çanak çömlek yapım aşamaları hakkında bilgi verir misiniz?

Çanak çömlek yapım aşamaları hakkında bilgi verir misiniz? Çanak Çömlek Yapımının Aşamaları Kilin suyla karıştırılmasından oluşa...

Çanak çömlek yapım aşamaları hakkında bilgi verir misiniz?

Çanak Çömlek Yapımının Aşamaları

Kilin suyla karıştırılmasından oluşan çamura çanak çömlekçilikte hamur adı verilir. Ça­murlar kullanılan kilin yapısına ve pişirme ısılarına karşı gösterdikleri tepkilere bağlı olarak değişik özellikler taşır. Çanak çömlek yapımında ilk basamak, türü ne olursa olsun biçimlendirilecek çamurun çakıl ya da demir oksit gibi yabancı maddelerden arındırılmasıdır. Çanak çömlek hamurunun ana malzemesi kil, feldispat, kuvars, kum ve çakmaktaşıdır. Porselen hamuru ise kaolin, feldispat, çak­maktaşı ve kuvars karışımından elde edilir. Daha camsı ve parlak görünümü olan ince porselen için bu karışıma kemik külü, beyaz­latıcı olarak da kobalt oksidi eklenir. Hazırla­nan sulu karışım sık gözenekli elekten geçiri­lerek kaba taneciklerden temizlenir. Daha sonra macun kıvamına gelene kadar yoğrularak sıkıştırılır. Hamurun içine yaklaşık 1.200°C'de camlaşan başka maddeler katıla­rak fırınlanırsa, su sızdırmayan gözeneksiz seramik elde edilir.

Biçimlendirme aşamasında değişik yöntem­ler uygulanır. Çok sayıda çanak çömlek üreti­mi için tabak gibi düz parçalar, çömlekçi çarkı yerine, ona benzeyen bir makineyle biçimlen­dirilir. Hamur yassıltılarak ters duran tabak biçiminde hazırlanmış alçı kalıba bastırılır. Sonra kalıp, döner tabla üzerine düz olarak yerleştirilir; tablanın üzerinde bulunan ikinci bir kalıp, tabla döndükçe tabağın alt tarafının biçimlenmesini sağlar.

Bir başka yöntem de, Paris sıvası denilen alçıdan yapılan kalıpların kullanıldığı kalıba dökme yöntemidir. Birkaç parçadan yapılmış olan kalıp, fırınlamadan sonra çanak çömle­ğin kalıptan ayrılabilmesini sağlar. Kalıp sıvı çamurla doldurulur. Suyu sızdıran bir madde olan alçı, çamurun suyunu emerek katılaşma­sını sağlar. Katılaşan çamur kalıbın biçimini alır. Kalıbın ortasına biriken su boşaltılarak, çamurun yeterince sertleşmesi beklenir; sonra da kalıptan ayrılır.


Çanak çömlekler biçimlendirme aşamasın­dan sonra kurutma odasında iyice kurutulur. Daha sonra geniş ve derin küvetlere yerleşti­rilerek fırına verilir. Isı ayarı çamurun türüne göre yapılır. Ev eşyası olarak yapılan çanak çömlek 1.000°C'de, daha sert ve su geçirmez özelliği olanlar 1.400°C'de bir ile üç gün arasında pişirilir. Yüksek ısıda çamur zerrele­ri birbirleriyle kaynaşır; bu da hamurun sert­leşmesini sağlar. Çömlekler, fırın soğuyana kadar içinde bekletilir.


Sırlama aşamasında önce sır eriyiği hazırla­nır. Sır, çakmaktaşı, feldispat ve kurşun oksit gibi camsı maddelerden yapılır. Toz gibi inceltilen bu maddeler suyla karıştırılarak büyük teknelere boşaltılır. Pişirilmiş olar çanak çömlek bu eriyiğin içine daldırılır. Sırlama işleminde, püskürtme, fırçalama ya da eriyiğin çanak çömleğin üzerine dökülerek yapıldığı kaplama yöntemi de uygulanır. Sır­lanan parça daha özel bir fırına yerleştirilir. Sır bu fırında eriyerek ince, camsı bir tabaka­ya dönüşür.

DEVAMI

• 
  Yünlü kıyafetlerin yapım aşamaları hakkında bilgi verir misiniz?


• 
  El Sanatları - Çanak Çömlek


• 
  Bir ürünün üretim aşamaları hakkında bilgi verir misiniz?

Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.

Çanak Çömlek Yapımının Aşamaları

Kilin suyla karıştırılmasından oluşan çamura çanak çömlekçilikte hamur adı verilir. Ça­murlar kullanılan kilin yapısına ve pişirme ısılarına karşı gösterdikleri tepkilere bağlı olarak değişik özellikler taşır. Çanak çömlek yapımında ilk basamak, türü ne olursa olsun biçimlendirilecek çamurun çakıl ya da demir oksit gibi yabancı maddelerden arındırılmasıdır. Çanak çömlek hamurunun ana malzemesi kil, feldispat, kuvars, kum ve çakmaktaşıdır. Porselen hamuru ise kaolin, feldispat, çak­maktaşı ve kuvars karışımından elde edilir. Daha camsı ve parlak görünümü olan ince porselen için bu karışıma kemik külü, beyaz­latıcı olarak da kobalt oksidi eklenir. Hazırla­nan sulu karışım sık gözenekli elekten geçiri­lerek kaba taneciklerden temizlenir. Daha sonra macun kıvamına gelene kadar yoğrularak sıkıştırılır. Hamurun içine yaklaşık 1.200°C'de camlaşan başka maddeler katıla­rak fırınlanırsa, su sızdırmayan gözeneksiz seramik elde edilir.

Biçimlendirme aşamasında değişik yöntem­ler uygulanır. Çok sayıda çanak çömlek üreti­mi için tabak gibi düz parçalar, çömlekçi çarkı yerine, ona benzeyen bir makineyle biçimlen­dirilir. Hamur yassıltılarak ters duran tabak biçiminde hazırlanmış alçı kalıba bastırılır. Sonra kalıp, döner tabla üzerine düz olarak yerleştirilir; tablanın üzerinde bulunan ikinci bir kalıp, tabla döndükçe tabağın alt tarafının biçimlenmesini sağlar.

Bir başka yöntem de, Paris sıvası denilen alçıdan yapılan kalıpların kullanıldığı kalıba dökme yöntemidir. Birkaç parçadan yapılmış olan kalıp, fırınlamadan sonra çanak çömle­ğin kalıptan ayrılabilmesini sağlar. Kalıp sıvı çamurla doldurulur. Suyu sızdıran bir madde olan alçı, çamurun suyunu emerek katılaşma­sını sağlar. Katılaşan çamur kalıbın biçimini alır. Kalıbın ortasına biriken su boşaltılarak, çamurun yeterince sertleşmesi beklenir; sonra da kalıptan ayrılır.


Çanak çömlekler biçimlendirme aşamasın­dan sonra kurutma odasında iyice kurutulur. Daha sonra geniş ve derin küvetlere yerleşti­rilerek fırına verilir. Isı ayarı çamurun türüne göre yapılır. Ev eşyası olarak yapılan çanak çömlek 1.000°C'de, daha sert ve su geçirmez özelliği olanlar 1.400°C'de bir ile üç gün arasında pişirilir. Yüksek ısıda çamur zerrele­ri birbirleriyle kaynaşır; bu da hamurun sert­leşmesini sağlar. Çömlekler, fırın soğuyana kadar içinde bekletilir.


Sırlama aşamasında önce sır eriyiği hazırla­nır. Sır, çakmaktaşı, feldispat ve kurşun oksit gibi camsı maddelerden yapılır. Toz gibi inceltilen bu maddeler suyla karıştırılarak büyük teknelere boşaltılır. Pişirilmiş olar çanak çömlek bu eriyiğin içine daldırılır. Sırlama işleminde, püskürtme, fırçalama ya da eriyiğin çanak çömleğin üzerine dökülerek yapıldığı kaplama yöntemi de uygulanır. Sır­lanan parça daha özel bir fırına yerleştirilir. Sır bu fırında eriyerek ince, camsı bir tabaka­ya dönüşür.

DEVAMI