Çocuk Edebiyatı Hakkında Bilgi

Çocuk edebiyatının tanımı, gelişimi ve hakkında genel bilgiler ile Türkiye’de çocuk edebiyatı ile ilgili bilgiler. ÇOCUK EDEBİYATI, çocukl...

Çocuk edebiyatının tanımı, gelişimi ve hakkında genel bilgiler ile Türkiye’de çocuk edebiyatı ile ilgili bilgiler.

ÇOCUK EDEBİYATI, çocuklar için yazılmış her türlü edebiyat ürününe verilen genel isimdir. Bu türün ilk örnekleri 17. yüzyılın sonlarında İngiltere’de görüldü. Bu zamanda J. Locke ufaklıklara Ezop (Aisopos) Masalları’nın okutulmasını öğütleyince Londra’da Ezop Masalları’nın çocuklar için hususi baskıları yapılmış oldu. 18. yüzyılın ortalarından başlayarak ABD’de de Chapbook (Çocuk Kitabı) ismi altında ufaklıklara yönelik bir takım kitap yayımlanmaya başlandı. Alaattin’in Büyülü Lambası, Gemici Sinbad şeklinde ortaçağ hikâyeleri, peri masalları, eski çağ destanları İngilizceye çevrilip çocuklar için kitaplaştırıldı. Bu zamanda Fransa’da da vaziyet aynıydı. Çocuklar için yazılmadığı halde çocuklarca benimsenip çocuk edebiyatı kapsamına giren Perrault’nun, La Fontaine’nin masalları bu zamanda yayımlandı.

19. yüzyılın başlarında geriye kalan salt çocuklar için eserler kaleme alınıyor ya da kimi eserler (Don Kişot, Robenson Crusoe, Gulliver’in Gezileri) basitleştirilip çocuklar için uyarlanıyordu. Charles Dickens, Mark Twain, Charles Camb, Jules Verne, Daniel Defoe, J. Swift, Marcel Ayme, R. Kipling, Comtesse de Segur, R. L. Stevenson, Lousia May Alcot, Christop Sehmid şeklinde yazarların eserleri 19. yüzyılda olduğu şeklinde 20. yüzyılda da çocuk edebiyatının önde gelen eserleri içinde yer aldı.

Türkiye’de Çocuk Edebiyatı. Türkiye’de ilk çocuk edebiyatı ürünleri olarak iki divan edebiyatı ürünü gösterilir: Nabi’nin Hayriye ve Sümbülzade Vehbi’nin Lütfiye-i Vehbi adlı mesnevileri. Tanzimat’tan sonrasında Garp’dan pek çok çocuk edebiyatı ürünü (La Fontaine, Jules Verne, vb) Türkçeye çevrildi. Bir süre sonra pek çok Türk yazarı ve şairi ufaklıklara yönelik eserler yayımladı. Günlük gazeteler haftalık çocuk sayfaları ya da ekleri verdiler. Çocuk dergilerinin sayıları da giderek arttı. Çocuklar için tiyatro oyunları kaleme alındı. Çocuk edebiyatı mevzusunda yaratı veren başlıca yazar ve şairler şunlar oldu: Tevfik Fikret, İbrahim Alaattin Gövsa, Faruk Nafiz Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç, Hasan Ali Yücel, Enis Behiç Koryürek, Abdullah Ziya Kozanoğlu, Ahmet Cevat Emre, Ziya Gökalp, Fuat Köprülü, Ömer Seyfettin, Aka Gündüz, Enver Naci Gökşen, Mehmet Necati Öngay, Eflatun Cem Cenup, Pertev Naili Boratav, Naki Tezel, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Orhan Veli Kanık vb.

1970’lerden başlayarak Türkiye’deki çocuk yayınları giderek arttı. Pek çok ozan ve yazar bu türde ürünler verdiler. Bu tür durumlar içinde Mehmet Şeyda, Talip Apaydın, Gülten Dayıoğlu, Mümtaz Parlak zeka Taşkın, Kemal Bilbaşar, Erdoğan Tokmakçıoğlu, Ideal Tamer, Aydın Yemin, Adnan Özyalçmer, Sennur Sezer, Yalvaç Ural, Demirtaş Ceyhun, Hakkı Özkan, Işıl Özgentürk, Mehmet Türkkan’ın isimleri sayılabilir. Bunun haricinde Yoksul Baykurt, Rıfat Ilgaz, Erol Toy şeklinde pek çok ünlü yazar, çocuk edebiyatı türünde örnekler de vermeye başladılar. 1979’da, çocuk yayınlarında o senenin “Dünya Çocuk Yılı” oluşu sebebiyle büyük bir patlama oldu. Pek çok yayınevi çok sayıda çocuk kitabı yayımladı. Ayrıca Kültür Bakanlığı da Türk yazarlarından çocuk kitapları yayımlamaya başladı.