Histerektomi ve Her İki Yumurtalığın Alınması: Menapoza yaklaşan hanımlarda tedavi edilemiyen tane sorunlarını çözmek için rahim alı...
Histerektomi ve Her İki Yumurtalığın Alınması: Menapoza yaklaşan hanımlarda tedavi edilemiyen tane sorunlarını çözmek için rahim alınmasına histerektomi adı verilmektedir. Her iki yumurtalığın alınması anlamına gelen bilatarel salpingooferektomi, gelecekte oluşabilecek yumurtalık kanseri riskini ortadan kaldırmak için ve uzun solukta ağrı-sancı yapabilecek nedbe dokusu oluşumunu engellemek için yapılır.
Rahim.yumurtalık yolları-Fallop Tüpleri-,yumurtalıkların çıkarıldığı iki işlem bir ameliyatta yapılır.Vagina tepeden kapatılır, boyu değişmez. Operasyon genel yada epidural anestezi altında yapılır ve averaj 1 saat kadar sürer.
Ameliyat öncesi idrar torbasına sonda yerleştirilir ameliyatın bitmesinden sonrasında batına dren konarak minik kanamaların dışarıya atılmas sağlanabilir.
Averaj hastahanede kalma süresi 3-5 gün kadardır. HRT tedavisine başlanabilir. Operasyon sonrası cinsel ilişkede bir mesele yaşanmaz.
Rahim.yumurtalık yolları-Fallop Tüpleri-,yumurtalıkların çıkarıldığı iki işlem bir ameliyatta yapılır.Vagina tepeden kapatılır, boyu değişmez. Operasyon genel yada epidural anestezi altında yapılır ve averaj 1 saat kadar sürer. Ameliyat öncesi idrar torbasına sonda yerleştirilir ameliyatın bitmesinden sonrasında batına dren konarak minik kanamaların dışarıya atılmas sağlanabilir. Averaj hastahanede kalma süresi 3-5 gün kadardır. HRT tedavisine başlanabilir. Operasyon sonrası cinsel ilişkede bir mesele yaşanmaz. Rahmin alınması (Histerektomi)
Histerektomi, rahim alınması operasyonudur. En sık uygulanma sebepleri tedaviye yanıt vermeyen kanamalar, miyomlar, genital organlarda sarkma, kanser ve kanser şüphesidir.
Hastalığın cinsine bakılırsa değişmekle birlikte 40 yaş altında hanımlarda pek çok durumda yumurtalıkların bırakılması, 45 yaş üstünde ise yumurtalıkların çıkarılmasında tercih edilmektedir.
Rahim alınması sonucu tane kanamaları kesilse de gerçekte bu bir menopoza girme şartları değildir. Menopoz yumurtalık işlevlerinin durması olduğundan, yumurtalıklar yerinde bırakılmışsa buradan hormon salgısı devam etmiş olduğu sürece rahimi alınmış hanım menopoza girmiş kabul edilmez.
Hangi durumlarda histerektomi ameliyatı yapılır?
1. Uterus (rahim) myomları: Histerektomi için en önde gelen niçin uterusun (rahimin) myomlarıdır. Endikasyonlar hastanın yaşı ile ilgili olarak değişiyor. Uterus (rahim) myomları hanımlarda en sık karşılaşılan tümörlerdir ve bu sebeple histerektomilerin çok geniş bir kısmından sorumludurlar. Myomlar için histerektomi uygulanması sonucu çoğu zaman anormal kanama, pelvik ağrı-sancı ya da bası benzer biçimde şikayetlerin tedavi gerekliliğine dayanmaktadır.
2. Düzensiz kanamalar: Histerektomilerin yüzde 20'sinde endikasyon hormanal nedenlere bağlı düzensiz kanamalardır. Bu şekilde hastalarda ilaç tedavisi etkili eğer olmazsa ya da hasta ilaç tedavisini kabullenemezse ameliyat düşünülür.
3. Sayı ağrılarının şiddetli olması (inatçı dismenore): Sayı ağrıları-sancıları hastanın günlük yaşamını sekteye uğratıyorsa, ilaç tedavisi başarı göstermiş eğer olmazsa ve hasta çocuk doğurmak istemiyorsa histerektomi .
4. Kasık ağrıları-sancıları, rahim sarkması, kanser öncesi emareler: Uterusdan (rahimden) landığı fikredilen kasık ağrıları-sancıları, rahim ağzında görülen kanser öncüsü lezyonlar, rahimin sarkması olgularında histerektomi yapılabilir.
