MAYIS a. (“tanrıça Maia'nın ayı" anlamında lat. maius mensis'ten). Yılın beşinci ayı. (Bk. ansikt. böl.) *-*Arıc. M...
MAYIS a. (“tanrıça Maia'nın ayı" anlamında lat. maius mensis'ten). Yılın beşinci ayı. (Bk. ansikt. böl.)
*-*Arıc. Mayıs hastalığı, petek gözlerinin kapanmasından sonra larvaların ölümüne neden olan virüs hastalığı.
*-*Meyve. Mayıs buketi, çekirdekli meyve ağaçlarında üzeri çiçek tomurcukları ile dolu kısa ve ince küçük dal.
*-*Far. Mayıs yasaları. Almanya'da Kulturkampf döneminde kabul edilen yasalar. || Alman mayısı, Hambach'da toplanan 25 000 yurtseverin Burchenschaft' ın siyah-kırmızı-altın rengi amblemini alkışlayarak Alman devletleri'nin birleşmesi isteğinde bulundukları 1832 yılının 27 mayıs gününe verilen ad.
*-*ANSİKL. ilk Roma takvimlerinde yılın üçüncü ayı olan mayıs, Julius ve Grego- rius takvimlerinde beşinci sıraya geçti. Apollon'un koruması altındaydı ve başının üstünde bir çiçek sepeti taşıyan orta yaşlı bir adam figürüyle kişileştirilmişti. XVIII. yy.'dan bu yana mayıs ayı katoliklerde Bakire Meryem'e adanmıştır.
1884'te Chicago'da toplanan Trade-Unions kongresi'nde “1 mayıs 1886'dan başlayarak, normal işgününün sekiz saat olarak saptanması ve tüm işçi örgütlerinin buna hazırlıklı olması" kararlaştırıldı; 1886-1889 arasında her 1 Mayıs ABD'de büyük grevlere yol açtı. 1889'da, Paris'te toplanan Sosyalist enternasyonal kongresinde 1 Mayıs, işçilerin isteklerini savundukları gün olarak kabul edildi.
27 mayıs 1935'te çıkan Ulusal bayramlar ve genel tatiller hakkında kanun ile 1 Mayıs Türkiye'de Bahar bayramı olarak kabul edildi. Başbakan Adnan Menderes 1 mayıs 1960'ta yaptığı radyo konuşmasında ilk kez işçilerin de bu gününü bir bayram saydı ve kutladı. 1976'da Devrimci işçi sendikaları konfederasyonu (DİSK), dünya işçilerinin ve emekçilerinin bayramı sayılan bu günü işçi bayramı ilan ederek İstanbul'da Taksim alanında bir tören düzenledi. 1977'de yinelenen tören sırasında çevredeki binalardan halkın üzerine ateş açıldı. Çıkan karışıklıkta 34 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı. Olayın sorumluları yakalanamadı. Taksim'de son kez 1978 yılında miting yapıldı. 1979 yılında Taksim'de tören yapılması yasaklandıysa da. çeşitli il merkezlerinde (İzmir, Bursa gibi) mitingler düzenlendi. 12 Eylül 1980 harekâtından sonra MGK, 27 Mayıs gibi 1 Mayıs'ı da tatil yapılan resmi bayramlar kapsamından çıkardı (17 mart 1981).
*-*Arıc. Mayıs hastalığı, petek gözlerinin kapanmasından sonra larvaların ölümüne neden olan virüs hastalığı.
*-*Meyve. Mayıs buketi, çekirdekli meyve ağaçlarında üzeri çiçek tomurcukları ile dolu kısa ve ince küçük dal.
*-*Far. Mayıs yasaları. Almanya'da Kulturkampf döneminde kabul edilen yasalar. || Alman mayısı, Hambach'da toplanan 25 000 yurtseverin Burchenschaft' ın siyah-kırmızı-altın rengi amblemini alkışlayarak Alman devletleri'nin birleşmesi isteğinde bulundukları 1832 yılının 27 mayıs gününe verilen ad.
*-*ANSİKL. ilk Roma takvimlerinde yılın üçüncü ayı olan mayıs, Julius ve Grego- rius takvimlerinde beşinci sıraya geçti. Apollon'un koruması altındaydı ve başının üstünde bir çiçek sepeti taşıyan orta yaşlı bir adam figürüyle kişileştirilmişti. XVIII. yy.'dan bu yana mayıs ayı katoliklerde Bakire Meryem'e adanmıştır.
1884'te Chicago'da toplanan Trade-Unions kongresi'nde “1 mayıs 1886'dan başlayarak, normal işgününün sekiz saat olarak saptanması ve tüm işçi örgütlerinin buna hazırlıklı olması" kararlaştırıldı; 1886-1889 arasında her 1 Mayıs ABD'de büyük grevlere yol açtı. 1889'da, Paris'te toplanan Sosyalist enternasyonal kongresinde 1 Mayıs, işçilerin isteklerini savundukları gün olarak kabul edildi.
27 mayıs 1935'te çıkan Ulusal bayramlar ve genel tatiller hakkında kanun ile 1 Mayıs Türkiye'de Bahar bayramı olarak kabul edildi. Başbakan Adnan Menderes 1 mayıs 1960'ta yaptığı radyo konuşmasında ilk kez işçilerin de bu gününü bir bayram saydı ve kutladı. 1976'da Devrimci işçi sendikaları konfederasyonu (DİSK), dünya işçilerinin ve emekçilerinin bayramı sayılan bu günü işçi bayramı ilan ederek İstanbul'da Taksim alanında bir tören düzenledi. 1977'de yinelenen tören sırasında çevredeki binalardan halkın üzerine ateş açıldı. Çıkan karışıklıkta 34 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı. Olayın sorumluları yakalanamadı. Taksim'de son kez 1978 yılında miting yapıldı. 1979 yılında Taksim'de tören yapılması yasaklandıysa da. çeşitli il merkezlerinde (İzmir, Bursa gibi) mitingler düzenlendi. 12 Eylül 1980 harekâtından sonra MGK, 27 Mayıs gibi 1 Mayıs'ı da tatil yapılan resmi bayramlar kapsamından çıkardı (17 mart 1981).
Kaynak: Büyük Larousse
Türkiye'de 1 Mayıs
19 Mayıs 1919'da ne olmuştur?
Sivas'ın son 10 yıla ait mart, nisan ve mayıs aylarının sıcaklık ortalaması nedir?
YORUMLAR