Naat isim, eskimiş Arapça na¤t 1 . Bir şeyin niteliklerini övme. 2 . edebiyat Hz. Muhammed'in niteliklerini övmek, ondan ...
Naat
isim, eskimiş Arapça na¤t
1 . Bir şeyin niteliklerini övme.
2 . edebiyat Hz. Muhammed'in niteliklerini övmek, ondan şefaat dilemek amacıyla yazılan kaside.
isim, eskimiş Arapça na¤t
2 . edebiyat Hz. Muhammed'in niteliklerini övmek, ondan şefaat dilemek amacıyla yazılan kaside.
Naat
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Peygamber ve Dört Halife için yazılan kasidelerin adı.
Muhammet Peygamber için yazılanlara naatı şerif, Dört Halife için yazılanlara naatı ciharyâr, Ali için yazılanlara da naatı Ali adı verilmiştir. Naat sözcüğünün Arapçadaki anlamı "bir şeyi överek anlatma, vasıflandırma"dır. Oniki İmam ya da tarikat şeyhleri için de naat yazılmıştır. Fakat herhangi bir belirtme yapılmamışsa naatın amacı peygamberi övmektir. Naat okuyanlara da naathan denilmiştir.
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Muhammet Peygamber için yazılanlara naatı şerif, Dört Halife için yazılanlara naatı ciharyâr, Ali için yazılanlara da naatı Ali adı verilmiştir. Naat sözcüğünün Arapçadaki anlamı "bir şeyi överek anlatma, vasıflandırma"dır. Oniki İmam ya da tarikat şeyhleri için de naat yazılmıştır. Fakat herhangi bir belirtme yapılmamışsa naatın amacı peygamberi övmektir. Naat okuyanlara da naathan denilmiştir.
Edebiyatta Hazret-i Muhammedi övme amacıyla yazılan şiirlere "naat" adı verilmektedir.
NAAT, -a'tı a. (ar. nart).
1. Övme, överek anlatma.
2. Ed. Hz. Muhammet'i övmek, ona yalvarıp şefaat dilemek için yazılmış şiir. (Bk. ansikl. böl.)
3. Naat-ı Ali, halife Ali için yazılmış övgü şiiri. || Naat-ı çehar-yâr ya da naat-ı hülefa-yı raşidın, ilk dört halifeyi öven şiir.
*Esk. Naat-gu, naat yazan.
*Esk. dilbilg. Adları niteleyen ödat.
*Müz. Türk cami ve tekke müziklerinde bir tür (Sözleri, naat türünde şiirlerdir. Son aşama sanatlı olmasına itina gösterilen naatlar, usullü olarak bestelenirler, fakat serbestmişçesine seslendirilirler. Itri'nin rast makamında ve darbıtürki usulündeki Naat-ı Mevlana'sı, günümüze ulaşabilen naatların en önemlisidir.)
*ANSİkl. Naatlar, çoğu zaman kaside biçiminde yazılır; divanların başlangıcında, münacatlardan sonrasında yer alır. Ramazan, kandiller ve bayramlar dolayısıyla naatlar yazılmıştır. Bu şiirlerde Hz. Muhammet'in peygamber olması, din yolunda çekmiş olduğu eziyetler, Medine'ye göç etmesi, olağanüstü şeyleri vb. mevzu edinilir. Mesnevilerin başlangıcında mesnevi biçiminde yazılmış naatlara yer verilir. Gazel, terkibibent, terciibent vb. biçimlerinde naatlar da vardır. En fazlaca naat yazmış şairlerden biri, bu yoldaki şiirleri minik bir divan oluşturacak kadar geniş yer tutan Nazim'dir. Naatlarıyla tanınarak “naati†diye adlandırılmış şairler vardır: Naati Mehmet (öl. 1679), Naati Mustafa (öl. 1718) vb. meşhur naatlar içinde Fuzuli'nin “Su kasidesiâ€, “Gül kasidesi†diye malum şiirleri, Şeyh Galip'in müseddesi, Nef'i'nin “sözüm" redifli naati vb. yer alır. Beğenilen naatları derleyen şiir mecmuaları da düzenlenmiştir: Mecmuai nuutu nebeviye (Süleymaniye kütüphanesi, Hamidiye kısmı, no. 1210) vb.
1. Övme, överek anlatma.
2. Ed. Hz. Muhammet'i övmek, ona yalvarıp şefaat dilemek için yazılmış şiir. (Bk. ansikl. böl.)
3. Naat-ı Ali, halife Ali için yazılmış övgü şiiri. || Naat-ı çehar-yâr ya da naat-ı hülefa-yı raşidın, ilk dört halifeyi öven şiir.
*Esk. Naat-gu, naat yazan.
*Esk. dilbilg. Adları niteleyen ödat.
*Müz. Türk cami ve tekke müziklerinde bir tür (Sözleri, naat türünde şiirlerdir. Son aşama sanatlı olmasına itina gösterilen naatlar, usullü olarak bestelenirler, fakat serbestmişçesine seslendirilirler. Itri'nin rast makamında ve darbıtürki usulündeki Naat-ı Mevlana'sı, günümüze ulaşabilen naatların en önemlisidir.)
*ANSİkl. Naatlar, çoğu zaman kaside biçiminde yazılır; divanların başlangıcında, münacatlardan sonrasında yer alır. Ramazan, kandiller ve bayramlar dolayısıyla naatlar yazılmıştır. Bu şiirlerde Hz. Muhammet'in peygamber olması, din yolunda çekmiş olduğu eziyetler, Medine'ye göç etmesi, olağanüstü şeyleri vb. mevzu edinilir. Mesnevilerin başlangıcında mesnevi biçiminde yazılmış naatlara yer verilir. Gazel, terkibibent, terciibent vb. biçimlerinde naatlar da vardır. En fazlaca naat yazmış şairlerden biri, bu yoldaki şiirleri minik bir divan oluşturacak kadar geniş yer tutan Nazim'dir. Naatlarıyla tanınarak “naati†diye adlandırılmış şairler vardır: Naati Mehmet (öl. 1679), Naati Mustafa (öl. 1718) vb. meşhur naatlar içinde Fuzuli'nin “Su kasidesiâ€, “Gül kasidesi†diye malum şiirleri, Şeyh Galip'in müseddesi, Nef'i'nin “sözüm" redifli naati vb. yer alır. Beğenilen naatları derleyen şiir mecmuaları da düzenlenmiştir: Mecmuai nuutu nebeviye (Süleymaniye kütüphanesi, Hamidiye kısmı, no. 1210) vb.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR