Elektra Kompleksi Elektra kompleksi, Sigmund Freud'un bir görüşü olan Oedipus kompleksinin kız evlatları için geçerli olanıdır. ...
Elektra Kompleksi
Hangi yaşta olursa olsun kız evlatları için babalarının yeri bir başkadır. Onlar ilk ve en büyük aşktır, kalplerdeki hususi yerlerini devamlı muhafaza ederler. Uzmanlara bakılırsa kız çocuğunun babasına duyulan bu sevgisinin temelinde çocukluk döneminde meydana gelen Elektra Kompleksi yatıyor ve tüm bu davranışlar 4-5 yaş civarında şekilleniyor. Kız evlatların babasını kıskanarak annesini rakip olarak görmesi şeklinde açıklanan Elektra Kompleksi, pek çok kız çocuğunda görülse de anne-babaların bu zamanda dikkatli olmaları ihtiyaç duyulan bazı noktalar var. Bu mevzuda bakın Özgür Bilge Eğitim ve Danışmanlık Merkezi'nden Psikolog Serap Duygulu şunları konu alıyor.
Cinsellik yaşamın her döneminde mühim!
Çocuklar değişik gelişim süreçleri yaşarlar. Bu süreçler gelişimleri süresince geçmeleri ihtiyaç duyulan basamaklar bütünüdür ve cinselliği de ihtiva eder. İnsan hayatında cinsellik, çocukluk döneminden itibaren önemlidir. Bireyler toplumsallaşmaya başladıkça bu mevzu hakkında konuşmak ayıplanmıştır ve bu da samimi sorunlara yol açmıştır. İşte bundan dolayı bir takım kuramcılar ve araştırmacılar, işin bu yönü üstünde durmuşlar ve bir takım değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Tüm emekler gösteriyor ki gelişimlerimizin tabii süreçleri içinde cinsellik hakikaten çok önemlidir ve bilhassa çocukluk dönemindeki bir takım dönemler direkt bununla ilgilidir. Bilinmiş olduğu benzer biçimde çocuklar ortalama 2 yaş civarında kendileri ve cinsel kimlikleriyle ilgili sorular sormaya başlarlar. "Ben iyi mi oldum?", "Iyi mi baba olunur?", "Bana ait niçin göğüslerim yok?" benzer biçimde sorular başlıcalarıdır. Çocuklar kız ve adam arasındaki farklılıkları ve sebeplerini öğrenmeye çalışır. Devamlı karşılaştığımız ve sıkça tekrarlanan bu tip sorular son aşama naüreldir. Aynı şekilde tabii olarak karşılanmalı ve çocuğa izah etme yapılmalıdır. Çocuğun sorusuna uygun yanıtları rahat bir üslupla anlatmak en doğrusudur.
Elektra Kompleksi nedir?
Kız çocuğunun babasını kıskanarak annesini rakip görmesi durumuna Elektra Kompleksi denir. Kız çocuk, karşı cinsten olan ebeveyne karşı şefkatli bir bağlılık geliştirir ve hemcinsine karşı karmaşa dolu bir his şartları yaşar. Sigmund Freud, Electra Kompleksi ile ilgili, "Çocuk kızsa, ilk sevgilisi babası olacaktır." der. Yaşamın 3-6 yaşları içinde ve çoğu zaman de 4-5 yaşlarına müsavi gelen bu döneminde yaşanılan pozitif ya da negatif his durumları insan yaşamının en mühim dönüm noktalarını oluşturur. O denli önemlidir ki, bu zamanda yaşanılan her şey gelecekte de ferdin yaşamını samimi olarak etkileyerek, onun mutlu ya da mutsuz, içe kapanık ya da dışa dönük, bağımlı ya da bağımsız, güvenli ya da güvensiz olması benzer biçimde kişilik özellikleri edinmesine yol açacaktır. Bu nedenle çocuğun 3-6 yaş arasındaki dönemde şefkatli bir ortamda ve sıhhatli bir aile yapısı içinde büyümesi beklenir. Çoğu zaman bizim en sık duyduğumuz adam evlatlarının anneye çok fazla düşkünlükleri mevzusu olarak Oedipus Kompleksi olsa da, aslına bakarsak aynı derecede etkili olan Elektra Kompleksi çok bilinmez ve dikkate alınmaz. Oysa bu sorunda da kız çocuk gelecekte hayatına girecek insanları bilhassa de eşini, yaşam arkadaşını seçerken bu zamanda babasına beslediği aşkın izlerini de aktaracaktır.
Hangi davranışlar görülür?
Kız evlatların babalarına olan hayranlıklarını tamamımız biliriz. Freud'un kuramına bakılırsa bu yaşlarda babasına samimi bir tutkuyla bağlanan ve ona bir sevgi besleyen kız evlatları anneyi bir rakip olarak görürler. Baba çok güçlüdür ve ulaşılmazdır. Cinsel kimliklerini bulmaya çalışmış oldukları bir dönemde aniden fark ederler ki babalarında kendilerinde olmayan bir şey vardır. Kızlar cinsel organlar arası farkı keşfettikleri andan itibaren sorular da bu yöne kaymaya başlar ve bu zamanda şöyleki sorular oluşur:
Anne-babalara tavsiyeler
Evlatların çoğu zaman en meraklı oldukları 5-6 yaş döneminde sorularına tutarlı ve doğru yanıtlar vermek gerekir. Bilhassa cinsellik benzer biçimde çok mühim bir mevzuda çocuğun soruları hiç bir zaman yasak ya da ayıp benzer biçimde sözlerle geçiştirilmemeli ve baştan savma yanıtlar verilmemelidir. Burada mühim olan, bu cinsel organ farklılıklarını doğru açıklayabilmektir. Hanım ve adam arasındaki fark, çocuğun kavrayabileceği dille her seferinde mümkün olduğunca aynı kelimeleri kullanarak anlatılmalı ve sual sormasına da olanak verilmelidir. Kız evladı, aynı adam çocuğun annesine olan aşkı benzer biçimde bir aşkı babasına karşı hisseder ve kendisinde noksan bulunduğunu düşündüğü bir takım konuların tamamlayıcısı olarak babasını görür.
Uzman görüşü
Kız çocuklarda 4-5 yaş döneminde sıkça karşılaşılan sorunlardan birinin de Elektra Kompleksi bulunduğunu belirten Özgür Bilge Eğitim ve Danışmanlık Merkezi'nden Psikolog Serap Duygulu, sözlerine şöyleki devam ediyor:
Elektra kompleksi, Sigmund Freud'un bir görüşü olan Oedipus kompleksinin kız evlatları için geçerli olanıdır. 3-6 yaş arası kız evlatlarının babaya çok fazla düşkün olmaları ve anneyi rakip olarak görmelerine Elektra kompleksi denir. Bu karmaşa yaş ilerleyince anneyle özdeşleşme olarak çözümlenir. Sigmund Freud, bu teorisini Yunan Mitolojisi'ndeki ünlü Yunan kumandan Agamemnon'un hikayesinden esinlenerek isimlendirmiştir.
Hangi yaşta olursa olsun kız evlatları için babalarının yeri bir başkadır. Onlar ilk ve en büyük aşktır, kalplerdeki hususi yerlerini devamlı muhafaza ederler. Uzmanlara bakılırsa kız çocuğunun babasına duyulan bu sevgisinin temelinde çocukluk döneminde meydana gelen Elektra Kompleksi yatıyor ve tüm bu davranışlar 4-5 yaş civarında şekilleniyor. Kız evlatların babasını kıskanarak annesini rakip olarak görmesi şeklinde açıklanan Elektra Kompleksi, pek çok kız çocuğunda görülse de anne-babaların bu zamanda dikkatli olmaları ihtiyaç duyulan bazı noktalar var. Bu mevzuda bakın Özgür Bilge Eğitim ve Danışmanlık Merkezi'nden Psikolog Serap Duygulu şunları konu alıyor.
Cinsellik yaşamın her döneminde mühim!
Çocuklar değişik gelişim süreçleri yaşarlar. Bu süreçler gelişimleri süresince geçmeleri ihtiyaç duyulan basamaklar bütünüdür ve cinselliği de ihtiva eder. İnsan hayatında cinsellik, çocukluk döneminden itibaren önemlidir. Bireyler toplumsallaşmaya başladıkça bu mevzu hakkında konuşmak ayıplanmıştır ve bu da samimi sorunlara yol açmıştır. İşte bundan dolayı bir takım kuramcılar ve araştırmacılar, işin bu yönü üstünde durmuşlar ve bir takım değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Tüm emekler gösteriyor ki gelişimlerimizin tabii süreçleri içinde cinsellik hakikaten çok önemlidir ve bilhassa çocukluk dönemindeki bir takım dönemler direkt bununla ilgilidir. Bilinmiş olduğu benzer biçimde çocuklar ortalama 2 yaş civarında kendileri ve cinsel kimlikleriyle ilgili sorular sormaya başlarlar. "Ben iyi mi oldum?", "Iyi mi baba olunur?", "Bana ait niçin göğüslerim yok?" benzer biçimde sorular başlıcalarıdır. Çocuklar kız ve adam arasındaki farklılıkları ve sebeplerini öğrenmeye çalışır. Devamlı karşılaştığımız ve sıkça tekrarlanan bu tip sorular son aşama naüreldir. Aynı şekilde tabii olarak karşılanmalı ve çocuğa izah etme yapılmalıdır. Çocuğun sorusuna uygun yanıtları rahat bir üslupla anlatmak en doğrusudur.
Elektra Kompleksi nedir?
Kız çocuğunun babasını kıskanarak annesini rakip görmesi durumuna Elektra Kompleksi denir. Kız çocuk, karşı cinsten olan ebeveyne karşı şefkatli bir bağlılık geliştirir ve hemcinsine karşı karmaşa dolu bir his şartları yaşar. Sigmund Freud, Electra Kompleksi ile ilgili, "Çocuk kızsa, ilk sevgilisi babası olacaktır." der. Yaşamın 3-6 yaşları içinde ve çoğu zaman de 4-5 yaşlarına müsavi gelen bu döneminde yaşanılan pozitif ya da negatif his durumları insan yaşamının en mühim dönüm noktalarını oluşturur. O denli önemlidir ki, bu zamanda yaşanılan her şey gelecekte de ferdin yaşamını samimi olarak etkileyerek, onun mutlu ya da mutsuz, içe kapanık ya da dışa dönük, bağımlı ya da bağımsız, güvenli ya da güvensiz olması benzer biçimde kişilik özellikleri edinmesine yol açacaktır. Bu nedenle çocuğun 3-6 yaş arasındaki dönemde şefkatli bir ortamda ve sıhhatli bir aile yapısı içinde büyümesi beklenir. Çoğu zaman bizim en sık duyduğumuz adam evlatlarının anneye çok fazla düşkünlükleri mevzusu olarak Oedipus Kompleksi olsa da, aslına bakarsak aynı derecede etkili olan Elektra Kompleksi çok bilinmez ve dikkate alınmaz. Oysa bu sorunda da kız çocuk gelecekte hayatına girecek insanları bilhassa de eşini, yaşam arkadaşını seçerken bu zamanda babasına beslediği aşkın izlerini de aktaracaktır.
Hangi davranışlar görülür?
Kız evlatların babalarına olan hayranlıklarını tamamımız biliriz. Freud'un kuramına bakılırsa bu yaşlarda babasına samimi bir tutkuyla bağlanan ve ona bir sevgi besleyen kız evlatları anneyi bir rakip olarak görürler. Baba çok güçlüdür ve ulaşılmazdır. Cinsel kimliklerini bulmaya çalışmış oldukları bir dönemde aniden fark ederler ki babalarında kendilerinde olmayan bir şey vardır. Kızlar cinsel organlar arası farkı keşfettikleri andan itibaren sorular da bu yöne kaymaya başlar ve bu zamanda şöyleki sorular oluşur:
- Bana ait niçin pipim yok?
- Bana ait pipim ne vakit çıkacak?
- Bana ait pipim düştü mü?
- Ben niçin babam benzer biçimde değilim?
- Niçin ben de adam olmadım?
- Ben de adam olmak isterim.
Anne-babalara tavsiyeler
Evlatların çoğu zaman en meraklı oldukları 5-6 yaş döneminde sorularına tutarlı ve doğru yanıtlar vermek gerekir. Bilhassa cinsellik benzer biçimde çok mühim bir mevzuda çocuğun soruları hiç bir zaman yasak ya da ayıp benzer biçimde sözlerle geçiştirilmemeli ve baştan savma yanıtlar verilmemelidir. Burada mühim olan, bu cinsel organ farklılıklarını doğru açıklayabilmektir. Hanım ve adam arasındaki fark, çocuğun kavrayabileceği dille her seferinde mümkün olduğunca aynı kelimeleri kullanarak anlatılmalı ve sual sormasına da olanak verilmelidir. Kız evladı, aynı adam çocuğun annesine olan aşkı benzer biçimde bir aşkı babasına karşı hisseder ve kendisinde noksan bulunduğunu düşündüğü bir takım konuların tamamlayıcısı olarak babasını görür.
Uzman görüşü
"Elektra Kompleksi tabii bir süreçtir"
Kız çocuklarda 4-5 yaş döneminde sıkça karşılaşılan sorunlardan birinin de Elektra Kompleksi bulunduğunu belirten Özgür Bilge Eğitim ve Danışmanlık Merkezi'nden Psikolog Serap Duygulu, sözlerine şöyleki devam ediyor:
"Bu hem çok tabii bir süreçtir, hem de baba-kız arasındaki görkemli birlikteliğin yeni bir boyutudur. Bu yaşlar, babaların da tadını çıkarması ihtiyaç duyulan, keyfini sürmesini önerdiğimiz hakikaten hoş dönemlerdir. Çocuk tutarlı, ilgili ve şefkatli bir aile ortamı içinde büyüdüğünde, geleceğe yönelik son aşama sağlam baba-kız ilişkisinin temelinin bu erken dönemde oluştuğunu da unutmamak gerekiyor".
Elektra Natchios
Oedipus Kompleksi
Elektra
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Elektra Kompleksi
Adam çocuklarda görülen ve anaya karşı çok fazla düşkünlük olarak kendini gösteren Oidipus kompleksinin kızlarda görülen ve babaya karşı çok fazla düşkünlük şeklinde beliren çeşidi. Mitolojide Elektra'nın babasına karşı çok fazla düşkünlüğü sebebiyle Freud tarafınca komplekse bu isim verilmiştir.
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR