Oktay Rifat : Garip Hareketinin Kurucularından Oktay Rifat’ın, Orhan Veli Kanık ve Melih Cevdet Anday ile Varlık dergisinde başlattıkları a...
Oktay Rifat : Garip Hareketinin Kurucularından
Oktay Rifat’ın, Orhan Veli Kanık ve Melih Cevdet Anday ile Varlık dergisinde başlattıkları atılım “Garip†adı verilen şiir akımının doğmasına neden oldu
10 Haziran 1914’te Trabzon’da doğdu. 18 Nisan 1988’de İstanbul’da yaşamını yitirdi. 1936′da Ankara Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Maliye Bakanlığı’nca gönderildiği Paris’te siyasal bilgiler fakültesinde 3 yıl öğrenim gördü. 2′nci Dünya Savaşı’nın başlaması nedeniyle 1940′ta eğitimini tamamlayamadan yurda döndü. Maliye Bakanlığı’nda, ardından Matbuat Umum Müdürlüğü’nde çalıştı. Ankara ve İstanbul’da serbest avukatlık yaptı. 1955’te İstanbul’a yerleşti. 1973′te Devlet Demir Yolları’ndan emekli oldu.
GARİP AKIMININ YARATICILARINDAN
İlk şiiri 1936′da Varlık dergisinde yayınlandı. Orhan Veli Kanık ve Melih Cevdet Anday ile Varlık dergisinde başlattıkları atılım “Garip†adı verilen şiir akımının doğmasına neden oldu. İlk şiirlerinde, diğer arkadaşları gibi, kentte yaşayan insanların günlük yaşamlarını işledi. Etkileyici gücünü şaşırtıcı buluşlardan, alay ve yergiden alan, dili yalın, 4-5 dizelik şiirler yazdı.1944′ten sonra Aile, Yaprak, Yeditepe, Yeni Dergi gibi dergilerde yayınlanan şiirleriyle etkili oldu. “Yaşayıp Ölmek ve Avarelik Üstüne Şžiirler†kitabında bir yandan Garip çizgisini sürdürürken bir yandan geleneksel biçimler denedi. Yarım ve tam uyaklar kullandığı bu dönem şiirlerinde halk şiiri geleneğini geliştirmeye çalıştı.
Şžiirinin üçüncü evresinde toplumsal sorunları konu alan şiirlere ağırlık verdi. Halk deyişlerinden yararlanarak alaya, yergiye dayalı şiirler yazdı. “Aşağı Yukarı†ve “Karga ile Tilki†kitaplarında özgür bir söyleyişe ulaştı.
Yer yer düzyazıya hatta senaryoya yaklaşan uzun şiirlerinde yeresel ağızlardan argoya kadar konuşma dilinin değişik ve zengin olanaklarını kullandı. 1960′lara doğru giderek soyutlaşan bir şiire yöneldi. Yoğun düşünce ve duyarlılıkla geleneksel ölçülere benzer biçimlerde işlenmiş ürünler verdi. Çağdaş sanatın gelişmelirini ve sorunlarını ele alan yazılar, şiir çevirileri, oyunlar ve oyun çevirileri yayınladı.
Oktay Rıfat Horozcunun Eserleri
Oktay Rıfat Şžiirleri
Garip 1941 (Orhan Veli Kanık ve Melih Cevdet Anday’la)
Yaşayıp Ölmek Aşk ve Avarelik Üstüne Şžiirler 1945
Güzelleme 1945
Aşağı Yukarı 1952
Karga ile Tilki 1954
Perçemli Sokak 1956
Aşık Merdiveni 1958
Elleri Var Özgürlüğün 1966
Şžiirler 1969
Yeni Şžiirler 1973
Çobanıl Şžiirler 1976
Bir Cigara İçimi 1979
Elifli 1980
Denize Doğru Konuşma 1982
Dilsiz ve Çıplak 1984
Koca Bir Yaz 1987
Oktay Rıfat Romanları
Bir Kadının Penceresinden 1976
Danaburnu 1980
Bay Lear 1982
Oktay Rıfat Oyunları
Birtakım İnsanlar 1961
Kadınlar Arasında 1966
Yağmur Sıkıntısı, Toplu Oyunlar 1988
Ödülleri
1955 Yeditepe Şžiir Ödülü Karga ile Tilki kitabıyla
1970 Türk Dil Kurumu Şžiir Ödülü Şžiirler kitabıyla
1980 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü Bir Cigara İçimi kitabıyla
1981 Madaralı Roman Ödülü Danaburnu romanıyla
1984 Behçet Necatigil Şžiir Ödülü Dilsiz ve Çıplak kitabıyla
YORUMLAR