Hz. Adem'in anne ve babasının isimleri nedir? Hz. Âdem (a.s.)'ın Yaratılması Hz. Adem (as) İlk insan, ilk peygamber, in...
Hz. Adem'in anne ve babasının isimleri nedir?
Hz. Âdem (a.s.)'ın Yaratılması
Hz. Adem (as) İlk insan, ilk peygamber, insanlığın babası. Allah Teâlâ Hz. Âdem (as)'i topraktan (turâbtan) yarattı. (Hûd, 11/61; Tâha, 20/55; Nuh, 71/18) Yüce Allah yeryüzünde bir halife yaratacağını meleklerine bildirdiği süre; ilim, irade ve kudret sıfatlarıyla donatacağı bu varlığın yeryüzüne uyum sağlaması için maddesinin de yeryüzü elementlerinden olmasını dilemiştir:
"Sizi (aslınız Âdem'i) topraktan yaratmış olması onun ayetlerindendir. Sonrasında siz (her tarafa) yayılır bir beşer oldunuz." (Rum, 30/20)
Allah Teâlâ Hz. Âdemn (as)'i yaratırken maddesi olan toprağı türlü hâl ve safhalardan geçirmiştir:
Türâb safhasından sonrasında "Tîn" safhası
Tîn: Toprağın su ile karışımıdır ki, buna balçık ve balçık denilir. Bu evre insan ferdinin ilk teşekkül ettirilmeğe başlandığı merhaledir:
"O (Allah) her şeyi güzel yaratan ve insanı ilk başlarda çamurdan yaratandır."(Secde, 32/7)
Yaşam kaidesinin candan sonrasında iki temel unsuru su ve topraktır.
"Allah her canlıyı sudan yarattı. İşte bunlardan biride kimi karnı üstünde yürüyor, kimi iki ayağı üstünde yürüyor, kimi de dört ayağı üstünde yürüyor. Allah ne dilerse yaratır. Çünkü Allah her şeye hakkıyla kadirdir." (Nûr, 24/45)
"O (Allah) sudan bir beşer (insan) yaratıp da onu soy sop yapandır. Rabbin her şeye kadirdir." (Furkan, 25/54)
Yeryüzünün 3/4'ü su ile kaplıdır. İnsan vücudununda %75'i sudur. Demek ki yeryüzündeki bu seviye tıpkı insana da intikâl ettirilmiştir. Gene Cenâb-ı Allah Kur'an-ı Kerim'de şöyleki buyurur:
"Andolsun bizler insanı (Âdem'i) çamurdan süzülmüş bir hülâsadan yarattık." (Mü'minun, 23/12)
İşte ilk insan, yaratılışının mertebelerinde, ilkin bu şekilde bir çamurdan sıyrılıp çıkarılmış, sonrasında hülâsadan (bir soydan) yaratılmıştır. (Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dîni Kur'an Dili, V, 3056-3059, 3431-3432)
Tîn-i lâzib: Cıvık ve yapışkan balçık anlamına gelir. Toprağın su ile karıştırılıp balçık olmasından sonrasında, üstünden geçen merhalelerden biri de "Tîn-i lâzib" şu demek oluyor ki yapışkan ve cıvık balçık safhasıdır. Cenâb-ı Allah bu süzülmüş çamuru cıvık ve yapışkan bir hale getirdi.
"Bizler onları (asılları olan Âdem'i) bir cıvık ve yapışkan çamurdan yarattık..." (Sâffât, 37/11)
Hame-i Mesnûn: Sonrasında cıvık ve yapışkan balçık hame-i mesnûn haline getirildi. Hame-i mesnûn, suretlenmiş, biçim verilmiş, değişmiş ve kokmuş bir haldeki balçık anlamına gelir.
"Andolsun, bizler insanı kuru bir çamurdan, suretlenmiş ve değişmiş bir çamurdan yarattık." (Hicr, 15/26-28)
Böylelikle Allah Teâlâ Âdem (a.s.)'i topraktan yaratmaya başlıyor. Bu konuyu da su ile karışmasını sağlayarak Tîn-i lâzib yapıyor. Sonrasında bu konuyu da değişikliğe uğratarak kokmuş ve şekillenmiş hame (balçık) haline getiriyor.
Salsal: Kuru balçık anlamına gelir.
Cenâb-ı Allah kokmuş ve suretlenmiş çamuru da kurutarak "fahhâr" (kiremit, saksı, çömlek) benzer biçimde tamtakır kuru bir hale getirdi.
