Klarnet nedir, klarnetin özellikleri nedir? Klarnet Klarinet (klarinet ya da gırnata), sert ve dayanıklı ağaçlardan çoğu zaman de...
Klarnet nedir, klarnetin özellikleri nedir?
Klarnet
Klarinet (klarinet ya da gırnata), sert ve dayanıklı ağaçlardan çoğu zaman de abanoz ağacından meydana getirilen üflemeli bir çalgı türüdür. Bir tür sert kauçuk olan ebonitten, bununla birlikte metalden yapılanları da vardır.
Klarinetler, beş parçanın birleşmesinden oluşur, bu tür şeyler:
Kafalık (Bek)
Fıçı (Barel)
üst beden
Alt beden
Kalak (Pavillon da denir)
Klarinetin gövdesi silindir biçimindedir. Kalak kısımı ise obuanın kalağına oranla daha geniştir. Dikkatle yontulup biçimlendirilen bu kamış parçası, ağızlık üstüne takılır. Çalıcının nefesi ile titreşime geçirilen kamış, boru içindeki havayı titreşime geçirerek ses elde edilmesini sağlar. Çalıcının sol eli yukarıda, sağ eli ise alt tarafta olmak suretiyle az bir eğimle yere doğru tutulur.
Flüt ve obuada olduğu şeklinde, klarnetin gövdesinde de ses deliklerini açmaya ve kapatmaya yarayan metal bir mekanizma vardır. 1840 sıralarında "Boehm sistemi" flüte uygulandıktan sonrasında, Paris konservatuarı öğretim üyesi ve klarnetçi Klosé, bu sistemin klarnete de uygun bulunduğunu görmüş ve Boehm sistemi klarnete uygulanmıştır. Bir süre sonra değişik zamanlarda değişik kişiler tarafınca bu sistem geliştirilmiştir.
Klarnetin Tarihçesi
Klarnet Zamanı 19.yüzyılda Chalumeau (Şalümo) adıyla orkestralarda icra edilen bu nefesli saz klarnetin atasıydı. Fransızcadan gelen bu isim nefesli sazların genel adıydı. Aynı yüzyılda Denner adlı çalgı yapım ustası Şalümo'yu geliştirerek şimdiki sisteme doğru ilk adımı atmıştır. 18.yüzyılda keşfedilen enstrümanın orkestraya dâhil edilmesi 1750 senesinde olmuştur. 1800'lü yıllarda klarnetin oda orkestralarında yaygınlaşmasında Mozart'ın rolünün büyük olduğu bilinmektedir. 1812'de Paris Konservatuarı'nda öğretim üyesi olan Ivan Müler klarnete değişik mekanikler ekledi. Müller'in 13 tuşlu hale getirmiş olduğu enstrüman Denner'in sistemine gore daha karmaşıktı. 1840 senesinde ses sistemleri için metal tuş mekanizması flüt ve obua'da olduğu şeklinde klarnette de kullanılmıştır. Paris Konservatuarı Klarnet kısımı öğretim üyesi Klose Boehm Sistemini klarnete uyguladıktan sonrasında 1860 yılına kadar enstrüman üstünde mekanik gelişmeler devam etti. 1900- 1925 yılları içinde klarnet geriye kalan radyo ve stüdyo kayıtlarında mühim yer tutmaya başladı. Perde sistemlerinin esas gayesi akustiğin daha kaliteli elde edilmesi yönünde idi. Şalümo ile 1600'lerde 1,5 oktav ses genişliğiyle yola çıkan klarnet Mozart'ın konçerto ve Quintetlerinde yumuşak ve koyu sesiyle klasik, caz ve pop orkestralarının olmazsa olmaz nefesli sazı olarak bugün konservatuarlarda eğitim metotlarında ve müzik literatüründe yerini almıştır.
Teknik özellikleri
Klarinet, çeviklik bakımından flüte çok yakındır. Her tür süratli, parlak, heybetli pasajlar, diziler, arpejler, grupetto ve benzeri figürler, tril ve tremololar rahatça çalınabilir. Çoğu zaman tek dil kullanırlar. Çift dil ve üç dil çok zor olduğundan, hususi durumlar olmadıkça kullanılmaz. Bir ses bölgesinden başka bir ses bölgesine geniş aralıklı atlamalar, klarinete özgü kolaylıklardan biridir. Fakat süratli tekrarlanan sesleri çalmakta oldukça sınırlıdır. Klarinetin en mühim özelliklerinden birisi de, gürlük kontrölü bakımından son aşama yetenekli olmasıdır. Çok kısık sesle ve çok gür sesle çalabilir.
Orkestradaki önemi
Klarinete orkestrada süratli, akıcı, parlak, heybetli pasajlardan geniş duygusal ezgilere dek her türlü vazife verilir. Berrak ve parlak ses rengi ile birleşen etkili kreşendo ve dekreşendo kabiliyeti, klarinetin "Espressivo" solo pasajlarda sık sık görevlendirilmesine niçin olur. Ses rengi başka tahta üflemelilerle iyi kaynaşır. Başka çalgılardaki temaları katlamak, gerekirse arka plandaki armonileri sağlamak ve eşlik figürlerini seslendirmek klarnetin yapabileceği en mühim görevlerdir.
