Müdafa TDK, Türk Dil Kurumu isim 1 . Saldırıya karşı koyma, savunma: "Mustafa Kemal'in orada seçtiği müdafa hattı, Mi...
Müdafa
TDK, Türk Dil Kurumu
isim
1 . Saldırıya karşı koyma, savunma:
2 . Bir kişiyi, bir düşünceyi doğru, haklı göstermeyi amaçlayan yazı ya da konuşma, savunu, müdafaaname.
3 . (spor) Bir takımın, kalesini korumak için gösterdiği çaba, defans.
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
TDK, Türk Dil Kurumu
1 . Saldırıya karşı koyma, savunma:
"Mustafa Kemal'in orada seçtiği müdafa hattı, Millî Misak'taki Türkiye sınırı idi."- F. R. Atay.
2 . Bir kişiyi, bir düşünceyi doğru, haklı göstermeyi amaçlayan yazı ya da konuşma, savunu, müdafaaname.
3 . (spor) Bir takımın, kalesini korumak için gösterdiği çaba, defans.
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
- savunmasını almak
- müdafa yapmak
Birleşik Sözler
- müdafa oyuncusu
- adam adama müdafa
- millî müdafa
- sivil müdafa
- ulusal müdafa
- alan savunması
Müdafa Mekanizmaları
Ulusal müdafa bakanının görevi nedir?
Müdafa Sistemi
SAVUNMA a.
1. Bir kimseyi, bir şeyi korumak için savaşım vermek; bir kimseyi, bir şeyi ya da kendini korumak için çaba sarfetmek eylemi; savunma: Bir ülkenin savunması. Kimi hayvanların hiçbir müdafa gücü yoktur. Mahkemede savunmasını kendisi yapmış oldu.
2. Bir kimseyi, bir eylemi ya da bir düşünceyi doğru, haklı göstermeyi amaçlayan yazı ya da konuşma; savunu, müda- faaname: Savunmasını yargıca sundu, iyi bir müdafa.
*Ask. Düşman tarafınca meydana getirilen her türlü taarruza karşı eldeki tüm vasıta, gereç, tabanca ve usullerle karşı koyma. (Bk. ansikl. böl.) || Müdafa bölgesi, bir birliğe düşman taarruzlarından koruması için verilen alan. Savunmanın yapıldığı yer. || Müdafa düzeni, bir müstahkem mevkinin, kırılgan bir bölgenin korunması için meydana gelen müdafa önlemlerinin tümü. || Müdafa engelleri, düşmanın yoğun müdafa ateşiyle karşılanacağı bölgede, geciktirilmesi ya da durdurulması için meydana getirilen organik ya da suni engeller || Müdafa harbi, müdafa muharebeleri yapılarak sürdürülen harp. || Müdafa mevzisi, birbirini destekleyen müdafa bölgeleri ya da tahkim edilmiş toprak parçaları sistemine nazaran hazırlanmış ve birliklerce işgal edilmiş bölge. || Müdafa planı, müdafa harekâtının yürütülmesi için hazırlanan, taktik tertiplenme (işgal) ile ateş destek planlarından oluşan ön hazırlık, || Hava savunması - HAVA. || Oynak müdafa, elde kafi çevik kuvvet bulunması durumunda, beklenen düşman taarruzlarını karşılamak, saldırı eden kuvvetleri istenilen araziye yöneltmek, ilerleyişini önlemek, rahatsız etme etmek ve düzenini bozmak için kuvvetin azını ilerde tertipleyerek, çoğunu ise ihtiyatta tutarak meydana getirilen müdafa. (Amaç düşmanı, karşı taarruzlarla yok etmektir.)
*Etol. Ekolojik müdafa, bazı hayvanların, bilhassa böceklerin, saldırıya uğradıklarında, dikilerek şişerek, tüm ek organlarını yayarak, hacimlerini artırarak düşmanlarını korkuttukları müdafa yöntemi, (mesela, malachias cinsel kınkanatlılar ilk göğüs boşluğu halkasından ve karınlarından kırmızı kesecikler çıkartırlar. Bazı kuşlarla bazı balıklar da benzer ürkütme şekilleri kullanırlar.)
