Cirit oyunu nedir ve cirit oyunu nasıl bir oyundur? Ciritin özellikleri nedir ve cirit oyunu özetlemek gerekirse nasıl oynanır? CİRİT, at ...
Cirit oyunu nedir ve cirit oyunu nasıl bir oyundur? Ciritin özellikleri nedir ve cirit oyunu özetlemek gerekirse nasıl oynanır?
CİRİT, at üstünde oynanan çok eski bir Türk oyunudur. Oynayana çeviklik, sağlamlık, iyi bir binicilik kazandırır. Türklerden çok iyi binicilerin yetişmiş olması az bir da bu oyunun çokça oynanması ile izah edilebilir.
Cirit bir adam oyunudur. Bugün de Anadolu’nun orta kesimlerinde, eski önemini yitirmiş olmakla birlikte, hâlâ cirit oynanmaktadır.
Cirit Nasıl Oynanır?
Cirit oynayacak atlılar, alanda göründükleri vakit davullar, zurnalar çalmaya başlar. Atlılar ikiye ayrılıp yüzer metre aralıkla iki sıra halinde karşılıklı dizilirler. Binicilerin ellerinde, «cirit» ismi verilen, kurumuş meşe dalından sert, ağır bir sopa bulunmaktadır.
Dizilerin bir tanesinden bir atlı ortaya çıkar, atını oynatarak 30 metre kadar gider. Karşı bayağı bir binicinin ismini söyler, ciridini ona doğru atar, hızla dönerek dörtnala geriye kaçar. Kaçarken de arkasına bakmaktadır. Kendisine cirit atılan, kaçanı doludizgin kovalamaya başlar, elverişli bir duruma ulaşınca kendi ciridini ona doğru atar. Cirit o denli süratli atılır ki değdiği adamı çok kere bayıltır, öldürmüş olduğu dahi olur. Ata sopa değdirmek acemilik sayılır. Bu hatayı işleyen, oyundan çıkarılır.
Kaçan atlı ciritten korunmak için ya atın üstüne eğilir, ya da sağından, solundan aşağıya doğru sarkar. Usta biniciler korunmak için doludizgin giden atın üstünde pek ustaca hareketler yaparlar.
İlk top koşturan bayağı bir başka atlı daha çıkıp, arkadaşını kovalayan biniciye cirit atar. Ciriti atan bununla birlikte korumak için çaba sarfetmek zorundadır. Derhal kendi sırasına kaçar. Gene o bayağı başka bir atlı çıkıp, kovalayan atlıyı kaçırtır. Oyun bu şekilde sürer. Elindeki ciritle, gelen ciridi havada çelenler de vardır. Galip gelmek için cirit değneğini hasmına değdirerek sayı kazanmak gerekmektedir. Oyunda ölenin ailesi öldürenden davacı olması imkansız. Babalar er meydanında öldüğü için, ciritte ölen evlatları ile geçmişte övünürlermiş. Son dönemde cirit oyunu sebebi ile ölüm vakası gerçekleşmemiştir.
Cirit düğünlerde, mühim günlerde, pazar yerlerinde, panayırlarda oynanır. Günümüzde Anadolu’da bir sürü değişik noktada bu öz Türk adeti ve oyunu hala canlandırılmakta ve cirit oyunu oynanmaktadır.
YORUMLAR