Colorado Nehri (ABD) Temel Britannica ABD'nin batısındaki bu büyük ırmak, derin vadisi süresince yer edinen muhteşem güzellikt...
Colorado Nehri (ABD)
Temel Britannica
ABD'nin batısındaki bu büyük ırmak, derin vadisi süresince yer edinen muhteşem güzellikteki tabiat görünümleÂriyle ünlüdür. Şimal Colorado'daki bolca yağış alan Kayalık Dağlardan doğan Colorado Irmağı batıya ve güneye doğru 2.333 km boÂyunca akarak California Körfezi'ne dökülür.
Utah'ı güneydoğudan keserek, Arizona' nin kuzeyinden güneye doğru akar; Arizona' yı California'dan ayırır ve güneyde Meksika' ya girer. Colorado Irmağı 632.000 km² genişliÂğinde bir bölgeyi akaçlar.
Colorado Irmağı'nın Colorado Yaylası boÂyunca toprağı derinlemesine oyarak oluşturÂduğu kanyonun en derin yeri Arizona'nın kuÂzeybatısındaki Büyük Kanyon'dur. Colorado Irmağı, Büyük Kanyon'un batısında kurak Büyük Havza'ya girip güneye yönelir ve dağ sıralarını Siyah Kanyon'la keserek California Körfezi'ne doğru akışını sürdürür. Colorado Irmağı'nın yüzyılÂlar süresince yüksek dağ ve tepelerden sürükÂleyerek taşımış olduğu birikintilerden oluşan büyük delta California'daki Imperial Vadisi'ni deÂnizden ayırır.
İspanyol denizci Francisco de Ulloa 1539' da California Körfezi'ne büyük bir ırmağın boşaldığına ilişkin emarelere rastladı. SonÂraki yıl, Hernando de Alarcon ırmak süresince yukarıya doğru yelken açtıysa da, dört bir yaÂnında çölden başka bir şey göremedi. Aynı yıl Garcîa Löpez de Cârdenas Büyük Kanyon'a ulaştı. 1869'da Binbaşı John Wesley Powell başkanlığındaki bir grup, teknelerle ırÂmakta akıntı yönünde giderek, tüm vadiyi geçti. Irmağın süratli akan bölümlerinde çok tehlikeli olan bu seyahat bir süre sonra pek çok kez yinelendi.
Imperial Vadisi ilk kez 1900'de Colorado Irmağı'ndan yararlanılarak sulandı. Bu şekilde, kıraç çöl bir ziraat alanı oldu. Ama 1905'te, sulama sistemindeki bir çatlak sebebiyle ColoÂrado Irmağı Imperial Vadisi'nde taşarak çiftlikÂleri ve Cenup Pasifik Demiryolu'nu sular altınÂda bıraktı. İki yıl devam eden onarım emek harcamaları sonucunda ırmak tekrardan kendi yatağına döndüÂrüldü. Sularla kaplı alanın Salton Gölü dışındaÂki kısımı çok geçmeden kurudu.
Taşkınların denetlenmesi, sulama ve elekÂtrik enerjisi üretimi amacıyla, ABD yönetimi Siyah Kanyon'da Boulder Barajı'nı yapmış oldu. 1936'da tamamlanan ve günümüzdeki ismi Hoover Barajı olan 221 metre yükseklikte, 379 metre boyundaki bu barajın arkasında oluşan Mead Gölü 185 km uzunluğundadır. BarajÂdan elde edilmiş elektrikenerjisi Los Angeles'a kadar iletilir. Glen Kanyon Barajı ve ParÂker Barajı Colorado Irmağı üstündeki diğeri dev barajlardır.
Temel Britannica
ABD'nin batısındaki bu büyük ırmak, derin vadisi süresince yer edinen muhteşem güzellikteki tabiat görünümleÂriyle ünlüdür. Şimal Colorado'daki bolca yağış alan Kayalık Dağlardan doğan Colorado Irmağı batıya ve güneye doğru 2.333 km boÂyunca akarak California Körfezi'ne dökülür.
Utah'ı güneydoğudan keserek, Arizona' nin kuzeyinden güneye doğru akar; Arizona' yı California'dan ayırır ve güneyde Meksika' ya girer. Colorado Irmağı 632.000 km² genişliÂğinde bir bölgeyi akaçlar.
Colorado Irmağı'nın Colorado Yaylası boÂyunca toprağı derinlemesine oyarak oluşturÂduğu kanyonun en derin yeri Arizona'nın kuÂzeybatısındaki Büyük Kanyon'dur. Colorado Irmağı, Büyük Kanyon'un batısında kurak Büyük Havza'ya girip güneye yönelir ve dağ sıralarını Siyah Kanyon'la keserek California Körfezi'ne doğru akışını sürdürür. Colorado Irmağı'nın yüzyılÂlar süresince yüksek dağ ve tepelerden sürükÂleyerek taşımış olduğu birikintilerden oluşan büyük delta California'daki Imperial Vadisi'ni deÂnizden ayırır.
İspanyol denizci Francisco de Ulloa 1539' da California Körfezi'ne büyük bir ırmağın boşaldığına ilişkin emarelere rastladı. SonÂraki yıl, Hernando de Alarcon ırmak süresince yukarıya doğru yelken açtıysa da, dört bir yaÂnında çölden başka bir şey göremedi. Aynı yıl Garcîa Löpez de Cârdenas Büyük Kanyon'a ulaştı. 1869'da Binbaşı John Wesley Powell başkanlığındaki bir grup, teknelerle ırÂmakta akıntı yönünde giderek, tüm vadiyi geçti. Irmağın süratli akan bölümlerinde çok tehlikeli olan bu seyahat bir süre sonra pek çok kez yinelendi.
Imperial Vadisi ilk kez 1900'de Colorado Irmağı'ndan yararlanılarak sulandı. Bu şekilde, kıraç çöl bir ziraat alanı oldu. Ama 1905'te, sulama sistemindeki bir çatlak sebebiyle ColoÂrado Irmağı Imperial Vadisi'nde taşarak çiftlikÂleri ve Cenup Pasifik Demiryolu'nu sular altınÂda bıraktı. İki yıl devam eden onarım emek harcamaları sonucunda ırmak tekrardan kendi yatağına döndüÂrüldü. Sularla kaplı alanın Salton Gölü dışındaÂki kısımı çok geçmeden kurudu.
Taşkınların denetlenmesi, sulama ve elekÂtrik enerjisi üretimi amacıyla, ABD yönetimi Siyah Kanyon'da Boulder Barajı'nı yapmış oldu. 1936'da tamamlanan ve günümüzdeki ismi Hoover Barajı olan 221 metre yükseklikte, 379 metre boyundaki bu barajın arkasında oluşan Mead Gölü 185 km uzunluğundadır. BarajÂdan elde edilmiş elektrikenerjisi Los Angeles'a kadar iletilir. Glen Kanyon Barajı ve ParÂker Barajı Colorado Irmağı üstündeki diğeri dev barajlardır.
Dünya Nehirleri - Volga Nehri (İdil Nehri)
Dünya Nehirleri - Şeria Nehri (ürdün Nehri)
Dünya Nehirleri - Seyhun Nehri (Siri Derya Nehri)
YORUMLAR