*Huk. Bir davada, iddianın reddedilmesi; iddianın haklı olmadığının ileri sürülmesi. (Eşanl. MüDAFAA.) [Bk. ansikl. böl ] || Müdafa dokunulmazlığı, bir davada tarafların ya da vekillerinin iddia ve savunmayla ilgili açıklamalarından dolayı kovuşturma yapılamaması. (Savunmanın özgür bir halde yapılması amacıyla benimsenmiş bir ilkedir.) || Savunmayı genişletme yasağı, hususi hukuk davalarında, davalının müdafa nedenlerini genişleteme- mesi ya da değiştirememesi. (Bk. ansikl. böl.)
*Nörol. Müdafa refleksi, paraplejili ya da kuadriplejili hastalarda görülen ve hem deri, hem eklem tepkilerinin artmasıyla ortaya çıkan refleks. (Piramidal yolun iki yanlı kesikliği esnasında omuriliğin yukandaki sinir merkezlerinin denetiminden çıkarak kendi başına işlev görmesinin emaresidir) [Bk. ansikl. böl ]
*Psikan. Katlanılmaz bir tasanmla karşılaşan öznenin, zihninde diğer düşüncelerle bağdaştıramayacağını anlaması üstüne bu tasanmı bastırması. (Bk. ansikl. böl.)
*Savunm. Her tür koşulda ve her tür sal- dınya karşı, ülke topraklarının güvenliğini, bütünlüğünü ve halkın yaşamını korumaya yönelik çalışmaların tümü; bu çalışmalardan görevli olan sivil ve askeri kuruluşlar. (MİLLİ SAVUNMA da denir.) [Bk. ansikl. böl ] || Kıyı savunması, amacı, ülke topraklarının kıyılarını gözetleyerek ihtimaller içinde bir tehdidi ortaya çıkarmak, düşmanın denizdeki kuşkulu etkinliklerini sivil ya da askeri yetkililere haber vererek ülke topraklan ve kıyılarına karşı denizden gelebilecek her tür saldırıyı engellemek olan müdafa şekli. || NBC savunması NBC. || Sivil müdafa - SİVİL. || Topyekün müdafa, öteki askeri müdafa birlikleriyle ve sivil müdafa örgütüyle, stratejik nükleer güçlerin tesislerini koruma, düşman faaliyetlerini engelleme ve salgın durumunda direnme hareketlerini düzenleme görevi olan müdafa türü.
*Sil. Müdafa el bombası - BOMBA.
*Spor Rakibin ataklarına karşı koyma. (Eşanl. DEFANS, MüDAFAA.) || Müdafa oyuncusu, GERİ' crrUNCUSU'nun eşanlamlısı. || Savunmada kalmak, asla saldırı yapmadan tüm hatlarla müdafa yapmak. || Savunmaya çekilmek, bir takımın, gol attıktan sonrasında ya da kendince kafi görmüş olduğu skoru korumak amacıyla hücumu düşünmeden oyunu kendi yarı alanında kabullenmek. || Müdafa yapmak, müdafa taktiğini uygulamak.
*Tıp Organik müdafa şekilleri, organizmanın mikroplardan, biyolojik ve fizyolojik -kimyasal saldırılardan korunmak için haiz olduğu ve başvurduğu yöntemler || Kas savunması, bazı mahalli iltihaplı hastalıklarda ortaya çıkan kas kasılma ve sertliği. (Mesela apandisitte karın kaslarında görülen müdafa sertliği.)
*Zbol. Müdafa dişi, dişli memelilerde bulunan ve gıdaları tutmaktan başka vazife ler icra eden çok büyük dişlere (fillerin kesici- dişleri, morsların ya da domuzların köpek- dişleri) verilen ad. (Bu dişler, bu açıdan, etçil türlerin yırtıcı dişlerinden farklıdır; müdafa dişleri bir çok süre düşmanlardan korunmaya yarar.)
*ANSİKL. Ask. Müdafa önceleri, çoğu zaman olanaksızlıklar yüzünden mecburi olarak benimsenen, fakat kati sonuca götürmeyen geçici bir tavır olarak değerlendiriliyordu. Tek üstünlüğü, güçlendirilmiş müdafa mevzilerini tahkim ederek ve çağıl silahların ateş gücünden olabildiğince yararlanarak, araziyi minimum mevcutla işgal edip kuvvet tasarrufu sağlamasıydı. 1960'lardan sonrasında, oynak müdafa benzer biçimde yeni bir kavramın ortaya atılması, o zamana kadar fazlasıyla çizgisel tutulan bir müdafa anlayışının gözden geçirilmesini gerektirdi. Oynak müdafa aslında, belli bir derinliği göz önünde tutarak sürdürülen bir çarpışma biçimini belirtir Bu tutumun ilk sonucu, belli bir arazinin düşmana terk edilmesidir. Sonraki aşamada, elde bulunan gücü olabildiğince koruyarak düşmana kayıplar verdirip onu zayıf düşürmek; saldırısını yavaşlatarak belli bir yöne kaydırmak; son olarak da, süre kazanmak ve mevcut güçleri en verimli halde kullanarak bir karşı hücum hazırlamaktır.
