Gelibolu bölgesinin ilk kurulduğu dönemlerden günümüze kadar ki tarihi ile ilgili genel ve temel bilgilerin yer aldığı yazımız Gelibolu’nun...
Gelibolu bölgesinin ilk kurulduğu dönemlerden günümüze kadar ki tarihi ile ilgili genel ve temel bilgilerin yer aldığı yazımız
Gelibolu’nun adı «Güzel şehir» anlamına Gallipolos’tan gelmiştir. Truva savaşları sırasında Gelibolu’nun var olduğuna bakılırsa bu şehrin tarihinin pek eski olduğu anlaşılır. Yalnız, Bizans devleti kurulduğu zaman karşısındaki Lapseki’den daha önemli bir şehirdi. Gelibolu ve dolayları önce Makedonya Krallığı’na bağlı idi. M.Ö. II. yüzyıldan başlayarak Bergama Krallığı’na geçen bu belde 154 yıl Bergama’ya bağlı kaldı. Daha sonra Roma İmparatorluğu toprakları arasına katıldı. Bu imparatorluğun 395’te ikiye ayrılması üzerine Doğu Roma İmparatorluğu’na düştü.
İşte bu zamandan sonra Gelibolu, Bizans’ın en önemli şehirleri arasına girdi. Halife Muaviye zamanında iki yıl üst üste İstanbul’u zorlayan Arap donanması Çanakkale Boğazı limanlarını, bu arada Gelibolu’yu de epeyce hırpaladı, zarara uğrattı. Bizans’ın son zamanlarında Aydınoğlu Umurbey Gelibolu’yu iki defa kuşattıysa da alamadı. Karesi Beyliğinin Bergama Emiri olan Yahşi Bey de bu konuda başarı kazanamadı. Gelibolu en sonunda Orhan Gazi’nin oğlu Süleyman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından 1356’da zapt edildi.
Bundan sonraki devrede de Gelibolu, önemli tarihi olaylara sahne olmuştur. Fatih devrine kadar Türk donanması Büyükamiralliği bu şehirde idi. 1854’te Rusya’ya karşı Osmanlı devletine yardım eden Fransız ve İngilizler, askerlerini Gelibolu’ya çıkardılar. Balkan Savaşı’nda Çatalca önlerine dayanan Bulgar ordusunun 50 bin kişilik bir kolu da Gelibolu Yarımadası’na doğru ilerledi. Bu kuvvetler Doğan Arslan Çiftliği’ ne kadar geldilerse de Gelibolu’ya giremediler. Birinci Dünya Savaşı’nda Gelibolu ile Çanakkale Boğazın da Türk ordusu büyük kahramanlıklar gösterdi, düşman gemilerinin boğazdan içeri girmesini önlediler.
YORUMLAR