilişki vardır. Mesela kar yağışının etkin olduğu yerlerde evler dik çatı yapılırken, sıcak ve kurak iklim koşullarının etkin olduğu yerlerde kalınca duvarlı, ufak pencereli ve düz çatılı yapılır. Şehir yerleşmelerinde ise yapılaşma, iklim koşullarından bağımsızdır.
9. İklimin Turizme Tesiri
Yıl süresince ısı koşullarının uygun olduğu kıyı bölgeleri deniz turizminin geliştiği yerlerdir. Mesela Akdeniz'e kıyısı olan ülkelerde deniz turizmi çok gelişmiştir.
Ek olarak yüksek dağlarda ve yüksek enlemlerdeki kar yağışına bağlı olarak meydana getirilen kış turizmi de iklimin kontrolü altında gelişmiştir.
UYARI: İklim özellikleri benzer bölgelerde;organik nebat örtüsü,tarımsal etkinlikler,akarsu rejimleri,konut tipleri ve yapı malzemesi,gezim etkinlikleri,insanların gereksinimleri (giyim beslenme) benzer özellikler gösterir.
Kaynak:
Sebep: Sual düzenlendi.
Bölgelerimizin ekonomik faaliyetleri nedir?
Bölgelerimizin belirlenmesinde etkili olan organik faktörler nedir?
Bölgelerimizin Naturel ve Zamanı Güzellikleri
Bu bildiri 'en iyi yanıt' seçilmiştir.
Türkiye'de Görülen İklim Tipleri
1. Karadeniz İklimi
Karadeniz İkliminin Özellikleri
- Karadeniz Bölgesi'nin kıyı kesimlerinde görülür.
- Her mevsim yağışlıdır. En fazlaca yağış güz ile kış aylarında düşer.
- Türkiye'de görülen iklimler içinde senelik yağış miktarı en fazla olandır.
- Yazlar serin ve yağışlı, kışlar ılık ve yağışlı geçer.
- Senelik ısı farkı azdır.
- Bulutluluk oranı yüksek, güneşli gün sayısı azdır.
- Karadeniz iklimi yer şekillerinin farklılığı sebebiyle 3 alt tipe ayrılmıştır.
Doğu Karadeniz Tipi
- Dağların kıyıdan derhal sonrasında yükselmesi, uzanış yönleri ve bunların yağış getiren rüzgarlara dönük olması benzer biçimde etkenlerden dolayı Türkiye'nin ve bölgenin en yağışlı bölümüdür.
- Senelik ısı ortalaması: 14°C - 15°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 7°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 23°C
- Senelik yağış miktarı 1500-2500 mm
- Bu bölümde dağlar kıyıdan uzaklaştığı ve yükseltileri azaldığı için senelik yağış miktarı azalmıştır.
- Senelik ısı farkları azdır.
- Senelik ısı ortalaması: 14°C - 15°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 7°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 23°C
- Senelik yağış miktarı: 700 - 900 mm
- Yaz ve kış sıcaklıkları Orta ve Doğu Karadeniz tipine gore birazcık daha düşüktür.
- Senelik yağış miktarı, Orta Karadeniz'dekinden daha azdır.
- Kar yağışı ile don vakası Doğu ve Orta Karadeniz'e gore daha sık görülür.
- Senelik ısı ortalaması : 13°C - 14°C
- Ocak ayı ısı ortalaması : 5°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması : 21°C
- Senelik yağış miktarı : 1000-1500 mm
Isı ve yağış koşulları gür ormanların ve ormanaltı florasının gelişmesini elde etmiştir. Sadece Orta Karadeniz Kısmı'nde senelik yağış miktarının azalmasına bağlı olarak orman örtüsü zayıflar.
Karadeniz Bölgesi Nebat Katları
- Geniş yapraklı ağaçlardan oluşan orman
- Geniş ve iğne yapraklı ağaçlardan oluşan orman
- İğne yapraklı ağaçlardan oluşan orman
Alpin çayırlar
Akdeniz İkliminin Özellikleri
- Yazları sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı geçer.
- Kar yağışı ve don vakası nadir görülür.
- En yağışlı mevsim kış, en kurak mevsim yazdır.
- Yaz kuraklığı belirgindir.
- Akdeniz iklimi ısı averajları değişik olduğundan 2 tipe ayrılır.
Aslolan Akdeniz Tipi
- Akdeniz ve Ege kıyılarında görülür.
- Dağların kıyıdan derhal sonrasında yükseldiği yerlerde yağış miktarı artar.
- Kış sıcaklığının en yüksek olduğu bölgeler Akdeniz kıyılarıdır.
- Senelik ısı ortalaması: 18°C - 19°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 8°C - 9°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 28°C - 30°C
- Senelik yağış miktarı: 750 - 1000 mm
- Gelibolu Yarımadası ile Cenup Marmara kıyılarında daha yaygın olan bu iklim tipi, Trakya'nın büyük bir bölümünde de görülür.
- Akdeniz iklimi ile Karadeniz iklimi içinde geçiş özelliği gösterir.
- Enlem farkı sebebiyle ısı averajları Aslolan Akdeniz tipine gore düşüktür.
- Kar yağışı ve don vakası Aslolan Akdeniz tipine gore daha sık görülür.
- Senelik ısı ortalaması: 12°C - 15°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 5°C - 6°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 24°C
- Senelik yağış miktarı: 600 - 800 mm
Akdeniz İkliminin Naturel Nebat Örtüsü
Kısa, bodur ağaç ve çalılardan oluşan makilerdir. Maki tüm yıl süresince yeşil kalır.
Makilerin yükselti sınırı enlemin etkisine bağlı olarak değişmiş olur.
Akdeniz'de 700 - 800 m
Ege'de 400 - 500 m
Cenup Marmara'da ise 250 - 300 m'dir.
3. Karasal İklim
Karasal İklimin Özellikleri
- Şimal Anadolu ve Toros Dağları denizel etkilerin iç bölgelere girmesini zorlaştırdığı için iç kesimlerde iklim karasallaşmıştır.
- Senelik yağış miktarı azca, ısı farkları belirgindir.
- Karasal iklim, enlem ve yükselti farkı sebebiyle 3 tipe ayrılır:
İç Anadolu Tipi
- İç Anadolu, İç Batı Anadolu, Göller Yöresi ve Ergene Havzası'nda görülür.
- Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlı geçer.
- En yağışlı mevsim ilkbahardır.
- Senelik ısı ortalaması: 10°C - 12°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 2°C - 4°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 25°C
- Senelik yağış miktarı: 250 - 500 mm
- Türkiye'nin en sıcak iklim bölgesidir.
- Yazlar çok sıcak, kurak ve uzun, kışlar ılık, yer yer soğuk ve kısa geçer.
- Yaz kuraklığının en belirgin olduğu bölgedir.
- Bölgenin batısında kış yağışları, doğusunda ilkbahar yağışları belirgindir.
- Senelik ısı ortalaması: 15°C - 19°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: 1°C - 2°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 30°C den yüksek
- Senelik yağış miktarı: 400 - 700 mm
- Bölgenin yüksek bölümlerinde karasal iklim özellikleri daha belirgindir.
- Kışlar çok soğuk, karlı ve uzun, yazlar serin, yağışlı ve kısa geçer.
- En yağışlı mevsimler, yaz ve ilkbahardır.
- Kar yağışı ve don vakası çok sık görülür.
- Yükseltinin etkisiyle kar yağışı öteki bölgelere gore erken adım atar.
- Senelik ısı ortalaması: 3°C - 6°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: -12°C'den düşük
- Temmuz ayı ısı ortalaması: 21°C - 22°C
- Senelik yağış miktarı: 400 - 600 mm
- Bölgenin Çukurda kalan alanlarında (Yukarı Fırat, Orta ve Yukarı Murat Bölümleri) kış sıcaklığı birazcık daha yüksektir. Sadece İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu tipine gore kışlar sert geçer.
- İlkbahar yağışları belirgindir.
- Yazlar daha sıcak ve kurak geçer.
- Bu iklim tipi yükseltisi düşük çöküntü ovalarında ve akarsularca derin yarılmış vadi tabanlarında görülür.
- Senelik ısı ortalaması: 12°C - 12°C
- Ocak ayı ısı ortalaması: -8°C
- Temmuz ayı ısı ortalaması:25°C den yüksek
- Senelik yağış miktarı: 300 - 500 mm
İlkbahar yağışlarıyla yeşeren, yaz kuraklığı ile fazla boy atmadan sararan ve step (bozkır) adında olan nebat örtüsü geniş yer kaplar. Step alanlarının bir kısmı antropojendir.
Yüksek yerlerde yer yer iğne yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlar bulunur. Dağ doruklarına yakın yerlerde düşük ısı sebebiyle dağ çayırları yer alır.
Antropojen Step (Bozkır): Ağaçların tahrip edilmiş olduğu alanlarda gelişen steplere antropojen step (bozkır) adı verilir.
İklimin Tesirleri
1. İklimin İnsan ve Çevre üstündeki Tesirleri
İnsanların yaşantısını, ekonomik etkinliklerini belirleyen en mühim etken iklimdir.
2. İklimin Naturel Nebat Örtüsüne Tesiri
Bir bölgede ormanın bulunması, alt ve üst sınırının belirlenmesi direkt iklimin kontrolü altındadır. Ormanın yataydaki (enleme bağlı) ve dikeydeki (yükseltiye bağlı) üst sınırını ısı belirler. Yağış ise orman örtüsünün alt sınırını belirleyen mühim bir iklim elemanıdır. Ek olarak yağış miktarı ormanın yoğunluğu üstünde etkindir. Bir yerde nebat örtüsündeki çeşitlilik de iklim elemanlarına bağlıdır.
3. İklimin Ziraat Koşullarına Tesiri
Bir bölgenin ısı ve rutubet koşulları ziraat ürünlerini, sulamaya duyulan gereksinimi etkilemektedir.Yaz kuraklığının belirgin olduğu bir yerde sulamaya duyulan gereksinim fazladır. Buna kuraklık sınırı denir.
Tarımsal etkinlikleri sınırlandıran öteki bir etken de düşük sıcaklıktır.
Isı kutuplara doğru ve yükseklere çıkıldıkça düşer. Belli bir yerden sonrasında tarımsal etkinlik sonlanır. Sadece, bazı ürünler düşük sıcaklığa daha dayanıklı olduğundan ziraat alanları kutuplara daha yakındır.
UYARI: Tarımın yükselti sınırı, tropikal kuşakta 4000 m, Türkiye'de 2000 m civarındadır.
4. İklimin Toprak Oluşumuna Tesiri
Bir bölgedeki toprağın türü, oluşum süresi ve derinliği iklimle yakından ilişkilidir. Değişik iklim bölgelerindeki topraklar birbirinden farklıdır. Mesela nemli bir bölgede yağışlar ve yüzey suları ile toprağın içindeki kireç ve mineraller yıkanır. Çöllerde ise yağış azlığı sebebiyle topraktaki yıkanma minimum düzeydedir.
5. İklimin Kara ve Deniz Sularına Tesiri
İklimin, karalardaki suların oluşumu ve özellikleri üstünde mühim tesiri vardır. Akarsular, göller, yer altı suları ve lardan oluşan kara sularının fizyolojik ve kimyasal özellikleri ile su potansiyelleri iklimle yakından ilişkilidir. İklim, akıntılar, denizlerin su sıcaklığı ve tuzluluk oranı üstünde de etkilidir.
6. İklimin Yer şekillerine Tesiri
Bir bölgede etkili olan dış güçler (akarsular, buzullar, rüzgarlar) bölgenin iklim koşullarına bağlı olarak değişmiş olur.
Mesela Türkiye'de akarsuların oluşturduğu yer şekilleri yaygınken, İsveç, Norveç benzer biçimde soğuk enlemlerdeki ülkelerde buzul şekilleri yaygın olarak görülmektedir.
