SAĞIM a. 1. Memeli bir dişi hayvanı sağma eylemi. (Bk. ansikl. böl.) 2. Sağılan bir hayvandan bir kerede alınan süt miktarı. 3. Yörs...
SAĞIM a.
1. Memeli bir dişi hayvanı sağma eylemi. (Bk. ansikl. böl.)
2. Sağılan bir hayvandan bir kerede alınan süt miktarı.
3. Yörs. Sağımlı.
*Ziraat mak. Sağım emziği, sağım makinesinde bulunan ve sağım esnasında hayvanın memesini (meme başını) saran esnek bir manşon ile onun çevresindeki sert bir silindirden oluşan parça. (Sağmal inekler için memelere 0,5 barlık devamlı bir vakum uygulanır, bu sırada sert silindirle esnek manşon içinde yer edinen atım odasında bir pülsatör yardımıyla sırayla art arda vakum, sonrasında atmoşfer barıncı yaratılır.) || Sağım emziği manşonu, sağım makinesinde bulunan ve sağım esnasında meme başını kavrayan sağım emziğinin esnek, yumuşak kısmı. || Sağım güğümü, makineyle gelen sütü toplamaya yarayan on beş, yirmi litrelik kap. || Sağım kovası, borulu iletim sistemi bulunmayan mekanik sağım tesislerinde sütü toplamak için yere konulmuş olan ya da hayvanın altına Basılan kap. || Sağım makinesi, inek, manda, koyun ve keçi benzer biçimde sağmal hayvanların sütünü sağmaya yarayan, emme ile çalışan, durağan(durgun) ve göç eder aygıt. (Bk. ansikl. böl.)
*Zootekn. Sağım durağı, bir hayvanı makine ile sağmak için lüzumlu donanımın bulunmuş olduğu yer. || Sağım yeri, inek, keçi, koyun benzer biçimde hayvanları sağmak için kullanılan, hayvanlan hareketsiz hale getirmek için bölmeleri, sağım donatımı ve gerekirse yemlikleri olan yer. (Bk. ansikl. böl.) || Makineyle sağım, sağım makinesiyle meydana getirilen sağım.
*ANSİKL. Ziraat mak. XX. yüzyılın başlangıcında geliştirilen sağım makinesinin ilkesi, buzağının memeye uyguladığı emmeyi yansılamak etmektir. Sürekli bir vakum uygulamak zararı dokunan olduğundan (ödem tehlikesi) emme zamanı (0,5 barlık düşük tazyik) sığama zamanı (atmosfer basıncına dönüş) ile art arda sırayla uygulanır. Her memenin başına, katı bir kılıf ve esnek bir manşondan oluşan bir sağım emziği yapıştırılır. Bu emme odasında, bir pülsatörün (atım yaptıran alet) sağlamış olduğu emme ve sığama zamanları tertipli bir ritimle birbirini izler. Makinenin başarıya ulaşmış emek harcaması için hayvan fizyolojisi (süt salgılama ve fışkırtma mekanizmaları) göz önünde tutulmalıdır. Süt, minik tesislerde bir sağım kovası içinde ya da süt iletim boruları vesilesiyle bir süt tankında toplanır. Sağım bölgeleri çoğu zaman bir sağım salonunda bir arada bulunur. Sağım salonunun tipine nazaran, bir şahıs saatte 30 ila 80 inek sağabilir. Hayvanları otlaklarda sağabilecek gezici hafifçe sağım makineleri de vardır.
*Zootekn. iki sağım içinde memenin yapmış olduğu sütün bir kısmı memebaşının yukarısındaki haznede (hazne sütü), bir kısmı da salgı dokusu içinde (alveol sütü) toplanır. Hazne sütü, sağımcının meme- başını sıkarak parmaklarıyla yukarı aşağı hareket ettirmesi sonucu memebaşı büzgenkâsının açılmasıyla dışarı fışkırır. (Makineyle sağımda, sağım emziği manşonunun memebaşı çevresinde oluşturduğu kısmi vakum aynı olguyu yaratır). Alveol sütü, memenin dokunularak uyarılmasıyla meydana gelen sinirsel akımın hipofize yetişmesi sonucunda salgılayıcı dokudan dışarı, memebaşı haznesine boşalır. Bunu sağlamak için hipofiz bir hormon (ositosin) salıverir, o da salgılayıcı doku içindeki asmüslerde bulunan sütün boşalmasını sağlar. Sağımda bolca süt elde edebilmek için bu fizyolojik vakalar göz önünde bulundurulmalıdır. Çoğu zaman memenin ıslak sıcak bir bezle oğuşturulması, osito- sinin ortaya çıkması için yeterlidir. Ositosin boşalması çok kısa sürdüğü için masajdan derhal sonrasında sağım makinesinin emzikleri memebaşına takılmalıdır. Ositosin salgısını engelleyebilecek adrenalin salgılanmasını önlemek amacıyla da sağım çok sakin bir ortamda yapılmalıdır.
1. Memeli bir dişi hayvanı sağma eylemi. (Bk. ansikl. böl.)
2. Sağılan bir hayvandan bir kerede alınan süt miktarı.
3. Yörs. Sağımlı.
*Ziraat mak. Sağım emziği, sağım makinesinde bulunan ve sağım esnasında hayvanın memesini (meme başını) saran esnek bir manşon ile onun çevresindeki sert bir silindirden oluşan parça. (Sağmal inekler için memelere 0,5 barlık devamlı bir vakum uygulanır, bu sırada sert silindirle esnek manşon içinde yer edinen atım odasında bir pülsatör yardımıyla sırayla art arda vakum, sonrasında atmoşfer barıncı yaratılır.) || Sağım emziği manşonu, sağım makinesinde bulunan ve sağım esnasında meme başını kavrayan sağım emziğinin esnek, yumuşak kısmı. || Sağım güğümü, makineyle gelen sütü toplamaya yarayan on beş, yirmi litrelik kap. || Sağım kovası, borulu iletim sistemi bulunmayan mekanik sağım tesislerinde sütü toplamak için yere konulmuş olan ya da hayvanın altına Basılan kap. || Sağım makinesi, inek, manda, koyun ve keçi benzer biçimde sağmal hayvanların sütünü sağmaya yarayan, emme ile çalışan, durağan(durgun) ve göç eder aygıt. (Bk. ansikl. böl.)
*Zootekn. Sağım durağı, bir hayvanı makine ile sağmak için lüzumlu donanımın bulunmuş olduğu yer. || Sağım yeri, inek, keçi, koyun benzer biçimde hayvanları sağmak için kullanılan, hayvanlan hareketsiz hale getirmek için bölmeleri, sağım donatımı ve gerekirse yemlikleri olan yer. (Bk. ansikl. böl.) || Makineyle sağım, sağım makinesiyle meydana getirilen sağım.
*ANSİKL. Ziraat mak. XX. yüzyılın başlangıcında geliştirilen sağım makinesinin ilkesi, buzağının memeye uyguladığı emmeyi yansılamak etmektir. Sürekli bir vakum uygulamak zararı dokunan olduğundan (ödem tehlikesi) emme zamanı (0,5 barlık düşük tazyik) sığama zamanı (atmosfer basıncına dönüş) ile art arda sırayla uygulanır. Her memenin başına, katı bir kılıf ve esnek bir manşondan oluşan bir sağım emziği yapıştırılır. Bu emme odasında, bir pülsatörün (atım yaptıran alet) sağlamış olduğu emme ve sığama zamanları tertipli bir ritimle birbirini izler. Makinenin başarıya ulaşmış emek harcaması için hayvan fizyolojisi (süt salgılama ve fışkırtma mekanizmaları) göz önünde tutulmalıdır. Süt, minik tesislerde bir sağım kovası içinde ya da süt iletim boruları vesilesiyle bir süt tankında toplanır. Sağım bölgeleri çoğu zaman bir sağım salonunda bir arada bulunur. Sağım salonunun tipine nazaran, bir şahıs saatte 30 ila 80 inek sağabilir. Hayvanları otlaklarda sağabilecek gezici hafifçe sağım makineleri de vardır.
*Zootekn. iki sağım içinde memenin yapmış olduğu sütün bir kısmı memebaşının yukarısındaki haznede (hazne sütü), bir kısmı da salgı dokusu içinde (alveol sütü) toplanır. Hazne sütü, sağımcının meme- başını sıkarak parmaklarıyla yukarı aşağı hareket ettirmesi sonucu memebaşı büzgenkâsının açılmasıyla dışarı fışkırır. (Makineyle sağımda, sağım emziği manşonunun memebaşı çevresinde oluşturduğu kısmi vakum aynı olguyu yaratır). Alveol sütü, memenin dokunularak uyarılmasıyla meydana gelen sinirsel akımın hipofize yetişmesi sonucunda salgılayıcı dokudan dışarı, memebaşı haznesine boşalır. Bunu sağlamak için hipofiz bir hormon (ositosin) salıverir, o da salgılayıcı doku içindeki asmüslerde bulunan sütün boşalmasını sağlar. Sağımda bolca süt elde edebilmek için bu fizyolojik vakalar göz önünde bulundurulmalıdır. Çoğu zaman memenin ıslak sıcak bir bezle oğuşturulması, osito- sinin ortaya çıkması için yeterlidir. Ositosin boşalması çok kısa sürdüğü için masajdan derhal sonrasında sağım makinesinin emzikleri memebaşına takılmalıdır. Ositosin salgısını engelleyebilecek adrenalin salgılanmasını önlemek amacıyla da sağım çok sakin bir ortamda yapılmalıdır.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR