Çelik hangi elementlerden oluşur? ÇELİĞİN BİLEŞENLERİ Çeliğin bileşiminde demirle alaşım icra eden elementler yer alır; bu elemen...
Çelik hangi elementlerden oluşur?
ÇELİĞİN BİLEŞENLERİ
Çeliğin bileşiminde demirle alaşım icra eden elementler yer alır; bu elementlerin oranı % 0 ile 5 içinde değişiyor.
Bileşiminde karbon ve silisyum daima bulunmaktadır: karbon nadir olarak °/o 1in üstüne çıkar (çoğu zaman % 0,2 ile 0,7 içinde); silisyum oranı ise % 0,1 ile 0,7 içinde değişiyor; fakat bir takım hususi çeliklerde (mesela zayıf histerezisli transformatör sacları, yay çelikleri) bu oran daha yüksektir (% 2 ile 4 içinde).
Manganez bileşimde % 0,3 ile 0,8 oranında yer alır; bununla beraber çok sert ve aşınmaya karşı çok yüksek dayanım gösteren çeliklerde (demiryolu aygıtları) bu oran % 12 ile 15'e ulaşabilir. Manganezin varlığı demirin lanmaya olan yatkınlığını korur; karbon oranı %0,15'in üstüne çıkan demir alaşımları manganez yokluğunda bu özelliklerini yitirir.
Kükürt ve fosfor ister özgür, ister bileşik halinde olsun, oksijen benzer biçimde zararı olan katışkılardır: °/o 0,1'lik oran dahi çok yükseksa- yılır; fosfor çeliğe kırılganlık verirken, kükürt yassılaşabilirliğinin azalmasına neden olur.
Krom, nikel, vanadyum, tungsten, molibden vb. tek tek ya da beraber pek çok çeliğin yapısına girer.
DEVAMI
Kırmızı hangi renklerden oluşur?
Lacivert hangi renklerden oluşur?
Gökkuşağı hangi renklerden oluşur?
Çelik, demir, ana alaşım elementi ise karbon olan bir alaşımdır. üretim sistemleri,metotları ve kullanılan cevherlerden dolayı manganez, silisyum, fosfor ve kükürt çeliğin bünyesinde bulunan elementlerdir.
Çeliğin yapısındaki karbonun görevi alaşımı sertleştirmek ve demir atomlarının kaymasını engellemektir. Alaşımdaki karbon miktarı ile oynanarak çeliğin sertliği, esnekliği, sünekliği, ve gerilme gücü değiştirilebilir. Alaşımdaki karbon miktari artırılarak çeliğin sertliği artırılabilir, fakat bu işlem çeliğin kırılganlığını arttırıp; lanabilirlik ve süneklik benzer biçimde bağzı özelliklerini azaltır.
Demir-karbon alaşımının çelik olarak kabul edilmesi için tipik olarak en fazlaca yüzde 2,1 oranında karbon karışımına haiz olması gerekmektedir. Günümüzde "demir ve çelik" endüstrisi tek isim altında kullanılsa da, geçmişte bu iki sektör birbirlerinden ayrı isimlere sahiptiler. Metalurjinin ilim dalı olarak yaygınlaşması ile beraber çeliğin kompozisyonunun değiştirilerek ya da ısıl işlem ile özellikleri farklılaştırılarak bilhassa yüksek kopma mukavemeti ile teleferik, inşaat, otomotiv, tıp, ve bir sürü başka alanda insanlığa hizmet verir hale getirilişi hızlandırılmıştır.
Çeliğin yapısındaki karbonun görevi alaşımı sertleştirmek ve demir atomlarının kaymasını engellemektir. Alaşımdaki karbon miktarı ile oynanarak çeliğin sertliği, esnekliği, sünekliği, ve gerilme gücü değiştirilebilir. Alaşımdaki karbon miktari artırılarak çeliğin sertliği artırılabilir, fakat bu işlem çeliğin kırılganlığını arttırıp; lanabilirlik ve süneklik benzer biçimde bağzı özelliklerini azaltır.
Demir-karbon alaşımının çelik olarak kabul edilmesi için tipik olarak en fazlaca yüzde 2,1 oranında karbon karışımına haiz olması gerekmektedir. Günümüzde "demir ve çelik" endüstrisi tek isim altında kullanılsa da, geçmişte bu iki sektör birbirlerinden ayrı isimlere sahiptiler. Metalurjinin ilim dalı olarak yaygınlaşması ile beraber çeliğin kompozisyonunun değiştirilerek ya da ısıl işlem ile özellikleri farklılaştırılarak bilhassa yüksek kopma mukavemeti ile teleferik, inşaat, otomotiv, tıp, ve bir sürü başka alanda insanlığa hizmet verir hale getirilişi hızlandırılmıştır.
Çelik, tabiatta hidroksit, oksit ve karbonat halinde başka maddelerle karışık olarak bulunan demir cevherinden elde edilir. Karışımında bulunan zararı olan maddelerin belirgin bir dereceden sonrasında uzaklaştırılması ,bir takım maddelerinse eklenmesi gerekir.Karşımdaki bu zararı olan maddeler; Kükürt,bakır,fosfor, arsen, azot ve karbon fazlasıdır(Karbonun çeliğin üstündeki tesiri oldukça büyüktür .Ama ağırlık olarak karbon belirgin bir kıymeti geçerse çeliğin işlenmesi zor oluyordur)
Çeliğe Eklenen ve Dayanıklılık Veren Maddeler
- Krom,silisyum,manganez ve molbden (Çeliğin dayanıklılığını arttırırlar)
- Molbden ve manganez ;yüksek sıcaklıkta çeliğin işlenmesini kolaylaştırırlar
Bu ileti 'en iyi çözüm' seçilmiştir.
ÇELİĞİN BİLEŞENLERİ
Çeliğin bileşiminde demirle alaşım icra eden elementler yer alır; bu elementlerin oranı % 0 ile 5 içinde değişiyor.
Bileşiminde karbon ve silisyum daima bulunmaktadır: karbon nadir olarak °/o 1in üstüne çıkar (çoğu zaman % 0,2 ile 0,7 içinde); silisyum oranı ise % 0,1 ile 0,7 içinde değişiyor; fakat bir takım hususi çeliklerde (mesela zayıf histerezisli transformatör sacları, yay çelikleri) bu oran daha yüksektir (% 2 ile 4 içinde).
Manganez bileşimde % 0,3 ile 0,8 oranında yer alır; bununla beraber çok sert ve aşınmaya karşı çok yüksek dayanım gösteren çeliklerde (demiryolu aygıtları) bu oran % 12 ile 15'e ulaşabilir. Manganezin varlığı demirin lanmaya olan yatkınlığını korur; karbon oranı %0,15'in üstüne çıkan demir alaşımları manganez yokluğunda bu özelliklerini yitirir.
Kükürt ve fosfor ister özgür, ister bileşik halinde olsun, oksijen benzer biçimde zararı olan katışkılardır: °/o 0,1'lik oran dahi çok yükseksa- yılır; fosfor çeliğe kırılganlık verirken, kükürt yassılaşabilirliğinin azalmasına neden olur.
Krom, nikel, vanadyum, tungsten, molibden vb. tek tek ya da beraber pek çok çeliğin yapısına girer.
DEVAMI
Kırmızı hangi renklerden oluşur?
Lacivert hangi renklerden oluşur?
Gökkuşağı hangi renklerden oluşur?
YORUMLAR