"O Allah insanı bardak benzer biçimde (pişmiş benzer biçimde) kuru çamurdan yaratmıştır." (Rahmân, 55/14; ilgili ayet için bk. Hâzin; Elmalılı Hamdi Yazır, a.g.e., VIII/4669)
Hz. Âdem'e Ruh Verilmesi
Cenâb-ı Allah Hz. Âdem (as)'i yaratırken, yukarıda anlatıldığı benzer biçimde maddesi olan çamuru, türlü mertebelerde değişikliğe uğratarak, canın verilmesi ve ruhun nefhedilmesine müsaid bir hale getirdi. Nihayet biçim ve suretinin tesviyesini ve düzenlemesini tamamlayınca, ona can vermiş ve ruhundan üflemiştir:
"Rabbin o süre meleklere demişti ki: 'Ben muhakkak çamurdan bir insan yaratacağım. Geriye kalan onu düzenleyerek (hilkatını) tamamlayıp ona da rûhumdan üfürdüğüm süre kendisi için hemen (bana) secdeye kapanın.' Bunun üstüne İblis' ten başka tüm melekler secde etmişlerdi. O (İblis) büyüklük taslamış ve kâfirlerden olmuştu. Allah: 'Ey İblis iki elimle (bizzat kudretimle) yarattığıma secde etmekten seni alıkoyan nedir? Kibirlenmek mi istedin? Yoksa yücelerden mi oldun?' buyurdu. İblis dedi: 'Ben ondan hayırlıyım. Beni alevden, onu ise çamurdan yarattın.' " (Sâd, 38/71-76. Bununla birlikte bk. A'râf, 7/12; Hicr, 15/29; Secde, 32/8-9)
Cenâb-ı Allah bu şekilde Hz. Âdem (as)'i en muhteşem bir biçimde yarattı. Boyunun uzunluğunun "altmış zirâ" olduğu bir takım larda kaydedilir. (Kurtubî, Tefsir, XX, 45) Yaratılışı tamamlandıktan sonrasında Allah Teâlâ ona, haydi şu meleklere git, selâm ver ve onların selâmını nasıl karşıladıklarını dinle! Çünkü bu, hem senin, hem de zürriyyetinin selâmlaşma örneğidir. Bunun üstüne Hz. Âdem (as) meleklere: "Es-selâmü aleyküm" dedi. Onlar da: "Es-selâmu aleyke ve rahmetullah" diye karşılık verdiler. Âdem (as), insanların büyük atası olduğundan, cennete giren her şahıs, Âdem (as)'in bu güzel suretinde girecektir. Hz. Âdem (as)'in torunları, onun güzelliğinden birer parçasını kaybetmeye devam etti. Nihayet bu eksiliş şimdi (Hz. Muhammed zamanında) bitmiş oldu. (Buhârî, Sahih, IV, 102, Halk-ı Âdem, 2 Tecrid-i Sarîh Tercümesi, IX, 76, Hadis no: 1367)
Sebep: İç başlık
Hz. Muhammed'in anne ve babasının isimleri nedir?
Murat Boz'un anne ve babasının isimleri nedir?
Aşık Veysel'in anne ve babasının adları nedir?
Bu ileti 'en iyi yanıt' seçilmiştir.
Hz. Adem (as) İlk insan, ilk peygamber, insanlığın babası. Allah Teâlâ Hz. Âdem (as)'i topraktan (turâbtan) yarattı. (Hûd, 11/61; Tâha, 20/55; Nuh, 71/18) Yüce Allah yeryüzünde bir halife yaratacağını meleklerine bildirdiği süre; ilim, irade ve kudret sıfatlarıyla donatacağı bu varlığın yeryüzüne uyum sağlaması için maddesinin de yeryüzü elementlerinden olmasını dilemiştir:
"Sizi (aslınız Âdem'i) topraktan yaratmış olması onun ayetlerindendir. Sonrasında siz (her tarafa) yayılır bir beşer oldunuz." (Rum, 30/20)
Allah Teâlâ Hz. Âdemn (as)'i yaratırken maddesi olan toprağı türlü hâl ve safhalardan geçirmiştir:
Türâb safhasından sonrasında "Tîn" safhası
Tîn: Toprağın su ile karışımıdır ki, buna balçık ve balçık denilir. Bu evre insan ferdinin ilk teşekkül ettirilmeğe başlandığı merhaledir:
"O (Allah) her şeyi güzel yaratan ve insanı ilk başlarda çamurdan yaratandır."(Secde, 32/7)
Yaşam kaidesinin candan sonrasında iki temel unsuru su ve topraktır.
"Allah her canlıyı sudan yarattı. İşte bunlardan biride kimi karnı üstünde yürüyor, kimi iki ayağı üstünde yürüyor, kimi de dört ayağı üstünde yürüyor. Allah ne dilerse yaratır. Çünkü Allah her şeye hakkıyla kadirdir." (Nûr, 24/45)
"O (Allah) sudan bir beşer (insan) yaratıp da onu soy sop yapandır. Rabbin her şeye kadirdir." (Furkan, 25/54)
Yeryüzünün 3/4'ü su ile kaplıdır. İnsan vücudununda %75'i sudur. Demek ki yeryüzündeki bu seviye tıpkı insana da intikâl ettirilmiştir. Gene Cenâb-ı Allah Kur'an-ı Kerim'de şöyleki buyurur:
"Andolsun bizler insanı (Âdem'i) çamurdan süzülmüş bir hülâsadan yarattık." (Mü'minun, 23/12)
İşte ilk insan, yaratılışının mertebelerinde, ilkin bu şekilde bir çamurdan sıyrılıp çıkarılmış, sonrasında hülâsadan (bir soydan) yaratılmıştır. (Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dîni Kur'an Dili, V, 3056-3059, 3431-3432)
Tîn-i lâzib: Cıvık ve yapışkan balçık anlamına gelir. Toprağın su ile karıştırılıp balçık olmasından sonrasında, üstünden geçen merhalelerden biri de "Tîn-i lâzib" şu demek oluyor ki yapışkan ve cıvık balçık safhasıdır. Cenâb-ı Allah bu süzülmüş çamuru cıvık ve yapışkan bir hale getirdi.
"Bizler onları (asılları olan Âdem'i) bir cıvık ve yapışkan çamurdan yarattık..." (Sâffât, 37/11)
Hame-i Mesnûn: Sonrasında cıvık ve yapışkan balçık hame-i mesnûn haline getirildi. Hame-i mesnûn, suretlenmiş, biçim verilmiş, değişmiş ve kokmuş bir haldeki balçık anlamına gelir.
"Andolsun, bizler insanı kuru bir çamurdan, suretlenmiş ve değişmiş bir çamurdan yarattık." (Hicr, 15/26-28)
Böylelikle Allah Teâlâ Âdem (a.s.)'i topraktan yaratmaya başlıyor. Bu konuyu da su ile karışmasını sağlayarak Tîn-i lâzib yapıyor. Sonrasında bu konuyu da değişikliğe uğratarak kokmuş ve şekillenmiş hame (balçık) haline getiriyor.
Salsal: Kuru balçık anlamına gelir.
Cenâb-ı Allah kokmuş ve suretlenmiş çamuru da kurutarak "fahhâr" (kiremit, saksı, çömlek) benzer biçimde tamtakır kuru bir hale getirdi.
"O Allah insanı bardak benzer biçimde (pişmiş benzer biçimde) kuru çamurdan yaratmıştır." (Rahmân, 55/14; ilgili ayet için bk. Hâzin; Elmalılı Hamdi Yazır, a.g.e., VIII/4669)
Hz. Âdem'e Ruh Verilmesi
Cenâb-ı Allah Hz. Âdem (as)'i yaratırken, yukarıda anlatıldığı benzer biçimde maddesi olan çamuru, türlü mertebelerde değişikliğe uğratarak, canın verilmesi ve ruhun nefhedilmesine müsaid bir hale getirdi. Nihayet biçim ve suretinin tesviyesini ve düzenlemesini tamamlayınca, ona can vermiş ve ruhundan üflemiştir:
"Rabbin o süre meleklere demişti ki: 'Ben muhakkak çamurdan bir insan yaratacağım. Geriye kalan onu düzenleyerek (hilkatını) tamamlayıp ona da rûhumdan üfürdüğüm süre kendisi için hemen (bana) secdeye kapanın.' Bunun üstüne İblis' ten başka tüm melekler secde etmişlerdi. O (İblis) büyüklük taslamış ve kâfirlerden olmuştu. Allah: 'Ey İblis iki elimle (bizzat kudretimle) yarattığıma secde etmekten seni alıkoyan nedir? Kibirlenmek mi istedin? Yoksa yücelerden mi oldun?' buyurdu. İblis dedi: 'Ben ondan hayırlıyım. Beni alevden, onu ise çamurdan yarattın.' " (Sâd, 38/71-76. Bununla birlikte bk. A'râf, 7/12; Hicr, 15/29; Secde, 32/8-9)
Cenâb-ı Allah bu şekilde Hz. Âdem (as)'i en muhteşem bir biçimde yarattı. Boyunun uzunluğunun "altmış zirâ" olduğu bir takım larda kaydedilir. (Kurtubî, Tefsir, XX, 45) Yaratılışı tamamlandıktan sonrasında Allah Teâlâ ona, haydi şu meleklere git, selâm ver ve onların selâmını nasıl karşıladıklarını dinle! Çünkü bu, hem senin, hem de zürriyyetinin selâmlaşma örneğidir. Bunun üstüne Hz. Âdem (as) meleklere: "Es-selâmü aleyküm" dedi. Onlar da: "Es-selâmu aleyke ve rahmetullah" diye karşılık verdiler. Âdem (as), insanların büyük atası olduğundan, cennete giren her şahıs, Âdem (as)'in bu güzel suretinde girecektir. Hz. Âdem (as)'in torunları, onun güzelliğinden birer parçasını kaybetmeye devam etti. Nihayet bu eksiliş şimdi (Hz. Muhammed zamanında) bitmiş oldu. (Buhârî, Sahih, IV, 102, Halk-ı Âdem, 2 Tecrid-i Sarîh Tercümesi, IX, 76, Hadis no: 1367)
YORUMLAR