*Huk. Savunmasız bir yargılama düşünülemez. Davalıya müdafa hakkı tanınmadan verilen her karar hukuk dışıdır. Müdafa, yargılamanın adalete uygun olmasının ön koşuludur Savunmasız bir yargılama, iddiaları karar haline getirir. Bu yüzden tüm modern hdkuk sistemlerinde müdafa hakkına ilişkin kurallara yer verilmiştir 1982 Anayasası'nda müdafa hakkıyla ilgili düzenleme şöyledir: “Herkes, meşru araç ve yollardan yararlanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı ya da davalı olarak iddia ve müdafa hakkına haizdir" (md. 36). Müdafa hakkı, şahıs özgürlüğünün en temel güvencelerinden biridir. Davalı ya da sanık savunmasını kendisi yapabileceği benzer biçimde avukat vesilesiyle da yapabilir Ceza yargılamasında sanık, soruşturmanın her aşamasında avukatının yardımına başvurabilir.
*Savunmayı genişletme yasağı. Davalı, davacıya verdiği yanıt dilekçesinde tüm müdafa nedenlerini beraber bildirmek zorundadır Çözüm dilekçesini davacıya bildiri ettirdikten sonrasında, onun rızası olmadan, müdafa nedenlerini genişletemez (Huk. ua muh. k. md. 202). Genişletme yasağı iddia için de geçeriidir; davacı, davalının rızası olmadan, davasını genişletemez ya da niteliğini değiştiremez (Huk. ua muh. k. md. 85). Davalı, savunmasını dayandırdığı tüm vakaları yanıt dilekçesinde bildirmek zorundadır; sonradan yeni vakalar ileri süremez Genişletme yasağı deliler için de geçeriidir; davalı yanıt dilekçesinde bildirmediği delileri (mesela zamanaşımı) sonrasında ileri sürerse savunmasını genişletmiş sayılır. Savunmasını genişleten davalıya davacı itiraz edebilir. Savunmayı genişletme yasağının iki mühim istisnası vardır: davacının rızası ve ıslah. Davacının cezası açık ya da örtülü olabilir. Savunmayı genişleten davalıya itiraz etmeyen davacı bu genişletmeyi örtülü olarak kabul etmiş sayılır.
*Nörol. Müdafa refleksi. Bu refleksin en önemlisi, ayak başparmağının bükülmesi ya da ayak sırtının çimdiklenmesiyie ortaya çıkan üçlü geri çekilmedir (ayağın bacağa, bacağın uyluğa ve uyluğun leğene doğru bükülmesi). Çok daha nadir olarak uyarı tarafında ya da çapraz olarak kol ve bacakta bir uzama sözkonusu olabilir
*Psikan. Freud, her ruhsal kökenli hastalıklar için tipik müdafa mekanizmalannı ortaya koydu (histeri için somatik dönüştürme saplantısal nevroz için yalıtım, geriye etkili geçersizleştirma tepkisel oluşumlar; fobi için affektin aktarılması; paranoya için yansıtma). Freud'un yapıtında, bastınmın hususi bir yeri vardır; şu sebeple bastırım, bir taraftan bilinçdışını kurarken, öte taraftan diğeri mekanizmaların kendisine nazaran uyarlandığı başlıca müdafa mekanizmasını oluşturur. Müdafa süreçleri olarak kabul edilen bu dürtüsel oluşumlara gerçek kişiye dönüş, kendi karşıtına dönme ve yüceltim eklenmiş olur Genel olarak müdafa mekanizmalan, dcyurulmalannın özne bakımından ça- tışmalı olduğu anlaşılan cinsel dürtülerin iç saldırılarından kaçınmak ve bunlardan türeyen boğuntuyu etkisizleştirmek için harekete geçirilir. Bu müdafa araçlarının etkeni ben'dir.