5. Doğum kompliksyonları: Acil histerektomiler daha ziyade doğumla ilgili komplikasyonlarda uygulanır. Doğum sonrası rahim kanamasının durdurulamaması (atoni), onarım edilemeyen rahim yırtıkları, bebeğin eşinin-plasentanın ayrılmaması (plasenta acreata ve inkreata) olgularında lüzumlu olabilir.
Bununla birlikte; Endometriozis (uterus içinde bulunması ihtiyaç duyulan bazal tabakanın uterus haricinde bulunması), rahim ve yumurtalık kanseri, iyi huylu yumurtalık tümörlerinde histerektomi yapılabilir.
Histerektomi sonucu iyi mi verilir?
Histerektomi sonucu hasta ve doktorun bir araya gelmiş olarak vermesi ihtiyaç duyulan bir karardır. Bir sürü hasta için histerektomiye gidiş sonucu çok birdenbire olabilir. Hastalar anestezinin ve cerrahinin potansiyel riskleri ile karşılaşırlar. Hasta eğer menopoz öncesi dönemde ise tane görme ve çocuk doğurma kabiliyetinin kaybıyla da buna adapte olmak zorunda kalır. Bir sürü kadının ilgilenilmiş olduğu nokta ameliyatın hastanın dişiliğini kaybetmesine, cinsel doyumu azaltmasına ve kocası ile arasındaki cinsel problemlerin artmasına niçin olup olmayacağıdır. üreme organlarının yitirilmesine ilişkin üzüntü başka karın içi organlarının yitirilmesine bakılırsa fazladır. Hastanın ameliyattan sonrasında kendini fena hissetme olasılığını en üye indirmek için ameliyat öncesi bilgilendirme ve hastayı hazırlamak önemlidir. Meydana getirilen araştırmalar histerektominin pek çok hastada psikiyatrik bozukluk ve azalmış cinsel fonksiyonlara yol açmadığını göstermektedir.
Histerektomi iyi mi yapılır?
Histerektomi karından (abdominal) ve vajinal yoldan uygulanabilir. Bu seçim, operasyona niçin olan hastalığa, kişinin anatomik yapısına, cerrahın tercih ve deneyimine bağlıdır.
Histerektomilerin yüzde 75'i abdominal (karın) yolundan yapılır. Hangi yöntemle yapılırsa yapılsın histerektomi için rahimi yerinde tutan tüm bağlar ve beslenmesini elde eden tüm damarlar tek tek vardır, hususi aletlerle tutularak kesilir ve bu aletler alınmadan ilkin hususi dikişlerle bağlanır. Bu sırada rahimle yakın komşuluğu olan idrar torbası, idrar boşaltma kanalları ve bağırsakların zarar görmemesi sağlanır.
Ameliyat sonrası hasta bakımı nasıldır?
Hastanın idrar yapması zor olabileceğinden idrar sondası ameliyat sonrası 8-24 saat süreyle takılı bırakılır. Ameliyat günü hastanın ağızdan beslenmesi yasaklanır. Bağırsak hareketleri başladıktan sonrasında sıvı gıdalarla beslenmeye başlanır. Hastanın sindirebileceği şekilde katı yiyecekler rejimine eklenmiş olur. Hastanın erken ayağa kaldırılması damar tıkanıklığı ve zatürre riskini azaltır. Dikişlerin tam iyileşmesi için hasta ameliyattan sonraki 6 hafta içinde fazla ağırlık kaldırmamalıdır. Ameliyat sonrası 6 hafta içinde cinsel ilişki tavsiye edilmez. Hasta tam iyileşene kadar otomobil kullanımı tavsiye edilmez. Bu tür durumlar haricinde hasta kendini iyi hissettiği sürece düzgüsel yaşamını sürdürebilir.
Histerektomi ameliyatı geçiren hastalar nelere dikkat etmelidirler?
İlk ve ikinci hafta çok yorucu aktivitelerden kaçınmalı ve aktivite seviyesini yavaş yavaş arttırmalıdırlar. Ağır kaldırmaktan ve cinsel ilişkiden tabip tarafınca söylenecek zamana kadar kaçınmalıdırlar. Banyo, ayakta duş alınmalıdır. Tertipli bir rejim izlenmelidir. İdrar ve gaita yaparken ıkınmaktan kaçınılmalıdır. Eğer vajinal kanama ya da ateş olursa doktora haber verilmelidir.
Histerektomi bir tek rahmin çıkarılmasıdır. Histerektomi ameliyatı olan hanımlar tekrar asla tane göremez. Cinsel ilişkiyi elde eden organ rahim değildir vajinadır. Histerektomi esnasında vajinaya dokunulmadığı için cinsel ilişki kurulmasında hiçbir farklılık ortaya çıkmaz. Yumurtalıklar bırakıldığı takdirde tane görülmediği halde menopoza ait emare ve komplikasyonlar oluşmaz. Eğer beraber yumurtalıklar da çıkarılmış ise operasyon sonrası cerrahi menopoz tablosu gelişir ve hormon replasman tedavisi derhal başlatılmalıdır.
Op. Dr. Seval Taşdemir
Menapoza yaklaşan hanımlarda tedavi edilemiyen tane sorunlarını çözmek için rahim alınmasına histerektomi adı verilmektedir.
Her iki yumurtalığın alınması anlamına gelen bilatarel salpingooferektomi, gelecekte oluşabilecek yumurtalık kanseri riskini ortadan kaldırmak için ve uzun solukta ağrı-sancı yapabilecek nedbe dokusu oluşumunu engellemek için yapılır.
Rahim.yumurtalık yolları-Fallop Tüpleri-,yumurtalıkların çıkarıldığı iki işlem bir ameliyatta yapılır.Vagina tepeden kapatılır, boyu değişmez. Operasyon genel yada epidural anestezi altında yapılır ve averaj 1 saat kadar sürer.
Ameliyat öncesi idrar torbasına sonda yerleştirilir ameliyatın bitmesinden sonrasında batına dren konarak minik kanamaların dışarıya atılmas sağlanabilir.
Averaj hastahanede kalma süresi 3-5 gün kadardır. HRT tedavisine başlanabilir. Operasyon sonrası cinsel ilişkede bir mesele yaşanmaz.
Her iki yumurtalığın alınması anlamına gelen bilatarel salpingooferektomi, gelecekte oluşabilecek yumurtalık kanseri riskini ortadan kaldırmak için ve uzun solukta ağrı-sancı yapabilecek nedbe dokusu oluşumunu engellemek için yapılır.
Rahim.yumurtalık yolları-Fallop Tüpleri-,yumurtalıkların çıkarıldığı iki işlem bir ameliyatta yapılır.Vagina tepeden kapatılır, boyu değişmez. Operasyon genel yada epidural anestezi altında yapılır ve averaj 1 saat kadar sürer.
Ameliyat öncesi idrar torbasına sonda yerleştirilir ameliyatın bitmesinden sonrasında batına dren konarak minik kanamaların dışarıya atılmas sağlanabilir.
Averaj hastahanede kalma süresi 3-5 gün kadardır. HRT tedavisine başlanabilir. Operasyon sonrası cinsel ilişkede bir mesele yaşanmaz.
Histerektomi
Histerektomi, değişik nedenlerden dolayı “cerrahi olarak rahmin alınması†operasyonu olup hanımlarda sezaryenden sonrasında ikinci sıklıkta uygulanan ameliyatlardandır.
Histerektomi, Histere rahim, -ektomi çıkarma anlamında kullanılan latince kelimelerin birleştirilmesiyle türemiştir.
Histerektomi Türleri
Total Abdominal Histerektomi (TAH)
Karından meydana getirilen (abdominal) kesi ile rahmin tamamının çıkarılması ameliyatıdır.
TAH ameliyatlarında yumurtalıklar (overler) çıkarılmamaktadır.
Çoğu zaman 45 yaş altı hanımlarda yumurtalıklar (overler) faaliyetlerini menopoza kadar sürdürmeye devam edeceğinden yerinde bırakılmaktadır. Böylelikle hanımlar ameliyat sonrası dönemde adetten kesilmekle beraber menapoza girmezler ve yumurtalıklardan salgılanan hormonların etkisiyle sıcak basması, terleme, ateş, çarpıntı benzer biçimde sıkıntıları yaşamazlar. Belirgin bir süre sonunda yumurtalık rezervi tükenip estrojen hormonunun azalması ile söz konusu menopozal şikayetler de adım atacaktır.
