PROGRAM a. (fr programme). 1. Bir mekanda, belli başlı bir zamanda ve belirgin bir dönem için sunulan yayınlar, gösteriler, konfera...
PROGRAM a. (fr programme).
1. Bir mekanda, belli başlı bir zamanda ve belirgin bir dönem için sunulan yayınlar, gösteriler, konferanslar vb. bütünü; bunların dökümü; izlence: Televizyonda dönem programlan. Bu akşam radyoda garip bir program var. Devlet ope raları bu eseri programına alıyor.
2. Bir gösteriye, bir konsere vb. katılan sanatçıları ve yapıtları tanıtan basılı kâğıt, broşür
3. Hususi bir vaka, bir kutlama vb. için ya da bir kimsenin emek vermesi için öngörülen etkinlikler bütünü; bunların dökümü; izlence: Konuklarına kutlama programını bildirmek. Bu hafta programım çok yüklü. Programı değişiklik yapmak zorunda kaldık, yemeği dtşarda yiyeceğiz.
4. Bir kimsenin, bir grubun, bir siyasal partinin, bir kuruluşun vb. yapmayı, gerçekleştirmeyi düşündüğü tasarıların bütünü; izlence: Bir düzeltim programı oluşturmak. Parti programı. Ekonomik program.
5. Bir sınıfta ele alınması fikredilen ve bir sınava aday olanların yanıtlayacakları sorulan içeren mevzular bütünü; izlence: Son sınıfların programları çok ağır
*Bilş. Bir algoritmayı betimleyen ve bir bilgisayarda yürütülmeye elverişli komutlar ve veriler kümesi. (Bk. ansikl. böl.) || Program paketi, aynı uygulama ya da aynı işlev amacıyla bir sürü kullanıcıya sunulmak suretiyle tasarlanmış, tam ve belgelenmiş bilişim programları kümesi. j| Gaye ya da netice program, simgesel dilde yazılmış bir programın bir derleyicide ya da bir tercüme programında işlenmesinden sonrasında elde edilmiş program. || Ana program, bazı altprogramları çağıran program. || Yardım program, bir uygulama problemini çözmekten çok destek programlama görevlerini (yazıcının, çiftleyicilerin, disklerin ve bantların vb nin vönetimi) sağlayama yarayan program. || işleme programı, makine dilinde ya da simgesel dilde yazılmış ve bazı gerçek sonuçlar üreten program. || Kayıtlı program, yürütülmeden öne belleğe aktarılmış program. (Kayıtlı program terimi bilgisayarların ayırtedici niteliğidir.) || Kaynak programı, makine dilinde bir gaye program elde etmek için bir derleyiciye uygulanan, yüksek düzeyli bir dilde yazılmış simgesel program. || Denetim programı, bir sürü işleme programını aynı anda ya da ardışık olarak yönetmek ve denetlemek için oluşturulmuş program. j| Kullanım öncelikli program, bir sürü kullanıcının çağırabildiği ve herhangi aniden kesilebilme, çalışmasına ara verilebilme, bir başka kullanıcı tarafınca tekrardan kullanılabilme sonrasında kesinti noktasına geri dönülerek ilk kullanıcı tarafınca tekrardan yürütülebilirle özelliklerini gösteren program. || Tanılama ya da tecrübe etme programı, donanım arızalarını ya da başka bir programdaki hataları bulmaya, yerini saptamaya ve tanımaya yarayan program. || Yerleşik program, program kitaplığının ve bilhassa işletim sisteminin merkezi belleğe kaydedilmiş ve bundan ötürü, destek bellekte gizlenen programların tersine, direkt kullanılabilen kısımı.
*Eğit. Belirgin bir çalışmanın amacını, bölümlerini, yöntemini ve süresini gösteren plan.|| Öğretim programı - ÖĞRETİM.
*Elektron, ve Bilş. Yönetici program, belirgin sayıda görevin zamana ya da dış vakalara bağlı olarak başlatımını düzenlemeye ve öngörmeye yarayan program.
*Kamu mal. Program bütçe tekniği, türlü kamu karar odaklarının seçtikleri gaye ve hedeflerin saptanmasını, bu gaye ve nımlanmasını ve bu araçlar arasından en etkili olanlarının seçilmesini elde eden yöntem. (Bk. ansikl. böl.)
*Mim. Tasarlanıp gerçekleştirilecek bir binanın kati özelliklerini gösteren ve incelemelerinde projelerini oluşturmalarında temel almaları için aday mimarlara verilen yazılı bilgi.
*Siber Bir otomatik çamaşır makinesi, bağzı tezgâhı, bir kimyasal reaktör, bir bilgisayar vb. benzer biçimde herhangi bir makinenin gerçekleştirmek zorunda olduğu, büyük bölümü kez çevrimsel işlemler dizisinin betimlenmesi. (Bk. ansikl. böl.)
*Siyas. bil. Hükümet programı, yeni göreve başlamış olan bir hükümetin, uygulamayı düşündüğü icraat ve önlemler bütünü. (Hükümet programı, hükümetin kuruluşundan en geç 1 hafta içinde Başbakan ya da bir bakan tarafınca TBMM'de okunması mümkün ve güvenoyuna başvurulur [Anayasa md. 110].)
*Uluslarar ikt. Program kredisi, alıcısı için bir ana para katkısı oluşturan, ama kullanımı hususi yatırım projelerine bağlı olmayan kredi.
*ANSİKL. Bilş. Program terimi, belirgin bir hafıza kapasitesine haiz hesap makineleriyle beraber ortaya çıktı, ilk elektronik hesap makinelerinin programları, bir bağlantı tablosuyla kumanda edilen temel işlem dizisiyle sınırlıydı. Belleği yüzbinlerce karakter içerebilen bilgisayarların ortaya çıkışı, bu belleğin mühim bir kısmını, bir komut dizisinden oluşan hesap programının kaydına ayırma olanağı verdi. En temel işlemlere (bir verinin okunması, bir verinin, bir hafıza konumunun bir öbürüne aktarılması, iki değişkenin toplanması, karşılaştırılması vb.) müsavi düşen bu komutlar, bilgisayarın işlem biriminin türlü devrelerince gerçekleştirilir. Bu komutların tümü, makinenin dilini oluşturur.
Bir programın yazımı, bundan ötürü, yürütülecek işe müsavi düşen komutların listesini hayata geçirmeye ve adresin her komutunu gerek işlenecek verinin alındığı hafıza birim ya da konumuyla, gerekse sonucun saklandığı hafıza birim ya da konumuyla tamamlamaya dayanır. Komutlar çoğu zaman sayısal kodlarla tanımlanır; bu kodların yinelemeli kullanımı bıktırıcı olduğundan ve bazı hatalara yol aşabildiğinden, bilgisayarın direkt kullanamadığı ve bir çevirme programı vasıtasıyla makine diline dönüştürülmesi ihtiyaç duyulan "simgesel komutlar (mesela toplama için ADD) meydana getirilmiştir. Simgesel kod ilkesi kendi başlarına gerçek altprogramlar oluşturan az çok eksiksiz komut dizilerine dek yayıldı ve sonuçta problemlerin uzlaşmalı bir üslupla makineye verilmesi başarıldı.
Bir bilgisayarın, fakat çevirme programı vasıtasıyla kullanılabilen, simgesel dilde yazılmış türlü programları, bilgisayarın ve türlü birimlerinin kullanımını düzenleyerek, kullanıcının işini daha da basitleştiren monitörlerin sorumluluğuna bırakılabilir. Bu denetim programları kümesi, bilgisayarın işletim sistemini oluşturur Yapımcıların, ilk başlarda bilgisayarların yetkinliklerini artırmaya yönelik olan çabaları günümüzde yerini, programlama ve kullanım kolaylığı alanlarındaki rekabete bırakmıştır
*Kamu mal. Program bütçe tekniği. Bütçe üstünde direkt ya da dolaylı tesiri olan tüm işleri ilgilendirir. Ama, bu söz mevzusu tekniğin yalnızca bütçe harcamalarıyla sınırı olan kalmış olduğu anlamına gelmez. Bu teknik, kamu tüzel kişiliği etkinliklerinin tüm alanlarını kapsar; bundan ötürü, kıt ların en iyi şekilde tahsisini sağlamaya, savunganlığı ve tekrardan kullanımları önlemeye uğraş gösterir. Yarar-maliyet ya da etkinlik-maliyet türünden bir takım çözümleme teknikleri yardımıyla evvelde belirlenen hedeflere ulaşmayı olanaklı kılacak aynı etkinlikteki ekonomi siyaseti araçlarını belirlemeye çalışır: mesela, ulusal müdafa mevzusunda, seçenek proje ya da programların maliyetlerini karşılaştırır.
Bu yöntem, ABD'de, PPBS (Planning, Programming Budgeting System) ismi altın (planlama) yönetimin uzun vadeli gereksinimlerinin dökümünü, gerçekleştirilecek hedeflerin ve bu hedeflere ulaşmayı olanaklı kılacak araçların seçimini içeren stratejisine karşılıktır. Programming (programlama), yönetimin seçilen program projesinin optimal şekilde düzenlenmesi anlamındaki taktiğidir Budgeting (bütçeleme) ise, işin yürütülmesinin mali yanını gösterir, kısaca program projesinin bütçe terimleriyle teferruatlı bir şekilde ifadesi ve yönetimin denetimi anlamını taşır.
Türkiye'de 1970'lere kadar geleneksel bütçe uygulanmış, bu bütçelerde devlet dairelerinin gereksinimlerini karşılamak, harcamaları yasalara uygun olarak yapmak ön planda tutulmuş, kamu hizmetlerinde amaçlara ve bu tarz şeyleri gerçekleştirecek olan etkinliklere fazla bir ağırlık verilmemiştir 1969'da, Maliye bakanlığı'nda bir Bütçe düzeltim grubu kurularak program bütçe hazırlanması mevzusunda çalışmalara başlanmıştır 1971'de kamu kuruluşlarına program bütçelerini hazırlamaları mevzusunda bir “bütçe çağrısı†yapılmıştır; bunun üstüne her devlet dairesi yürüttüğü hizmetleri sınıflandırarak programlara ayırmış, bu programlar meydana getirilen etkinliklere bakılırsa tanımlanmıştır. Bir süre sonra ise sınıflaması meydana getirilen bu programların gerekçeleri (program çözümlemesi) yazılarak programların nitelikleri ve ehemmiyet dereceleri belirtilmiş, son aşama olarak da, programların maliyetleri he saplanmıştır 1973'e kadar; bir takım devlet dairelerinin bütçeleri geleneksel bütçe yanı sıra bir de program bütçe yöntemine bakılırsa hazırlanmış, 1973'te ise program bütçe tüm bakanlıklarda uygulanmaya başlanmıştır.
*Siber. Program, konuşulan ya da simge sel dilde, ya da Pötri ağı ya da Grafcet benzer biçimde grafik bir şekilde yazılmış bir komutlar dizisi halinde olabilir. Program, makine üze rinde, bunun türlü öğeleri içinde kurulan bağlantılarla ("kablolu†program) üstü kapalı olarak somutlaştırılabilir ya da bir kam bataryası, delikli ya da manyetik bir şerit ya da bir mikroişlemcinin belleği (kayıtlı program) benzer biçimde uygun bir kayıt ortamına yazılmış komutlar şeklinde açıkça be lirtilebilir.
1. Bir mekanda, belli başlı bir zamanda ve belirgin bir dönem için sunulan yayınlar, gösteriler, konferanslar vb. bütünü; bunların dökümü; izlence: Televizyonda dönem programlan. Bu akşam radyoda garip bir program var. Devlet ope raları bu eseri programına alıyor.
2. Bir gösteriye, bir konsere vb. katılan sanatçıları ve yapıtları tanıtan basılı kâğıt, broşür
3. Hususi bir vaka, bir kutlama vb. için ya da bir kimsenin emek vermesi için öngörülen etkinlikler bütünü; bunların dökümü; izlence: Konuklarına kutlama programını bildirmek. Bu hafta programım çok yüklü. Programı değişiklik yapmak zorunda kaldık, yemeği dtşarda yiyeceğiz.
4. Bir kimsenin, bir grubun, bir siyasal partinin, bir kuruluşun vb. yapmayı, gerçekleştirmeyi düşündüğü tasarıların bütünü; izlence: Bir düzeltim programı oluşturmak. Parti programı. Ekonomik program.
5. Bir sınıfta ele alınması fikredilen ve bir sınava aday olanların yanıtlayacakları sorulan içeren mevzular bütünü; izlence: Son sınıfların programları çok ağır
*Bilş. Bir algoritmayı betimleyen ve bir bilgisayarda yürütülmeye elverişli komutlar ve veriler kümesi. (Bk. ansikl. böl.) || Program paketi, aynı uygulama ya da aynı işlev amacıyla bir sürü kullanıcıya sunulmak suretiyle tasarlanmış, tam ve belgelenmiş bilişim programları kümesi. j| Gaye ya da netice program, simgesel dilde yazılmış bir programın bir derleyicide ya da bir tercüme programında işlenmesinden sonrasında elde edilmiş program. || Ana program, bazı altprogramları çağıran program. || Yardım program, bir uygulama problemini çözmekten çok destek programlama görevlerini (yazıcının, çiftleyicilerin, disklerin ve bantların vb nin vönetimi) sağlayama yarayan program. || işleme programı, makine dilinde ya da simgesel dilde yazılmış ve bazı gerçek sonuçlar üreten program. || Kayıtlı program, yürütülmeden öne belleğe aktarılmış program. (Kayıtlı program terimi bilgisayarların ayırtedici niteliğidir.) || Kaynak programı, makine dilinde bir gaye program elde etmek için bir derleyiciye uygulanan, yüksek düzeyli bir dilde yazılmış simgesel program. || Denetim programı, bir sürü işleme programını aynı anda ya da ardışık olarak yönetmek ve denetlemek için oluşturulmuş program. j| Kullanım öncelikli program, bir sürü kullanıcının çağırabildiği ve herhangi aniden kesilebilme, çalışmasına ara verilebilme, bir başka kullanıcı tarafınca tekrardan kullanılabilme sonrasında kesinti noktasına geri dönülerek ilk kullanıcı tarafınca tekrardan yürütülebilirle özelliklerini gösteren program. || Tanılama ya da tecrübe etme programı, donanım arızalarını ya da başka bir programdaki hataları bulmaya, yerini saptamaya ve tanımaya yarayan program. || Yerleşik program, program kitaplığının ve bilhassa işletim sisteminin merkezi belleğe kaydedilmiş ve bundan ötürü, destek bellekte gizlenen programların tersine, direkt kullanılabilen kısımı.
*Eğit. Belirgin bir çalışmanın amacını, bölümlerini, yöntemini ve süresini gösteren plan.|| Öğretim programı - ÖĞRETİM.
*Elektron, ve Bilş. Yönetici program, belirgin sayıda görevin zamana ya da dış vakalara bağlı olarak başlatımını düzenlemeye ve öngörmeye yarayan program.
*Kamu mal. Program bütçe tekniği, türlü kamu karar odaklarının seçtikleri gaye ve hedeflerin saptanmasını, bu gaye ve nımlanmasını ve bu araçlar arasından en etkili olanlarının seçilmesini elde eden yöntem. (Bk. ansikl. böl.)
*Mim. Tasarlanıp gerçekleştirilecek bir binanın kati özelliklerini gösteren ve incelemelerinde projelerini oluşturmalarında temel almaları için aday mimarlara verilen yazılı bilgi.
*Siber Bir otomatik çamaşır makinesi, bağzı tezgâhı, bir kimyasal reaktör, bir bilgisayar vb. benzer biçimde herhangi bir makinenin gerçekleştirmek zorunda olduğu, büyük bölümü kez çevrimsel işlemler dizisinin betimlenmesi. (Bk. ansikl. böl.)
*Siyas. bil. Hükümet programı, yeni göreve başlamış olan bir hükümetin, uygulamayı düşündüğü icraat ve önlemler bütünü. (Hükümet programı, hükümetin kuruluşundan en geç 1 hafta içinde Başbakan ya da bir bakan tarafınca TBMM'de okunması mümkün ve güvenoyuna başvurulur [Anayasa md. 110].)
*Uluslarar ikt. Program kredisi, alıcısı için bir ana para katkısı oluşturan, ama kullanımı hususi yatırım projelerine bağlı olmayan kredi.
*ANSİKL. Bilş. Program terimi, belirgin bir hafıza kapasitesine haiz hesap makineleriyle beraber ortaya çıktı, ilk elektronik hesap makinelerinin programları, bir bağlantı tablosuyla kumanda edilen temel işlem dizisiyle sınırlıydı. Belleği yüzbinlerce karakter içerebilen bilgisayarların ortaya çıkışı, bu belleğin mühim bir kısmını, bir komut dizisinden oluşan hesap programının kaydına ayırma olanağı verdi. En temel işlemlere (bir verinin okunması, bir verinin, bir hafıza konumunun bir öbürüne aktarılması, iki değişkenin toplanması, karşılaştırılması vb.) müsavi düşen bu komutlar, bilgisayarın işlem biriminin türlü devrelerince gerçekleştirilir. Bu komutların tümü, makinenin dilini oluşturur.
Bir programın yazımı, bundan ötürü, yürütülecek işe müsavi düşen komutların listesini hayata geçirmeye ve adresin her komutunu gerek işlenecek verinin alındığı hafıza birim ya da konumuyla, gerekse sonucun saklandığı hafıza birim ya da konumuyla tamamlamaya dayanır. Komutlar çoğu zaman sayısal kodlarla tanımlanır; bu kodların yinelemeli kullanımı bıktırıcı olduğundan ve bazı hatalara yol aşabildiğinden, bilgisayarın direkt kullanamadığı ve bir çevirme programı vasıtasıyla makine diline dönüştürülmesi ihtiyaç duyulan "simgesel komutlar (mesela toplama için ADD) meydana getirilmiştir. Simgesel kod ilkesi kendi başlarına gerçek altprogramlar oluşturan az çok eksiksiz komut dizilerine dek yayıldı ve sonuçta problemlerin uzlaşmalı bir üslupla makineye verilmesi başarıldı.
Bir bilgisayarın, fakat çevirme programı vasıtasıyla kullanılabilen, simgesel dilde yazılmış türlü programları, bilgisayarın ve türlü birimlerinin kullanımını düzenleyerek, kullanıcının işini daha da basitleştiren monitörlerin sorumluluğuna bırakılabilir. Bu denetim programları kümesi, bilgisayarın işletim sistemini oluşturur Yapımcıların, ilk başlarda bilgisayarların yetkinliklerini artırmaya yönelik olan çabaları günümüzde yerini, programlama ve kullanım kolaylığı alanlarındaki rekabete bırakmıştır
*Kamu mal. Program bütçe tekniği. Bütçe üstünde direkt ya da dolaylı tesiri olan tüm işleri ilgilendirir. Ama, bu söz mevzusu tekniğin yalnızca bütçe harcamalarıyla sınırı olan kalmış olduğu anlamına gelmez. Bu teknik, kamu tüzel kişiliği etkinliklerinin tüm alanlarını kapsar; bundan ötürü, kıt ların en iyi şekilde tahsisini sağlamaya, savunganlığı ve tekrardan kullanımları önlemeye uğraş gösterir. Yarar-maliyet ya da etkinlik-maliyet türünden bir takım çözümleme teknikleri yardımıyla evvelde belirlenen hedeflere ulaşmayı olanaklı kılacak aynı etkinlikteki ekonomi siyaseti araçlarını belirlemeye çalışır: mesela, ulusal müdafa mevzusunda, seçenek proje ya da programların maliyetlerini karşılaştırır.
Bu yöntem, ABD'de, PPBS (Planning, Programming Budgeting System) ismi altın (planlama) yönetimin uzun vadeli gereksinimlerinin dökümünü, gerçekleştirilecek hedeflerin ve bu hedeflere ulaşmayı olanaklı kılacak araçların seçimini içeren stratejisine karşılıktır. Programming (programlama), yönetimin seçilen program projesinin optimal şekilde düzenlenmesi anlamındaki taktiğidir Budgeting (bütçeleme) ise, işin yürütülmesinin mali yanını gösterir, kısaca program projesinin bütçe terimleriyle teferruatlı bir şekilde ifadesi ve yönetimin denetimi anlamını taşır.
Türkiye'de 1970'lere kadar geleneksel bütçe uygulanmış, bu bütçelerde devlet dairelerinin gereksinimlerini karşılamak, harcamaları yasalara uygun olarak yapmak ön planda tutulmuş, kamu hizmetlerinde amaçlara ve bu tarz şeyleri gerçekleştirecek olan etkinliklere fazla bir ağırlık verilmemiştir 1969'da, Maliye bakanlığı'nda bir Bütçe düzeltim grubu kurularak program bütçe hazırlanması mevzusunda çalışmalara başlanmıştır 1971'de kamu kuruluşlarına program bütçelerini hazırlamaları mevzusunda bir “bütçe çağrısı†yapılmıştır; bunun üstüne her devlet dairesi yürüttüğü hizmetleri sınıflandırarak programlara ayırmış, bu programlar meydana getirilen etkinliklere bakılırsa tanımlanmıştır. Bir süre sonra ise sınıflaması meydana getirilen bu programların gerekçeleri (program çözümlemesi) yazılarak programların nitelikleri ve ehemmiyet dereceleri belirtilmiş, son aşama olarak da, programların maliyetleri he saplanmıştır 1973'e kadar; bir takım devlet dairelerinin bütçeleri geleneksel bütçe yanı sıra bir de program bütçe yöntemine bakılırsa hazırlanmış, 1973'te ise program bütçe tüm bakanlıklarda uygulanmaya başlanmıştır.
*Siber. Program, konuşulan ya da simge sel dilde, ya da Pötri ağı ya da Grafcet benzer biçimde grafik bir şekilde yazılmış bir komutlar dizisi halinde olabilir. Program, makine üze rinde, bunun türlü öğeleri içinde kurulan bağlantılarla ("kablolu†program) üstü kapalı olarak somutlaştırılabilir ya da bir kam bataryası, delikli ya da manyetik bir şerit ya da bir mikroişlemcinin belleği (kayıtlı program) benzer biçimde uygun bir kayıt ortamına yazılmış komutlar şeklinde açıkça be lirtilebilir.
Kaynak: Büyük Larousse
Bilgisayardaki hiçbir program açılmıyor, sebebi ve çözümü nedir?
Formattan sonrasında bilgisayarı hızlandıran program nedir?
Windows'da Program Files'daki program dosyalarını nasıl yedekleriz?
YORUMLAR