*Savunm. Yüzyıllar boyu göz önüne alınan tek şey düşmanı baskı altına alabilecek kafi sayıda ve güçte silahlı kuvvetlere haiz olmaktı. Ondan sonra, cenk olgusu değişti. Bilhassa XVIII. yy.'ın sonundan itibaren iki büyük değişim görüldü. Ilkin, Fransız devrimi'yle beraber halkın savunmaya iştirak etmesi ehemmiyet kazanmıştır. Sonrasında, ispanya (1812) ve Prusya'da (1813) olduğu benzer biçimde “kurtuluş savaşları†çerçevesinde bir "halk savaşının†ortaya çıkması, manevi ve ekonomik zenginliklerin tümüyle seferber edilmesine dayanan bir tür müdafa anlayışının doğmasını sağlamış oldu. Probleminin verilerini altüst eden atom çağı ise 1945'te başladı. Nükleer silahların yıkıcı gücü o denli büyüktür ki, artık büyük kentlerin, hatta ulusların yaşamı sözkonu- sudur. “Nükleer klüp†üyesi ülkeler için, müdafa, büyük seviyede, devamlı olarak geliştirilip hazır tutulan "caydırıcı†nükleer güçlerin varlığıyla özdeştir. Bu güçler, büyük bir bilim, teknik ve mali yarış içindedirler. Savunmaları da, ekonomik dengelerini bozmayacak bir dozda tutulan yatırımları yardımıyla her geçen gün iktisat araştırma çalışmalarıyla bütünleşmektedir. Bu durumda tüm müdafa siyasetleri devamlı bir ırçarfanmayı ve devletin tüm sektörlerinin (dış ilişkiler, ordu, iktisat, teknoloji, danışma vb.) uyumlu bir halde çalışmasını gerektirir. Toplumlann özgürlüğüne yönelik siyasal, tutumsal ve ideolojik tehditler, gelişmemiş ülkeler kadar, nükleer güce haiz ülkeler için de geçeriidir ve klasik anlamda askeri sakMara yol açabilir. Nükleer silahın sağlamış olduğu bu görece bağımsızlık, 1945'ten beri bir türlü son bulmayan, Çinhindi, Ortadoğu ya da Afrika'daki büyük ufak birçok çarpışmanın varlığından da anlaşılmaktadır Nükleer güce haiz ülkelerin müdafa sistemlerinde bile nükleer olmayan tehditlere karşılık vermeyi, dış ülkelerde müdahalede bulunmayı ve ülke içinde güvenliği sağlamayı mümkün kılan klasik askeri güçleri vardır Günümüzde bir çok ülkede, görevleri insanları ve mülklerini korumak otan sivil müdafa kuruluşlar, müdafa sistemleriyle ortaklık içinde çalışır. Her ülkenin müdafa düzeninde seferberlik ve kuvvetlerin donatılması ile bunların kullanımı içinde fark yapılır Nükleer silahın kullanılması, ulusa karşı görevli olan Devlet başkanının sonucuna bağlıdır.
1. Bir kimseyi, bir şeyi korumak için savaşım vermek; bir kimseyi, bir şeyi ya da kendini korumak için çaba sarfetmek eylemi; savunma: Bir ülkenin savunması. Kimi hayvanların hiçbir müdafa gücü yoktur. Mahkemede savunmasını kendisi yapmış oldu.
2. Bir kimseyi, bir eylemi ya da bir düşünceyi doğru, haklı göstermeyi amaçlayan yazı ya da konuşma; savunu, müda- faaname: Savunmasını yargıca sundu, iyi bir müdafa.
*Ask. Düşman tarafınca meydana getirilen her türlü taarruza karşı eldeki tüm vasıta, gereç, tabanca ve usullerle karşı koyma. (Bk. ansikl. böl.) || Müdafa bölgesi, bir birliğe düşman taarruzlarından koruması için verilen alan. Savunmanın yapıldığı yer. || Müdafa düzeni, bir müstahkem mevkinin, kırılgan bir bölgenin korunması için meydana gelen müdafa önlemlerinin tümü. || Müdafa engelleri, düşmanın yoğun müdafa ateşiyle karşılanacağı bölgede, geciktirilmesi ya da durdurulması için meydana getirilen organik ya da suni engeller || Müdafa harbi, müdafa muharebeleri yapılarak sürdürülen harp. || Müdafa mevzisi, birbirini destekleyen müdafa bölgeleri ya da tahkim edilmiş toprak parçaları sistemine nazaran hazırlanmış ve birliklerce işgal edilmiş bölge. || Müdafa planı, müdafa harekâtının yürütülmesi için hazırlanan, taktik tertiplenme (işgal) ile ateş destek planlarından oluşan ön hazırlık, || Hava savunması - HAVA. || Oynak müdafa, elde kafi çevik kuvvet bulunması durumunda, beklenen düşman taarruzlarını karşılamak, saldırı eden kuvvetleri istenilen araziye yöneltmek, ilerleyişini önlemek, rahatsız etme etmek ve düzenini bozmak için kuvvetin azını ilerde tertipleyerek, çoğunu ise ihtiyatta tutarak meydana getirilen müdafa. (Amaç düşmanı, karşı taarruzlarla yok etmektir.)
*Etol. Ekolojik müdafa, bazı hayvanların, bilhassa böceklerin, saldırıya uğradıklarında, dikilerek şişerek, tüm ek organlarını yayarak, hacimlerini artırarak düşmanlarını korkuttukları müdafa yöntemi, (mesela, malachias cinsel kınkanatlılar ilk göğüs boşluğu halkasından ve karınlarından kırmızı kesecikler çıkartırlar. Bazı kuşlarla bazı balıklar da benzer ürkütme şekilleri kullanırlar.)
*Huk. Bir davada, iddianın reddedilmesi; iddianın haklı olmadığının ileri sürülmesi. (Eşanl. MüDAFAA.) [Bk. ansikl. böl ] || Müdafa dokunulmazlığı, bir davada tarafların ya da vekillerinin iddia ve savunmayla ilgili açıklamalarından dolayı kovuşturma yapılamaması. (Savunmanın özgür bir halde yapılması amacıyla benimsenmiş bir ilkedir.) || Savunmayı genişletme yasağı, hususi hukuk davalarında, davalının müdafa nedenlerini genişleteme- mesi ya da değiştirememesi. (Bk. ansikl. böl.)
*Nörol. Müdafa refleksi, paraplejili ya da kuadriplejili hastalarda görülen ve hem deri, hem eklem tepkilerinin artmasıyla ortaya çıkan refleks. (Piramidal yolun iki yanlı kesikliği esnasında omuriliğin yukandaki sinir merkezlerinin denetiminden çıkarak kendi başına işlev görmesinin emaresidir) [Bk. ansikl. böl ]
*Psikan. Katlanılmaz bir tasanmla karşılaşan öznenin, zihninde diğer düşüncelerle bağdaştıramayacağını anlaması üstüne bu tasanmı bastırması. (Bk. ansikl. böl.)
*Savunm. Her tür koşulda ve her tür sal- dınya karşı, ülke topraklarının güvenliğini, bütünlüğünü ve halkın yaşamını korumaya yönelik çalışmaların tümü; bu çalışmalardan görevli olan sivil ve askeri kuruluşlar. (MİLLİ SAVUNMA da denir.) [Bk. ansikl. böl ] || Kıyı savunması, amacı, ülke topraklarının kıyılarını gözetleyerek ihtimaller içinde bir tehdidi ortaya çıkarmak, düşmanın denizdeki kuşkulu etkinliklerini sivil ya da askeri yetkililere haber vererek ülke topraklan ve kıyılarına karşı denizden gelebilecek her tür saldırıyı engellemek olan müdafa şekli. || NBC savunması NBC. || Sivil müdafa - SİVİL. || Topyekün müdafa, öteki askeri müdafa birlikleriyle ve sivil müdafa örgütüyle, stratejik nükleer güçlerin tesislerini koruma, düşman faaliyetlerini engelleme ve salgın durumunda direnme hareketlerini düzenleme görevi olan müdafa türü.
*Sil. Müdafa el bombası - BOMBA.
*Spor Rakibin ataklarına karşı koyma. (Eşanl. DEFANS, MüDAFAA.) || Müdafa oyuncusu, GERİ' crrUNCUSU'nun eşanlamlısı. || Savunmada kalmak, asla saldırı yapmadan tüm hatlarla müdafa yapmak. || Savunmaya çekilmek, bir takımın, gol attıktan sonrasında ya da kendince kafi görmüş olduğu skoru korumak amacıyla hücumu düşünmeden oyunu kendi yarı alanında kabullenmek. || Müdafa yapmak, müdafa taktiğini uygulamak.
*Tıp Organik müdafa şekilleri, organizmanın mikroplardan, biyolojik ve fizyolojik -kimyasal saldırılardan korunmak için haiz olduğu ve başvurduğu yöntemler || Kas savunması, bazı mahalli iltihaplı hastalıklarda ortaya çıkan kas kasılma ve sertliği. (Mesela apandisitte karın kaslarında görülen müdafa sertliği.)
*Zbol. Müdafa dişi, dişli memelilerde bulunan ve gıdaları tutmaktan başka vazife ler icra eden çok büyük dişlere (fillerin kesici- dişleri, morsların ya da domuzların köpek- dişleri) verilen ad. (Bu dişler, bu açıdan, etçil türlerin yırtıcı dişlerinden farklıdır; müdafa dişleri bir çok süre düşmanlardan korunmaya yarar.)
*ANSİKL. Ask. Müdafa önceleri, çoğu zaman olanaksızlıklar yüzünden mecburi olarak benimsenen, fakat kati sonuca götürmeyen geçici bir tavır olarak değerlendiriliyordu. Tek üstünlüğü, güçlendirilmiş müdafa mevzilerini tahkim ederek ve çağıl silahların ateş gücünden olabildiğince yararlanarak, araziyi minimum mevcutla işgal edip kuvvet tasarrufu sağlamasıydı. 1960'lardan sonrasında, oynak müdafa benzer biçimde yeni bir kavramın ortaya atılması, o zamana kadar fazlasıyla çizgisel tutulan bir müdafa anlayışının gözden geçirilmesini gerektirdi. Oynak müdafa aslında, belli bir derinliği göz önünde tutarak sürdürülen bir çarpışma biçimini belirtir Bu tutumun ilk sonucu, belli bir arazinin düşmana terk edilmesidir. Sonraki aşamada, elde bulunan gücü olabildiğince koruyarak düşmana kayıplar verdirip onu zayıf düşürmek; saldırısını yavaşlatarak belli bir yöne kaydırmak; son olarak da, süre kazanmak ve mevcut güçleri en verimli halde kullanarak bir karşı hücum hazırlamaktır.
*Huk. Savunmasız bir yargılama düşünülemez. Davalıya müdafa hakkı tanınmadan verilen her karar hukuk dışıdır. Müdafa, yargılamanın adalete uygun olmasının ön koşuludur Savunmasız bir yargılama, iddiaları karar haline getirir. Bu yüzden tüm modern hdkuk sistemlerinde müdafa hakkına ilişkin kurallara yer verilmiştir 1982 Anayasası'nda müdafa hakkıyla ilgili düzenleme şöyledir: “Herkes, meşru araç ve yollardan yararlanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı ya da davalı olarak iddia ve müdafa hakkına haizdir" (md. 36). Müdafa hakkı, şahıs özgürlüğünün en temel güvencelerinden biridir. Davalı ya da sanık savunmasını kendisi yapabileceği benzer biçimde avukat vesilesiyle da yapabilir Ceza yargılamasında sanık, soruşturmanın her aşamasında avukatının yardımına başvurabilir.
*Savunmayı genişletme yasağı. Davalı, davacıya verdiği yanıt dilekçesinde tüm müdafa nedenlerini beraber bildirmek zorundadır Çözüm dilekçesini davacıya bildiri ettirdikten sonrasında, onun rızası olmadan, müdafa nedenlerini genişletemez (Huk. ua muh. k. md. 202). Genişletme yasağı iddia için de geçeriidir; davacı, davalının rızası olmadan, davasını genişletemez ya da niteliğini değiştiremez (Huk. ua muh. k. md. 85). Davalı, savunmasını dayandırdığı tüm vakaları yanıt dilekçesinde bildirmek zorundadır; sonradan yeni vakalar ileri süremez Genişletme yasağı deliler için de geçeriidir; davalı yanıt dilekçesinde bildirmediği delileri (mesela zamanaşımı) sonrasında ileri sürerse savunmasını genişletmiş sayılır. Savunmasını genişleten davalıya davacı itiraz edebilir. Savunmayı genişletme yasağının iki mühim istisnası vardır: davacının rızası ve ıslah. Davacının cezası açık ya da örtülü olabilir. Savunmayı genişleten davalıya itiraz etmeyen davacı bu genişletmeyi örtülü olarak kabul etmiş sayılır.
