gnostikler antikçağ yunan felsefesini gizemcilik ve hıristiyanlıkla kaynaştırmaya çalışan dinsel-gizemci düşünürler... i.s. 1. ve 2. yüzyıll...
gnostikler
antikçağ yunan felsefesini gizemcilik ve hıristiyanlıkla kaynaştırmaya çalışan dinsel-gizemci düşünürler... i.s. 1. ve 2. yüzyıllar da yaşayan valentin, simon, basilide, corpocrade, saturnin, marcion vb. düşünürler gizemsel-dinsel bir felsefe meydana getirmişlerdir. bu felsefe, antikçağ yunan felsefesini ve bilhassa platonculuğu, pitagorasçılığı, ilkçağın gizemsel dinlerini, yahudiliği ve hıristiyanlığı seçmeci bir tutumla kaynaştırarak biçimlendirmiştir. temel fikirleri, saltık bilginin anlık sezgilerle kavranabileceği inancıdır. dilimizde bilinirciler adıyla anılan gnostikler, gerçekte, gizemci tarikat adamlarıdır ve tüm dinleri saltık bilginin sağlanmasında yetersiz bulurlar. onlar için saltık bilgi, dinsel bilgilerin çok üstünde bulunan kurgusal bilgilerdir. bu nedenle hıristiyanlarca sapkın sayılmışlardır. çünkü isa’nın tanrı’nın oğlu olduğu, doğduğu ve büyümüş olduğu, çarmıha gerildiği benzer biçimde dogmalarını yadsırlar. onlar için isa düpedüz bir insandır. ne tanrı ne de oğlu doğmaz, büyümez, hele çarmıha asla gerilmez.ingiliz düşünür bertrand russell, isa’yı bir insan sayması bakımından islam peygamberi muhammet’in de bir gnostik bulunduğunu söyler.
YORUMLAR