Radyografi - Radyografi Nedir - Radyografi Hakkında İsim Radyografi Fransızca; radiographie Fizik ve tıpta; 1. X ışınlarından yar...
Radyografi - Radyografi Nedir - Radyografi Hakkında
İsim
Radyografi
Fransızca; radiographie Fizik ve tıpta;
1. X ışınlarından yararlanılarak fotoğraf çekme: Radyografi birçok hastalıkların teşhisine yardım eder.
2. Bu teknikle alınan fotoğraf:
"Ağzımın radyografisini, kalıbını alıp Paris'e gönderdiler." -S. F. Abasıyanık.
Radyografi
İngilizce; radiography
X ya da gama ışınımı yardımıyla, film ya da duyarlı plâka üstünde görüntü elde etme yöntemi.
İsim
Fransızca; radiographie Fizik ve tıpta;
1. X ışınlarından yararlanılarak fotoğraf çekme: Radyografi birçok hastalıkların teşhisine yardım eder.
2. Bu teknikle alınan fotoğraf:
"Ağzımın radyografisini, kalıbını alıp Paris'e gönderdiler." -S. F. Abasıyanık.
Radyografi
İngilizce; radiography
X ya da gama ışınımı yardımıyla, film ya da duyarlı plâka üstünde görüntü elde etme yöntemi.
TDK
Radyografi niçin ve iyi mi çekilir?
Radyografi
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Vücudun iç organlarının, radyoaktif maddelerden yayılan x ışınları ya da gamma ışınları vasıtasıyla fotoğrafının çekilmesi. Bu yöntemle elde edilmiş fotoğrafa "radyogram" ya da pratikte "röntgen filmi" denir. Görüntüsü oluşturulmak istenen organın cinsine bağlı olarak değişik radyografi teknikleri kullanılır. Mesela kemik ve akciğer filmleri direkt doğruya çekilirken böbrek, mide şeklinde organlarla ilgili çekimler söz mevzusu organa hususi ilaçlar gönderildikten sonrasında yapılır.
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Vücudun iç organlarının, radyoaktif maddelerden yayılan x ışınları ya da gamma ışınları vasıtasıyla fotoğrafının çekilmesi. Bu yöntemle elde edilmiş fotoğrafa "radyogram" ya da pratikte "röntgen filmi" denir. Görüntüsü oluşturulmak istenen organın cinsine bağlı olarak değişik radyografi teknikleri kullanılır. Mesela kemik ve akciğer filmleri direkt doğruya çekilirken böbrek, mide şeklinde organlarla ilgili çekimler söz mevzusu organa hususi ilaçlar gönderildikten sonrasında yapılır.
RADYOGRAFİ a. (fr. radiographie'üen). Tıp.
1. X ışınlarına duyarlı hususi bir maddeyle kaplanmış film üstüne bu ışınlardan yararlanarak fotoğraf çekme; X ışınlarına tutularak çekilen fotoğraf. (Eşanl. RÖNTGEN FİLMİ.) [Bk. ansikl. böl.]
2. Sayısal (ya da dijital) radyografi, bilgi toplamada dayanak olarak kristal detektörlerden yararlanan radyografi. (Bk. ansikl. böl.)
*Metalürj. Malzemeleri incelemede kullanılan tahrip edici olmayan yöntem; X ışınlarının organik ya da anorganik, kristalleşmiş ya da kristalleşmemiş bir yapının bileşenlerince diferansiyel olarak soğurulmasına dayanan bu yöntemde iletilen ışınlar, gerek bir fotoğraf filmiyle gerek taramalı elektronik bir algılayıcıyla algılanan bir görüntü verir. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Metalürj. Radyografi malzemelerin gerek kimyasal bileşim değişimlerini, gerek iç hatalarını algılamaya olanak verir. Bu yöntem bilhassa boşlukları ya da düşük yoğunluklu bölgeleri saptamaya olanak sağlar. X ışınlarının daha zayıf halde soğurulduğu bu bölgeler duyarlı film üstünde düzgüsel bölgelere nazaran daha koyu lekeler biçiminde görülür Aynı şekilde, parçanın metalinden değişik soğurma katsayılarına haiz katışıklıklar da azca çok koyu bölgeler olarak görünür. Öte taraftan bu yöntemle, kimi bileşenlerin ya da metallerin (yüksek bir soğurma gücü olan kurşun şeklinde), bakırlı alaşımlardaki yapısal ve kimyasal homojenliğini de doğrulamak mümkündür. X ışınları klasik vakum tüplerinde ya da hızlandırılmış elektronlarla (doğrusal ya da çembersel hızlandırıcılar [betatronlar]) üretilebilir.
Radyografi, ların kalite, kalıp parçalarının tıkızlık kontrolünde, döküm parçalarındaki hata ve katışıklıkları bulmada, montaj sonrası duyarlı birleştirmeleri doğrulamada vb. kullanılır. Kimi uygulamalarda (kalınca, ağır, erişilmesi zor parçalar) X ışınlarıyla radyografi yerine gamagrafi kullanılır.
Restorasyon atölyelerinde ve müze laboratuvarlarında radyografi, sanat eşyalarının ve bilhassa fotoğraf tablolarının gerek durumunu teşhis etmede, gerekse incelemede (eskilikleri, teknikleri, bileşimleri, düzeltmeleri vb.) kullanılır.
*Tip. Çoğu zaman radyografi filmi, X ışınlarıyla fluoresan hale gelen iki ekran arasına yerleştirilir. Bu güçlendirici ekranlar ışın altında kalma süresini kısaltmaya yarar. Radyografik araştırma ışın soğurma ve kalınlık farklılıklarının değerlendirilmesine dayanır. Hazırlıksız olarak meydana gelen bir radyografide, akciğer alveollerinde bulunan havanın sağlamış olduğu naturel kontrast yardımıyla göğüs kafesinin ve kalbin iyi bir görüntüsü elde edilebilir. Kalsiyum bakımından varlıklı olan iskelet de radyografide çok iyi görünür. Taşlar ya da madensel yabancı cisimler de kolayca belirlenebilir. Eğer organın kendisi X ışınlarına geçirimsiz değilse, sindirim kanalı için baryum sülfat, idrar ve safra yolları ya da damarlar için iyotlu madde şeklinde suni kontrast maddelerinden yararlanılır. Eklemlerde olduğu şeklinde incelenecek organa suni yoldan hava da verilebilir.
Günümüzde alışılagelmiş film kullanan klasik radyografi'nin yanı sıra, bilgi toplayıcı sistemin değiştirilmesiyle elde edilmiş ve bilgi sayısının çok daha çok olduğu sayısal radyografiden de yararlanılmaktadır: bu sistemde filmin yerini, görüntüyü oluşturan bir bilgisayarla bağlantılı algılayıcı kristaller almıştır. Böylece ışın soğurma farklılıkları daha iyi ortaya çıkarılabilmektedir.
1. X ışınlarına duyarlı hususi bir maddeyle kaplanmış film üstüne bu ışınlardan yararlanarak fotoğraf çekme; X ışınlarına tutularak çekilen fotoğraf. (Eşanl. RÖNTGEN FİLMİ.) [Bk. ansikl. böl.]
2. Sayısal (ya da dijital) radyografi, bilgi toplamada dayanak olarak kristal detektörlerden yararlanan radyografi. (Bk. ansikl. böl.)
*Metalürj. Malzemeleri incelemede kullanılan tahrip edici olmayan yöntem; X ışınlarının organik ya da anorganik, kristalleşmiş ya da kristalleşmemiş bir yapının bileşenlerince diferansiyel olarak soğurulmasına dayanan bu yöntemde iletilen ışınlar, gerek bir fotoğraf filmiyle gerek taramalı elektronik bir algılayıcıyla algılanan bir görüntü verir. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Metalürj. Radyografi malzemelerin gerek kimyasal bileşim değişimlerini, gerek iç hatalarını algılamaya olanak verir. Bu yöntem bilhassa boşlukları ya da düşük yoğunluklu bölgeleri saptamaya olanak sağlar. X ışınlarının daha zayıf halde soğurulduğu bu bölgeler duyarlı film üstünde düzgüsel bölgelere nazaran daha koyu lekeler biçiminde görülür Aynı şekilde, parçanın metalinden değişik soğurma katsayılarına haiz katışıklıklar da azca çok koyu bölgeler olarak görünür. Öte taraftan bu yöntemle, kimi bileşenlerin ya da metallerin (yüksek bir soğurma gücü olan kurşun şeklinde), bakırlı alaşımlardaki yapısal ve kimyasal homojenliğini de doğrulamak mümkündür. X ışınları klasik vakum tüplerinde ya da hızlandırılmış elektronlarla (doğrusal ya da çembersel hızlandırıcılar [betatronlar]) üretilebilir.
Radyografi, ların kalite, kalıp parçalarının tıkızlık kontrolünde, döküm parçalarındaki hata ve katışıklıkları bulmada, montaj sonrası duyarlı birleştirmeleri doğrulamada vb. kullanılır. Kimi uygulamalarda (kalınca, ağır, erişilmesi zor parçalar) X ışınlarıyla radyografi yerine gamagrafi kullanılır.
Restorasyon atölyelerinde ve müze laboratuvarlarında radyografi, sanat eşyalarının ve bilhassa fotoğraf tablolarının gerek durumunu teşhis etmede, gerekse incelemede (eskilikleri, teknikleri, bileşimleri, düzeltmeleri vb.) kullanılır.
*Tip. Çoğu zaman radyografi filmi, X ışınlarıyla fluoresan hale gelen iki ekran arasına yerleştirilir. Bu güçlendirici ekranlar ışın altında kalma süresini kısaltmaya yarar. Radyografik araştırma ışın soğurma ve kalınlık farklılıklarının değerlendirilmesine dayanır. Hazırlıksız olarak meydana gelen bir radyografide, akciğer alveollerinde bulunan havanın sağlamış olduğu naturel kontrast yardımıyla göğüs kafesinin ve kalbin iyi bir görüntüsü elde edilebilir. Kalsiyum bakımından varlıklı olan iskelet de radyografide çok iyi görünür. Taşlar ya da madensel yabancı cisimler de kolayca belirlenebilir. Eğer organın kendisi X ışınlarına geçirimsiz değilse, sindirim kanalı için baryum sülfat, idrar ve safra yolları ya da damarlar için iyotlu madde şeklinde suni kontrast maddelerinden yararlanılır. Eklemlerde olduğu şeklinde incelenecek organa suni yoldan hava da verilebilir.
Günümüzde alışılagelmiş film kullanan klasik radyografi'nin yanı sıra, bilgi toplayıcı sistemin değiştirilmesiyle elde edilmiş ve bilgi sayısının çok daha çok olduğu sayısal radyografiden de yararlanılmaktadır: bu sistemde filmin yerini, görüntüyü oluşturan bir bilgisayarla bağlantılı algılayıcı kristaller almıştır. Böylece ışın soğurma farklılıkları daha iyi ortaya çıkarılabilmektedir.
Kaynak: Büyük Larousse
Radyografi niçin ve iyi mi çekilir?
YORUMLAR