GİNSENG OTU Ginseng'in botanik ismi olan "Panax", Yunanca "tam iyileşme†anlamına gelen “panacea†kelimesinde...
GİNSENG OTU
Ginseng'in botanik ismi olan "Panax", Yunanca "tam iyileşme†anlamına gelen “panacea†kelimesinden türetilmiştir. Ginseng'in tüm şifalı bitkiler içerisinde en etkili adaptogen (strese karşı direnci artıran bir ajan) olduğu düşünülür. Ginseng, fiziksel aktiviteleri ve vücut direncini artıran bir bitkidir ve fiziksel ve mental (zihinsel) dayanıklılığı artırır. Ginseng'in uzun bir süreden beri, özellikle erkeklerin üretkenliğini, erkeklik hormonu (testesteron) ve sperm miktarını, cinsel gücünü ve dolaşım sistemlerini (özellikle prostata karşı) olumlu bir şekilde etkilediği de bilinmektedir. Ayrıca o, erkeklerde aşırı stres ve yorgunluktan lanan performans düşüklüğünü de giderebilmektedir. Ginseng'in kadınlar üzerindeki beynin hafıza (bellek) merkezlerini uyarıcı etkisinin bulunması ise yenidir. M.S 1. yüzyıla ait bir Çin metnine göre; Ginseng, zihni güçlendirici, irfan ve bilgeliği artırıcı bir şifalı bitki olarak tanımlanmakta ve düzenli kullanımının yaşam süresini artıracağı belirtilmektedir.
Kırmızı Kore Ginseng ise Uzakdoğu ülkelerinde 2000 yıldan fazla bir süredir kullanılmakta olan geleneksel şifalı bitkiler içerisinde en yaygın olanıdır. Ayrıca Uzakdoğu insanları arasında gizemli bir bitki olarak büyük bir ün ve şöhrete sahiptir. Çoğu insan Ginseng'in kuvvet verici bir tonik ve çeşitli hastalıklara karşı bir koruyucu olduğuna inanmaktadır.
Çin ları; Kırmızı Kore Ginseng'inin kalp, akciğer, sindirim sistemi organları, ve böbrekler üzerinde oldukça etkili bir tonik etkisine sahip olduğunu yazmaktadır.O aynı zamanda ruhsal düzeni sağlayıcı, korkuları giderici, , zihni açıcı, anlayış yeteneğini, ve yaşam süresini artırıcı bir şifalı bitki olarak da belirtilmektedir. Günümüzde, Kırmızı Kore Ginseng'i sadece Uzakdoğu ülkelerinde kullanılmamakta, aynı zamanda tüm dünyada yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Kırmızı Kore Ginseng'i, diğer ginsenglerden özellikle farklıdır. Kırmızı Kore Ginseng'inin üretimi 6 yıl sürmekte ve diğer ginsengler 8-9 çeşit faydalı madde içerirken, Kırmızı Kore Ginseng'i 22 çeşit faydalı madde (ginsenosides) içermektedir. Aynı zamanda Kırmızı Kore Ginseng'i, yaşlanma etkilerini geciktirici anti-oksidant maddeler ve diğer herhangi bir ginseng türünde bulunmayan insülin benzeri maddeler de içermektedir. Son yirmi yılda bilimadamlarınca Kırmızı Kore Ginseng'inin insan vücudu üzerindeki etkileriyle ilgili araştırmalar, onun vücut üzerinde bir kaç değişik şekilde etki yaptığını bilimsel olarak ortaya koymuştur. Yapılan bu araştırmalara göre;
a) Kırmızı Kore Ginseng' inin Karaciğer üzerindeki Etkileri:
Kırmızı Kore Ginseng; karaciğeri, alkol tüketiminin, toksik ve çeşitli hastalıkların etkisinden korumaktadır. Deney ve araştırmalar; Kırmızı Kore Ginseng'inin vücudun protein, nükleik asit sentezi, karbonhidrat ve yağ metabolizmasını uyardığını göstermiştir. O aynı zamanda vücut tarafından üretilen veya dışardan alınan toksik maddelerin yanmasını ve onların vücuttan atılmasını da hızlandırmaktadır. Bu yüzden Kırmızı Kore Ginseng'i, karaciğer sağlığını korumakta ve karaciğer hücrelerinin yenilenmesini kolaylaştırmaktdır.
b) Kırmızı Kore Ginseng' inin Stres üzerindeki Etkileri:
Araştırmalar, Kırmızı Kore Ginseng'inin stresi azaltıcı ve hatta yok edici etkileri olduğunu ortaya koymuştur. O, fiziksel stresi (radyasyon, soğuk ve sıcaktan lanan), kimyasal stresi (bazı kimyasal maddelerin ve alkol alımından lanan) ve biyolojik stresi (virüs veya bakterilerden lanan) gidermektedir. O, zihni güçlendirmekte, radyasyon veya radyasyon (ışın) tedavisinin yol açtığı hücre tahribatını azaltabilmektedir. Bu yüzden radyasyon (ışın) tedavisi gören hastalar için de oldukça faydalı olabilir.
c) Kırmızı Kore Ginseng' inin Diğer Etkileri:
Şeker hastalığının iyileşmesine yardımcı olabilir ve kandaki şeker, lipit ve kolesterol seviyesini düşürür. Tümör hücrelerinin çoğalmasını yavaşlatabilir ve hatta engelleyebilir. Anemiye (kansızlık) karşı iyi gelir ve özellikle kanser hastalarında görülen kandaki bazı eksiklikleri giderebilir. Bağışıklık sistemini güçlendirir ve kalp-damar sistemi üzerinde olumlu etkisi vardır.
Karanfil ve Sağlık için Faydaları
Turp ve Sağlık için Faydaları
Amberbaris ve Sağlık için Faydaları
GİNSENG RADİX
En eski çağlardan günümüze kadar bilinen ve kullanılan Ginseng Radix drogu, Panax ginseng bitkisinin kök kısımlarından oluşur. Panax ginseng Araliaceae familyasından, yaklaşık 50 cm boyunda bir bitki olup yaprakları oval, dişli, koyu yeşil renkte ve vertisillat diziliştedir. Küçük küme şeklindeki yeşil-sarı çiçekleri parlak küme şeklinde kırmızı meyvaların oluşmasına yol açar. Piyasada farklı türlerden elde edilen çeşitli ginseng drogları bulunmaktadır. Bu drogların kimyasal içerikleri ve taşıdıkları etken madde oranları birbirinden farklı olup dolayısıyla etkileride farklıdır. Ginseng olarak bilinen drogların elde edildiği bitkiler: Kore ginsengi: Panax ginseng (Kore ve Çin Halk Cumhuriyeti'nde yetiştirilir.)
Amerikan ginsengi
Panax quinquefolium (ABD ve Kanada'da yetiştirilir ve Hong Kong'a ihraç edilir.) Japon ginsengi: Panax pseudoginseng subsp. japonicus (Çin, Vietnam ve Japonya'da yetiştirilir.) Sanchi ginseng: Panax notoginseng (Yunnan'da yetiştirilir.) Himalaya ginsengi: Panax pseudoginseng spp. himalaicus var. angustifolius Vietnam ginsengi: Panax vietnamensis Sibirya ginsengi: Eleutherococcus senticosus Sibirya ginsengi diğerlerinden farklı olarak bir Panax türünden değil, aynı familyadan olan Eleutherococcus senticosus bitkisinden elde edilmiştir. Avrupa farmokopesinde ve ESCOP monograflarında Panax ginseng ve Eleutherococcus senticosus kayıtlıdır. Ginseng Radix'in tarihten bugüne gelişi incelendiğinde, bulunabilen en eski kayıt, aynı zamanda botanikle ilgili yazılmış ve sistematize edilmiş en eski kayıt olan, efsanevi Çin imparatoru Shen Nung tarafından hazırlanan farmakopedir. M.Ö. 2700'lü yıllarda 1000'den fazla bitki içeren “Pen Ts'ao†isimli farmakopeyi yazan Shen Nung, Panax ginseng'i bitkilerin kralı olarak adlandırmış ve ondan şu şekilde bahsetmiştir: “Ginseng bir toniktir. Hayvanların ruhlarının sakinleştirilmesinde, insan ruhunun dengeye getirilmesinde, korkunun önlenmesinde, kötü enerjinin uzaklaştırılmasında, görme yeteneğinin geliştirilmesinde ve gözlerin parlamasında, kalbin çalışması üzerinde, vücudun canlandırılmasında ve yaşam süresinin uzatılmasında faydalıdır.†Shen Nung'un farmakopesinde bahsettiği gibi, Panax ginseng geleneksel olarak
Kuzey ve merkez Çin'de
Yaşlılarda tonik, orta yaşın üzerindeki insanlarda uzun ve sert kışlara karşı dayanıklılığı arttırmak amacıyla kullanılmıştır. Günümüzde ise, en iyi stimülan ve tonik etkiye sahip şifalı bitki olarak özellikle sporcular için fiziksel stresi azaltmak amacıyla kullanılmaktadır. Ayrıca afrodizyak olarak kullanımı da yaygındır. Panax ginseng, 1843 yılında Rus botanikçi Carl Anton Meyer tarafından isimlendirilmiştir. Cins ismi olan “panaxâ€, Yunanca “çare, şifa†anlamına gelen “panakeia†kelimesinden, tür ismi olan “ginseng†ise Çince “adam şekli†anlamına gelen “Jen-shen†kelimesinden türetilmiştir. Bitkinin kökü şekil olarak insana benzetilmektedir. Yabani olarak Çin'in kuzey doğusunda, Kuzey Kore'de, Doğu Rusya'da yetişir. Günümüzde kültürü yapılmaktadır. Ancak, kültürü yapılması oldukça zor bir bitkidir. Tohumlar ilkbaharda verimli, susuz toprağa ekilir. pH yaklaşık 5.5 olmalıdır. Bitki sazlarla kaplı yapıların altında, gölgede yetiştirilir, ısı yaklaşık 10ËšC olmalıdır. Olgunluğa erişmesi en az 4 yıl alır ve genellikle 6 yaşına geldiğinde, sonbaharda hasatı yapılır. Drog olarak bitkinin kökleri kullanılır. Hasatı yapılan bitkinin köklerinin dış katmanı çıkarıldıktan sonra; doğrudan güneşte kurutulursa, beyaz ginseng , buharla pişirilip, önce yapay kurutma, daha sonra da güneşte kurutma yapılırsa kırmızı ginseng oluşur. Günümüzdeki modern analiz metodlarıyla Panax ginseng köklerinden birçok bileşik izole edilmiştir. Bunlardan en önemlileri protopanaxadiol ya da panaxatriol türevi dammaran tipi steroidal ve pentasiklik triterpenik saponinlerdir. Bu saponinler ginsenozit adını alır. 30 civarında ginsenozit tanımlanmıştır. Panax türleri taşıdıkları ginsenozitler bakımından farklılık göstermektedir. Protopanaxadiol türevi saponinlere örnek; ginsenozit Ra1, Ra2, Ra3, ginsenozit Rb1, Rb2, Rb3, ginsenozit Rc ve Rd, malonil ginsenozitler Rb1, Rb2, Rc ve Rd. Protopanaxatriol türevi saponinlere örnek;
Ginsenozit Re ve Rf, 20- gluko-ginsenozit Rf ve Rg1, Rg2 , Rh1 ginsenozitleri. Bu ginsenozitler içerisinde en önemlileri Rb1, Rb2, Rc, Rd, Re, Rf, Rg1 ve Rg2'dir. Bitkide en çok bulunanlar ise Rb1, Rb2 , Re ve Rg1'dir. 6 yaşındaki bir ginseng kökünde total ginsenozit miktarı %0.7 ile %3 arasında değişiklik gösterir. Panax ginseng kökleri ginsenozitlerin dışında Panaxosidler taşır. Bunlar A, B, C gibi adlandırılırlar. Panaxosidlerin hidrolizi sonucu başlıca olarak oleanolik asit, panaxadiol ve panaxatriol oluşur. Ginseng köklerinde bulunan bileşiklerden terapötik aktiviteye sahip peptidoglikanlar diye adlandırılan 2 farklı grup bileşik daha vardır. Bunlardan biri yüksek molekül ağırlığına sahip polisakkaritler(=glikanlar), diğeri de asetilenik bileşiklerdir. Panax ginseng içinde bulunan glikanlar panaxanlar olarak adlandırılırlar ve A-U arası sınıflandırılırlar. Yapılan çalışmalar glikanların hipoglisemik, antiülser ve immünolojik etkilere sahip olduklarını göstermiştir. Asetilenik bileşikler ise; panaxinol, panaxidol ve pirazin türevlerinden oluşur. Vanilik asit ve salisilatlar gibi fenolik bileşikler ve β-elemen, panasinsanol A ve B, ginsenol, eremofilen gibi 27'ye yakın seskiterpen taşır.
Kırmızı kore ginsenginden ayrıca dibenzosiklooktadien tipi lignanlar izole edilmiştir. Ginseng köklerinden izole edilen minör bileşikler steroller, D grubu vitaminler, flavonoitler ve aminoasitlerdir. Sibirya ginsengi, Araliaceae familyasına ait, 1-3 m boyunda, çalı şeklinde bir bitkidir. Kore ginsengi ya da Amerikan ginsengi ile bir benzerliği yoktur. Kore ginsengi kadar popüler olmasa da 2000 yıldan bu yana kullanıldığına dair kayıtlar vardır. Geleneksel olarak, soğuk algınlığı ve grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarında kullanılmakla birlikte yaşam kalitesini arttıran bir drog olduğuna inanılmıştır.
Günümüzde ise, strese bağlı rahatsızlıklarda ve atletlerde kullanımı yaygındır. Çernobil kazası sonrası birçok Rus vatandaşına, radyasyonun etkilerinden korunmak amacıyla Eleutherococcus senticosus verilmiştir. Sibirya ginsengi immünomodülatör ajan olarak kardiyovasküler rahatsızlıklarda, konsantrasyon ve hafıza güçlendirilmesinde, stres, depresyon ve yorgunluğa karşı dayanıklılığın arttırılmasında kullanılmaktadır. Adaptojen ve immünstimülan özelliği nedeniyle kemoterapi tedavisi gören hastalara ve radyasyona maruz kalanlara reçete edilmektedir. Rus araştırmacılar tarafından yapılan çalışmalar, Eleutherococcus senticosus'un ilaçların yan etkilerini ve toksik etkilerini azalttığını, mental aktiviteyi arttırdığını, soğuk algınlığı ve hafif enfeksiyonlara karşı direnci geliştirdiğini göstermiştir. Sibirya ginsengi kullanan bazı hastalarda orta şiddetli diyare görülmüştür. Eğer uyumadan kısa bir süre önce alınırsa uykusuzluğa neden olabilir. Kontrol altında olmayan hipertansiyon hastalarında kullanımı önerilmemektedir.
Gebelerde kullanımı konusunda yapılan hayvan deneylerinde herhangi bir teratojenik etki gözlemlenmemiştir. Ancak, gebelik ve laktasyon döneminde kullanımı önerilmemektedir. Makine ve araç kullanma yeteneği üzerine etkisi bilinmemektedir. Panax türleri ve Eleutherococcus senticosus kimyasal bileşim açısından farklılık gösterir.
FARMAKOLOJİK ETKİLERİ
Günümüzde yapılan klinik çalışmalarla ruhsal, fiziksel, zihinsel performansı geliştirdiği, iyileşme sürecini hızlandırdığı ve diğer metabolik parametreleri (immun sistem gibi) düzenlediği görülmüştür. Ginseng son 20-30 yıldır Çin, Kore, Japonya, Rusya ve birçok ülkede ayrıntılı olarak araştırılmaktadır. Bu araştırmalar sonucunda ginsengin adaptojenik özelliği olduğu ortaya çıkmıştır. Bu özellik strese, yorgunluğa, soğuk algınlığına karşı dayanıklılığı arttırmaya yardımcı olur. Deneyimler açlığa, aşırı ısıya, zihinsel ve duygusal strese karşı vücudun dayanıklılığını belirgin şekilde geliştirdiğini göstermiştir.
Ayrıca, vücut uykuya ihtiyaç duyduğunda sedatif etki meydana getirdiği görülmüştür. Ginsenozitler, vücudun stres hormonlarının aktivitesine benzer yapıda etki göstererek sedasyon meydana getirirler. Ginseng immün sistem üzerine etki ederek karaciğer fonksiyonlarına ve enfeksiyonlara karşı direncin artmasına neden olur. Ginsenle ilgili hayvanlar ve insanlar üzerinde birçok klinik çalışma yapılmıştır. Bunlara örnek olarak; 60 sağlıklı kadın ve 60 sağlıklı erkek üzerinde yapılan plasebo kontrollü çift kör çalışmada, ginseng grubuna 12 hafta boyunca günde 200mg standardize ginseng ekstresi verilmiş, 12 hafta sonunda ginseng grubu ve plasebo grubu karşılaştırıldığında, kandaki cinsiyet hormonları seviyesinde anlamlı bir değişiklik görülmemiştir. (Med Welt 1981;32:751-6)
16 sağlıklı erkek üzerinde psikomotor performans üzerine yapılan plasebo kontrollü çift kör çalışmada, 12 hafta boyunca ginseng grubuna günde 200mg standardize ginseng ekstresi verilmiş, 12 hafta sonunda ginseng grubu plasebo grubuna göre yalnızca aritmetik zeka yönünden pozitif farklılık göstermiştir. (Ethnopharmacol 1986;16:15-22) Atletlerde yapılan klinik çalışmalar sonucu Ginseng radix'in yalnızca dayanıklılığı arttırdığı ancak, optimum performansı geliştirmediği görülmüştür. (Acta Ther 1993;19:337-47) Immünomodülasyon üzerine yapılan klinik çalışmalarda, yaşları 18-50 arasında değişen sağlıklı kadın ve erkek denekler üzerinde yapılan plasebo kontrollü çift kör çalışmada, günde 200mg standardize ginseng ekstresi verilmiş, çalışma sonucunda, “doğal katil hücre†aktivitesinin anlamlı şekilde arttığı gözlemlenmiştir. (Drugs Exptl Clin Res 1990,16:537-42 Soldati F.Proceedings of 5th International Ginseng Symposium.Seoul, Korea. 1988:108-14) Ginseng preparatları oral yoldan kullanılır. Doğrudan çiğnemek yoluyla ya da instant çay olarak infüzyon şeklinde kullanılabilir.
Çin'de ginsengin çorba ile alınması yaygındır. Sebze çorbasının 1 porsiyonuna 1g kurutulmuş ginseng kökü ilave edilerek içilir. Yetişkin dozu kurutulmuş kök olarak 0.5g-2g/gün, ekstre olarak 200-600mg/gün olarak belirlenmiştir. Tedavi en az 3 hafta, en faz 3 ay devam edebilir. Bitkisel lı ya da sentetik ilaçlar kullanırken dikkat edilmesi gereken hususlar ginseng preparatları için de geçerlidir. Diyabetli hastaların ginseng preparatlarını doktor kontrolü altında kullanmaları gerekmektedir. Önerilen dozun üzerinde kullanılması tavsiye edilmemektedir.
Ginseng irritasyon, konfüzyon, baş dönmesi, aritmi, kanama, karın ağrısı, diyare, hipertansiyon, ciltte aşırı duyarlılık reaksiyonları, diyabetin tekrarlanması, kandaki glukoz seviyesinin azalması gibi yan etkilere neden olabilir. Warfarin ile tedavi gören bir hastada, aynı anda ginseng kullanımı sonucu ilaç etkileşimi bildirilmiştir. Bu nedenle tavşanlarda yapılan çalışmalar sonucunda, ginsengin warfarinin farmakodinamiği ya da farmakokinetiği üzerinde bir etkisi olmadığı görülmüştür.
Gebelerde ve laktasyon döneminde kullanımı ile ilgili hayvanlarda yapılan çalışmalar sonucu fetal gelişim üzerine olumsuz bir etkisi olmadığı gözlemlenmiştir. İnsanlardaki etkisi üzerine bir bilgi mevcut değildir. Genel tıbbi deneyimlere göre gebelik ve laktasyon döneminde doktor tavsiyesi olmadan kullanımı önerilmemektedir. Araç ve makine kullanma yeteneği üzerine bir etkisi olup olmadığı bilinmemektedir. Ginseng preparatları kullanan bazı hastalardan gelen şikayetler üzerine istenmeyen etkiler üzerinde araştırmalar yapılmıştır. Premenopoz ve postmenopoz dönemindeki 2 kadında, ginseng kullanımını takiben östrojen hormonunun farmakolojik etkilerine benzer etkiler görüldüğü rapor edilmiştir.
Postmenopoz dönemindeki 7 kadında, ginseng kullanımını takiben mastalji görülmüş ancak, yapılan araştırmalar sonucu botanik orijini bilinmeyen ginseng preparatları kullanıldığı görülmüştür. Bunları takiben 100 hastada, standardize ginseng ekstresi verilerek yapılan klinik araştırmalar sonucu, östrojen benzeri yan etkiler gözlenmemiş, yapılan spesifik testler kandaki normal hormon seviyesinin değişmediğini göstermiştir. Yüksek dozlarda ginseng kullanımı sonucunda uykusuzluk ve yüksek kan basıncı görülebilir. Günlük önerilen dozların(>0.5 - 2 g) üzerinde kullanan(12.5 g) bir vakada serebral arter iltihabı rapor edilmiştir.
Yapılan in vitro çalışmalar, yüksek dozda ginseng ekstresi alınması sonucu kanda yüksek konsantrasyona ulaşan ginsenozitlerin, kompetitif inhibisyonla miyometriyumdaki progesteron reseptörlerine bağlandığı göstermiştir. Batı'da ginseng ilaç olarak değil yaşam zenginleştirici tonik olarak kullanılır. Özellikle sınavlar nedeniyle yaşanan strese karşı direnci arttırmak amacıyla kullanımı yaygındır.
Kötüye kullanımı yaygın olduğundan, maksimum kullanım süresi 6 hafta ile sınırlandırılmıştır. FDA tarafından ilaç olarak değil, güvenli yiyecekler sınıfında onaylanmıştır. Avrupa ve Amerika'da birçok ginseng preparatına, oral yoldan kullanılan ya da kozmetik amaçlı preparatlar da dahil, OTC kapsamında ulaşılabilir. Bu preparatların içerisinde Kore ginsengi, Amerikan ginsengi ya da Sibirya ginsengi kullanılmaktadır. Günümüzde ginseng; tablet, draje, tonik ve birçok formda ilaç yapımında kullanılmakla beraber, sigara, bal, çikolata, şeker, çeşitli içecekler ve karışımların içeriğinde de yer almaktadır. Ayrıca bazı yemek ve çorba yapımında, kozmetik preparatlar ve sanat alanlarında da ginseng kullanılmaktadır.
Türkiye'de de çeşitli firmalar tarafından üretilen ginseng preparatları eczanelerde satılmaktadır.
En eski çağlardan günümüze kadar bilinen ve kullanılan Ginseng Radix drogu, Panax ginseng bitkisinin kök kısımlarından oluşur. Panax ginseng Araliaceae familyasından, yaklaşık 50 cm boyunda bir bitki olup yaprakları oval, dişli, koyu yeşil renkte ve vertisillat diziliştedir. Küçük küme şeklindeki yeşil-sarı çiçekleri parlak küme şeklinde kırmızı meyvaların oluşmasına yol açar. Piyasada farklı türlerden elde edilen çeşitli ginseng drogları bulunmaktadır. Bu drogların kimyasal içerikleri ve taşıdıkları etken madde oranları birbirinden farklı olup dolayısıyla etkileride farklıdır. Ginseng olarak bilinen drogların elde edildiği bitkiler: Kore ginsengi: Panax ginseng (Kore ve Çin Halk Cumhuriyeti'nde yetiştirilir.)
Amerikan ginsengi
Kuzey ve merkez Çin'de
Yaşlılarda tonik, orta yaşın üzerindeki insanlarda uzun ve sert kışlara karşı dayanıklılığı arttırmak amacıyla kullanılmıştır. Günümüzde ise, en iyi stimülan ve tonik etkiye sahip şifalı bitki olarak özellikle sporcular için fiziksel stresi azaltmak amacıyla kullanılmaktadır. Ayrıca afrodizyak olarak kullanımı da yaygındır. Panax ginseng, 1843 yılında Rus botanikçi Carl Anton Meyer tarafından isimlendirilmiştir. Cins ismi olan “panaxâ€, Yunanca “çare, şifa†anlamına gelen “panakeia†kelimesinden, tür ismi olan “ginseng†ise Çince “adam şekli†anlamına gelen “Jen-shen†kelimesinden türetilmiştir. Bitkinin kökü şekil olarak insana benzetilmektedir. Yabani olarak Çin'in kuzey doğusunda, Kuzey Kore'de, Doğu Rusya'da yetişir. Günümüzde kültürü yapılmaktadır. Ancak, kültürü yapılması oldukça zor bir bitkidir. Tohumlar ilkbaharda verimli, susuz toprağa ekilir. pH yaklaşık 5.5 olmalıdır. Bitki sazlarla kaplı yapıların altında, gölgede yetiştirilir, ısı yaklaşık 10ËšC olmalıdır. Olgunluğa erişmesi en az 4 yıl alır ve genellikle 6 yaşına geldiğinde, sonbaharda hasatı yapılır. Drog olarak bitkinin kökleri kullanılır. Hasatı yapılan bitkinin köklerinin dış katmanı çıkarıldıktan sonra; doğrudan güneşte kurutulursa, beyaz ginseng , buharla pişirilip, önce yapay kurutma, daha sonra da güneşte kurutma yapılırsa kırmızı ginseng oluşur. Günümüzdeki modern analiz metodlarıyla Panax ginseng köklerinden birçok bileşik izole edilmiştir. Bunlardan en önemlileri protopanaxadiol ya da panaxatriol türevi dammaran tipi steroidal ve pentasiklik triterpenik saponinlerdir. Bu saponinler ginsenozit adını alır. 30 civarında ginsenozit tanımlanmıştır. Panax türleri taşıdıkları ginsenozitler bakımından farklılık göstermektedir. Protopanaxadiol türevi saponinlere örnek; ginsenozit Ra1, Ra2, Ra3, ginsenozit Rb1, Rb2, Rb3, ginsenozit Rc ve Rd, malonil ginsenozitler Rb1, Rb2, Rc ve Rd. Protopanaxatriol türevi saponinlere örnek;
Ginsenozit Re ve Rf, 20- gluko-ginsenozit Rf ve Rg1, Rg2 , Rh1 ginsenozitleri. Bu ginsenozitler içerisinde en önemlileri Rb1, Rb2, Rc, Rd, Re, Rf, Rg1 ve Rg2'dir. Bitkide en çok bulunanlar ise Rb1, Rb2 , Re ve Rg1'dir. 6 yaşındaki bir ginseng kökünde total ginsenozit miktarı %0.7 ile %3 arasında değişiklik gösterir. Panax ginseng kökleri ginsenozitlerin dışında Panaxosidler taşır. Bunlar A, B, C gibi adlandırılırlar. Panaxosidlerin hidrolizi sonucu başlıca olarak oleanolik asit, panaxadiol ve panaxatriol oluşur. Ginseng köklerinde bulunan bileşiklerden terapötik aktiviteye sahip peptidoglikanlar diye adlandırılan 2 farklı grup bileşik daha vardır. Bunlardan biri yüksek molekül ağırlığına sahip polisakkaritler(=glikanlar), diğeri de asetilenik bileşiklerdir. Panax ginseng içinde bulunan glikanlar panaxanlar olarak adlandırılırlar ve A-U arası sınıflandırılırlar. Yapılan çalışmalar glikanların hipoglisemik, antiülser ve immünolojik etkilere sahip olduklarını göstermiştir. Asetilenik bileşikler ise; panaxinol, panaxidol ve pirazin türevlerinden oluşur. Vanilik asit ve salisilatlar gibi fenolik bileşikler ve β-elemen, panasinsanol A ve B, ginsenol, eremofilen gibi 27'ye yakın seskiterpen taşır.
Kırmızı kore ginsenginden ayrıca dibenzosiklooktadien tipi lignanlar izole edilmiştir. Ginseng köklerinden izole edilen minör bileşikler steroller, D grubu vitaminler, flavonoitler ve aminoasitlerdir. Sibirya ginsengi, Araliaceae familyasına ait, 1-3 m boyunda, çalı şeklinde bir bitkidir. Kore ginsengi ya da Amerikan ginsengi ile bir benzerliği yoktur. Kore ginsengi kadar popüler olmasa da 2000 yıldan bu yana kullanıldığına dair kayıtlar vardır. Geleneksel olarak, soğuk algınlığı ve grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarında kullanılmakla birlikte yaşam kalitesini arttıran bir drog olduğuna inanılmıştır.
Günümüzde ise, strese bağlı rahatsızlıklarda ve atletlerde kullanımı yaygındır. Çernobil kazası sonrası birçok Rus vatandaşına, radyasyonun etkilerinden korunmak amacıyla Eleutherococcus senticosus verilmiştir. Sibirya ginsengi immünomodülatör ajan olarak kardiyovasküler rahatsızlıklarda, konsantrasyon ve hafıza güçlendirilmesinde, stres, depresyon ve yorgunluğa karşı dayanıklılığın arttırılmasında kullanılmaktadır. Adaptojen ve immünstimülan özelliği nedeniyle kemoterapi tedavisi gören hastalara ve radyasyona maruz kalanlara reçete edilmektedir. Rus araştırmacılar tarafından yapılan çalışmalar, Eleutherococcus senticosus'un ilaçların yan etkilerini ve toksik etkilerini azalttığını, mental aktiviteyi arttırdığını, soğuk algınlığı ve hafif enfeksiyonlara karşı direnci geliştirdiğini göstermiştir. Sibirya ginsengi kullanan bazı hastalarda orta şiddetli diyare görülmüştür. Eğer uyumadan kısa bir süre önce alınırsa uykusuzluğa neden olabilir. Kontrol altında olmayan hipertansiyon hastalarında kullanımı önerilmemektedir.
Gebelerde kullanımı konusunda yapılan hayvan deneylerinde herhangi bir teratojenik etki gözlemlenmemiştir. Ancak, gebelik ve laktasyon döneminde kullanımı önerilmemektedir. Makine ve araç kullanma yeteneği üzerine etkisi bilinmemektedir. Panax türleri ve Eleutherococcus senticosus kimyasal bileşim açısından farklılık gösterir.
FARMAKOLOJİK ETKİLERİ
- Analjezik
- Antioksidan
- Antiaging
- Sedatif
- Hafıza güçlendirici
- Hipoglisemik
- Immünostimülan
- Protein, DNA ve RNA sentezini arttırıcı etki
- Santral sinir sistemi stimülanı
- Adrenal hormon üretimi üzerine stimülan etki
- Adaptojenik
- Ruhsal, fiziksel, zihinsel performansı geliştirici.
- Adaptojen
- Immünomodülatör
- Direnç gelişimini destekleyici
- İlaçların ve radyasyonun yan ve toksik etkilerini azaltıcı
- üst solunum yolu enfeksiyonları
- Kardiyovasküler rahatsızlıklar ve mental aktivite üzerine Stres, depresyon ve yorgunluğa karşı etkilidir.
Günümüzde yapılan klinik çalışmalarla ruhsal, fiziksel, zihinsel performansı geliştirdiği, iyileşme sürecini hızlandırdığı ve diğer metabolik parametreleri (immun sistem gibi) düzenlediği görülmüştür. Ginseng son 20-30 yıldır Çin, Kore, Japonya, Rusya ve birçok ülkede ayrıntılı olarak araştırılmaktadır. Bu araştırmalar sonucunda ginsengin adaptojenik özelliği olduğu ortaya çıkmıştır. Bu özellik strese, yorgunluğa, soğuk algınlığına karşı dayanıklılığı arttırmaya yardımcı olur. Deneyimler açlığa, aşırı ısıya, zihinsel ve duygusal strese karşı vücudun dayanıklılığını belirgin şekilde geliştirdiğini göstermiştir.
Ayrıca, vücut uykuya ihtiyaç duyduğunda sedatif etki meydana getirdiği görülmüştür. Ginsenozitler, vücudun stres hormonlarının aktivitesine benzer yapıda etki göstererek sedasyon meydana getirirler. Ginseng immün sistem üzerine etki ederek karaciğer fonksiyonlarına ve enfeksiyonlara karşı direncin artmasına neden olur. Ginsenle ilgili hayvanlar ve insanlar üzerinde birçok klinik çalışma yapılmıştır. Bunlara örnek olarak; 60 sağlıklı kadın ve 60 sağlıklı erkek üzerinde yapılan plasebo kontrollü çift kör çalışmada, ginseng grubuna 12 hafta boyunca günde 200mg standardize ginseng ekstresi verilmiş, 12 hafta sonunda ginseng grubu ve plasebo grubu karşılaştırıldığında, kandaki cinsiyet hormonları seviyesinde anlamlı bir değişiklik görülmemiştir. (Med Welt 1981;32:751-6)
16 sağlıklı erkek üzerinde psikomotor performans üzerine yapılan plasebo kontrollü çift kör çalışmada, 12 hafta boyunca ginseng grubuna günde 200mg standardize ginseng ekstresi verilmiş, 12 hafta sonunda ginseng grubu plasebo grubuna göre yalnızca aritmetik zeka yönünden pozitif farklılık göstermiştir. (Ethnopharmacol 1986;16:15-22) Atletlerde yapılan klinik çalışmalar sonucu Ginseng radix'in yalnızca dayanıklılığı arttırdığı ancak, optimum performansı geliştirmediği görülmüştür. (Acta Ther 1993;19:337-47) Immünomodülasyon üzerine yapılan klinik çalışmalarda, yaşları 18-50 arasında değişen sağlıklı kadın ve erkek denekler üzerinde yapılan plasebo kontrollü çift kör çalışmada, günde 200mg standardize ginseng ekstresi verilmiş, çalışma sonucunda, “doğal katil hücre†aktivitesinin anlamlı şekilde arttığı gözlemlenmiştir. (Drugs Exptl Clin Res 1990,16:537-42 Soldati F.Proceedings of 5th International Ginseng Symposium.Seoul, Korea. 1988:108-14) Ginseng preparatları oral yoldan kullanılır. Doğrudan çiğnemek yoluyla ya da instant çay olarak infüzyon şeklinde kullanılabilir.
Çin'de ginsengin çorba ile alınması yaygındır. Sebze çorbasının 1 porsiyonuna 1g kurutulmuş ginseng kökü ilave edilerek içilir. Yetişkin dozu kurutulmuş kök olarak 0.5g-2g/gün, ekstre olarak 200-600mg/gün olarak belirlenmiştir. Tedavi en az 3 hafta, en faz 3 ay devam edebilir. Bitkisel lı ya da sentetik ilaçlar kullanırken dikkat edilmesi gereken hususlar ginseng preparatları için de geçerlidir. Diyabetli hastaların ginseng preparatlarını doktor kontrolü altında kullanmaları gerekmektedir. Önerilen dozun üzerinde kullanılması tavsiye edilmemektedir.
Ginseng irritasyon, konfüzyon, baş dönmesi, aritmi, kanama, karın ağrısı, diyare, hipertansiyon, ciltte aşırı duyarlılık reaksiyonları, diyabetin tekrarlanması, kandaki glukoz seviyesinin azalması gibi yan etkilere neden olabilir. Warfarin ile tedavi gören bir hastada, aynı anda ginseng kullanımı sonucu ilaç etkileşimi bildirilmiştir. Bu nedenle tavşanlarda yapılan çalışmalar sonucunda, ginsengin warfarinin farmakodinamiği ya da farmakokinetiği üzerinde bir etkisi olmadığı görülmüştür.
Gebelerde ve laktasyon döneminde kullanımı ile ilgili hayvanlarda yapılan çalışmalar sonucu fetal gelişim üzerine olumsuz bir etkisi olmadığı gözlemlenmiştir. İnsanlardaki etkisi üzerine bir bilgi mevcut değildir. Genel tıbbi deneyimlere göre gebelik ve laktasyon döneminde doktor tavsiyesi olmadan kullanımı önerilmemektedir. Araç ve makine kullanma yeteneği üzerine bir etkisi olup olmadığı bilinmemektedir. Ginseng preparatları kullanan bazı hastalardan gelen şikayetler üzerine istenmeyen etkiler üzerinde araştırmalar yapılmıştır. Premenopoz ve postmenopoz dönemindeki 2 kadında, ginseng kullanımını takiben östrojen hormonunun farmakolojik etkilerine benzer etkiler görüldüğü rapor edilmiştir.
Postmenopoz dönemindeki 7 kadında, ginseng kullanımını takiben mastalji görülmüş ancak, yapılan araştırmalar sonucu botanik orijini bilinmeyen ginseng preparatları kullanıldığı görülmüştür. Bunları takiben 100 hastada, standardize ginseng ekstresi verilerek yapılan klinik araştırmalar sonucu, östrojen benzeri yan etkiler gözlenmemiş, yapılan spesifik testler kandaki normal hormon seviyesinin değişmediğini göstermiştir. Yüksek dozlarda ginseng kullanımı sonucunda uykusuzluk ve yüksek kan basıncı görülebilir. Günlük önerilen dozların(>0.5 - 2 g) üzerinde kullanan(12.5 g) bir vakada serebral arter iltihabı rapor edilmiştir.
Yapılan in vitro çalışmalar, yüksek dozda ginseng ekstresi alınması sonucu kanda yüksek konsantrasyona ulaşan ginsenozitlerin, kompetitif inhibisyonla miyometriyumdaki progesteron reseptörlerine bağlandığı göstermiştir. Batı'da ginseng ilaç olarak değil yaşam zenginleştirici tonik olarak kullanılır. Özellikle sınavlar nedeniyle yaşanan strese karşı direnci arttırmak amacıyla kullanımı yaygındır.
Kötüye kullanımı yaygın olduğundan, maksimum kullanım süresi 6 hafta ile sınırlandırılmıştır. FDA tarafından ilaç olarak değil, güvenli yiyecekler sınıfında onaylanmıştır. Avrupa ve Amerika'da birçok ginseng preparatına, oral yoldan kullanılan ya da kozmetik amaçlı preparatlar da dahil, OTC kapsamında ulaşılabilir. Bu preparatların içerisinde Kore ginsengi, Amerikan ginsengi ya da Sibirya ginsengi kullanılmaktadır. Günümüzde ginseng; tablet, draje, tonik ve birçok formda ilaç yapımında kullanılmakla beraber, sigara, bal, çikolata, şeker, çeşitli içecekler ve karışımların içeriğinde de yer almaktadır. Ayrıca bazı yemek ve çorba yapımında, kozmetik preparatlar ve sanat alanlarında da ginseng kullanılmaktadır.
