Demokratik hak arama yolları nedir? Maddeler halinde açıklaması, hak arama yollarının özellikleri hakkında bilgi. DEMOKRATİK HAK ARAMA YOLL...
Demokratik hak arama yolları nedir? Maddeler halinde açıklaması, hak arama yollarının özellikleri hakkında bilgi.
DEMOKRATİK HAK ARAMA YOLLARI
Hayatımızda bazı durumlarda kişiler ya da kurumlarla mesele yaşarız. Haiz olduğumuz haklar başkaları tarafınca çiğnendiği vakit hakkımızı aramak için çeşitli yollara başvururuz.
Demokrasiyi özümsemiş toplumlarda insanoğlu haklarını demokratik yollarla ararlar, sorunlarını demokratik yollardan çözerler. Demokratik toplumlarda sorunları karşılıklı uzlaşma ile çözmek esastır. Kimi zaman sorunları uzlaşmayla çözemeyiz. Bu durumda çözümü hukukta ararız. Hukuk kuralları, anlaşmazlıkların çözümünde belirleyicidir; haksızlığa uğrayan kişilerin haklarını korur.
Problem yaşadığımızda, ilk olarak tercih edebileceğimiz yol, karşı tarafla anlaşmak (uzlaşmak)tır. Antak kalma karşı tarafla bizzat konuşarak olabileceği benzer biçimde, bir arabulucu vasıtasıyla da olabilir. Antak kalma girişiminden bir netice çıkmazsa, bu durumda hukukun bizlere tanımış olduğu hak arama yollarına başvururuz.
Mesela satın aldığımız bir elbise kusurlu çıktığında ilk olarak satın aldığımız kişiye gider, ürünü değişiklik yapmak istediğimizi söyleriz. Satıcı bu isteğimizi karşılamazsa, tüketici yargıcı heyetine başvurarak hukukun bizlere tanımış olduğu tüketici haklarımızı ararız.
Haklarımızın ne işe yaradığını bilirsek, haklarımızı değişik yollarla gündeme getirebilir ve arayabiliriz. Hak arama yollarından olan;
Dilekçe hakkı,
Kamuoyu oluşturma hakkı,
Kolluk kuvvetlerine başvurma,
Yargıya başvurma (dava açma) hakkı
yasaların yurttaşlara tanımış olduğu haklardır. Yurttaşlar bu haklarını kullanarak yönetimsel bakanlıklara, belediyelere başvurarak haklarını arayabilmektedirler.
• Her insanoğlunun dilekçe hakkı vardır. Haklar ihlal edildiğinde insanoğlu dilekçe ile isteklerini dile getirebilir. İlgili makamlara ve mahkemeye başvurarak hakkını arayabilir.
• İnsan haklarına dayalı devlet; insan haklarını anayasa ve yasalarıyla tanıyan ve korumuş olan hukuk devletidir. Hukuk devletinde yasalar uyarınca vatandaşların bağımsız mahkemelere başvurarak kişilerden ya da devletten şikayetçi olma hakkı vardır. Mesela arsası devlet tarafınca kamulaştırılarak yol meydana getirilen bir yurttaş, devlet arsasının kıymetini tam olarak ödemiyorsa bağımsız mahkemelere başvurarak şikayetçi olabilmekte ve hakkını arayabilmektedir.
• Yaşadığımız yerlerde devletin ya da başka kuruluşların bazı eylemlerinin zararı olan sonuçlar doğurabileceğine inanıyorsak, kamuoyu oluşturup bu eylemlere engel olabiliriz.
Mesela; yaşadığımız yerde bulunan bir piknik alanı imara açılıp bina yapılmak isteniyorsa, dilekçe yazarak, imza kampanyaları düzenleyerek, pankartlarla şov yürüyüşü yaparak kamuoyu oluşturabiliriz. Kamuoyu oluştururken gazete, radyo benzer biçimde kitle haberleşme-iletişim araçlarından yararlanabiliriz.
YORUMLAR