Çevre sorunlarını çözmek için yapılması gerekenler nedir? ÇEVRE SORUNLARI Hızla artan dünya nüfusu, plansız sanayileşme ve sağ...
Çevre sorunlarını çözmek için yapılması gerekenler nedir?
ÇEVRE SORUNLARI
Hızla artan dünya nüfusu, plansız sanayileşme ve sağlıksız kentleşme, nükleer denemeler, bölgesel savaşlar, verimi çoğaltmak amacıyla kullanılan ziraat ilaçları, suni gübreler ve artan deterjan benzer biçimde kimyasal maddelerin kullanımı giderek çevre kirliliğine niçin olarak çevre sorunlarının ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bunun organik sonucu olarak kirlenen hava, su ve toprak canlıların yaşamını negatif yönde etkileyecek boyutlara ulaşmıştır.
Genel olarak çevre sorunları, insanların yaşadıkları yaşam ortamının organik yapısını tahrip etmektedir. Bu tahribat yaşamın yoğun olduğu alanlarda daha süratli, yaşam ve yerleşimin olduğu bölgelerde daha yavaş olmaktadır. Bozulan bu organik yaşam çevre üstünde yaşayan tüm canlıların yaşamlarını negatif yönde etkilemektedir. İnsanlar kendilerine daha rahat ve ferah yaşam koşulları sağlamak için organik olarak çevreye zarar vermektedirler.
devletimizde Başlıca Çevre Sorunları
Meydana getirilen araştırmalar dünyadaki mevcut çevre kirliliğinin % 50 'sinin, son 35 yılda meydana geldiğini ortaya koymaktadır. Çevre sorunlarının mühim bir larından biri süratli nüfus artışıdır. Türkiye, OECD ülkeleri içinde en yüksek nüfus artış oranına haiz ülkelerden biridir. Birleşmiş Milletler'in yapmış olduğu nüfus tahminlerine nazaran, Türkiye nüfusunun 2025 senesinde 92 milyona yükselmesi planlanıyor. Bu durum ülkemizin bugün olmasıyla birlikte, gelecekte de çevre sorunlarıyla karşılaşacağını göstermektedir.
Çevre problemlerinden önde gelen süratli nüfus artışı bununla beraber plansız kentleşmeyi getirmektedir. Artan nüfusun iyi yaşam alanı ihtiyacının giderilmesi için oluşturulan kentsel yaşam alanları kentsel sorunların ortaya çıkmasına niçin olmaktadır. Bu çevre sorunları birbirlerine bağlı birinin tesiri ile ötekini ortaya çıkaran çevre sorunlarıdır.
Çevre sorunlarının başlangıcında değerlendireçeğimiz kentsel çevre problemi; temel insan gereksinimi olan barınma ve konut problemininin gecekondulaşma ve betonlaşma kanalıyla çözümlenmesi sonucu ile ortaya çıkmaktadır. Öteki taraftan bu düzensiz ve plansız kentleşme; alt yapı benzer biçimde kanalizasyon sorunlarının ve katı atıklarının toplanması ve depolanması sorunlarını bununla beraber getirmektedir. Çevre problemlerinden önde gelen plânsız kentleşme ve alt yapı yetersizlikleri insanları mühim çevre sorunlarıyla karşı karşıya getirmektedir. Betonlaşmanın ve gecekondulaşmanın yarattığı mühim çevre sorunlarının ve bu sorunların yol açmış olduğu toplumsal sonuçların önemi ve içinde ne olduğu üstünde meydana getirilen emekler devletimizde şu an yetersiz durumdadır. Mahalli yönetimler çevre sorunlarının çözümlenmesi mevzusunda kafi projeler üretmemektedirler. Şundan dolayı çevre problemlerinden bazılarının çözümlenmesi göze hitap etmemektedir.
Plansız kenteleşmenin bir sonucu olarak plansız endüstrileşme ortaya çıkmaktadır. Çevre sorunları içinde kafi alt yapısı ve organizasyonu oluşturulmamış sanayi ve endüstri alanları mühim çevre kirliliklerinin yaşanmasına niçin olmaktadır.
Bu alanlardan çıkan atıkların tertipli bertaraf edilmemesi ve denetimin tertipli yapılmaması sorunların her geçen gün büyümesine ve çözümlenemez olmasına yol açmaktadır.
devletimizde bilhassa büyük şehirlerde kalitesiz yakıt kullanımından dolayı hava kirliliği büyük boyutlara ulaşmıştır. Son yıllarda organik gaz kullanımın yaygınlaşması ile hava kirliliğinde azalmalar görülmeye başlanmıştır. Bilhassa sanayiden lı hava kirliliği artmaktadır.
devletimizde, belediyelerin üstlerine düşen görevleri yerine getirmemeleri sebebi ile tertipli çöp depo alanlarının oluşturulmamış olması ve arıtma tesislerinin zamanında kurulmamış olması çevre sorunlarının artmasına niçin olmuştur.
Tertipli ve her türlü alt yapı sistemine haiz organize endüstri bölgelerinin oluşturulmamış olması çevre sorunlarında endüstri payının büyük olmasına niçin olmuştur.
Ziraat alanlarında düzensiz ve fazla ilaç kullanımı toprak kirliliği sorunlarının ortaya çıkmasına niçin olmuştur.Toprak kirliliğide bir çevre problemi olarak ele alınmalıdır.
Geri dönüşümün yaygınlaştırılmamış olması çevre kirliliği oluşturan plâstik maddeler, cam ürünleri ve metalik maddeler benzer biçimde katı atıkların bertarafında sorunların yaşanmasına niçin olmuştur.
Küresel ısınmayı önlemek için karbon salımlarının sınırlandırılmasının büyük ehemmiyet arz etmiş olduğu bir dönemde Türkiye toplam karbondioksit salımında, 2005 yılı verilerine nazaran, Avrupa Birliği ülkeleriyle karşılaştırıldığında senelik 215,9 milyon tonla yedinci sırada, Endüstri sektörü salımlarında ise ilk sırada yer almıştır.
Türkiye`de üretilen tehlikeli atık miktarı belirsiz ve sanayide üretilen ve kullanılan kimyasallar ve ortaya çıkan atıkların niteliği ile ilgili hiçbir envanter emek harcaması bulunmamaktadır. Sadece son yılarda meydana getirilen çalışmalarla envanter kayıtları oluşturulmaya başlanmıştır.
Su ları giderek azalmakta olup, 20 yıl ilkin şahıs başına 4 bin metreküp su düşerken, bugün 1400 metreküp su düşmektedir. Türkiye "su yoksulu" ülkeler içinde yer almaya adım atmıştır.
devletimizde biyoçeşitlilik çeşitli şekillerde toprağın bozulması ve organik ların yok olmaya başlaması yüzünden tehdit altındadır. Korunan alanın tüm alanlara oranı bir tek %1 oranındadır.
Aşınma sonucunda yılda 500 milyon ton verimli toprak kaybedilmektedir. Her yıl 80-100 bin dönüm orman yanarak, 5-7 bin dönüm orman ise tarla açma ve yerleşme sebebiyle yok olmaktadır.
Çevre Sorunlarının Çözümünde Acilen Yapılması Gereklenler
- Etkin bir çevre denetim sistemi oluşturulmalıdır.
- Gelecek nesillerin iyi bir çevre eğitimi ile yetiştirilmesi sağlanmalıdır.
- Çevre sorunlarının çözümü için sivil cemiyet müesseselerinin sayısı artırılmalı
- Sivil cemiyet örgütleri ile kamu kuruluşları ortak emekler yürütmelidir.
- Plansız kentleşmeler yerine planlı kent alanları oluşturulmalıdır.
- Ormanların çoğaltılması ve korunması sağlanmalıdır.
- Tertipli ve çevreci organize endüstri bölgeleri oluşturulmalıdır.
- Çöplerin kaynağında ayrıştırılması için emekler yapılmalıdır.
- Kaliteli yakıtların kullanılması sağlanmalıdır.
- Çevre sorunlarının önlenmesi için devlet tarafınca etkili yasalar oluşturulmalıdır.
- Çevre Ve Orman Bakanlığının ekibi güçlendirilerek daha etkin emek harcaması sağlanmalıdır.
- Mahalli yönetimlerin asli görevleri çevre sorunlarının çözümlenmesi olmalıdır.
- Çevre mevzusunda yapılacak yatırımlar için teşvik uygulamları başlatılmalıdır.
Sebep: iç başlık
Okulda ve evde sağlığımızı korumak için yapılması gerekenler nedir?
Suya Düşen Telefonlar için Yapılması Gerekenler
Dikey geçiş için yapılması gerekenler nedir?
Bu ileti 'en iyi yanıt' seçilmiştir.
ÇEVRE SORUNLARI
Hızla artan dünya nüfusu, plansız sanayileşme ve sağlıksız kentleşme, nükleer denemeler, bölgesel savaşlar, verimi çoğaltmak amacıyla kullanılan ziraat ilaçları, suni gübreler ve artan deterjan benzer biçimde kimyasal maddelerin kullanımı giderek çevre kirliliğine niçin olarak çevre sorunlarının ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bunun organik sonucu olarak kirlenen hava, su ve toprak canlıların yaşamını negatif yönde etkileyecek boyutlara ulaşmıştır.
Genel olarak çevre sorunları, insanların yaşadıkları yaşam ortamının organik yapısını tahrip etmektedir. Bu tahribat yaşamın yoğun olduğu alanlarda daha süratli, yaşam ve yerleşimin olduğu bölgelerde daha yavaş olmaktadır. Bozulan bu organik yaşam çevre üstünde yaşayan tüm canlıların yaşamlarını negatif yönde etkilemektedir. İnsanlar kendilerine daha rahat ve ferah yaşam koşulları sağlamak için organik olarak çevreye zarar vermektedirler.
devletimizde Başlıca Çevre Sorunları
Meydana getirilen araştırmalar dünyadaki mevcut çevre kirliliğinin % 50 'sinin, son 35 yılda meydana geldiğini ortaya koymaktadır. Çevre sorunlarının mühim bir larından biri süratli nüfus artışıdır. Türkiye, OECD ülkeleri içinde en yüksek nüfus artış oranına haiz ülkelerden biridir. Birleşmiş Milletler'in yapmış olduğu nüfus tahminlerine nazaran, Türkiye nüfusunun 2025 senesinde 92 milyona yükselmesi planlanıyor. Bu durum ülkemizin bugün olmasıyla birlikte, gelecekte de çevre sorunlarıyla karşılaşacağını göstermektedir.
Çevre problemlerinden önde gelen süratli nüfus artışı bununla beraber plansız kentleşmeyi getirmektedir. Artan nüfusun iyi yaşam alanı ihtiyacının giderilmesi için oluşturulan kentsel yaşam alanları kentsel sorunların ortaya çıkmasına niçin olmaktadır. Bu çevre sorunları birbirlerine bağlı birinin tesiri ile ötekini ortaya çıkaran çevre sorunlarıdır.