Türkiye'de de çeşitli firmalar tarafından üretilen ginseng preparatları eczanelerde satılmaktadır.
Bitki ginsenosit adı verilen triterpenik saponositler, panaxosidesitler, panaxatnol, D grubu vitaminler taşımaktadır. Bitkinin kan basıncını düzenleyici, kalp kuvvetlendirici, kolestrol seviyesini düşürücü, merkezi sinir sistemini uyarıcı ve özellikle yorgunluğu giderici özelliği vardır. Ayrıca iştah açıcı ve cinsel gücü kuvvetlendirici etkisi bulunmaktadır.
İnsan şekline benzerliği nedeniyle Çince insan bitkisi olarak adlandırılan ginsengin iki farklı çeşidi vardır. Bunlar Asya ginsengi ve Amerikan ginsengidir. Asya ginsengi aynı zamanda Panax ginseng, Çin veya Kore ginsengi, ya da kırmızı ginseng olarak adlandırılır. Panax anlam olarak her şeyi iyileştiren demektir.
Bir başka genel olarak Ginseng olarak bilinen bitki Sibirya ginsengidir (eleuthero). Ancak bu orijinal ginseng sayılmamaktadır zira kökünde “ginsenoit†olarak adlandırılan aktif maddeyi içermemektedir. Ancak sibirya ginseng, faydaları açısından diğer gerçek gınseng tipleri ile benzer iyileştirici özelliklere sahiptir, benzer ginseng yararları sağlar.
Ginseng'in tüm şifalı bitkiler içerisinde en etkili adaptogen (strese karşı direnci artıran bir ajan) olduğu düşünülür.
Ginseng, fiziksel aktiviteleri ve vücut direncini artıran bir bitkidir ve fiziksel ve mental (zihinsel) dayanıklılığı artırır.
Ginseng'in uzun bir süreden beri, özellikle erkeklerin üretkenliğini, erkeklik hormonu (testesteron) ve sperm miktarını, cinsel gücünü ve dolaşım sistemlerini (özellikle prostata karşı) olumlu bir şekilde etkilediği de düşünülmektedir.
Ginseng'in kadınlar üzerindeki beynin hafıza (bellek) merkezlerini uyarıcı etkisinin bulunması ise yenidir.
MS 1. yüzyıla ait bir Çin metnine göre; Ginseng, zihni güçlendirici, irfan ve bilgeliği artırıcı bir şifalı bitki olarak tanımlanmakta ve düzenli kullanımının yaşam süresini artıracağı belirtilmektedir.
İnsan şekline benzerliği nedeniyle Çince insan bitkisi olarak adlandırılan ginsengin iki farklı çeşidi vardır. Bunlar Asya ginsengi ve Amerikan ginsengidir. Asya ginsengi aynı zamanda Panax ginseng, Çin veya Kore ginsengi, ya da kırmızı ginseng olarak adlandırılır. Panax anlam olarak her şeyi iyileştiren demektir.
Bir başka genel olarak Ginseng olarak bilinen bitki Sibirya ginsengidir (eleuthero). Ancak bu orijinal ginseng sayılmamaktadır zira kökünde “ginsenoit†olarak adlandırılan aktif maddeyi içermemektedir. Ancak sibirya ginseng, faydaları açısından diğer gerçek gınseng tipleri ile benzer iyileştirici özelliklere sahiptir, benzer ginseng yararları sağlar.
Ginseng'in tüm şifalı bitkiler içerisinde en etkili adaptogen (strese karşı direnci artıran bir ajan) olduğu düşünülür.
Ginseng, fiziksel aktiviteleri ve vücut direncini artıran bir bitkidir ve fiziksel ve mental (zihinsel) dayanıklılığı artırır.
Ginseng'in uzun bir süreden beri, özellikle erkeklerin üretkenliğini, erkeklik hormonu (testesteron) ve sperm miktarını, cinsel gücünü ve dolaşım sistemlerini (özellikle prostata karşı) olumlu bir şekilde etkilediği de düşünülmektedir.
Ginseng'in kadınlar üzerindeki beynin hafıza (bellek) merkezlerini uyarıcı etkisinin bulunması ise yenidir.
MS 1. yüzyıla ait bir Çin metnine göre; Ginseng, zihni güçlendirici, irfan ve bilgeliği artırıcı bir şifalı bitki olarak tanımlanmakta ve düzenli kullanımının yaşam süresini artıracağı belirtilmektedir.
İnsan şekline benzerliği nedeniyle Çince ' insan bitkisi ‘ olarak adlandırılan ginseng in iki farklı çeşidi vardır. Bunlar Asya ginsengi ve Amerikan ginsengidir. Asya ginsengi aynı zamanda Panax ginseng, Çin veya Kore ginsengi, ya da kırmızı ginseng olarak adlandırılır. Panax anlam olarak her şeyi iyileştiren demektir.
Bir başka genel olarak Ginseng olarak bilinen bitki Sibirya ginsengidir (eleuthero). Ancak bu orijinal ginseng sayılmamaktadır zira kökünde “ginsenoit†olarak adlandırılan aktif maddeyi içermemektedir. Ancak sibirya ginseng, faydaları açısından diğer gerçek gınseng tipleri ile benzer iyileştirici özelliklere sahiptir, benzer ginseng yararları sağlar.
Ginseng kökü 6 yıllık bir yetiştirme süresinden sonra hasat edilir ve tedavi amaçlı kullanılan bitkinin bu bölümüdür.
Ginsengin, bilhassa Asya ginsengi ve Sibirya ginsengi olarak bilinen bitkinin yararlarını anlatan birçok bilimsel çalışma vardır. Ancak, panax ginsengin gücü birçok faktöre bağlıdır, örneğin bu bitkinin gücü yaş ile ilerler- bu bitkinin tam olarak yararları sadece bitkiler konusunda derin bilgi sahibi olan bir kişi tarafından çıkartılabilir. Yanlış ellerde, uzun vadeli kullanım için bu bitki fazla kuvvetli veya fazla uyarıcı olabilir.
Ginseng Yararları
*Ginseng güçlü bir genel takviyedir. Beden üzerindeki etkileri lokal değildir ve böylelikle ginsengin yararlarından biri bütün vücudu kuvvetlendirmesi ve bütün vücut sistemlerini dengelenmesine yardımcı olmasıdır. “Adaptojen†insan sağlığı üzerinde ginsengin düzenleyici etkisini izah etmekte kullanılan terimdir. Ancak, hızlı bir şekilde tamirden ziyade zaman içinde yavaşça etki eder. Tam sonuçlarını görmek için birkaç ay kullanmanız gerekir.
*Adaptojenik etki, bir drogun birden fazla aktif madde içererek duruma göre farklı etkide bulunmasıdır. Ginsengin adaptojenik etkide bulunmasının nedenlerinden biri de böbrek üstü bezini desteklemesidir.
*Ginsengin diğer kullanımları pek çoktur. Ginseng bütün vücut için toniktir. Vücudun zayıflıklarla mücadelesine yardımcı olur, enerji düzeylerini yükseltir ve atletik performansı artırır.
*Bu bitki adrenal çalışmayı destekler ve dolayısıyla zihinsel ve fiziksel stres bağlantılı hastalıkları azaltmada çok etkilidir. Şayet kronik anksiyeteden, yorgunluktan rahatsızsanız veya sıkca stresli koşullara maruzsanız, ginseng baş etme kapasitenizi iyileştirebilir ve dayanıklılık ve gücünüzü artırabilir. Konsantrasyon eksikliğini gidermek için iyi bir yardımcıdır. Strese karşı dayanıklılığı artırır.
*Buna ilaveten, ginseng antioksidandır ve vücutta bağışıklık sistemi hücrelerinin sayısını arttıran önemli bir bağışıklık sistemini iyileştiricidir.
*Amerikalı bilim adamlarının yaptığı bir çalışmaya göre günde iki kez 200mg'lık ginseng kökü kapsülü alan kişilerin grip riski %31 oranında azalmıştır.
Bir başka genel olarak Ginseng olarak bilinen bitki Sibirya ginsengidir (eleuthero). Ancak bu orijinal ginseng sayılmamaktadır zira kökünde “ginsenoit†olarak adlandırılan aktif maddeyi içermemektedir. Ancak sibirya ginseng, faydaları açısından diğer gerçek gınseng tipleri ile benzer iyileştirici özelliklere sahiptir, benzer ginseng yararları sağlar.
Ginseng kökü 6 yıllık bir yetiştirme süresinden sonra hasat edilir ve tedavi amaçlı kullanılan bitkinin bu bölümüdür.
Ginsengin, bilhassa Asya ginsengi ve Sibirya ginsengi olarak bilinen bitkinin yararlarını anlatan birçok bilimsel çalışma vardır. Ancak, panax ginsengin gücü birçok faktöre bağlıdır, örneğin bu bitkinin gücü yaş ile ilerler- bu bitkinin tam olarak yararları sadece bitkiler konusunda derin bilgi sahibi olan bir kişi tarafından çıkartılabilir. Yanlış ellerde, uzun vadeli kullanım için bu bitki fazla kuvvetli veya fazla uyarıcı olabilir.
Ginseng Yararları
*Ginseng güçlü bir genel takviyedir. Beden üzerindeki etkileri lokal değildir ve böylelikle ginsengin yararlarından biri bütün vücudu kuvvetlendirmesi ve bütün vücut sistemlerini dengelenmesine yardımcı olmasıdır. “Adaptojen†insan sağlığı üzerinde ginsengin düzenleyici etkisini izah etmekte kullanılan terimdir. Ancak, hızlı bir şekilde tamirden ziyade zaman içinde yavaşça etki eder. Tam sonuçlarını görmek için birkaç ay kullanmanız gerekir.
*Adaptojenik etki, bir drogun birden fazla aktif madde içererek duruma göre farklı etkide bulunmasıdır. Ginsengin adaptojenik etkide bulunmasının nedenlerinden biri de böbrek üstü bezini desteklemesidir.
*Ginsengin diğer kullanımları pek çoktur. Ginseng bütün vücut için toniktir. Vücudun zayıflıklarla mücadelesine yardımcı olur, enerji düzeylerini yükseltir ve atletik performansı artırır.
*Bu bitki adrenal çalışmayı destekler ve dolayısıyla zihinsel ve fiziksel stres bağlantılı hastalıkları azaltmada çok etkilidir. Şayet kronik anksiyeteden, yorgunluktan rahatsızsanız veya sıkca stresli koşullara maruzsanız, ginseng baş etme kapasitenizi iyileştirebilir ve dayanıklılık ve gücünüzü artırabilir. Konsantrasyon eksikliğini gidermek için iyi bir yardımcıdır. Strese karşı dayanıklılığı artırır.
*Buna ilaveten, ginseng antioksidandır ve vücutta bağışıklık sistemi hücrelerinin sayısını arttıran önemli bir bağışıklık sistemini iyileştiricidir.
*Amerikalı bilim adamlarının yaptığı bir çalışmaya göre günde iki kez 200mg'lık ginseng kökü kapsülü alan kişilerin grip riski %31 oranında azalmıştır.
Adaptojen olarak stresi azaltmada etkisi vardır.
Nörotransmiter sentezinde görev alır ve sinir sisteminin düzgün çalışmasında yardımcıdır.
Algılamanın artırılması ve hafıza için destek olarak kullanılır.
Enerji metabolizmasının daha hızlı çalışmasını sağlar.
Yağ dokusunun erimesini tetikler.
Erkekte cinsel fonksiyonların güçlendirilmesinde yardımcıdır.
Kadınlarda cinsel arzunun artırılmasında yardımcı olabilir.
Bağışıklık sistemini düzenleyici etkisi vardır.
Çalışmalarda, interferon salınımını artırabildiği gösterilmiştir.
Soğuk algınlığının tedavisinde destekleyicidir.
Solunum sistemi sorunlarının giderilmesinde yardımcıdır.
Kadınlarda, post-menopozal dönemde östrojen seviyelerini artırarak menopozun etkilerinin azaltılmasında
faydalıdır.
Yaşlanmanın etkilerinin azaltılmasında yardımcıdır.
Tümör gelişiminden korunmada destek olarak kullanılabilir.
Ginkgo Biloba
Ginkgo yapraklarının özü flavonoid glükozidleri içermektedir ve ginkgolidler (Ginkgo özü bazlı ürünler) eczacılıkta giderek daha yaygın şekilde kullanılmaktadır. Mevcut bilimsel araştırmalar Alzaimer(Hafıza Kaybı, Unutkanlık) rahatsızlıklarında, hafıza güçlendirmede, başdönmesini önlemede ve zihinsel konstantrasyon arttırmada gingko özünün mutlak yararları bulunduğuna işaret etmekte olup, olası diğer faydalarına ilişkin çalışmalar sürmektedir.
Fareler üzerinde yapılan yeni bir araştırma Cep telefonlarının beyine yaymış olduğu dalgalara karşı Ginkgo Biloba'nın faydası olduğu deneyler sonucu ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda Hiroşima ve Nagasaki'de bile ayakta kalmıştır.Panax
Bitki ginsenosit adı verilen triterpenik saponositler, panaxosidesitler, panaxatnol, D grubu vitaminler taşımaktadır. Ginseng, Çin tıbbının çok meşhur bir bitkisidir. Bitkinin kan basıncını düzenleyici, kalp kuvvetlendirici, kolestrol seviyesini düşürücü, merkezi sinir sistemini uyarıcı ve özellikle yorgunluğu giderici özelliği vardır. Ayrıca iştah açıcı ve cinsel gücü kuvvetlendirici etkisi bulunmaktadır.
İnsan şekline benzerliği nedeniyle Çince insan bitkisi olarak adlandırılan ginseng in iki farklı çeşidi vardır. Bunlar Asya ginsengi ve Amerikan ginsengidir. Asya ginsengi aynı zamanda Panax ginseng, Çin veya Kore ginsengi, ya da kırmızı ginseng olarak adlandırılır. Panax anlam olarak her şeyi iyileştiren demektir.
Bir başka genel olarak Ginseng olarak bilinen bitki Sibirya ginsengidir (eleuthero). Ancak bu orijinal ginseng sayılmamaktadır zira kökünde “ginsenoit†olarak adlandırılan aktif maddeyi içermemektedir. Ancak sibirya ginseng, faydaları açısından diğer gerçek gınseng tipleri ile benzer iyileştirici özelliklere sahiptir, benzer ginseng yararları sağlar.
Ginseng'in tüm şifalı bitkiler içerisinde en etkili adaptogen (strese karşı direnci artıran bir ajan) olduğu düşünülür.
Ginseng, fiziksel aktiviteleri ve vücut direncini artıran bir bitkidir ve fiziksel ve mental (zihinsel) dayanıklılığı artırır.
Ginseng'in uzun bir süreden beri, özellikle erkeklerin üretkenliğini, erkeklik hormonu (testesteron) ve sperm miktarını, cinsel gücünü ve dolaşım sistemlerini (özellikle prostata karşı) olumlu bir şekilde etkilediği de düşünülmektedir.
Ginseng'in kadınlar üzerindeki beynin hafıza (bellek) merkezlerini uyarıcı etkisinin bulunması ise yenidir.
M.S 1. yüzyıla ait bir Çin metnine göre; Ginseng, zihni güçlendirici, irfan ve bilgeliği artırıcı bir şifalı bitki olarak tanımlanmakta ve düzenli kullanımının yaşam süresini artıracağı belirtilmektedir.ginseng
İnsan şekline benzerliği nedeniyle Çince insan bitkisi olarak adlandırılan ginseng in iki farklı çeşidi vardır. Bunlar Asya ginsengi ve Amerikan ginsengidir. Asya ginsengi aynı zamanda Panax ginseng, Çin veya Kore ginsengi, ya da kırmızı ginseng olarak adlandırılır. Panax anlam olarak her şeyi iyileştiren demektir.
Bir başka genel olarak Ginseng olarak bilinen bitki Sibirya ginsengidir (eleuthero). Ancak bu orijinal ginseng sayılmamaktadır zira kökünde “ginsenoit†olarak adlandırılan aktif maddeyi içermemektedir. Ancak sibirya ginseng, faydaları açısından diğer gerçek gınseng tipleri ile benzer iyileştirici özelliklere sahiptir, benzer ginseng yararları sağlar.
Ginseng'in tüm şifalı bitkiler içerisinde en etkili adaptogen (strese karşı direnci artıran bir ajan) olduğu düşünülür.
Ginseng, fiziksel aktiviteleri ve vücut direncini artıran bir bitkidir ve fiziksel ve mental (zihinsel) dayanıklılığı artırır.
Ginseng'in uzun bir süreden beri, özellikle erkeklerin üretkenliğini, erkeklik hormonu (testesteron) ve sperm miktarını, cinsel gücünü ve dolaşım sistemlerini (özellikle prostata karşı) olumlu bir şekilde etkilediği de düşünülmektedir.
Ginseng'in kadınlar üzerindeki beynin hafıza (bellek) merkezlerini uyarıcı etkisinin bulunması ise yenidir.
M.S 1. yüzyıla ait bir Çin metnine göre; Ginseng, zihni güçlendirici, irfan ve bilgeliği artırıcı bir şifalı bitki olarak tanımlanmakta ve düzenli kullanımının yaşam süresini artıracağı belirtilmektedir.ginseng
GİNSENG
Ginseng (Panax) : Ginseng'in botanik ismi olan "Panax", Yunanca "tam iyileşme" anlamına gelen "panacea" kelimesinden türetilmiştir. Ginseng'in tüm şifalı bitkiler içerisinde en etkili adaptogen (strese karşı direnci artıran bir ajan) olduğu düşünülür. Ginseng, fiziksel aktiviteleri ve vücut direncini artıran bir bitkidir ve fiziksel ve mental (zihinsel) dayanıklılığı artırır. Ginseng'in uzun bir süreden beri, özellikle erkeklerin üretkenliğini, erkeklik hormonu (testesteron) ve sperm miktarını, cinsel gücünü ve dolaşım sistemlerini (özellikle prostata karşı) olumlu bir şekilde etkilediği de bilinmektedir. Ayrıca o, erkeklerde aşırı stres ve yorgunluktan lanan performans düşüklüğünü de gidermektedir. Ginseng'in kadınlar üzerindeki beynin hafıza (bellek) merkezlerini uyarıcı etkisinin bulunması ise yenidir. M.S 1. yüzyıla ait bir Çin metnine göre; Ginseng, zihni güçlendirici, irfan ve bilgeliği artırıcı bir şifalı bitki olarak tanımlanmakta ve düzenli kullanımının yaşam süresini artıracağı belirtilmektedir. Kırmızı Kore Ginseng ise Uzakdoğu ülkelerinde 2000 yıldan fazla bir süredir kullanılmakta olan geleneksel şifalı bitkiler içerisinde en yaygın olanıdır. Ayrıca Uzakdoğu insanları arasında gizemli bir bitki olarak büyük bir ün ve şöhrete sahiptir. Çoğu insan Ginseng'in kuvvet verici bir tonik ve çeşitli hastalıklara karşı bir koruyucu olduğuna inanmaktadır.
Faydası : Çin ları; Kırmızı Kore Ginseng'inin kalp, akciğer, sindirim sistemi organları, ve böbrekler üzerinde oldukça etkili bir tonik etkisine sahip olduğunu yazmaktadır. Kırmızı Kore Ginseng; karaciğeri, alkol tüketiminin, toksik ve çeşitli hastalıkların etkisinden korumaktadır. Araştırmalar, Kırmızı Kore Ginseng'inin stresi azaltıcı ve hatta yok edici etkileri olduğunu ortaya koymuştur. Stres, depresyon veya diğer sert ve olumsuz koşullar altındaki vücut metabolizmasını koruyan bir tonik etkiye sahiptir. Şeker hastalığının iyileşmesine yardımcı olur ve kandaki şeker, lipit ve kolesterol seviyesini düşürür. Tümör hücrelerinin çoğalmasını yavaşlatır ve hatta engeller. Anemiye (kansızlık) karşı iyi gelir ve özellikle kanser hastalarında görülen kandaki bazı eksiklikleri giderir. Bağışıklık sistemini güçlendirir ve kalp-damar sistemi üzerinde olumlu etkisi vardır.
Ginseng (Panax) : Ginseng'in botanik ismi olan "Panax", Yunanca "tam iyileşme" anlamına gelen "panacea" kelimesinden türetilmiştir. Ginseng'in tüm şifalı bitkiler içerisinde en etkili adaptogen (strese karşı direnci artıran bir ajan) olduğu düşünülür. Ginseng, fiziksel aktiviteleri ve vücut direncini artıran bir bitkidir ve fiziksel ve mental (zihinsel) dayanıklılığı artırır. Ginseng'in uzun bir süreden beri, özellikle erkeklerin üretkenliğini, erkeklik hormonu (testesteron) ve sperm miktarını, cinsel gücünü ve dolaşım sistemlerini (özellikle prostata karşı) olumlu bir şekilde etkilediği de bilinmektedir. Ayrıca o, erkeklerde aşırı stres ve yorgunluktan lanan performans düşüklüğünü de gidermektedir. Ginseng'in kadınlar üzerindeki beynin hafıza (bellek) merkezlerini uyarıcı etkisinin bulunması ise yenidir. M.S 1. yüzyıla ait bir Çin metnine göre; Ginseng, zihni güçlendirici, irfan ve bilgeliği artırıcı bir şifalı bitki olarak tanımlanmakta ve düzenli kullanımının yaşam süresini artıracağı belirtilmektedir. Kırmızı Kore Ginseng ise Uzakdoğu ülkelerinde 2000 yıldan fazla bir süredir kullanılmakta olan geleneksel şifalı bitkiler içerisinde en yaygın olanıdır. Ayrıca Uzakdoğu insanları arasında gizemli bir bitki olarak büyük bir ün ve şöhrete sahiptir. Çoğu insan Ginseng'in kuvvet verici bir tonik ve çeşitli hastalıklara karşı bir koruyucu olduğuna inanmaktadır.
Faydası : Çin ları; Kırmızı Kore Ginseng'inin kalp, akciğer, sindirim sistemi organları, ve böbrekler üzerinde oldukça etkili bir tonik etkisine sahip olduğunu yazmaktadır. Kırmızı Kore Ginseng; karaciğeri, alkol tüketiminin, toksik ve çeşitli hastalıkların etkisinden korumaktadır. Araştırmalar, Kırmızı Kore Ginseng'inin stresi azaltıcı ve hatta yok edici etkileri olduğunu ortaya koymuştur. Stres, depresyon veya diğer sert ve olumsuz koşullar altındaki vücut metabolizmasını koruyan bir tonik etkiye sahiptir. Şeker hastalığının iyileşmesine yardımcı olur ve kandaki şeker, lipit ve kolesterol seviyesini düşürür. Tümör hücrelerinin çoğalmasını yavaşlatır ve hatta engeller. Anemiye (kansızlık) karşı iyi gelir ve özellikle kanser hastalarında görülen kandaki bazı eksiklikleri giderir. Bağışıklık sistemini güçlendirir ve kalp-damar sistemi üzerinde olumlu etkisi vardır.
Karanfil ve Sağlık için Faydaları
Turp ve Sağlık için Faydaları
Amberbaris ve Sağlık için Faydaları
YORUMLAR