Dengeli beslenme nedir? Dengeli Beslenme İnsanların et, ekmek, sebze gibi çeşitli yiyeÂceklerden ve su, süt gibi içeceklerden aldı...
Dengeli beslenme nedir?
Dengeli Beslenme
İnsanların et, ekmek, sebze gibi çeşitli yiyeÂceklerden ve su, süt gibi içeceklerden aldığı besin maddeleri altı ana grupta toplanır: Proteinler, yağlar, karbonhidratlar, vitaminÂler, mineraller ve su. Bu besinlerin her biri vücut için gereklidir; ama bütün yiyeceklerde bütün besinler bir arada bulunmaz. Bu yüzÂden, her öğünde yenen yiyeceklerin miktarı kadar çeşitliliği de önemlidir. Nitekim yiyeÂcek sıkıntısı çekmeyen toplumlarda bile, besÂlenmede bazı yiyeceklere yer verilmeyip hep aynı türden yiyeceklerin yenmesi, sözgelimi protein, vitamin ve mineralleri içermeyen karbonhidrat ağırlıklı dengesiz bir beslenme yetersiz beslenme kadar kötü sonuçlar doğuÂrabilir. Bu gerçeği bilen beslenme uzmanları, her yaş ve meslek grubu için dengeli bir "beslenme rejimi" ya da "diyet" hazırlarlar. Bunlar, bütün temel besinlere yeterli oranlarÂda yer veren ve vücuttaki kimyasal tepkimeler için yeterli enerjiyi sağlayabilen günlük yiyeÂcek, içecek listeleridir. (Oysa rejim ve diyet sözcükleri konuşma dilinde genellikle daha değişik anlamlarda kullanılır. "Rejim yapÂmak" dendiğinde, zayıflamak amacıyla gereÂkenden daha az yemek, diyet dendiğinde de genellikle hastalar için hazırlanan özel beslenÂme rejimi, yani perhiz anlaşılır.)
Tüm yiyecek ve içecekler hiçbir şekilde vücudumuz için gerekli bütün maddeleri içermemektedir. Bu nedenle yiyecekleri gruplandırmak ve ona göre hareket etmek gerekir. Yiyecek ve içecekler şu gruplardan oluşmaktadır:
Et, süt, ekmek ve tahıl, meyve ve sebze, şeker ve yağ grubu. Bu saydığımız tüm gruplar, insan organizması için gerekli olup, bunların dengeli olarak alınması çok önemlidir. Bu yiyeceklerden herhangi birinin daha çok veya daha az alınması, ilerde sağlık ve estetik sorununa sebebiyet vermektedir.
- Besinlerden aldığınız enerji mutlaka dengeli olmalıdır. Bir günde alacağınız enerjinin %50-60'ı karbonhidratlardan (tahıllar), %30'u yağlardan, %10-15'i de proteinlerden (et ve süt ürünleri, kurubaklagiller) karşılanmalıdır.
- Taze besinler kullanılmadan önce çok iyi yıkanmalı ve kurullanmalıdır.
- Sebzeler ve meyvelr gerekli ise soyulmalı ve mümkün olduğunca kabuklu olarak ve çiğ, ya da az suda hafif pişmiş olarak tüketilmelidir.
- Yeşil sebzeler pişirilecekleri zaman kesilmeli ve mümkün olduğunca buharda pişirilmelidir. Kök sebzeler hafif tuzlu ve ancak üzerini örtecek kadar az suda pişirilmelidir.
- Ekmeği kızartmak ya da pastörize sütü kaynatmak, vitamin kaybına ve proteinlerin bozulmasına neden olur.
- Satın alacağınız ambalajlanmış gıdaların üzerindeki etiketleri mutlaka okuyunuz. Paketin üzerinde; içindekiler, kalori, mineral, vitamin ve besin içerikleri ile üretim ve son kullanma tarihleri yazmayan ürünleri almayınız.
- Yağlar yaşamak için ihtiyacımız olan 6 temel besin maddesinden biridir. Enerji verirler ve A,D,E,K vitaminlerinin vücudumuza alınarak faydalı olmasını sağlarlar.
- Yemek yaparken kızartma yerine fırın, ızgara, buğulama ve haşlama gibi yöntemleri tercih ediniz.
- Kuyruk yağı ve tereyağı gibi , et ve süt ürünlerinde bulunan hayvansal yağlar, doymuş yağlardır ve kandaki kolesterolü yükseltirler.
Neden dengeli ve düzenli beslenmeliyiz?
Prenatal Beslenme (Hamilelikte Beslenme)
Yeryüzündeki su larının dağılışı dengeli midir?
DENGELİ BESLENMENİN İNSAN HAYATINDAKİ YERİ VE ÖNEMİ
B) Beslenmenin Önemi:
Çocuklar hızlı bir gelişim içindedirler. Bu sebepten dolayı hayatın her evresinde olduğu gibi beslenme, bu dönemde de önemlidir ancak gelişme evresinde olan bireyler olmalarından ötürü daha ayrıcalıklı bir öneme sahip olduğu söylenebilir.
Beslenme, birey ile aile sağlığı açısından önemli olduğu kadar toplumunda fiziksel ve ruhsal sağlığı açısından da büyük önem taşır. Çünkü toplum bireylerden oluşmaktadır.
Beslenme, daha doğumdan öncesine uzanan bir dönmede dahil edilmesi gereken bir öneme sahiptir. Doğum öncesinde iyi beslenmeyen bebeklerde sürekli (kronik) beslenme bozuklukları oluşabilmektedir. Bu çocuklarda bulaşıcı hastalıklara yakalanma daha kolay olabilmektedir. İyi beslenmeyen bebeklerde büyüme yavaş olmakta; zeka geriliği ve davranış bozukluğu görülebilmektedir.
Beslenmesine dikkat etmeyen çocukların geçirdikleri hastalıklar ağır seyretmekte, boy gelişmesi ve ağırlıkta gerileme görülebilmektedir.
Hayatın belirli dönemlerinde beslenmeye dikkat etmek yeterli değildir. Önemli olan hayat boyu iyi beslenmektir. Çünkü hayatın ilk dönemlerinde yetersiz ve dengesiz beslenmeni zararlarını daha sonraki yıllarda düzeltmek mümkün değildir.
Beslenme konusunda daima dengeli olmak ruh ve beden sağlığı için çok önemlidir.
Beslenmenin, daha doğrusu; dengeli beslenmenin insan hayatındaki önemine değindikten sonra isterseniz gelin beraberce dengeli beslenmenin ne olduğuna ve nasıl dengeli beslenebileceğimize bir bakalım.
C) Dengeli Beslenmenin Tanımı:
Büyüme, gelişme, sağlıklı ve verimli olarak uzun süre yaşamak için gerekli olan enerjiyi ve besin öğelerinin her birini yeterli miktarlarda sağlayacak olan besinlerin, besleyici değerlerini yitirmeden, sağlık bozucu duruma getirmeden en ekonomik şekilde almak ve vücutta kullanmaktır. Vücudun büyümesi, yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan besin öğelerinin her birinin yeterli miktarlarda alınması ve vücutta uygun şekilde kullanılması durumu lt;lt;dengeli beslenme>> deyimi ile açıklanır.
Bu besin öğeleri vücudun gereksinmesi düzeyinde alınmazsa yeterli enerji oluşamadığı; vücut dokuları yapılamadığından lt;lt;yetersiz beslenme>> durumu meydana gelir.
İnsan yeterince yemesine karşın, uygun seçim yapamadığı ya da yanlış pişirme yöntemi uyguladığı için bu besin öğelerinin bazılarını alamayabilir. Bu durumda o besin öğesinin vücut çalışmasındaki işlevi yerine getirilmediğinden yine sağlık bozulmuş olur. Bu durumda da lt;lt;dengesiz beslenme>> meydana gelmiş olur.
Yetersiz ve dengesiz beslenme durumlarında vücudun büyüme, gelişme ve normal çalışmasında aksaklıklar olacağından yeterli ve dengeli beslenme sağlığın temelidir demek hiçte yanlış bir söz olmaz.
Dengeli beslenme besin ihtiyaçlarının belirlenmesi ve alınan besinlerin sağlayacağı enerji göz önünde bulundurularak sağlanabilir. Dengeli beslenme söz konusu olduğunda kişinin yaşam biçimi, zevkleri, yeme alışkanlıklarını da göz önünde bulundurmak gerekir.
Nasıl dengeli beslenebileceğimize değinmeden önce besin gruplarına bir göz atmada, onları biraz tanımada fayda vardır.
Besinler üç ana gruba ayrılırlar: Proteinler, yağlar ve karbonhidratlar.
Proteinler (Yapıcı Besinler):
Biyolojik denge için gerekli protein; demir ve kalsiyum bakımından zengin besinleri içerir. Bu tür besinler hücre yapımı ve yenilenmesinde büyük rol oynar. Proteinlerin ana görevi yeni doku yapma, dokuları tamir etmedir. Vücutta sayılamayacak kadar çok görevi vardır. Bunlarda en önemlileri; enerji sağlanmasına yardımcı olma, alınan besinlerin sindirilmesine yardımcı olma ve az önce yukarıda değindiklerimiz olarak sayabiliriz.
Proteinler genel olarak; et, balık, sakatat, süt, peynir, yoğurt, yumurta, soya fasulyesi, kuru fasulye, fındık, fıstık, badem, ceviz, tahıl ve bazı sebzelerde bulunur.
Karbonhidratlar (Alet Besinler):
Karbonhidratlar hemen enerji sağlayarak vücudun zihin ve fizik çalışmaları için gerekli enerjiyi verirler. Karbonhidratların eksikliği bitkinliğe, sağlığın bozulmasına, zihin konsantrasyonunda azalmaya yol açar.
Yağlar (Yakıt Besinler):
Dengeli beslenmede bu üç grup besin vücudun ihtiyacı oranında sürekli ve dengeli bir biçimde tüketilmelidir. Şöyle ki: Normalde günlük besinin %20'si protein grubundan, %60'ı meyve sebzelerden, %10'u unlu maddelerden ve %5'i de yağlardan oluşmalıdır.
A) Beslenmenin Tanımı:
Büyüme, gelişme, onarım, sağlıklı yaşam ve beden faaliyetlerini devam ettirmek için, tüm besinlerden sistemli bir şekilde ihtiyaç kadar vücuda alınmasına ve kullanılmasına BESLENME denir.
B) Beslenmenin Önemi:
Çocuklar hızlı bir gelişim içindedirler. Bu sebepten dolayı hayatın her evresinde olduğu gibi beslenme, bu dönemde de önemlidir ancak gelişme evresinde olan bireyler olmalarından ötürü daha ayrıcalıklı bir öneme sahip olduğu söylenebilir.
Beslenme, birey ile aile sağlığı açısından önemli olduğu kadar toplumunda fiziksel ve ruhsal sağlığı açısından da büyük önem taşır. Çünkü toplum bireylerden oluşmaktadır.
Beslenme, daha doğumdan öncesine uzanan bir dönmede dahil edilmesi gereken bir öneme sahiptir. Doğum öncesinde iyi beslenmeyen bebeklerde sürekli (kronik) beslenme bozuklukları oluşabilmektedir. Bu çocuklarda bulaşıcı hastalıklara yakalanma daha kolay olabilmektedir. İyi beslenmeyen bebeklerde büyüme yavaş olmakta; zeka geriliği ve davranış bozukluğu görülebilmektedir.
Beslenmesine dikkat etmeyen çocukların geçirdikleri hastalıklar ağır seyretmekte, boy gelişmesi ve ağırlıkta gerileme görülebilmektedir.
Hayatın belirli dönemlerinde beslenmeye dikkat etmek yeterli değildir. Önemli olan hayat boyu iyi beslenmektir. Çünkü hayatın ilk dönemlerinde yetersiz ve dengesiz beslenmeni zararlarını daha sonraki yıllarda düzeltmek mümkün değildir.
Beslenme konusunda daima dengeli olmak ruh ve beden sağlığı için çok önemlidir.
Beslenmenin, daha doğrusu; dengeli beslenmenin insan hayatındaki önemine değindikten sonra isterseniz gelin beraberce dengeli beslenmenin ne olduğuna ve nasıl dengeli beslenebileceğimize bir bakalım.
C) Dengeli Beslenmenin Tanımı:
Büyüme, gelişme, sağlıklı ve verimli olarak uzun süre yaşamak için gerekli olan enerjiyi ve besin öğelerinin her birini yeterli miktarlarda sağlayacak olan besinlerin, besleyici değerlerini yitirmeden, sağlık bozucu duruma getirmeden en ekonomik şekilde almak ve vücutta kullanmaktır. Vücudun büyümesi, yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan besin öğelerinin her birinin yeterli miktarlarda alınması ve vücutta uygun şekilde kullanılması durumu lt;lt;dengeli beslenme>> deyimi ile açıklanır.
Bu besin öğeleri vücudun gereksinmesi düzeyinde alınmazsa yeterli enerji oluşamadığı; vücut dokuları yapılamadığından lt;lt;yetersiz beslenme>> durumu meydana gelir.
İnsan yeterince yemesine karşın, uygun seçim yapamadığı ya da yanlış pişirme yöntemi uyguladığı için bu besin öğelerinin bazılarını alamayabilir. Bu durumda o besin öğesinin vücut çalışmasındaki işlevi yerine getirilmediğinden yine sağlık bozulmuş olur. Bu durumda da lt;lt;dengesiz beslenme>> meydana gelmiş olur.
Yetersiz ve dengesiz beslenme durumlarında vücudun büyüme, gelişme ve normal çalışmasında aksaklıklar olacağından yeterli ve dengeli beslenme sağlığın temelidir demek hiçte yanlış bir söz olmaz.
Dengeli beslenme besin ihtiyaçlarının belirlenmesi ve alınan besinlerin sağlayacağı enerji göz önünde bulundurularak sağlanabilir. Dengeli beslenme söz konusu olduğunda kişinin yaşam biçimi, zevkleri, yeme alışkanlıklarını da göz önünde bulundurmak gerekir.
Nasıl dengeli beslenebileceğimize değinmeden önce besin gruplarına bir göz atmada, onları biraz tanımada fayda vardır.
Besinler üç ana gruba ayrılırlar: Proteinler, yağlar ve karbonhidratlar.
Proteinler (Yapıcı Besinler):
Biyolojik denge için gerekli protein; demir ve kalsiyum bakımından zengin besinleri içerir. Bu tür besinler hücre yapımı ve yenilenmesinde büyük rol oynar. Proteinlerin ana görevi yeni doku yapma, dokuları tamir etmedir. Vücutta sayılamayacak kadar çok görevi vardır. Bunlarda en önemlileri; enerji sağlanmasına yardımcı olma, alınan besinlerin sindirilmesine yardımcı olma ve az önce yukarıda değindiklerimiz olarak sayabiliriz.
Proteinler genel olarak; et, balık, sakatat, süt, peynir, yoğurt, yumurta, soya fasulyesi, kuru fasulye, fındık, fıstık, badem, ceviz, tahıl ve bazı sebzelerde bulunur.
Karbonhidratlar (Alet Besinler):
Karbonhidratlar hemen enerji sağlayarak vücudun zihin ve fizik çalışmaları için gerekli enerjiyi verirler. Karbonhidratların eksikliği bitkinliğe, sağlığın bozulmasına, zihin konsantrasyonunda azalmaya yol açar.
Yağlar (Yakıt Besinler):
Dengeli beslenmede bu üç grup besin vücudun ihtiyacı oranında sürekli ve dengeli bir biçimde tüketilmelidir. Şöyle ki: Normalde günlük besinin %20'si protein grubundan, %60'ı meyve sebzelerden, %10'u unlu maddelerden ve %5'i de yağlardan oluşmalıdır.
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
İnsanların et, ekmek, sebze gibi çeşitli yiyeÂceklerden ve su, süt gibi içeceklerden aldığı besin maddeleri altı ana grupta toplanır: Proteinler, yağlar, karbonhidratlar, vitaminÂler, mineraller ve su. Bu besinlerin her biri vücut için gereklidir; ama bütün yiyeceklerde bütün besinler bir arada bulunmaz. Bu yüzÂden, her öğünde yenen yiyeceklerin miktarı kadar çeşitliliği de önemlidir. Nitekim yiyeÂcek sıkıntısı çekmeyen toplumlarda bile, besÂlenmede bazı yiyeceklere yer verilmeyip hep aynı türden yiyeceklerin yenmesi, sözgelimi protein, vitamin ve mineralleri içermeyen karbonhidrat ağırlıklı dengesiz bir beslenme yetersiz beslenme kadar kötü sonuçlar doğuÂrabilir. Bu gerçeği bilen beslenme uzmanları, her yaş ve meslek grubu için dengeli bir "beslenme rejimi" ya da "diyet" hazırlarlar. Bunlar, bütün temel besinlere yeterli oranlarÂda yer veren ve vücuttaki kimyasal tepkimeler için yeterli enerjiyi sağlayabilen günlük yiyeÂcek, içecek listeleridir. (Oysa rejim ve diyet sözcükleri konuşma dilinde genellikle daha değişik anlamlarda kullanılır. "Rejim yapÂmak" dendiğinde, zayıflamak amacıyla gereÂkenden daha az yemek, diyet dendiğinde de genellikle hastalar için hazırlanan özel beslenÂme rejimi, yani perhiz anlaşılır.)
Tüm yiyecek ve içecekler hiçbir şekilde vücudumuz için gerekli bütün maddeleri içermemektedir. Bu nedenle yiyecekleri gruplandırmak ve ona göre hareket etmek gerekir. Yiyecek ve içecekler şu gruplardan oluşmaktadır:
Et, süt, ekmek ve tahıl, meyve ve sebze, şeker ve yağ grubu. Bu saydığımız tüm gruplar, insan organizması için gerekli olup, bunların dengeli olarak alınması çok önemlidir. Bu yiyeceklerden herhangi birinin daha çok veya daha az alınması, ilerde sağlık ve estetik sorununa sebebiyet vermektedir.
- Besinlerden aldığınız enerji mutlaka dengeli olmalıdır. Bir günde alacağınız enerjinin %50-60'ı karbonhidratlardan (tahıllar), %30'u yağlardan, %10-15'i de proteinlerden (et ve süt ürünleri, kurubaklagiller) karşılanmalıdır.
- Taze besinler kullanılmadan önce çok iyi yıkanmalı ve kurullanmalıdır.
- Sebzeler ve meyvelr gerekli ise soyulmalı ve mümkün olduğunca kabuklu olarak ve çiğ, ya da az suda hafif pişmiş olarak tüketilmelidir.
- Yeşil sebzeler pişirilecekleri zaman kesilmeli ve mümkün olduğunca buharda pişirilmelidir. Kök sebzeler hafif tuzlu ve ancak üzerini örtecek kadar az suda pişirilmelidir.
- Ekmeği kızartmak ya da pastörize sütü kaynatmak, vitamin kaybına ve proteinlerin bozulmasına neden olur.
- Satın alacağınız ambalajlanmış gıdaların üzerindeki etiketleri mutlaka okuyunuz. Paketin üzerinde; içindekiler, kalori, mineral, vitamin ve besin içerikleri ile üretim ve son kullanma tarihleri yazmayan ürünleri almayınız.
- Yağlar yaşamak için ihtiyacımız olan 6 temel besin maddesinden biridir. Enerji verirler ve A,D,E,K vitaminlerinin vücudumuza alınarak faydalı olmasını sağlarlar.
- Yemek yaparken kızartma yerine fırın, ızgara, buğulama ve haşlama gibi yöntemleri tercih ediniz.
- Kuyruk yağı ve tereyağı gibi , et ve süt ürünlerinde bulunan hayvansal yağlar, doymuş yağlardır ve kandaki kolesterolü yükseltirler.
Neden dengeli ve düzenli beslenmeliyiz?
Prenatal Beslenme (Hamilelikte Beslenme)
Yeryüzündeki su larının dağılışı dengeli midir?
YORUMLAR