bir çok organizma ortamdaki ısıdeğişmelerine ortama pasif olarak uyarak yanıt ve- rirler. bunlar soğuk kanlı (poikilotermik) hayvanlardır. b...
bir çok organizma ortamdaki ısıdeğişmelerine ortama pasif olarak uyarak yanıt ve-
rirler. bunlar soğuk kanlı (poikilotermik) hayvanlardır. bu durumdakı hayvanlar
kendileri için uygun olmayan koşullara ya koruyucu bir örtü içine çekilip hareketsiz
kalmak suretiyle; ya kist teşkil ederek ya da kendisi için daha uygun yerlere göç ede-
rek karşıkoyarlar. az bir hayvan grubu kendi vücut ısısın ayarlayabilir. bunlara da
sıcak kanlı hayvanlar (homoiotermik ) denir. bu özellikteki hayvanlar metabo-
lizmalarını değiştirerek ısı kazançlarını değiştirirler.
soğuk ve sıcak kanlı hayvanlara örnek verebilir misiniz?
gerek soğuk kanlı gerekse sıcak kanlı hayvanların çevrelerindeki ısı değişimlerine
yanıt verebilmeleri için öncelikle bu değişimleri algılamalarıgerekmektedir. ısıdu-
yusunda duyulan şey temperatürün mutlak derecesi olmayıp, temperatür potansi-
yel farkıdır. örneğin sağelimizi 10c lik suya, sol elimizi 35c suya soktuktan sonra
her iki elimizi birden 20c lik suya batırırsak, sağ elimiz için bu suyun sıcak sol eli-
miz için ise soğuk geldiğini hissederiz. buna göre duyulan şeyin temperatürün po-
tansiyel farkı olduğunu anlarız.
insanda sıcak ve soğuk duyumlarınıalan noktalar ayrıayrıdır. yüzeye yakın krause
cisimcikleri soğukluk duyusunu alırlar. daha derinde olan ruffini cisimcikleri
ise sıcaklık duyusunu alırlar.
ağrıduyusunun özel bir duyu olup olmadığıuzun yıllar tartışılmıştır. bu duyunun
derideki çeşitli uyaranlara duyarlı noktaların aşırı maruz kalmaları sonucu ortaya
çıktığı zannedilmekteydi. gerçekten de çeşitli uyaranlar şiddetlendirilecek olursa
ağrı duyulur. bu duyunun alınması derideki serbest sinir uçları aracılığı ile sağlan-
maktadır
YORUMLAR