Döküm Nedir?

Döküm - Döküm Nedir - Döküm Hakkında İsim döküm Kalıba dökme işi ve bunun yapılış yöntemi. Kumaşın dökümlü olma niteliği. Bir şeyi ...

Döküm - Döküm Nedir - Döküm Hakkında

İsim

döküm
Kalıba dökme işi ve bunun yapılış yöntemi.
Kumaşın dökümlü olma niteliği.
Bir şeyi detaylı bir şekilde ortaya koyma: "Bu hesapların dökümlerini alıp sizlere vereceğim." -N. Eray.
Dökülme zamanı: Yaprak dökümü.

Ödat
döküm
Kalıba dökülerek meydana getirilen.

TDK

• 
  Döküm Teknikeri


• 
  Döküm Öğretmeni


• 
  Kaynak, plastik biçim verme, döküm ve talaşlı imalat hakkında bilgi verir misiniz?

Erimiş metalin(demir,bakır,alüminyum..vb.), elde edilecek parçanın şekline haiz bir kalıp boşluğuna, yerçekimi ya da tazyik uygulanarak doldurulup katılaştırma işlemine döküm denir.


Döküm terimi bu yöntemle üretilen parçalar için de kullanılmaktadır.

Dökümdeki aşamaları kolay olarak sınıflandıracak olursak:

1. Metalin ergitilmesi

2. Kalıba dökülmesi

3. Katılaşmaya bırakılması

4. Kalıbın açılıp/bozulup parçanın alınması


Döküm yönteminin seçilmesi için altta belirtilen birkaç üstünlük mevcuttur.


Karmaşık parça geometrileri kolaylıkla oluşturulabilir

Hem iç (içi boş) hem de dış şekiller oluşturulabilir. Bazı döküm şekilleri net şekillidir, bazıları ise net şekle yakındır. Çok büyük ve çok ufak parçalar üretebilir.

Bazı döküm şekilleri seri üretime uygundur. Derhal tüm metallerin dökümü mümkündür. (dökme demir benzer biçimde)

üstün yönleri olmasıyla birlikte zayıf yönleride fazladır.


Değişik döküm şekillerinin değişik zayıflıkları vardır:

-Mekanik özelliklerde sınırlamalar ve benzeşik olmayan tane yapısı

-Çok ince kesitlerin elde edilmesi zor

-Bazı yöntemlerde ölçüsel ve yüzeysel uygunsuzluklar(kum döküm benzer biçimde)

-Sıcak erimiş metaller sebebiyle çalışanlara iş güvenliği sorunları

-Çevre sorunları


Dökümle üretilebilen Parçalar

Büyük parçalar

Otomotiv araçları için motor blokları, silindir kafaları, piston, alüminyum jant vs. ağaç yakma fırınları, makina gövdeleri, vagon tekerlekleri, borular, pompa gövdeleri gibi…

Ufak parçalar

Diş kaplamaları, mücevher, kızartma tavaları, vana gibi…

Demir esaslı ve demir dışı tüm metal türleri dökülebilir

Döküm çoğu zaman dökümhane 'de yapılır


Dökümde oluşan boşlukların geometrisi parça şeklinin aynı olan boşluklar ihtiva eder. Kalıp boşluğunun gerçek boyut ve şekli, katılaşma ve soğuma esnasında metalin büzülmesini karşılayacak kadar hafifçe daha büyük olmalıdır Rahat geometrilerde tek parçalı, karmaşıklarda ise çok parçalı yapılır. Kalıplar, kum, alçı, seramik ve metal olmak suretiyle değişik malzemelerden seçilir. üretilen döküm parçaların kalitesi kalıpların hazırlanmasında gösterilen özene bağlıdır.

Döküm kullanılan kalıp özelliğine gore;


1.Bozulabilir kalıp şekilleri; katılaşma sonrası döküm parçayı çıkarmak için dağıtılması ihtiyaç duyulan bir kalıp kullanır

â—¦ Kalıp malzemeleri: kum, alçı ve benzer malzemeler, ek olarak bağlayıcılar

2.Kalıcı kalıp şekilleri; çok sayıda döküm üretmek için yeniden yeniden kullanılabilecek bir kalıcı kalıp olarak ikiye ayrılır.

â—¦ Metalden (ya da, nadiren) seramik bir malzemeden yapılır


üstünlükleri ve Eksiklikleri

Bozulabilir kalıp yöntemleriyle daha karmaşık ve büyük geometriler oluşturulabilir

Kalıcı kalıp yöntemlerindeki parça şekilleri, kalıbın açılması gerektiğinden sınırlıdır

Kalıcı kalıp şekilleri, yüksek süratli ve seri üretim işlemlerinde daha ekonomiktir

Kalıcı kalıp pahalıdır dizaynı ve üretilmesi zor olsa gerek

Kalıcı (metal) kalıplarda katılaşma hızı yüksek olduğundan daha ince taneli döküm parçalar üretilir.

Yüksek ergime sıcaklığı olan metaller kalıcı kalıpta dökülemez