Gereksiz Sözcük Kullanımından Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları Nedir

Tümcede gereksiz sözcük kullanılması ifade bozukluğuna neden olur. Bir tümcede gereksiz sözcük bulunduğunu idrak etmek için, sözcük cümleden...

Tümcede gereksiz sözcük kullanılması ifade bozukluğuna neden olur. Bir tümcede gereksiz sözcük bulunduğunu idrak etmek için, sözcük cümleden çıkarılır. Bu durumda cümlenin mana ve anlatımında bir bozulma oluyorsa o sözcük lüzumlu, olmuyorsa gereksizdir.

“Herkesi eleştirip eleştiri etmek bizlere hiçbir yarar sağlamaz.”

cümlesinde “eleştirip” sözcüğünün verdiği anlamla “eleştiri etmek” sözcüğünün verdiği mana aynıdır. Öyleyse bu tümcede “eleştirip” sözü gereksizdir. Cümleden çıkarılmalıdır.

“İki kardeşten en küçüğü arkadaşımdı.”
“Bilgili insanlardan yararlanmayı, istifade etmeyi bilmeliyiz.”
cümlelerinde altı çizili sözcükler gereksizdir.

Uyarı: Bir cümlenin anlamı içinde bulunan başka bir sözü tümcede kullanmak da gereksiz sözcük kullanımına girer. Tümcede bu şekilde bir sözcük var ise, o tümce de ifade bakımından bozuktur.

“Bu şekilde yüksek sesle bağırmana gerek yok, sağır değilim.”

cümlesinde “bağırmak” aslına bakarsan yüksek sesle konuşmak anlamındadır. Öyleyse bu sözün anlamı içinde bulunan “yüksek sesle” sözüne gerek kalmamıştır.

---

Gereksiz Sözcük Kullanma Örnekleri

Bir tümcede anlamları aynı olan ya da anlamca birisi ötekini içeren kelimelerin beraber kullanılması ifade bozukluğuna neden olur.
*Kulağıma eğilerek alçak sesle bir şeyler fısıldadı.
*Bu yol yaya yürümekle bitecek benzer biçimde değildir.
*Onlar da beş senedir karşılıklı mektuplaşıyorlar.
*Geçmişteki hatıralardan bir şikayetim yok
*Ülkemizin sorunları bitmiyor, tükenmiyor
*O günleri daha hemen hemen dün benzer biçimde hatırlıyorum
*Bu gece ısı sıfırın altında eksi beş aşama olacak.
*Gülmesinin sebebi bugün iyi bir haber almasındandır.
*Onunla ilk tanışmamızı unutamam.
*Dün gece uyurken görmüş olduğu rüyayı söyledi.
*Sanki dalgasız bir deniz gibiydi yüzü.
*Sana söyleyeceğim bu gizli saklı sırlarımı hiç kimseye söyleme.
*Yaptıklarını kendi ağzıyla itiraf etti.
*Havada ak kar taneleri uçuşuyor.
*Bu iş yerinde genel olarak üç dört yıldan bu yana çalışıyorum.
*Imtihan yaklaştıkça öğrencilerin heyecanı gittikçe çoğalıyor.
*Galiba başka çaresi de yok benzer biçimde görünüyor.
*Sınıfın boyu en kısa öğrencisini arkaya oturtmuşsun.
*Yaşlı adam söz alabilmek için oturmuş olduğu yerden ayağa kalktı.
*Dosyadaki mevcut belgelerden anlaşılıyor ki bu iş uzun sürecek.
*Bundan böyle bundan sonrasında oraya gitmene gerek kalmadı.
*İki kardeşten en küçüğü okula gitmiyordu.
*Bu saatte oraya yalnız gidemem; seninle beraber gitmek isterim.
*İşte seninle bu sebeple dolayı konuşmak istemiyorum.
*Niçin bu şekilde yüksek sesle bağırıyorsun ki?
*Bizler onlara iki günde bir, gün çok fazla giderdik.
*Yorulmamıza karşın basamaklardan yukarı süratli süratli çıkıyorduk.
*Türkçede Arapça ve Farsça dillerinden gelmiş sözcükler vardır.
*Bu şekilde havalarda eve bir tane dahi ekmek götürmeyi unutur.
*Hanım ufak çocuğa yaklaşarak senden büyük ağabeyin var mı diye sordu.
*Yarınki görüşmede ülkenin ekonomik ve tutumsal problemleri tartışılacak.