Sebep: Sual düzenlendi.
İngiltere'nin yerleşim özellikleri, kültürel ve toplumsal özellikleri nedir?
Klarnet ve zurna arasındaki fark nedir?
Org, darbuka, klarnet nedir?
Bu ileti 'en iyi yanıt' seçilmiştir.
Klarinet (klarinet ya da gırnata), sert ve dayanıklı ağaçlardan çoğu zaman de abanoz ağacından meydana getirilen üflemeli bir çalgı türüdür. Bir tür sert kauçuk olan ebonitten, bununla birlikte metalden yapılanları da vardır.
Klarinetler, beş parçanın birleşmesinden oluşur, bu tür şeyler:
Kafalık (Bek)
Fıçı (Barel)
üst beden
Alt beden
Kalak (Pavillon da denir)
Klarinetin gövdesi silindir biçimindedir. Kalak kısımı ise obuanın kalağına oranla daha geniştir. Dikkatle yontulup biçimlendirilen bu kamış parçası, ağızlık üstüne takılır. Çalıcının nefesi ile titreşime geçirilen kamış, boru içindeki havayı titreşime geçirerek ses elde edilmesini sağlar. Çalıcının sol eli yukarıda, sağ eli ise alt tarafta olmak suretiyle az bir eğimle yere doğru tutulur.
Flüt ve obuada olduğu şeklinde, klarnetin gövdesinde de ses deliklerini açmaya ve kapatmaya yarayan metal bir mekanizma vardır. 1840 sıralarında "Boehm sistemi" flüte uygulandıktan sonrasında, Paris konservatuarı öğretim üyesi ve klarnetçi Klosé, bu sistemin klarnete de uygun bulunduğunu görmüş ve Boehm sistemi klarnete uygulanmıştır. Bir süre sonra değişik zamanlarda değişik kişiler tarafınca bu sistem geliştirilmiştir.
Klarnetin Tarihçesi
Klarnet Zamanı 19.yüzyılda Chalumeau (Şalümo) adıyla orkestralarda icra edilen bu nefesli saz klarnetin atasıydı. Fransızcadan gelen bu isim nefesli sazların genel adıydı. Aynı yüzyılda Denner adlı çalgı yapım ustası Şalümo'yu geliştirerek şimdiki sisteme doğru ilk adımı atmıştır. 18.yüzyılda keşfedilen enstrümanın orkestraya dâhil edilmesi 1750 senesinde olmuştur. 1800'lü yıllarda klarnetin oda orkestralarında yaygınlaşmasında Mozart'ın rolünün büyük olduğu bilinmektedir. 1812'de Paris Konservatuarı'nda öğretim üyesi olan Ivan Müler klarnete değişik mekanikler ekledi. Müller'in 13 tuşlu hale getirmiş olduğu enstrüman Denner'in sistemine gore daha karmaşıktı. 1840 senesinde ses sistemleri için metal tuş mekanizması flüt ve obua'da olduğu şeklinde klarnette de kullanılmıştır. Paris Konservatuarı Klarnet kısımı öğretim üyesi Klose Boehm Sistemini klarnete uyguladıktan sonrasında 1860 yılına kadar enstrüman üstünde mekanik gelişmeler devam etti. 1900- 1925 yılları içinde klarnet geriye kalan radyo ve stüdyo kayıtlarında mühim yer tutmaya başladı. Perde sistemlerinin esas gayesi akustiğin daha kaliteli elde edilmesi yönünde idi. Şalümo ile 1600'lerde 1,5 oktav ses genişliğiyle yola çıkan klarnet Mozart'ın konçerto ve Quintetlerinde yumuşak ve koyu sesiyle klasik, caz ve pop orkestralarının olmazsa olmaz nefesli sazı olarak bugün konservatuarlarda eğitim metotlarında ve müzik literatüründe yerini almıştır.
Teknik özellikleri
Klarinet, çeviklik bakımından flüte çok yakındır. Her tür süratli, parlak, heybetli pasajlar, diziler, arpejler, grupetto ve benzeri figürler, tril ve tremololar rahatça çalınabilir. Çoğu zaman tek dil kullanırlar. Çift dil ve üç dil çok zor olduğundan, hususi durumlar olmadıkça kullanılmaz. Bir ses bölgesinden başka bir ses bölgesine geniş aralıklı atlamalar, klarinete özgü kolaylıklardan biridir. Fakat süratli tekrarlanan sesleri çalmakta oldukça sınırlıdır. Klarinetin en mühim özelliklerinden birisi de, gürlük kontrölü bakımından son aşama yetenekli olmasıdır. Çok kısık sesle ve çok gür sesle çalabilir.
Orkestradaki önemi
Klarinete orkestrada süratli, akıcı, parlak, heybetli pasajlardan geniş duygusal ezgilere dek her türlü vazife verilir. Berrak ve parlak ses rengi ile birleşen etkili kreşendo ve dekreşendo kabiliyeti, klarinetin "Espressivo" solo pasajlarda sık sık görevlendirilmesine niçin olur. Ses rengi başka tahta üflemelilerle iyi kaynaşır. Başka çalgılardaki temaları katlamak, gerekirse arka plandaki armonileri sağlamak ve eşlik figürlerini seslendirmek klarnetin yapabileceği en mühim görevlerdir.
Klarinete orkestrada süratli, akıcı, parlak, heybetli pasajlardan geniş duygusal ezgilere dek her türlü vazife verilir. Berrak ve parlak ses rengi ile birleşen etkili kreşendo ve dekreşendo kabiliyeti, klarinetin "Espressivo" solo pasajlarda sık sık görevlendirilmesine niçin olur. Ses rengi başka tahta üflemelilerle iyi kaynaşır. Başka çalgılardaki temaları katlamak, gerekirse arka plandaki armonileri sağlamak ve eşlik figürlerini seslendirmek klarnetin yapabileceği en mühim görevlerdir.
Tahta üflemeli bir çalgıdır Alt kısmı geniş üst tarafa doğru daralan tahta bir borudur
üç bölümde incelenebilir
1-Bu kısma huni denir.Obuada olduğu şeklinde çalgının en geniş kısmı burasıdır Orta kısma girebilecek bir biçimde biter.Bu şekilde ikinci ve üçüncü kısımlar birbirine bağlanmış olur.Bu kısmın kalınca seslerine salümo denir
2-Klarinet'in mekanizması bakımından en teferruatlı kısımdır.Çalgının en parlak sesleri bu kısımdan elde edilir ve bu seslere kleron denir üçüncü kısma girebilecek şekilde son bulur
3-Bu kısım obuada olduğu şeklinde en dar kısım değildir.üçüncü kısımdan sonrasında bununla birlikte iki ek kısım daha vardır ve çalgı bu eklerle son bulur
Ek kısımlardan birincisine varil ikincisine bek denir Varil klarinet'in ötki çalgılarla akort edilmesine destek sağlar Bek kamışın bir bilezik vesilesiyle kendi üstünden bağlanması sonrasında klarinetin sonuncu parcası durumundadır.En tiz sesler üçüncü bölümde yer almışlardır
Klarinet'in kamışı tek kanatlıdır Obua kamışı kadar duyarlı ve ince bir parçadır Sürtünme sonucunda bozulmuş çatlamış ya da kırılmış olan uç taraf sağlam halindeki kalitede ses veremez
Mekanizma 19 perdeden oluşur.Her perdenin bir ya da iki alttan ve üstten itici yayı vardır Yaylar çelikten yapılmıştır ve levha halinde ya da yuvarlaktır.Perdeler ise birbirine millere bağlanmıştır,madenden yapılmıştır Mekanizmanın diğeri kısımları Gümüş ya da nikeldir.Ağaç kısmı ise Abanoz ya da sedirdendir
Klarinet LA diyapozisyonuna gore si bemol yapılır.Partisi bir ton traspoze edilerek okunması mümkün.Notası ikinci çizgi sol anahtarıyla yazılır Ses genişliği ortalama dört oktavdır.
Orkestrada aynı aileden olmak suretiyle,si bemol bas klarinet ve kontrabas klarinet kullanılır.Bandolarda ise,bununla birlikte la bemol ve mi bemol klarinetler vardır.Orkestrada partisi bulunmuş olduğu vakit,mi bemol klarinette kullanılır.
Klarinet sürat bakımından üflemeli tahta çalgılar içinde en işlek olanıdır.Müzik zamanı süresince besteciler tarafınca sıkça değerlendirilmiştir Çalgının kompozisyona sağlamış olduğu en büyük yarar varasyonlarıdır Bilhassa bandolarda orkestradaki Keman işlevini yapar.Varasyonlar ve pasajlar bilhassa bağlarda en güzel örneğini verirlerStaccato,en üstün düzeyine klarinette ulaşmıştır Çift Dil denilen ve uygulaması güç olan bu teknik
Olanak, klarinet'in özelliklerindendir.Dil,bağ ve sürat karışık olarak kullanıldığı vakit,derinlemesine bir renk ve ifade olanca gücüyle elde edilmiş olur
Klarinet en iyi ve tatlı piano'meydana getiren bir orkestra çalgısıdır.Yaylı çaldılarla karışacak kadar bir hafifçe sese karşılık,kulak yırtıcı bir çığlığa varabilecek seviyede sert bir ses kalitesine haizdir.Crescendo ve diminuendo bakımlarından ise piyano kadargüvenilirdir.
Klarinetin 1690 yılı dolayında Nünberg li Christoper Daner tarafınca yapıldığı söylenmektedir.
Orkestrada ilk kez 1770'te Mozart'ın Paris Senfonosi'ne girmiştir.Bir süre sonra tüm besteciler klarinet'in yüksek ses kalitesinden ve derinlemesine inen gizemli ses renginden yararlanmışlardır
İngiltere'nin yerleşim özellikleri, kültürel ve toplumsal özellikleri nedir?
Klarnet ve zurna arasındaki fark nedir?
Org, darbuka, klarnet nedir?
YORUMLAR