Özne, yüklem ve tümleç nedir, ne demektir? CüMLE Cümle : Maksadımızı tam olarak anlatan söz dizilerine CüMLE diyoruz.. Cümle özel...
Özne, yüklem ve tümleç nedir, ne demektir?
CüMLE
Cümle : Maksadımızı tam olarak anlatan söz dizilerine CüMLE diyoruz..
Cümle özellikleri :
- Cümleye büyük harfle başlanır.
- Cümlelerin sonuna nokta, soru işareti veya ünlem işareti konur.
- Bu işaretlerden sonra gelen cümlelerin baş harfleri büyük yazılır.
Kelimelerin cümledeki görevlerine cümlenin öğeleri denir. Bir cümlede üç çeşit öğe bulunur.
1. Yüklem :
Cümlede yapılan işi, oluşu ya da eylemi bildiren kelimeye yüklem denir.
Yüklem cümlenin temel öğelerinden biridir. Genellikle cümlenin sonunda bulunur.
Annen sofrayı kurmaya hazırlandır (hazırlandı yüklem)
Cümlede Yüklemi Bulma Kuralı: Cümlede fiil veya ek fiil olan kelime ya da kelime grubu yüklem olur.
Yüklemsi fiilimsi olan söz gruplarına cümlecik, yüklemi fiil olan söz gruplarına da temel cümlecik denir.
Şebnem az önce koşarak bize geldi.
2. Özne :
Yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan ya da bir oluş içinde bulunan varlığa özne denir.
Cümlede Özneyi Bulma Kuralı: Cümledeki yükleme insanlar için kim, diğer varlıklar için ne soruları sorulduğunda cevap veren kelime ya da kelime grubu öznedir.
Arkadaşın koştu. (Kim koştu? arkadaşın )
Özne Çeşitleri:
a. Gerçek Özne: Cümlede özne açık şekilde belli oluyorsa gerçek öznedir.
Dünya dönüyor (Kim dönüyor? dünya)
b. Gizli Özne: Bazı cümlelerde özne belirtilmez. Böyle durumlarda özneyi yüklemin sonundaki eke bakarak buluruz
Eşyaları alanlar yerine bıraktılar (Bırakanlar kim? Onlar)
c. Sözde Özne: Aslında özne olmadığı halde, özne gibi görünen kelimelerdir.
İnsanlar vapura doluştu. (Kim doluştu? insanlar - sözde özne)
3. Tümleç :
Yüklemi tümleyen ya da kuvvetlendiren kelimelere tümleç denir.
Serpil kitabı yırttı. (Neyi yırttı? kitabı - tümleç)
Tümleç Çeşitleri:
a. Düz Tümleç: (Nesne) Öznenin yaptığı eylemden dorudan doğruya etkilenir
Ötede çocuk top oynuyor. (Kim oynuyor? çocuk - özne / Ne oynuyor? top - tümleç)
b. Dolaylı Tümleç: (Nesne) Yüklemin anlamını yer, yön, kalma, çıkma, bakımından tamamlayan tümleçlerdir
Annem eve gidiyor. (Nereye gidiyor? eve - d. tümleç)
c. Zarf Tümleci: Yüklemin anlamını zaman, yer, durum bakımından tamamlayan kelimelerdir.
Akşam oradan geçerek eve gittim. (oradan - zarf tümleci / eve - d. tümleç)
d. Edat Tümleci: "ile, (-le), için" edatlarıyla birleşerek yüklemi tamamlayan söz öbekleridir.
DEVAMI
Yüklem nedir, ne demektir?
Özne Nedir?
Tümleç Nedir?
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
Cümle : Maksadımızı tam olarak anlatan söz dizilerine CüMLE diyoruz..
Cümle özellikleri :
- Cümleye büyük harfle başlanır.
- Cümlelerin sonuna nokta, soru işareti veya ünlem işareti konur.
- Bu işaretlerden sonra gelen cümlelerin baş harfleri büyük yazılır.
Kelimelerin cümledeki görevlerine cümlenin öğeleri denir. Bir cümlede üç çeşit öğe bulunur.
1. Yüklem :
Cümlede yapılan işi, oluşu ya da eylemi bildiren kelimeye yüklem denir.
Yüklem cümlenin temel öğelerinden biridir. Genellikle cümlenin sonunda bulunur.
Annen sofrayı kurmaya hazırlandır (hazırlandı yüklem)
Cümlede Yüklemi Bulma Kuralı: Cümlede fiil veya ek fiil olan kelime ya da kelime grubu yüklem olur.
Yüklemsi fiilimsi olan söz gruplarına cümlecik, yüklemi fiil olan söz gruplarına da temel cümlecik denir.
Şebnem az önce koşarak bize geldi.
2. Özne :
Yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan ya da bir oluş içinde bulunan varlığa özne denir.
Cümlede Özneyi Bulma Kuralı: Cümledeki yükleme insanlar için kim, diğer varlıklar için ne soruları sorulduğunda cevap veren kelime ya da kelime grubu öznedir.
Arkadaşın koştu. (Kim koştu? arkadaşın )
Özne Çeşitleri:
a. Gerçek Özne: Cümlede özne açık şekilde belli oluyorsa gerçek öznedir.
Dünya dönüyor (Kim dönüyor? dünya)
b. Gizli Özne: Bazı cümlelerde özne belirtilmez. Böyle durumlarda özneyi yüklemin sonundaki eke bakarak buluruz
Eşyaları alanlar yerine bıraktılar (Bırakanlar kim? Onlar)
c. Sözde Özne: Aslında özne olmadığı halde, özne gibi görünen kelimelerdir.
İnsanlar vapura doluştu. (Kim doluştu? insanlar - sözde özne)
3. Tümleç :
Yüklemi tümleyen ya da kuvvetlendiren kelimelere tümleç denir.
Serpil kitabı yırttı. (Neyi yırttı? kitabı - tümleç)
Tümleç Çeşitleri:
a. Düz Tümleç: (Nesne) Öznenin yaptığı eylemden dorudan doğruya etkilenir
Ötede çocuk top oynuyor. (Kim oynuyor? çocuk - özne / Ne oynuyor? top - tümleç)
b. Dolaylı Tümleç: (Nesne) Yüklemin anlamını yer, yön, kalma, çıkma, bakımından tamamlayan tümleçlerdir
Annem eve gidiyor. (Nereye gidiyor? eve - d. tümleç)
c. Zarf Tümleci: Yüklemin anlamını zaman, yer, durum bakımından tamamlayan kelimelerdir.
Akşam oradan geçerek eve gittim. (oradan - zarf tümleci / eve - d. tümleç)
d. Edat Tümleci: "ile, (-le), için" edatlarıyla birleşerek yüklemi tamamlayan söz öbekleridir.
DEVAMI
Tümleç Nedir?
Tümleç cümlenin öğelerinden biridir. Tümleç yüklemin yöneldiği, bulunduğu, çıktığı durumu gösterir. Yükleme -e, -de,-den hal eklerinden birini alarak sorulan sorulara cevap veren sözcüklere ya da sözcük öbeklerine dolaylı tümleç denir.
Soruların ve cevapların aynı ekleri alması gerekir. Dolaylı tümleci diğer öğelerden ayıran özellik de budur. Örneğin; ''Seninle öğlene buluşalım.'' sorusunda ki altı çizili kelime cümlenin dolaylı tümlecidir. ''Yorgunluğundan konuşamıyoruz.'' sorusundaki yorgunluğundan cümlenin öğesidir.
Tümleç cümlenin öğelerinden biridir. Tümleç yüklemin yöneldiği, bulunduğu, çıktığı durumu gösterir. Yükleme -e, -de,-den hal eklerinden birini alarak sorulan sorulara cevap veren sözcüklere ya da sözcük öbeklerine dolaylı tümleç denir.
Soruların ve cevapların aynı ekleri alması gerekir. Dolaylı tümleci diğer öğelerden ayıran özellik de budur. Örneğin; ''Seninle öğlene buluşalım.'' sorusunda ki altı çizili kelime cümlenin dolaylı tümlecidir. ''Yorgunluğundan konuşamıyoruz.'' sorusundaki yorgunluğundan cümlenin öğesidir.
Yüklem nedir, ne demektir?
Özne Nedir?
Tümleç Nedir?
YORUMLAR