Çevre sorunlarının başlangıcında değerlendireçeğimiz kentsel çevre problemi; temel insan gereksinimi olan barınma ve konut problemininin gecekondulaşma ve betonlaşma kanalıyla çözümlenmesi sonucu ile ortaya çıkmaktadır. Öteki taraftan bu düzensiz ve plansız kentleşme; alt yapı benzer biçimde kanalizasyon sorunlarının ve katı atıklarının toplanması ve depolanması sorunlarını bununla beraber getirmektedir. Çevre problemlerinden önde gelen plânsız kentleşme ve alt yapı yetersizlikleri insanları mühim çevre sorunlarıyla karşı karşıya getirmektedir. Betonlaşmanın ve gecekondulaşmanın yarattığı mühim çevre sorunlarının ve bu sorunların yol açmış olduğu toplumsal sonuçların önemi ve içinde ne olduğu üstünde meydana getirilen emekler devletimizde şu an yetersiz durumdadır. Mahalli yönetimler çevre sorunlarının çözümlenmesi mevzusunda kafi projeler üretmemektedirler. Şundan dolayı çevre problemlerinden bazılarının çözümlenmesi göze hitap etmemektedir.
Plansız kenteleşmenin bir sonucu olarak plansız endüstrileşme ortaya çıkmaktadır. Çevre sorunları içinde kafi alt yapısı ve organizasyonu oluşturulmamış sanayi ve endüstri alanları mühim çevre kirliliklerinin yaşanmasına niçin olmaktadır.
Bu alanlardan çıkan atıkların tertipli bertaraf edilmemesi ve denetimin tertipli yapılmaması sorunların her geçen gün büyümesine ve çözümlenemez olmasına yol açmaktadır.
devletimizde bilhassa büyük şehirlerde kalitesiz yakıt kullanımından dolayı hava kirliliği büyük boyutlara ulaşmıştır. Son yıllarda organik gaz kullanımın yaygınlaşması ile hava kirliliğinde azalmalar görülmeye başlanmıştır. Bilhassa sanayiden lı hava kirliliği artmaktadır.
devletimizde, belediyelerin üstlerine düşen görevleri yerine getirmemeleri sebebi ile tertipli çöp depo alanlarının oluşturulmamış olması ve arıtma tesislerinin zamanında kurulmamış olması çevre sorunlarının artmasına niçin olmuştur.
Tertipli ve her türlü alt yapı sistemine haiz organize endüstri bölgelerinin oluşturulmamış olması çevre sorunlarında endüstri payının büyük olmasına niçin olmuştur.
Ziraat alanlarında düzensiz ve fazla ilaç kullanımı toprak kirliliği sorunlarının ortaya çıkmasına niçin olmuştur.Toprak kirliliğide bir çevre problemi olarak ele alınmalıdır.
Geri dönüşümün yaygınlaştırılmamış olması çevre kirliliği oluşturan plâstik maddeler, cam ürünleri ve metalik maddeler benzer biçimde katı atıkların bertarafında sorunların yaşanmasına niçin olmuştur.
Küresel ısınmayı önlemek için karbon salımlarının sınırlandırılmasının büyük ehemmiyet arz etmiş olduğu bir dönemde Türkiye toplam karbondioksit salımında, 2005 yılı verilerine nazaran, Avrupa Birliği ülkeleriyle karşılaştırıldığında senelik 215,9 milyon tonla yedinci sırada, Endüstri sektörü salımlarında ise ilk sırada yer almıştır.
Türkiye`de üretilen tehlikeli atık miktarı belirsiz ve sanayide üretilen ve kullanılan kimyasallar ve ortaya çıkan atıkların niteliği ile ilgili hiçbir envanter emek harcaması bulunmamaktadır. Sadece son yılarda meydana getirilen çalışmalarla envanter kayıtları oluşturulmaya başlanmıştır.
Su ları giderek azalmakta olup, 20 yıl ilkin şahıs başına 4 bin metreküp su düşerken, bugün 1400 metreküp su düşmektedir. Türkiye "su yoksulu" ülkeler içinde yer almaya adım atmıştır.
devletimizde biyoçeşitlilik çeşitli şekillerde toprağın bozulması ve organik ların yok olmaya başlaması yüzünden tehdit altındadır. Korunan alanın tüm alanlara oranı bir tek %1 oranındadır.
Aşınma sonucunda yılda 500 milyon ton verimli toprak kaybedilmektedir. Her yıl 80-100 bin dönüm orman yanarak, 5-7 bin dönüm orman ise tarla açma ve yerleşme sebebiyle yok olmaktadır.
Çevre Sorunlarının Çözümünde Acilen Yapılması Gereklenler
- Etkin bir çevre denetim sistemi oluşturulmalıdır.
- Gelecek nesillerin iyi bir çevre eğitimi ile yetiştirilmesi sağlanmalıdır.
- Çevre sorunlarının çözümü için sivil cemiyet müesseselerinin sayısı artırılmalı
- Sivil cemiyet örgütleri ile kamu kuruluşları ortak emekler yürütmelidir.
- Plansız kentleşmeler yerine planlı kent alanları oluşturulmalıdır.
- Ormanların çoğaltılması ve korunması sağlanmalıdır.
- Tertipli ve çevreci organize endüstri bölgeleri oluşturulmalıdır.
- Çöplerin kaynağında ayrıştırılması için emekler yapılmalıdır.
- Kaliteli yakıtların kullanılması sağlanmalıdır.
- Çevre sorunlarının önlenmesi için devlet tarafınca etkili yasalar oluşturulmalıdır.
- Çevre Ve Orman Bakanlığının ekibi güçlendirilerek daha etkin emek harcaması sağlanmalıdır.
- Mahalli yönetimlerin asli görevleri çevre sorunlarının çözümlenmesi olmalıdır.
- Çevre mevzusunda yapılacak yatırımlar için teşvik uygulamları başlatılmalıdır.
üLKEMİZİN ÇEVRE SORUNLARI ve ÇÖZüM ÖNERİLERİ
Çevre diyince; küresel ısınmadan, iklim değişikliğine, atık suların arıtılmasından katı atıkların bertarafına, hava kirliliğinden görüntü kirliliğine, geri kazanımdan tasarrufa, enerjinin verimli kullanılmasından suyun verimli kullanılmasına, ziraat koruma ilaçlarından toprak erozyonuna varıncaya kadar geniş bir saha akla gelmektedir.
