Demir nedir, özellikleri nedir, nerelerde kullanılır? Demir (Fe) Periyodik tablonun VIII. grubunda yer edinen kimyasal element; e...
Demir nedir, özellikleri nedir, nerelerde kullanılır?
Demir (Fe)
Periyodik tablonun VIII. grubunda yer edinen kimyasal element; en yaygın kullanılan ve en ucuz metaldir.
Demir, Tunç Çağlarında, kırmızı demir cevheri (demir oksit) üstünde ateş yakılmasıyla, bu ateşin küllerinde bulundu. Boya kayacı olarak adlandırılan bu kırmızı cevherin, bulunan bu yeni metal türü için varlıklı bir oluşturduğunun belirlenmesiyle de demir üretimi başladı. Demir oksiti metal haldeki demire indirgemek için, önceleri rüzgâra bırakılan cevher yığınının karşısında ateş yakıldı; daha sonraları taştan ocakların yapılmasıyla, alevlerin körük yardımıyla cevher yığınına üflenmesi yöntemi geliştirdi.
Demir aletler ve silahlar, Yakındoğu'da ve Uzakdoğu'da yeni bir dönemin başlamasına yol açtı. Mısır'da İÖ y. 2900'da yapılmış olan Gize Piramitleri'nde ve İÖ 1900-1200 dönemine ait Hitit sanat yapıtlarında demir eşyalar bulunmuştur. Bununla birlikte İsrail'de, İÖ 1300'lerde yapıldığı belirlenen bir sürü demir eritme fırını ortaya çıkarılmıştır. Çinliler, Hıristiyanlıktan çok önceki zamanlarda yüksek fırını ve dökme demiri buldular. Avrupada, Romalılar demir işleme tekniklerini geliştirdiler ve bilgilerini Avrupa'nın şimal bölgelerine taşıdılar. Çekoslovakya, Fransa ve Ingiltere'de, Romalılara ait demir döküm eşyalar bulunmuştur.
Bulunmuş olduğu bölgeler, kullanım alanları ve özellikleri.
Yerkabuğunun ortalama yüzde 5'ini oluşturan demir, tabiatta bulunma bolluğu bakımından, metaller içinde alüminyumdan sonrasında ikinci, elementler içinde oksijen, silisyum ve alüminyumdan sonrasında dördüncü sırada gelir. Yerçekirdeğinin büyük kısmını oluşturan demir, bir tüm olarak Yer'i oluşturan elementler içinde da, ortalama yüzde 35 oranıyla birinci sırayı alır, bununla birlikte Güneş'te ve başka yıldızlarda da bolca miktarlarda bulunmaktadır.
Yerkabuğunda, nadir olarak özgür metal halinde Grönland'daki bazaltlı kayaçlarda ve ABD'de Missouri'deki karbonlu tortullarda, yüzde 2-3 nikel alaşımlı, Yer kökenli özgür demir oluşumları bulunmuştur. Öte taraftan, göktaşı kökenli kamasit de, az nikelli (yüzde 5-7) demir ihtiva eder. Tabii nikelli demir alaşımlarına ise, Yerdeki çökellerde (yüzde 21-64 demir, yüzde 77-34 nikel) ve göktaşı kökenli taenitte (yüzde 62-75 demir, yüzde 37-24 nikel) rastlanır. (Tabii demirin ve nikelli demirin mineralojik özellikleri için bak. tabii elementler [tablo])
Göktaşları, içerdikleri demir ve silikat minerallerinin göreli oranına bağlı olarak, demirli, taşsı demirli ya da taşsı olarak sınıflandırılır. Demir, başka elementlerle birleşmiş halde, yüzlerce mineralde de bulunmaktadır. Hematit, magnetit, limonit ve siderit, en mühim demir cevherleridir. İnsan vücudundaki demirin averaj miktarı ortalama 4,5 gr'dir (ortalama yüzde 0,004). Bunun ortalama yüzde 65'i, akciğerlerden vücut dokularına oksijen moleküllerini taşıyan hemoglobin biçimindedir. Bununla birlikte yüzde l'i, hücre içi yükseltgemeyi denetleyen türlü enzimlerde bulunmaktadır. Geri kalan demirin çoğunluğu, gerektiğinde hemoglobine dönüştürülmek suretiyle karaciğer, dalak ve ilikte depolanır. Bir yetişkinin günlük gereksinimi olan 10-20 mgr demiri et, yumurta sarısı, havuç, meyve, buğday ve yeşil sebzeler sağlar. Demir eksikliğinin niçin olduğu hipokrom kansızlığın tedavisinde, bir sürü organik ya da inorganik demir (genellikle demir II) bileşikleri kullanılır.
Demir nerelerde kullanılır ve nerelerde çıkartılır?