Subtotal Histerektomi
Karından meydana getirilen kesi ile rahim ağzı (cerviks) yerinde bırakılarak rahmin alınması ameliyatıdır.
Bu ameliyatlar genel anlamda genç yaşlarda (40 yaşından ilkin) tercih edilmektedir.
Subotal Histerektomideki gaye hanımefendilerin ameliyat sonrası dönemde az da olsa tane görmelerinin devam etmesi ve böyle ruhsal olarak rahatlamalarıdır.
Dezavantajı ise ameliyattan sonrasında rahim ağzı kalmış olduğu için ileri yaşlarda cerviks ca (rahim ağzı kanseri) açısından bu hastaların senelik kontrollerinin gerekmesidir.
Vaginal Histerektomi (VAH)
VAH, vajinal yoldan (alttan) rahmin çıkartılarak alınması ameliyatıdır.
Bu ameliyatlar daha sık olarak hanımlarda “uterin prolapsus†ismi verilen rahim sarkmaları sebebi ile uygulanmaktadır.
Rahimin vajinal yoldan alınması karında meydana getirilen kesilere bakılırsa epey süratli iyileşmekte, böyle hastalar epey kolay ayağa kalkabilmekte, işlerinin başlarına daha hızlı dönebilmekte ve ameliyat sonrası ağrı-sancı, enfeksiyon benzer biçimde riskler daha az olarak görülmektedir.
Gerektiği durumlarda, vajinal histerektomi ameliyatı ile eş zamanlı olarak mesane sarkması (sistosel) ve barsağın son kısmının sarkması (rektosel) ameliyatları da yapılabilmektedir.
VAH ameliyatları karından meydana getirilen histerektomilere oranla hanımefendilerin yalnızca dörtte birinde tercih edilmektedir.
Total Abdominal Histerektomi + Bilateral Salpingooferektomi (TAH+ BSO)
Rahim ile beraber her iki yumurtalığın alınması ameliyatıdır.
Bilhassa 45 yaş üstünde olan hastalarda rahim ile beraber yumurtalıklar da çıkarılmaktadır.
TAH+ BSO ameliyatlarındaki gaye, kişinin aslına bakarsanız yumurtalıklarının menopozla beraber tükeneceği düşünülerek hastayı yaşamının ileriki dönemlerinde ihtimaller içinde yumurtalık kanserlerine karşı korumaktır.
Bununla birlikte 50 yaş altında olmasına karşın yumurtalıklarında kistleri olan ya da endometriosis problemi olan kişilerde de TAH+ BSO ameliyatları tercih edilmektedir.
Rahim ve yumurtalıkları alınmış hastalar menopoza birdenbire bir biçimde girerler, bu duruma “cerrahi menopoz†ismi verilmektedir. Bundan dolayı ameliyattan 15-20 gün sonrasında sıcak basmaları (hot flush), gece terlemeleri, ateş, sorun ve çarpıntı benzer biçimde şikayetler düzgüsel şekilde menopoza giren bayanlara bakılırsa oldukça şiddetli ve birdenbire bir biçimde başlamaktadır. Bundan dolayı uygun hastalarda, ameliyattan kısa süre sonrasında yapılacak estrojen hormonu tedavileri (ERT) ile kişilerdeki söz konusu sıkıntılar azaltılabilmektedir.
Total Abdominal Histerektomi + Unilateral Salpingooferektomi (TAH+ USO)
Rahim ile beraber her iki yumurtalıktan yalnızca birisinin alınması ameliyatıdır.
Bu şekilde ameliyatlar rahimle beraber yumurtalıkların yalnızca birisinde mesele olan ve yaşı genç olan hastalarda tercih edilen ender operasyonlardandır.
Gaye tek yumurtalığın bırakılarak salgılanan hormonlar ile kişinin menopoza giriş süresini uzatmaktır.
Laparoskopi Yardımıyla Meydana getirilen Histerektomiler
Bu şekilde ameliyatlar “Laparoskop†ismi verilen aygıt yardımıyla göbek deliği içine meydana getirilen bir santimetre'lik bir kesiyle batın içine bir kamera ile girilerek monitorden görüntüleme sağlanması ve kasık bölgelerinden meydana getirilen ortalama yarım santimetre ‘lik kesilerden sokulan cerrahi aletlerle rahmin asıcı bağlarının kesilmesi sonrasında rahmin vajinal yoldan (alttan) çıkartılmasını içermektedir.
Böyle hastalarda batın kesisi yapılmadığı için yara iyileşme hızı daha iyi olmaktadır.
Laparoskopik yoldan meydana getirilen histerektomiler bu mevzuda tecrübe sahibi jinekolog cerrahlar tarafınca yapılması ihtiyaç duyulan özellikli ameliyatlar sınıfındandır.
Hangi durumlarda histerektomi operasyonları yapılmaktadır?
Histerektomi ameliyatları en sık olarak hemen aşağıdaki gerekçelerle yapılmaktadır.
I. Myomların alınması
Histerektomiler en sık olarak rahimden köken alan ve iyi huylu tümörler grubunda yer edinen myom sebebi ile yapılmaktadır.
Tıbbi literatürde myom, uterin fibroid, myoma, uterin myom, fibroid, leiomyoma ya da myoma uteri benzer biçimde isimlerle anılmaktadır.
Halk içinde ise rahimde ur, iyi huylu rahim tumörü benzer biçimde isimlerle bilinmekte ve miyon, müyon, miyom, myon, müyom, muyon, muyom benzer biçimde yanlış şekillerde söyleniş edilmektedir.
Myomlar hanımlarda tane düzensizlikleri ve buna bağlı kansızlık, kasık ağrıları-sancıları, tane sancıları (dismenore), kabızlık, sık idrar çıkma, böbrek ve idrar kanalı ile ilgili problemlere sebebiyet vermektedir.
Myomların hanımlarda kanserleşme olasılığı yok denecek kadar azdır. Fakat rutin ultrasonografik izlemlerde hızla büyüyen ve kısa zamanda şiddetli problemlere neden olan myomların tek tedavi şekli cerrahi olarak çıkartılmalarıdır.
Bir takım durumlarda bilhassa genç hastaların çocuk beklentileri olabilir ve bu kişilerde rahmin yerinde bırakılarak yalnızca myomların alınması da tercih edilebilir (myomektomi ameliyatı).
İleri yaşlarda rahmin tamamen alınması, vakit içinde rahimdeki milimetrik myomların büyüyerek hastayı ikinci bir ameliyattan korumayı amaçlamaktadır.
II. Kanser
Rahim kanseri (Uterin Ca), rahim ağzı kanseri (Cerviks Ca), yumurtalık kanseri (Over Ca) durumlarında rahmin alınması ameliyatları sık olarak yapılabilmektedir.
III. Endometriyal Hiperplazi
Rahim içini kaplayan ve “endometrium†ismi verilen zarın patolojik bir biçimde kalınlaşması kansere zemin hazırlayabilir.
Her ne kadar belirgin medikal tedaviler uygulanabilse de problemi devamlı tekrarlayan ve ileri yaş grubundaki hastalarda histerektomi ameliyatları tercih edilebilmektedir.
IV. Tedavilere Yanıt Vermeyen Sayı Düzensizlikleri
Uygulanan medikal tedavilere karşın kişilerde tane düzensizlikleri (sık ve yoğun şekilde tane görmeler) devam etmekteyse ve şahıs fertilitesini tamamlamışsa (kısaca ileride bir çocuk istemi yoksa) histerektomi ameliyatları yapılabilmektedir.
Bilhassa “Adenomyozis†ismi verilen ve rahmin tüm olarak büyümüş olduğu durumlar kişilerde devamlı bir kasık ağrısı-sancısı, tane düzensizliği ve sancılı tane görme benzer biçimde şikayetler ortaya çıkarabilir. Bu durumlarda da histerektomi ameliyatları sık olarak düşünülmektedir.
V. Endometriozis
Endometriozis, rahim içinde yer edinen hücrelerin batın içinde yerleşmesi ve buralarda çoğalarak yapışıklıklar (adezyon) geliştirmesi ile karakterize bir hastalıktır.
Endometriozis problemini taşıyan hastalarda sancılı tane görme (dismenorea), hamile kalamama (infertilite), ilişki esnasında şiddetli sancıların yaşanması (disparunia) benzer biçimde şikayetler izlenmektedir.
Bazan da “endometroma (çikulata kistleri)†ismi verilen yumurtalık kistleri de ortaya çıkabilmektedir.
Endometrozis hastalığında rahmin alınması ameliyatı, son olarak olarak düşünülmesi ihtiyaç duyulan bir seçenektir.
VI. Rahim Sakması
Bilhassa çok sayıda meydana getirilen düzgüsel doğumlar ve bağ dokusu elastikiyetinin azlığı durumlarında rahim vajinal kanaldan dışarı sarkabilir (uterin prolapsus).
Bu durumunda çoğu zaman vajinal yoldan (alttan) meydana getirilen ameliyatlarla rahim tümden alınmaktadır. Bu şekilde ameliyatlara “Vajinal Histerektomi (VAH)†ismi verilmektedir.
Fakat bir takım hususi durumlarda, bilhassa genç hasta grubunda rahmin alt kısmı kesilerek yukarıya asılabilmektedir.
VII. Doğum ve Gebelik Komplikasyonları
Sezaryen ya da düzgüsel doğumlardan sonrasında bitkin rahmin kuvvetli bir biçimde kasılamaması (uterin atoni) çok fazla kanamalara niçin olabilir. Bu şekilde durumlar “acil histerektomi†gerekçesidir ve geç kalınması halinde hasta kaybedilebilir.
Aynı şekilde rahmin doğumda yırtılması (uterin ruptür) ya da kürtaj esnasında delinmesi (uterin perforasyon) durumlarında da primer onarım yetersiz kalabilir ve kişinin rahminin acil olarak tümden alınması yaşam kurtarıcı olabilir.
VIII. Başka Nedenler
Tubovaryen abse (tüp ve yumurtalıkları kaplayan abseler), yumurtalık ve batın kistleri, endometrial polip benzer biçimde ender durumlarda da histerektomi ameliyatları yapılabilmektedir.
Histerektomi, değişik nedenlerden dolayı “cerrahi olarak rahmin alınması†operasyonu olup hanımlarda sezaryenden sonrasında ikinci sıklıkta uygulanan ameliyatlardandır.
Histerektomi, Histere rahim, -ektomi çıkarma anlamında kullanılan latince kelimelerin birleştirilmesiyle türemiştir.
Histerektomi Türleri
Total Abdominal Histerektomi (TAH)
Karından meydana getirilen (abdominal) kesi ile rahmin tamamının çıkarılması ameliyatıdır.
TAH ameliyatlarında yumurtalıklar (overler) çıkarılmamaktadır.
Çoğu zaman 45 yaş altı hanımlarda yumurtalıklar (overler) faaliyetlerini menopoza kadar sürdürmeye devam edeceğinden yerinde bırakılmaktadır. Böylelikle hanımlar ameliyat sonrası dönemde adetten kesilmekle beraber menapoza girmezler ve yumurtalıklardan salgılanan hormonların etkisiyle sıcak basması, terleme, ateş, çarpıntı benzer biçimde sıkıntıları yaşamazlar. Belirgin bir süre sonunda yumurtalık rezervi tükenip estrojen hormonunun azalması ile söz konusu menopozal şikayetler de adım atacaktır.
Subtotal Histerektomi
Karından meydana getirilen kesi ile rahim ağzı (cerviks) yerinde bırakılarak rahmin alınması ameliyatıdır.
Bu ameliyatlar genel anlamda genç yaşlarda (40 yaşından ilkin) tercih edilmektedir.
Subotal Histerektomideki gaye hanımefendilerin ameliyat sonrası dönemde az da olsa tane görmelerinin devam etmesi ve böyle ruhsal olarak rahatlamalarıdır.
Dezavantajı ise ameliyattan sonrasında rahim ağzı kalmış olduğu için ileri yaşlarda cerviks ca (rahim ağzı kanseri) açısından bu hastaların senelik kontrollerinin gerekmesidir.
Vaginal Histerektomi (VAH)
VAH, vajinal yoldan (alttan) rahmin çıkartılarak alınması ameliyatıdır.
Bu ameliyatlar daha sık olarak hanımlarda “uterin prolapsus†ismi verilen rahim sarkmaları sebebi ile uygulanmaktadır.
Rahimin vajinal yoldan alınması karında meydana getirilen kesilere bakılırsa epey süratli iyileşmekte, böyle hastalar epey kolay ayağa kalkabilmekte, işlerinin başlarına daha hızlı dönebilmekte ve ameliyat sonrası ağrı-sancı, enfeksiyon benzer biçimde riskler daha az olarak görülmektedir.
Gerektiği durumlarda, vajinal histerektomi ameliyatı ile eş zamanlı olarak mesane sarkması (sistosel) ve barsağın son kısmının sarkması (rektosel) ameliyatları da yapılabilmektedir.
VAH ameliyatları karından meydana getirilen histerektomilere oranla hanımefendilerin yalnızca dörtte birinde tercih edilmektedir.
Total Abdominal Histerektomi + Bilateral Salpingooferektomi (TAH+ BSO)
Rahim ile beraber her iki yumurtalığın alınması ameliyatıdır.
Bilhassa 45 yaş üstünde olan hastalarda rahim ile beraber yumurtalıklar da çıkarılmaktadır.
TAH+ BSO ameliyatlarındaki gaye, kişinin aslına bakarsanız yumurtalıklarının menopozla beraber tükeneceği düşünülerek hastayı yaşamının ileriki dönemlerinde ihtimaller içinde yumurtalık kanserlerine karşı korumaktır.
Bununla birlikte 50 yaş altında olmasına karşın yumurtalıklarında kistleri olan ya da endometriosis problemi olan kişilerde de TAH+ BSO ameliyatları tercih edilmektedir.
Rahim ve yumurtalıkları alınmış hastalar menopoza birdenbire bir biçimde girerler, bu duruma “cerrahi menopoz†ismi verilmektedir. Bundan dolayı ameliyattan 15-20 gün sonrasında sıcak basmaları (hot flush), gece terlemeleri, ateş, sorun ve çarpıntı benzer biçimde şikayetler düzgüsel şekilde menopoza giren bayanlara bakılırsa oldukça şiddetli ve birdenbire bir biçimde başlamaktadır. Bundan dolayı uygun hastalarda, ameliyattan kısa süre sonrasında yapılacak estrojen hormonu tedavileri (ERT) ile kişilerdeki söz konusu sıkıntılar azaltılabilmektedir.
Total Abdominal Histerektomi + Unilateral Salpingooferektomi (TAH+ USO)
Rahim ile beraber her iki yumurtalıktan yalnızca birisinin alınması ameliyatıdır.
Bu şekilde ameliyatlar rahimle beraber yumurtalıkların yalnızca birisinde mesele olan ve yaşı genç olan hastalarda tercih edilen ender operasyonlardandır.
Gaye tek yumurtalığın bırakılarak salgılanan hormonlar ile kişinin menopoza giriş süresini uzatmaktır.
Laparoskopi Yardımıyla Meydana getirilen Histerektomiler
Bu şekilde ameliyatlar “Laparoskop†ismi verilen aygıt yardımıyla göbek deliği içine meydana getirilen bir santimetre'lik bir kesiyle batın içine bir kamera ile girilerek monitorden görüntüleme sağlanması ve kasık bölgelerinden meydana getirilen ortalama yarım santimetre ‘lik kesilerden sokulan cerrahi aletlerle rahmin asıcı bağlarının kesilmesi sonrasında rahmin vajinal yoldan (alttan) çıkartılmasını içermektedir.
Böyle hastalarda batın kesisi yapılmadığı için yara iyileşme hızı daha iyi olmaktadır.
Laparoskopik yoldan meydana getirilen histerektomiler bu mevzuda tecrübe sahibi jinekolog cerrahlar tarafınca yapılması ihtiyaç duyulan özellikli ameliyatlar sınıfındandır.
Hangi durumlarda histerektomi operasyonları yapılmaktadır?
Histerektomi ameliyatları en sık olarak hemen aşağıdaki gerekçelerle yapılmaktadır.
I. Myomların alınması
Histerektomiler en sık olarak rahimden köken alan ve iyi huylu tümörler grubunda yer edinen myom sebebi ile yapılmaktadır.
Tıbbi literatürde myom, uterin fibroid, myoma, uterin myom, fibroid, leiomyoma ya da myoma uteri benzer biçimde isimlerle anılmaktadır.
Halk içinde ise rahimde ur, iyi huylu rahim tumörü benzer biçimde isimlerle bilinmekte ve miyon, müyon, miyom, myon, müyom, muyon, muyom benzer biçimde yanlış şekillerde söyleniş edilmektedir.
Myomlar hanımlarda tane düzensizlikleri ve buna bağlı kansızlık, kasık ağrıları-sancıları, tane sancıları (dismenore), kabızlık, sık idrar çıkma, böbrek ve idrar kanalı ile ilgili problemlere sebebiyet vermektedir.
Myomların hanımlarda kanserleşme olasılığı yok denecek kadar azdır. Fakat rutin ultrasonografik izlemlerde hızla büyüyen ve kısa zamanda şiddetli problemlere neden olan myomların tek tedavi şekli cerrahi olarak çıkartılmalarıdır.
Bir takım durumlarda bilhassa genç hastaların çocuk beklentileri olabilir ve bu kişilerde rahmin yerinde bırakılarak yalnızca myomların alınması da tercih edilebilir (myomektomi ameliyatı).
İleri yaşlarda rahmin tamamen alınması, vakit içinde rahimdeki milimetrik myomların büyüyerek hastayı ikinci bir ameliyattan korumayı amaçlamaktadır.
II. Kanser
Rahim kanseri (Uterin Ca), rahim ağzı kanseri (Cerviks Ca), yumurtalık kanseri (Over Ca) durumlarında rahmin alınması ameliyatları sık olarak yapılabilmektedir.
III. Endometriyal Hiperplazi
Rahim içini kaplayan ve “endometrium†ismi verilen zarın patolojik bir biçimde kalınlaşması kansere zemin hazırlayabilir.
Her ne kadar belirgin medikal tedaviler uygulanabilse de problemi devamlı tekrarlayan ve ileri yaş grubundaki hastalarda histerektomi ameliyatları tercih edilebilmektedir.
IV. Tedavilere Yanıt Vermeyen Sayı Düzensizlikleri
Uygulanan medikal tedavilere karşın kişilerde tane düzensizlikleri (sık ve yoğun şekilde tane görmeler) devam etmekteyse ve şahıs fertilitesini tamamlamışsa (kısaca ileride bir çocuk istemi yoksa) histerektomi ameliyatları yapılabilmektedir.
Bilhassa “Adenomyozis†ismi verilen ve rahmin tüm olarak büyümüş olduğu durumlar kişilerde devamlı bir kasık ağrısı-sancısı, tane düzensizliği ve sancılı tane görme benzer biçimde şikayetler ortaya çıkarabilir. Bu durumlarda da histerektomi ameliyatları sık olarak düşünülmektedir.
V. Endometriozis
Endometriozis, rahim içinde yer edinen hücrelerin batın içinde yerleşmesi ve buralarda çoğalarak yapışıklıklar (adezyon) geliştirmesi ile karakterize bir hastalıktır.
Endometriozis problemini taşıyan hastalarda sancılı tane görme (dismenorea), hamile kalamama (infertilite), ilişki esnasında şiddetli sancıların yaşanması (disparunia) benzer biçimde şikayetler izlenmektedir.
Bazan da “endometroma (çikulata kistleri)†ismi verilen yumurtalık kistleri de ortaya çıkabilmektedir.
Endometrozis hastalığında rahmin alınması ameliyatı, son olarak olarak düşünülmesi ihtiyaç duyulan bir seçenektir.
VI. Rahim Sakması
Bilhassa çok sayıda meydana getirilen düzgüsel doğumlar ve bağ dokusu elastikiyetinin azlığı durumlarında rahim vajinal kanaldan dışarı sarkabilir (uterin prolapsus).
Bu durumunda çoğu zaman vajinal yoldan (alttan) meydana getirilen ameliyatlarla rahim tümden alınmaktadır. Bu şekilde ameliyatlara “Vajinal Histerektomi (VAH)†ismi verilmektedir.
Fakat bir takım hususi durumlarda, bilhassa genç hasta grubunda rahmin alt kısmı kesilerek yukarıya asılabilmektedir.
VII. Doğum ve Gebelik Komplikasyonları
Sezaryen ya da düzgüsel doğumlardan sonrasında bitkin rahmin kuvvetli bir biçimde kasılamaması (uterin atoni) çok fazla kanamalara niçin olabilir. Bu şekilde durumlar “acil histerektomi†gerekçesidir ve geç kalınması halinde hasta kaybedilebilir.
Aynı şekilde rahmin doğumda yırtılması (uterin ruptür) ya da kürtaj esnasında delinmesi (uterin perforasyon) durumlarında da primer onarım yetersiz kalabilir ve kişinin rahminin acil olarak tümden alınması yaşam kurtarıcı olabilir.
VIII. Başka Nedenler
Tubovaryen abse (tüp ve yumurtalıkları kaplayan abseler), yumurtalık ve batın kistleri, endometrial polip benzer biçimde ender durumlarda da histerektomi ameliyatları yapılabilmektedir.
YORUMLAR