Çevre sorunları ise; bırakın mahalledeki komşunun komşuya zarar vermesini, dünyanın bir ucundaki devletin yapmış olduğu tahribatın bedelini, öteki ucundaki devlete ve hatta gelecek kuşaklara ödetecek kadar etkin bir alandır.
Dolayısıyla çevre mevzusundaki bilinçlenme o kadar arttırılmalı ki; vakalara ve sorunlara kayıtsız kalmakla eş anlamlı hale gelen “herkes kendi işiyle meşgul olsun†terimi yerine “iyiler gidişatı kendi istikballeri açısından yönlendirsin†terimi toplumsal hayatta işlerlik kazanmalı; kişiler içinde, halk ile devlet içinde ve devletlerarası toplumsal baskı ve otokontrol sistemi yaygınlaşmalıdır.
Şundan dolayı toplumda haklı fakat kuvvetsiz kitleler ne aşama çaresiz ise, denetim edilebilir caydırıcı bir güce haiz olmayan ülkeler de haksızlıklar karşısında o aşama aciz durumda olacaklardır.
Çevreye zarar veren de koruyacak olan da insandır. Dolayısıyla insan-çevre ilişkisi yumurta-tavuk ilişkisine benzer. Bu kısır döngüyü azaltmak gene insan eliyle olacaktır.
Toplumsal refah, çevre ve ekonomi döngüsü içinde, en iyi çevre kalitesinin yakalanması, çevre ekonomisi ile israf arasındaki dengesinin oluşturulması, toplumsal gruplar arasındaki yaşam standardı farklılıklarının çevreye olan negatif etkilerinin azaltılması, eğitimli ve bilgili insanoğlu eliyle olacaktır.
Çevre sorunlarının doğada kendi kendine işleyen arıtma, yenileme ve onarım dengesinin bozulmasıyla artış gösterdiği bir gerçektir. Bu denge çoğunlukla insan tarafınca bozulduğuna nazaran, tamire doğadan ilkin insandan adım atmak gerekecektir. Yoksa istem dışı meydana gelen organik afetlere karşı, hazırlıklı olup uyum sağlamaktan öte meydana getirecek bir şey yoktur.
O halde yaşam kalitemizi bozmadan, alacağımız önlemlerle çevremizi iyi mi koruyabilir, insanları yaşadıkları mekanlarda iyi mi daha mutlu edebilir, çocuklarımıza iyi mi daha iyi bir dünya bırakabiliriz?
Yukarıdaki girişten sonrasında bu soruya iki temel yaklaşım sergilemek gerekecektir.
Bunlardan öncelikli olanı tabiat ile insanı barıştıracak olan eğitimin yaygınlaştırılmasıdır. Bu bununla birlikte koruyucu hekimlik görevi meydana getirecek, hastalıktan ilkin tedavi imkanı sunacak olan en ekonomik modeldir.
İkincisi ise mevcut hastalıkların tedavisinde uygulanacak olan teknik yöntemlerdir.
Gerek teknik mevzular, gerekse eğitim mevzuları birazcık da uzmanlık işi olduğundan çok detaylara girilmeden, toplumsal bir bakış açısıyla yüzeysel çözüm önerileri sunulmalı, detay mevzular işin uzmanlarına havale edilmelidir.
ÇÖZüM ÖNERİLERİMİZ
Problemler Kaynaklar Çözümler
Hava Kirliliği Kentleşme, arazi kullanımı, ormansızlaştırma, ulaşım, sanayi Kamuoyu bilinçlendirme, toplu taşım, emisyon kontrolü
Su kirliliği ve kontrolü Kentleşme, iklim değişimi, arazi kullanımı, ormansızlaştırma, ulaşım, sanayi Kamuoyu bilinçlendirme, tutum, havzaların temizlenmesi, havza yönetimi,yeşil dokunun artması
Toprak Kirliliği Sanayi, asit yağmurları, atıklar Atık kontrolü
İklim değişikliği ve organik afetler Muhteşem iklim koşullarındaki değişimler: Isı dalgaları, fırtınalar Uyum, kamuoyu bilinçlendirme
Gürültü kirliliği Vasıta kullanımı, kentleşme, duyarsızlık Kontrollü kentleşme, kamuoyu bilinçlendirme
Görüntü kirliliği Çarpık kentleşme, reklam panoları, duyarsızlık Yeşil dokunun artması, kontrollü kentleşme, kamuoyu bilinçlendirme
Katı atık kirliliği Evsel, endüstriyel ve tıbbi atıklar Atık kontrolü, kamuoyu bilinçlendirme
Ruhsal ve kültürel kirlilik Doyumsuzluk, duyarsızlık, bencillik, gösteriş, saygısızlık, görgüsüzlük, vurdum duymazlık, tembellik Kişisel gelişim, duygu eğitimi, doğru örneklendirme
Çevre sorunlarının ları incelendiğinde ilk olarak çarpık kentleşmenin ve plansızlığın getirmiş olduğu problemler ön plana çıkmaktadır. Ormansızlaştırma, vasıta kullanımı, endüstriyel faaliyetler, yanlış arazi kullanımı ve bunlardan lanan öteki çevre sorunlarının temelinde, plansızlık ve yaşamış olduğu mekanda mutlu edemediğimiz mutsuz insanların köyden şehre göçü yatmaktadır.
Bu kontrolsüz insan hareketleri, geldikleri bölgeye ciddi uyum sorunları çıkarmakta; meydana gelen konut, alışveriş, eğitim, hastane, eğlence ihtiyacı ve bu ihtiyaçların zamanında, doğru ve kafi oranda karşılanamaması; göçün meydana getirmiş olduğu kültürel boşluğun medya tarafınca doldurulması, o bölgede çeşitli ruhsal, fizyolojik, görsel, toplumsal ve ekonomik alt ölçekli öteki sorunlara yol açmaktadır.
ŞEHİRCİLİK VE ALTYAPI
* İmar planlarının doğru yapılması ve korunması
* Şahıs başına düşen yeşil alan miktarının AB standartlarına getirilmesi
* Toplu ulaşımın yaygınlaştırılması
* Demiryolu ve denizyolu taşımacılığının arttırılması
* Geri dönüşümün altyapısının hazırlanması
* Katı atık depolama sistemlerinin iyileştirilmesi
* İçme suyu, evsel, endüstriyel ve tıbbi atık bedelinin doğru tespiti
ÇEVRE VE ENERJİ
* Enerji, ülkelerin toplumsal ve ekonomik kalkınması için temel girdiyi oluşturduğundan, Türkiye benzer biçimde kalkınmasını sürdürülebilir hale getirmek için devamlı yatırım yapması ihtiyaç duyulan bir ülke için eleştiri ve stratejik bir öneme haizdir.
* Enerjide %70'ler seviyesinde olan dışa bağımlılığı en aza indirmek için, ülkemiz larından (su, kömür, rüzgar, jeotermal...) en verimli şekilde yararlanmak durumunda olduğumuz bir gerçek olmasıyla birlikte; çevre problemlerinin bazılarının direkt enerji üretimi ve kullanımına bağlı olduğu da ayrı bir gerçektir.
* Kısa vadede fosil yakıtların (petrol, doğalgaz, kömür) kullanımında ve bilhassa kömür madenlerimizde bazında iyileştirme yoluna gidilmesi, uygun baca gazı arıtma sistemlerinin kurularak çevresel zararı olan etkilerin önlenmesi, enerjinin sürdürülebilirliği açısından ehemmiyet arz etmektedir.
* Türkiye bir birim mal üretmek için OECD ülkelerinin 2 katı, Japonya'nın 4 katı enerji kullanmaktadır. Dolayısıyla Türkiye ekonomik büyümesi için lüzumlu ilave enerjiyi, GSMH'sı iki katına çıkana kadar hiçbir ilave kullanmadan, bir tek kaçak ve kayıpları azaltacak tutum tedbirleriyle bile karşılayabilecek durumdadır.
* Enerjide çeşitlemesine gidilerek; rüzgar, güneş enerjisi, hidrojen enerjisi ve biyoenerji benzer biçimde yenilenilebilir temiz enerji larının çevre dostu teknolojiler ile beraber kullanımı teşvik edilmeli, enerjide yatırımları arttırılmalı, başta kamu binalarında olmak suretiyle örnek uygulamalara geçilmelidir.
NüKLEER ENERJİ VE TüRKİYE
* Hükümet tarafınca başlatılan Nükleer Santral girişimi, çevre alanında yakın geleceğin en geniş ve hararetli münakaşa mevzusu olacaktır.
* Mevzuyu, Nükleer taraftarları ya da karşıtlarının toplumu şartlandırmaya yönelik propaganda ve bilgi kirliliği arenasından çıkarıp; bilimsel veriler, dünyadaki uygulamalar, tehditler, fırsatlar ve ülke gereksinimleri, bilhassa de halkımızı ileride büyük sıkıntılarla karşı karşıya getirebilecek, enerjide dışa bağımlılık zincirinin kırılmasının gerekliliği benzer biçimde mühim hususları hep beraber dikkate alan bir yaklaşım içinde görüşme zemini hazırlanmalıdır
SU KAYNAKLARININ KORUNMASI
* Evde, bahçede, endüstride su tasarrufu özendirilmeli,
* Tarımda ekonomik sulama yöntemlerine geçiş sağlanmalı,
* Su yoğun sanayiden su azca yoğun sanayiye geçiş yapılmalı,
* Havzaların ve yer altı su larının korunması, akar suların ve yağmur sularının depolanması, suyun geri dönüşümlü olarak kullanılması sağlanmalıdır.
EĞİTİM VE BİLİNÇLENDİRME
* Eğitim müfredatında kültürel alış-verişin, öz kültürümüzü yansıtan doğru lardan yapılması sağlanmalıdır.
* Yiyecek sofrasında bir bulgur ya da pirinç tanesini ya da ekmek kırıntısını zayi etmeyen; akar suyun başlangıcında bile suyu iktisatlı kullanmayı alışkanlık haline getiren bir kültürel yapıdan; A4 kağıdına elini silip atan, bardağındaki çayı, tabağındaki yemeği bitirmeyi, iki gün üst üste aynı elbiseyi giymeyi ayıp sayan bir kültür yapısına doğru kaymanın önlenmesi gerekmektedir.
* Çevre sorunları mevzusunda farkındalık kazanmış ve çözüm yollarını içselleştirmiş, tasarrufu ve mütevazı yaşantıyı yaşam seçimi haline getirmiş, kariyer sahibi ve yüksek şuur düzeyinde örnek insanların toplumda öne çıkarılması ve yüceltilmesi;
* Cumhurbaşkanından okul müdürüne, iş adamından akademisyenine, öğretmeninden din adamına kadar toplumun önünde duran kişilerin, çevre dostu ve uygulayarak öğreten örnek insanoğlu olması sağlanmalıdır.
* Tüketim ekonomisini körüklemek için kullanılan reklam, çizgi film, tiyatro benzer biçimde materyallerin, örgün ve yaygın eğitimler kanalıyla, çevre sorunları hakkında doğru bilgi, tutum, mütevazı yaşantı ve geri dönüşüm mevzusunda bilgili bir kamuoyu oluşturmak için de kullanılması teşvik edilmelidir.