7. İklimin Nüfus ve Yerleşmeler üstüne Tesiri
Yeryüzünde nüfusun dağılışı büyük seviyede iklimin kontrolü altındadır. Nüfusun yatay dağılışı incelendiğinde, nüfusun yoğun olduğu ülkelerin Orta Dönem'ta toplandığı görülür. Buna rağmen sıcak ve kurak çöller ile kutuplarda nüfus yok denecek kadar azdır. Yerleşmelerin dikey dağılışı ise yükseltiye ve denize olan uzaklığa bağlıdır. Ek olarak nüfusa bağlı olarak yerleşmelerin yoğunluğu ve büyüklüğü de iklimle ilişkilidir.
8. İklimin Konut Tiplerine Tesiri
Bir yerin iklim koşulları ile konut tipleri ve yapı malzemesi içinde yakın bir ilişki vardır. Mesela kar yağışının etkin olduğu yerlerde evler dik çatı yapılırken, sıcak ve kurak iklim koşullarının etkin olduğu yerlerde kalınca duvarlı, ufak pencereli ve düz çatılı yapılır. Şehir yerleşmelerinde ise yapılaşma, iklim koşullarından bağımsızdır.
9. İklimin Turizme Tesiri
Yıl süresince ısı koşullarının uygun olduğu kıyı bölgeleri deniz turizminin geliştiği yerlerdir. Mesela Akdeniz'e kıyısı olan ülkelerde deniz turizmi çok gelişmiştir.
Ek olarak yüksek dağlarda ve yüksek enlemlerdeki kar yağışına bağlı olarak meydana getirilen kış turizmi de iklimin kontrolü altında gelişmiştir.
UYARI: İklim özellikleri benzer bölgelerde;organik nebat örtüsü,tarımsal etkinlikler,akarsu rejimleri,konut tipleri ve yapı malzemesi,gezim etkinlikleri,insanların gereksinimleri (giyim beslenme) benzer özellikler gösterir.
Kaynak:
Bölgelerin nebat örtüleri nedir ?
Güneydoğu Anadolu
Naturel nebat örtüsü çoğu zaman bozkır kısaca step görünümünde olan Doğu Anadolu Bölgesi yüzölçümünün sadece yüzde 10'undan azca bir bölümünü ormanlar kaplar. Bölgenin şimal kesimindeki ormanlar, başta sarıçamlar olmak suretiyle iğne yapraklı ağaçlardan oluşur.
Ormanlar, diğeri kesimlerde seyrek meşe toplulukları halindedir. Ormanın sona erdiği yüksek kesimler ise hayvancılık açısından büyük ehemmiyet taşıyan Alp çayırlarından oluşan otlaklarla kaplıdır.
Nebat örtüsü karasaldır fakat bir tek iki ilde nebat örtüsü bozkırdır. Bu iller Elazığ ve Malatya'dır. Van Gölü olduğundan Van ve çevre iller ılıman bir iklime haizdir.
İç Anadalu Bölgesi'nin Orta Kızılırmak kısmı geniş çaplıdır. Bu bölgedeki dağlar sönmüş yanar dağlardandır. Kışın yağışlı yazın ise sıcaktır. Naturel nebat örtüsü bozkırdır. Buğday, arpa, ayçiçeği ve çavdar yetiştirilir
Marmara Bölgesi Nebat Örtüsü
İklimde olduğu benzer biçimde bölgenin organik nebat örtüsünde de çeşitlilik görülür. Cenup MarÂmara kıyıları ile dağ eteklerinde tipik AkdeÂniz nebat topluluğu olan makiler ile zeytinlikÂlere rastlanır. Bu bölümün cenup kesiminde yer edinen dağlık alanlar meşe, köknar, kızıl çam ve kara çam ormanlarıyla kaplıdır. Bolca yağış alan Karadeniz kıyısına bakan yamaçÂlarda ve Istranca Dağlan'nda meşe ve kayın ormanları vardır. Marmara Bölgesi'nin iç kesimlerinde ormanlar yok edilmiş olduğu için organik nebat örtüsü bozkır (step) görünümündedir
Karadeniz Bölgesi Nebat Örtüsü
Karadeniz Bölgesi'nin çeşitli kesimleri içinde iklim farklılığı olduğu benzer biçimde organik nebat örtüsünün yayılışı açısından da farklılıklar vardır. Kıyı dağlarının Karadeniz'e bakan yamaçları, ülkemizin orman açısından en varlıklı alanıdır. Bu ormanlar bazı kesimlerde yerini yalancı maki topluluklarına, bazı kesimlerde de çay ve fındık bahçelerine bırakır. Bu dağların orta yükseklikteki kesimleri geniş yapraklı ağaçlardan, yüksek kesimleri ise iğneyapraklı ağaçlardan oluşan gür ormanlarla örtülüdür. Ormanların sona erdiği yüksek kesimlerde Alp tipi çayırlar yer alır. Karadeniz Bölgesi'nin iç kesiminden Doğu Anadolu Bölgesi'ne doğru alçalan kesimlerin organik nebat örtüsü bozkır (step) görünümündedir.
Akdeniz iklimi nebat örtüsü
Karakteristik nebat örtüsü, kızılçam ormanlarının tahrip edilmesiyle ortaya çıkan makilerdir. Makiler, devamlı yeşil kalabilen, kısa boylu, sert yapraklı, kuraklığa dayanabilen, çalımsı bodur bitkilerdir. Akdeniz ikliminde yağışın azca çok kafi olduğu orta yükseklikteki yamaçlarda iğne yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlar (Kızılçam, sarıçam, karaçam ormanları benzer biçimde) yer alır. Avustralya okaliptüsleri ile kurakçıl ABD bitkilerinden kaktüsler ve agavlar da oldukça geniş alanları kaplar.
Doğu Anadolu Bölgesi Nebat Örtüsü
Doğu Anadolu bölgesindeki nebat örtüsü üstünde yüzey şekillerinin, iklimin ve toprak koşullarının tesiri görülür. Bölgenin, yüzey şekilleri sebebiyle, İç Anadolu'dan daha çok yağış alması, ormanın yetişmesine olanak hazırlamıştır. Ormanın bir alt bir de üst sınırı vardır. Orman sınırı altında su yetersizliği yüzünden yazın kuruyan bozkırlara raslanır
BİTKİ ÖRTüSü
Ege Bölgesi'nde kıyıdan itibaren 600-800 m yüksekliklere kadar maki toplulukları ile akrışık olarak kızılçam ormanları görülür. Makilerin cılızlaştığı ve toprak örtüsünün inceldiği alanlarda, çoğunlukla dikenli çalılardan oluşan ve “garik†adında olan bir nebat topluluğu görülür ve çoğu zaman İzmir civarı ile Karaburun yarımadası ve Bodrum civarında yaygındır. Orman alanları Ege Kısmı'nün alçak kesimlerinde makiliklerin, İçbatı Anadolu'da ise step görünüşlü alanları üstünde yer alır. Ormanların alt basamaklarında çeşitli meşelere rastlanır;iğne yapraklı ormanlar içinde en yaygın tür kızılçam ve karaçamdır. Ek olarak Kozak Dağı'nda fıstık çamı yaygındır. Türkiye'nin en mühim çamfıstığı üretim alanıdır. Tüm kıyı kesimlerde zeytinliklere rastlanır. Kuzeyden gelen soğuk hava etkilerinden korunan turunçgiller bölgenin güneyine sığınmıştır. Ek olarak kekik, adaçayı, lavanta çiçeği benzer biçimde kokulu bitkiler ve Akdeniz iklimine uyan kaktüsler, frank inciri benzer biçimde bitkilerde yaygındır. Maki türleri içinde çeşitli meşe türleri (pırnal meşesi, palamut meşesi) kocayamiş, mersin ağacı, defne, yabani zeytinlere rastlanır
Bölgelerimizin ekonomik faaliyetleri nedir?
Bölgelerimizin belirlenmesinde etkili olan organik faktörler nedir?
Bölgelerimizin Naturel ve Zamanı Güzellikleri
YORUMLAR