Alm. Theaterstück, Bühnenwerk (n), Fr. Piéce (f) (de théatre), İng. Play. Tiyatro oyunu. Sahne üzerinde ve bir seyirci topluluğu önünde, s...
Alm. Theaterstück, Bühnenwerk (n), Fr. Piéce (f) (de théatre), İng. Play. Tiyatro oyunu. Sahne üzerinde ve bir seyirci topluluğu önünde, sanatçılar tarafından, hareketli olarak canlandırılacak nitelikte yazılmış olan yazılara tiyatro yapıtı ya da piyes denir.
Piyes Nedir ? (Detay) :
Piyes Tiyatro oyunu. İki veya daha fazla kişi tarafından oynanmak üzere yazılmış; genellikle sınırlı bir zaman içerisinde, dar bir çevrede geçen, bir olayı anlatan eser veya bu esere sadık kalarak sahneye konan oyun.
Önceleri tiyatro oyunları, konularına göre trajedya (acıklı), komedya (güldürücü), dram (acıklı güldürü karışımı) olarak isimlendiriliyordu. On dokuzuncu yüzyıldan itibaren hepsine birden piyes denmeye başlandı.
Piyesler perdelere, meclis (tablo) lere ayrılır. Çoğunlukla üç perdelik olarak yazılırlar. Radyoda oynanmak üzere yazılmış piyeslere radyofonik piyes veya skeç denir.
İlk Türk piyesi olarak Prof. Fahir İz'in Viyana Milli Kütüphanesinde tesadüf ettiği, üzerinde “Ketebe el Fakir İskerleç†ibaresi bulunan Vak'ayi-i Acibe ve Havadis-i Garibe-i Kefşer Ahmed (Pabuççu Ahmed'in Garip Vak'aları ve Sergüzeştleri kabul edilmektedir. Aynı kütüphanede bu piyesin Fransızca, Almanca, İtalyanca tercümeleri de mevcuttur. İtalyanca tercümesi 1809 tarihlidir. Piyesin vak'ası Bağdat'ta geçmektedir.
1842'den itibaren Avrupalı yazarların piyesleri tercüme edilmeye başlanmış ve ilk olarak Molière'in Bourgeois Gentilhomme ve Malade İmaginaire Hastalık Hastası tercüme edilmiştir. Batı piyeslerine benzeyen ikinci oyun, Abdülhak Hamid'in babası Hayrullah Efendi tarafından yazılmış olan Hikaye-i İbrahim Paşa ile İbrahim-i Gülşeni'dir. Bu yıllarda gazetelerde tiyatro ile ilgili yazılar yayınlanmaya başlamıştır. Ayrıca 1860'ta batı tarzında Türk komedyasını kurmak gayesiyle Şžinasi'nin ortaoyunundan faydalanarak yazmış olduğu Şžair Evlenmesi de ilk piyesler arasında sayılabilir.
Namık Kemal Vatan Yahut Silistre isimli bir oyun yazmıştır. Bu oyun çok Ünlüdur. Necip Fazıl'ın 1940'ta yazdığı Sabırtaşı isimli piyesiyle Reis Bey, Nam-ı Diğer Parmaksız Salih, Künye, Abdülhamid Han, Tohum önemli olanlarıdır.
YORUMLAR