* Basın ve gösterim organlarına, çevre sorunları ve çözüm önerileri mevzusunda belli oranlarda program yapma mecburiyeti getirilmeli; nükleer enerjiden siyanürle altın çıkarılmasına, evde su tasarrufundan tarımdaki sulama yöntemlerine, barajlardaki doluluk oranından havadaki emisyon oranına kadar halkımızın doğru şekilde bilgilendirilmesi sağlanmalıdır.
* STK'ların bu yöndeki girişimlerinin, gerek toplumsal projelerinin uygulanması ve gerekse görsel ve eğitsel materyaller açısından Kamu idarelerince desteklenmesi de ehemmiyet arz etmektedir.
* Bir sürücü trafikte düzgüsel seyir içinde gitmesi gerekirken;10 saniye içinde 5 şerit değiştirdiğinde, harcamış olduğu benzin oranının 5 kat artacağını, ona bağlı gaz emisyonunun da tavan yapacağını ve 2 dk. sonrasında öteki vasıta ile gene aynı hizaya geleceğini bilmelidir.
DENETLEME, İZLEME, KONTROL, YAPTIRIM, RAPORLAMA MEKANİZMASININ İŞLETİLMESİ
* Çevresel önlemlerini alan firmalar ile çevresel önlemlerini almayan firmaların ayırt edilebilmesi için, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafınca etiketlenmesi;
* Çevresel önlemlerini almadan üretim meydana getiren bir sanayicinin malının kullanılmaması için bilgili kamuoyu baskısı oluşturulması; mahalli yönetimlerde, çevre problemlerine duyarlı vatandaşların şikayetlerine çözüm, önerilerine ilgi, müracaatlarına karşılık verecek bir yapıya işlerlik kazandırılması gerekmektedir.
* Ormanlarımız, vasıta kullanımı, endüstriyel faaliyetler, arazi kullanımı, doğal lar ve kirlenme oranları ile ilgili Ulusal bazda senelik çözümleme, istatistik ve raporlama emekleri yapılıp, ilgililerin ve kamuoyunun istifadesine sunulmalıdır.
ELVAN SARI
ÇEVRE TEKNİKERİ
Çevre diyince; küresel ısınmadan, iklim değişikliğine, atık suların arıtılmasından katı atıkların bertarafına, hava kirliliğinden görüntü kirliliğine, geri kazanımdan tasarrufa, enerjinin verimli kullanılmasından suyun verimli kullanılmasına, ziraat koruma ilaçlarından toprak erozyonuna varıncaya kadar geniş bir saha akla gelmektedir.
Çevre sorunları ise; bırakın mahalledeki komşunun komşuya zarar vermesini, dünyanın bir ucundaki devletin yapmış olduğu tahribatın bedelini, öteki ucundaki devlete ve hatta gelecek kuşaklara ödetecek kadar etkin bir alandır.
Dolayısıyla çevre mevzusundaki bilinçlenme o kadar arttırılmalı ki; vakalara ve sorunlara kayıtsız kalmakla eş anlamlı hale gelen “herkes kendi işiyle meşgul olsun†terimi yerine “iyiler gidişatı kendi istikballeri açısından yönlendirsin†terimi toplumsal hayatta işlerlik kazanmalı; kişiler içinde, halk ile devlet içinde ve devletlerarası toplumsal baskı ve otokontrol sistemi yaygınlaşmalıdır.
Şundan dolayı toplumda haklı fakat kuvvetsiz kitleler ne aşama çaresiz ise, denetim edilebilir caydırıcı bir güce haiz olmayan ülkeler de haksızlıklar karşısında o aşama aciz durumda olacaklardır.
Çevreye zarar veren de koruyacak olan da insandır. Dolayısıyla insan-çevre ilişkisi yumurta-tavuk ilişkisine benzer. Bu kısır döngüyü azaltmak gene insan eliyle olacaktır.
Toplumsal refah, çevre ve ekonomi döngüsü içinde, en iyi çevre kalitesinin yakalanması, çevre ekonomisi ile israf arasındaki dengesinin oluşturulması, toplumsal gruplar arasındaki yaşam standardı farklılıklarının çevreye olan negatif etkilerinin azaltılması, eğitimli ve bilgili insanoğlu eliyle olacaktır.
Çevre sorunlarının doğada kendi kendine işleyen arıtma, yenileme ve onarım dengesinin bozulmasıyla artış gösterdiği bir gerçektir. Bu denge çoğunlukla insan tarafınca bozulduğuna nazaran, tamire doğadan ilkin insandan adım atmak gerekecektir. Yoksa istem dışı meydana gelen organik afetlere karşı, hazırlıklı olup uyum sağlamaktan öte meydana getirecek bir şey yoktur.
O halde yaşam kalitemizi bozmadan, alacağımız önlemlerle çevremizi iyi mi koruyabilir, insanları yaşadıkları mekanlarda iyi mi daha mutlu edebilir, çocuklarımıza iyi mi daha iyi bir dünya bırakabiliriz?
Yukarıdaki girişten sonrasında bu soruya iki temel yaklaşım sergilemek gerekecektir.
Bunlardan öncelikli olanı tabiat ile insanı barıştıracak olan eğitimin yaygınlaştırılmasıdır. Bu bununla birlikte koruyucu hekimlik görevi meydana getirecek, hastalıktan ilkin tedavi imkanı sunacak olan en ekonomik modeldir.
İkincisi ise mevcut hastalıkların tedavisinde uygulanacak olan teknik yöntemlerdir.
Gerek teknik mevzular, gerekse eğitim mevzuları birazcık da uzmanlık işi olduğundan çok detaylara girilmeden, toplumsal bir bakış açısıyla yüzeysel çözüm önerileri sunulmalı, detay mevzular işin uzmanlarına havale edilmelidir.
ÇÖZüM ÖNERİLERİMİZ
Problemler Kaynaklar Çözümler
Hava Kirliliği Kentleşme, arazi kullanımı, ormansızlaştırma, ulaşım, sanayi Kamuoyu bilinçlendirme, toplu taşım, emisyon kontrolü
Su kirliliği ve kontrolü Kentleşme, iklim değişimi, arazi kullanımı, ormansızlaştırma, ulaşım, sanayi Kamuoyu bilinçlendirme, tutum, havzaların temizlenmesi, havza yönetimi,yeşil dokunun artması
Toprak Kirliliği Sanayi, asit yağmurları, atıklar Atık kontrolü
İklim değişikliği ve organik afetler Muhteşem iklim koşullarındaki değişimler: Isı dalgaları, fırtınalar Uyum, kamuoyu bilinçlendirme
Gürültü kirliliği Vasıta kullanımı, kentleşme, duyarsızlık Kontrollü kentleşme, kamuoyu bilinçlendirme
Görüntü kirliliği Çarpık kentleşme, reklam panoları, duyarsızlık Yeşil dokunun artması, kontrollü kentleşme, kamuoyu bilinçlendirme
Katı atık kirliliği Evsel, endüstriyel ve tıbbi atıklar Atık kontrolü, kamuoyu bilinçlendirme
Ruhsal ve kültürel kirlilik Doyumsuzluk, duyarsızlık, bencillik, gösteriş, saygısızlık, görgüsüzlük, vurdum duymazlık, tembellik Kişisel gelişim, duygu eğitimi, doğru örneklendirme
Çevre sorunlarının ları incelendiğinde ilk olarak çarpık kentleşmenin ve plansızlığın getirmiş olduğu problemler ön plana çıkmaktadır. Ormansızlaştırma, vasıta kullanımı, endüstriyel faaliyetler, yanlış arazi kullanımı ve bunlardan lanan öteki çevre sorunlarının temelinde, plansızlık ve yaşamış olduğu mekanda mutlu edemediğimiz mutsuz insanların köyden şehre göçü yatmaktadır.
Bu kontrolsüz insan hareketleri, geldikleri bölgeye ciddi uyum sorunları çıkarmakta; meydana gelen konut, alışveriş, eğitim, hastane, eğlence ihtiyacı ve bu ihtiyaçların zamanında, doğru ve kafi oranda karşılanamaması; göçün meydana getirmiş olduğu kültürel boşluğun medya tarafınca doldurulması, o bölgede çeşitli ruhsal, fizyolojik, görsel, toplumsal ve ekonomik alt ölçekli öteki sorunlara yol açmaktadır.
ŞEHİRCİLİK VE ALTYAPI
* İmar planlarının doğru yapılması ve korunması
* Şahıs başına düşen yeşil alan miktarının AB standartlarına getirilmesi
* Toplu ulaşımın yaygınlaştırılması
* Demiryolu ve denizyolu taşımacılığının arttırılması
* Geri dönüşümün altyapısının hazırlanması
* Katı atık depolama sistemlerinin iyileştirilmesi
* İçme suyu, evsel, endüstriyel ve tıbbi atık bedelinin doğru tespiti
ÇEVRE VE ENERJİ
* Enerji, ülkelerin toplumsal ve ekonomik kalkınması için temel girdiyi oluşturduğundan, Türkiye benzer biçimde kalkınmasını sürdürülebilir hale getirmek için devamlı yatırım yapması ihtiyaç duyulan bir ülke için eleştiri ve stratejik bir öneme haizdir.
* Enerjide %70'ler seviyesinde olan dışa bağımlılığı en aza indirmek için, ülkemiz larından (su, kömür, rüzgar, jeotermal...) en verimli şekilde yararlanmak durumunda olduğumuz bir gerçek olmasıyla birlikte; çevre problemlerinin bazılarının direkt enerji üretimi ve kullanımına bağlı olduğu da ayrı bir gerçektir.
* Kısa vadede fosil yakıtların (petrol, doğalgaz, kömür) kullanımında ve bilhassa kömür madenlerimizde bazında iyileştirme yoluna gidilmesi, uygun baca gazı arıtma sistemlerinin kurularak çevresel zararı olan etkilerin önlenmesi, enerjinin sürdürülebilirliği açısından ehemmiyet arz etmektedir.
* Türkiye bir birim mal üretmek için OECD ülkelerinin 2 katı, Japonya'nın 4 katı enerji kullanmaktadır. Dolayısıyla Türkiye ekonomik büyümesi için lüzumlu ilave enerjiyi, GSMH'sı iki katına çıkana kadar hiçbir ilave kullanmadan, bir tek kaçak ve kayıpları azaltacak tutum tedbirleriyle bile karşılayabilecek durumdadır.
* Enerjide çeşitlemesine gidilerek; rüzgar, güneş enerjisi, hidrojen enerjisi ve biyoenerji benzer biçimde yenilenilebilir temiz enerji larının çevre dostu teknolojiler ile beraber kullanımı teşvik edilmeli, enerjide yatırımları arttırılmalı, başta kamu binalarında olmak suretiyle örnek uygulamalara geçilmelidir.
NüKLEER ENERJİ VE TüRKİYE
* Hükümet tarafınca başlatılan Nükleer Santral girişimi, çevre alanında yakın geleceğin en geniş ve hararetli münakaşa mevzusu olacaktır.
* Mevzuyu, Nükleer taraftarları ya da karşıtlarının toplumu şartlandırmaya yönelik propaganda ve bilgi kirliliği arenasından çıkarıp; bilimsel veriler, dünyadaki uygulamalar, tehditler, fırsatlar ve ülke gereksinimleri, bilhassa de halkımızı ileride büyük sıkıntılarla karşı karşıya getirebilecek, enerjide dışa bağımlılık zincirinin kırılmasının gerekliliği benzer biçimde mühim hususları hep beraber dikkate alan bir yaklaşım içinde görüşme zemini hazırlanmalıdır
SU KAYNAKLARININ KORUNMASI
* Evde, bahçede, endüstride su tasarrufu özendirilmeli,
* Tarımda ekonomik sulama yöntemlerine geçiş sağlanmalı,
* Su yoğun sanayiden su azca yoğun sanayiye geçiş yapılmalı,
* Havzaların ve yer altı su larının korunması, akar suların ve yağmur sularının depolanması, suyun geri dönüşümlü olarak kullanılması sağlanmalıdır.
EĞİTİM VE BİLİNÇLENDİRME
* Eğitim müfredatında kültürel alış-verişin, öz kültürümüzü yansıtan doğru lardan yapılması sağlanmalıdır.
* Yiyecek sofrasında bir bulgur ya da pirinç tanesini ya da ekmek kırıntısını zayi etmeyen; akar suyun başlangıcında bile suyu iktisatlı kullanmayı alışkanlık haline getiren bir kültürel yapıdan; A4 kağıdına elini silip atan, bardağındaki çayı, tabağındaki yemeği bitirmeyi, iki gün üst üste aynı elbiseyi giymeyi ayıp sayan bir kültür yapısına doğru kaymanın önlenmesi gerekmektedir.
* Çevre sorunları mevzusunda farkındalık kazanmış ve çözüm yollarını içselleştirmiş, tasarrufu ve mütevazı yaşantıyı yaşam seçimi haline getirmiş, kariyer sahibi ve yüksek şuur düzeyinde örnek insanların toplumda öne çıkarılması ve yüceltilmesi;
* Cumhurbaşkanından okul müdürüne, iş adamından akademisyenine, öğretmeninden din adamına kadar toplumun önünde duran kişilerin, çevre dostu ve uygulayarak öğreten örnek insanoğlu olması sağlanmalıdır.
* Tüketim ekonomisini körüklemek için kullanılan reklam, çizgi film, tiyatro benzer biçimde materyallerin, örgün ve yaygın eğitimler kanalıyla, çevre sorunları hakkında doğru bilgi, tutum, mütevazı yaşantı ve geri dönüşüm mevzusunda bilgili bir kamuoyu oluşturmak için de kullanılması teşvik edilmelidir.
* Basın ve gösterim organlarına, çevre sorunları ve çözüm önerileri mevzusunda belli oranlarda program yapma mecburiyeti getirilmeli; nükleer enerjiden siyanürle altın çıkarılmasına, evde su tasarrufundan tarımdaki sulama yöntemlerine, barajlardaki doluluk oranından havadaki emisyon oranına kadar halkımızın doğru şekilde bilgilendirilmesi sağlanmalıdır.
* STK'ların bu yöndeki girişimlerinin, gerek toplumsal projelerinin uygulanması ve gerekse görsel ve eğitsel materyaller açısından Kamu idarelerince desteklenmesi de ehemmiyet arz etmektedir.
* Bir sürücü trafikte düzgüsel seyir içinde gitmesi gerekirken;10 saniye içinde 5 şerit değiştirdiğinde, harcamış olduğu benzin oranının 5 kat artacağını, ona bağlı gaz emisyonunun da tavan yapacağını ve 2 dk. sonrasında öteki vasıta ile gene aynı hizaya geleceğini bilmelidir.
DENETLEME, İZLEME, KONTROL, YAPTIRIM, RAPORLAMA MEKANİZMASININ İŞLETİLMESİ
* Çevresel önlemlerini alan firmalar ile çevresel önlemlerini almayan firmaların ayırt edilebilmesi için, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafınca etiketlenmesi;
* Çevresel önlemlerini almadan üretim meydana getiren bir sanayicinin malının kullanılmaması için bilgili kamuoyu baskısı oluşturulması; mahalli yönetimlerde, çevre problemlerine duyarlı vatandaşların şikayetlerine çözüm, önerilerine ilgi, müracaatlarına karşılık verecek bir yapıya işlerlik kazandırılması gerekmektedir.
* Ormanlarımız, vasıta kullanımı, endüstriyel faaliyetler, arazi kullanımı, doğal lar ve kirlenme oranları ile ilgili Ulusal bazda senelik çözümleme, istatistik ve raporlama emekleri yapılıp, ilgililerin ve kamuoyunun istifadesine sunulmalıdır.
ELVAN SARI
ÇEVRE TEKNİKERİ
İnsanlara çevre kirliliğinin canlılar için ne kadar zararı olan olduğu hakkında bilgilendirimelidir
Bunun hakkında broşürler yapılabilir.Yanında da resimle slagonlarla desteklendirilmelidir.
Yapınak bacalarından çıkan dumanlar hava kirlilğihe sebep olur.Bu yüzden yapınak bacalarına filtreler takılmalıdır.Fabrikaların atığı suya dökülür.Su kirliliği olur.Bu atıkların geri dönüşüme gitmesi daha iyidir, hem tabiat için hem ülke için katkısı vardır.
İnsan çalışmalarından lanan çevre kirliliğinin başlıca ları;
- Göçler, düzensiz şehirleşme ve süratli nüfus artışı,
- Evler, iş bölgeleri ve motorlu taşıt araçlarında; petrol, kalitesiz kömür benzer biçimde fosil yakıtların aşırı ve bilinçsiz tüketilmesi,
- Yanlış arazi kullanımı,
- Bilinçsiz şekilde gübre ve zirai savaşım ilaçları kullanımı,
- Nükleer silahlar, nükleer reaktörler ve nükleer denemeler benzer biçimde etmenlerle ışınım yayılması,
- Kimyasal ve biyolojik silahların kullanılması,
- Bilinçsiz ve kaçak avlanma,
- Orman yangınları, ağaçların kesilmesidir.
Kaynak:
Okulda ve evde sağlığımızı korumak için yapılması gerekenler nedir?
Suya Düşen Telefonlar için Yapılması Gerekenler
Dikey geçiş için yapılması gerekenler nedir?
YORUMLAR