Masal üç bölümden oluşur: 1 - Serim (Döşeme) 2 - Düğüm (Gövde/Gelişme) 3 - Çözüm (Sonuç) 1 - Döşeme Bölümü Masalların baş kısmında yer alan,...
Masal üç bölümden oluşur:
1 - Serim (Döşeme)
2 - Düğüm (Gövde/Gelişme)
3 - Çözüm (Sonuç)
1 - Döşeme Bölümü
Masalların baş kısmında yer alan, dinleyicinin ya da oyuncunun masal dinlemeye çağrıldığı bölümüdür.Bu bölüme masal başı ya da tekerleme bölümü de denilmektedir.
Tekerlemeler niçin kullanılır?
Tabii ki dinleyicilerin ilgisini çekmek ve masala hazırlık yapmak için.
Ortadaki tekerleme zamanı hızlandırmak için,sondaki tekerleme ise masalı bitirmek için kullanılır.
Masalda, nerelerde tekerleme kullanılır?
Masalda üç yerde tekerleme vardır.
Başta,ortada ve sonda
Bir varmış.Bir yokmuş.Evvel zaman içinde.Kalbur saman içinde.Cinler cirit oynarmış,eski haman içinde.Hamamcının tası yok.Oduncunun baltası yok.Arap Bacı hamama gider,koltuğunda bohçası yok.Handadır handa.Bostana gider manda.Mandayı kestik.Etini yedik.Dişimizin kavuğuna yetmedi.Sonracıma derisini yükledik,doksan dokuz deveye.Deve çangul çungul çöle çıktı birgün.Sağa baktı ot yok,sola baktı kum çok.Az gittik.Uz gittik.Dere tepe düz gittik.Altı ayı bir güz gittik.Dönüp arkamıza bir baktık ki,arpa boyu yol gitmişiz.Yeniden çıktık yola.Var varadan,sür süreden.Amasya`dan Tire`den.Sulu yerde peynir ekmek,susuz yerde kavun karpuz yiyerekten,vardık varacağımız yere…Geldik masala.Masaldır bunun adı.Söylemekle çıkar tadı.Kim iyi dinlemezse yesin onu Arap Dadı…ïŠ
MASAL TEKERLEMESİ
Bu bölüm,masalı oluşturan ana olayın ve bu olayla ilgili ayrıntıların sunulduğu,masalın en uzun bölümüdür.
Döşeme bölümü bittikten sonra genellikle bu bölüme “Vaktiyle memleketin birinde ’’ “Adamın biri’’, ‘‘Evvel zaman içinde†gibi söz açıcı başlangıçlarla geçilir.
2 - Gövde(gelişme)Bölümü
Kahramanın başından geçen türlü türlü olaylar anlatılır. Okuyucunun merakı tahrik edilir. Olay bir çözüme kavuşturması gereken noktaya getirilir.
3 - Sonuç (Üç Elma) Bölümü
Bu bölümde olay bir sonuca bağlanır. İyiler kazanır. Kötüler kaybeder. İyilere ödül, kötülere ceza verilir. İyi dileklerle masal bitirilir. Üç elma bölümü de denilmektedir.Masalcı bu bölümde sanki olayları yaşamış gibi,masalın verildiği duygu haliyle dinleyenleri kimi zaman bu elmalardan biriyle ödüllendirilebilir.
“Gökten üç elma düştü birisi yiğit olanların başına,birisi bu masalı dizip koşana,biriside dinleyenlerin başına†diye söylenir.Kimi zamanda masal “Onlar ermiş muradına,biz çıkalım kerevetine†diye de bitirilebilir.
YORUMLAR