Demir nerelerde kullanılır?
Sıvı ve gazların basıncı iletme özellikleri teknolojide nerelerde kullanılır?
Bu bildiri 'en iyi yanıt' seçilmiştir.
Demir (Fe)
Gösterim: 347Boyut: 50.7 KB" style="max-width:100%;margin: 2px;"/>
Periyodik tablonun VIII. grubunda yer edinen kimyasal element; en yaygın kullanılan ve en ucuz metaldir.
Demir, Tunç Çağlarında, kırmızı demir cevheri (demir oksit) üstünde ateş yakılmasıyla, bu ateşin küllerinde bulundu. Boya kayacı olarak adlandırılan bu kırmızı cevherin, bulunan bu yeni metal türü için varlıklı bir oluşturduğunun belirlenmesiyle de demir üretimi başladı. Demir oksiti metal haldeki demire indirgemek için, önceleri rüzgâra bırakılan cevher yığınının karşısında ateş yakıldı; daha sonraları taştan ocakların yapılmasıyla, alevlerin körük yardımıyla cevher yığınına üflenmesi yöntemi geliştirdi.
Demir aletler ve silahlar, Yakındoğu'da ve Uzakdoğu'da yeni bir dönemin başlamasına yol açtı. Mısır'da İÖ y. 2900'da yapılmış olan Gize Piramitleri'nde ve İÖ 1900-1200 dönemine ait Hitit sanat yapıtlarında demir eşyalar bulunmuştur. Bununla birlikte İsrail'de, İÖ 1300'lerde yapıldığı belirlenen bir sürü demir eritme fırını ortaya çıkarılmıştır. Çinliler, Hıristiyanlıktan çok önceki zamanlarda yüksek fırını ve dökme demiri buldular. Avrupada, Romalılar demir işleme tekniklerini geliştirdiler ve bilgilerini Avrupa'nın şimal bölgelerine taşıdılar. Çekoslovakya, Fransa ve Ingiltere'de, Romalılara ait demir döküm eşyalar bulunmuştur.
Bulunmuş olduğu bölgeler, kullanım alanları ve özellikleri.
Yerkabuğunun ortalama yüzde 5'ini oluşturan demir, tabiatta bulunma bolluğu bakımından, metaller içinde alüminyumdan sonrasında ikinci, elementler içinde oksijen, silisyum ve alüminyumdan sonrasında dördüncü sırada gelir. Yerçekirdeğinin büyük kısmını oluşturan demir, bir tüm olarak Yer'i oluşturan elementler içinde da, ortalama yüzde 35 oranıyla birinci sırayı alır, bununla birlikte Güneş'te ve başka yıldızlarda da bolca miktarlarda bulunmaktadır.
Yerkabuğunda, nadir olarak özgür metal halinde Grönland'daki bazaltlı kayaçlarda ve ABD'de Missouri'deki karbonlu tortullarda, yüzde 2-3 nikel alaşımlı, Yer kökenli özgür demir oluşumları bulunmuştur. Öte taraftan, göktaşı kökenli kamasit de, az nikelli (yüzde 5-7) demir ihtiva eder. Tabii nikelli demir alaşımlarına ise, Yerdeki çökellerde (yüzde 21-64 demir, yüzde 77-34 nikel) ve göktaşı kökenli taenitte (yüzde 62-75 demir, yüzde 37-24 nikel) rastlanır. (Tabii demirin ve nikelli demirin mineralojik özellikleri için bak. tabii elementler [tablo])
Göktaşları, içerdikleri demir ve silikat minerallerinin göreli oranına bağlı olarak, demirli, taşsı demirli ya da taşsı olarak sınıflandırılır. Demir, başka elementlerle birleşmiş halde, yüzlerce mineralde de bulunmaktadır. Hematit, magnetit, limonit ve siderit, en mühim demir cevherleridir. İnsan vücudundaki demirin averaj miktarı ortalama 4,5 gr'dir (ortalama yüzde 0,004). Bunun ortalama yüzde 65'i, akciğerlerden vücut dokularına oksijen moleküllerini taşıyan hemoglobin biçimindedir. Bununla birlikte yüzde l'i, hücre içi yükseltgemeyi denetleyen türlü enzimlerde bulunmaktadır. Geri kalan demirin çoğunluğu, gerektiğinde hemoglobine dönüştürülmek suretiyle karaciğer, dalak ve ilikte depolanır. Bir yetişkinin günlük gereksinimi olan 10-20 mgr demiri et, yumurta sarısı, havuç, meyve, buğday ve yeşil sebzeler sağlar. Demir eksikliğinin niçin olduğu hipokrom kansızlığın tedavisinde, bir sürü organik ya da inorganik demir (genellikle demir II) bileşikleri kullanılır.
YORUMLAR