*Nörol. Müdafa refleksi. Bu refleksin en önemlisi, ayak başparmağının bükülmesi ya da ayak sırtının çimdiklenmesiyie ortaya çıkan üçlü geri çekilmedir (ayağın bacağa, bacağın uyluğa ve uyluğun leğene doğru bükülmesi). Çok daha nadir olarak uyarı tarafında ya da çapraz olarak kol ve bacakta bir uzama sözkonusu olabilir
*Psikan. Freud, her ruhsal kökenli hastalıklar için tipik müdafa mekanizmalannı ortaya koydu (histeri için somatik dönüştürme saplantısal nevroz için yalıtım, geriye etkili geçersizleştirma tepkisel oluşumlar; fobi için affektin aktarılması; paranoya için yansıtma). Freud'un yapıtında, bastınmın hususi bir yeri vardır; şu sebeple bastırım, bir taraftan bilinçdışını kurarken, öte taraftan diğeri mekanizmaların kendisine nazaran uyarlandığı başlıca müdafa mekanizmasını oluşturur. Müdafa süreçleri olarak kabul edilen bu dürtüsel oluşumlara gerçek kişiye dönüş, kendi karşıtına dönme ve yüceltim eklenmiş olur Genel olarak müdafa mekanizmalan, dcyurulmalannın özne bakımından ça- tışmalı olduğu anlaşılan cinsel dürtülerin iç saldırılarından kaçınmak ve bunlardan türeyen boğuntuyu etkisizleştirmek için harekete geçirilir. Bu müdafa araçlarının etkeni ben'dir.
*Savunm. Yüzyıllar boyu göz önüne alınan tek şey düşmanı baskı altına alabilecek kafi sayıda ve güçte silahlı kuvvetlere haiz olmaktı. Ondan sonra, cenk olgusu değişti. Bilhassa XVIII. yy.'ın sonundan itibaren iki büyük değişim görüldü. Ilkin, Fransız devrimi'yle beraber halkın savunmaya iştirak etmesi ehemmiyet kazanmıştır. Sonrasında, ispanya (1812) ve Prusya'da (1813) olduğu benzer biçimde “kurtuluş savaşları†çerçevesinde bir "halk savaşının†ortaya çıkması, manevi ve ekonomik zenginliklerin tümüyle seferber edilmesine dayanan bir tür müdafa anlayışının doğmasını sağlamış oldu. Probleminin verilerini altüst eden atom çağı ise 1945'te başladı. Nükleer silahların yıkıcı gücü o denli büyüktür ki, artık büyük kentlerin, hatta ulusların yaşamı sözkonu- sudur. “Nükleer klüp†üyesi ülkeler için, müdafa, büyük seviyede, devamlı olarak geliştirilip hazır tutulan "caydırıcı†nükleer güçlerin varlığıyla özdeştir. Bu güçler, büyük bir bilim, teknik ve mali yarış içindedirler. Savunmaları da, ekonomik dengelerini bozmayacak bir dozda tutulan yatırımları yardımıyla her geçen gün iktisat araştırma çalışmalarıyla bütünleşmektedir. Bu durumda tüm müdafa siyasetleri devamlı bir ırçarfanmayı ve devletin tüm sektörlerinin (dış ilişkiler, ordu, iktisat, teknoloji, danışma vb.) uyumlu bir halde çalışmasını gerektirir. Toplumlann özgürlüğüne yönelik siyasal, tutumsal ve ideolojik tehditler, gelişmemiş ülkeler kadar, nükleer güce haiz ülkeler için de geçeriidir ve klasik anlamda askeri sakMara yol açabilir. Nükleer silahın sağlamış olduğu bu görece bağımsızlık, 1945'ten beri bir türlü son bulmayan, Çinhindi, Ortadoğu ya da Afrika'daki büyük ufak birçok çarpışmanın varlığından da anlaşılmaktadır Nükleer güce haiz ülkelerin müdafa sistemlerinde bile nükleer olmayan tehditlere karşılık vermeyi, dış ülkelerde müdahalede bulunmayı ve ülke içinde güvenliği sağlamayı mümkün kılan klasik askeri güçleri vardır Günümüzde bir çok ülkede, görevleri insanları ve mülklerini korumak otan sivil müdafa kuruluşlar, müdafa sistemleriyle ortaklık içinde çalışır. Her ülkenin müdafa düzeninde seferberlik ve kuvvetlerin donatılması ile bunların kullanımı içinde fark yapılır Nükleer silahın kullanılması, ulusa karşı görevli olan Devlet başkanının sonucuna bağlıdır.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR