SIKMA a. Sıkmak eylemi. *Al. tak. Sıkma takozu, mengenenin çeneleri arasına, eğelenecek parçanın çenelerin basıncıyla şekil değişti...
SIKMA a. Sıkmak eylemi.
*Al. tak. Sıkma takozu, mengenenin çeneleri arasına, eğelenecek parçanın çenelerin basıncıyla şekil değiştirmemesi amacıyla ya da bu parçanın eğeleme esnasında hareket etmesi isteniyorsa, parçanın dayanması için yerleştirilen tahta parçası.
*Anat. Sıkma kası, bazı kanalları ya da delikleri çember şeklinde sıkmaya yarayan kas. || Dölyolu sıkma kası (giriş sıkma kası ya da vulva sıkma kası da denir), dölyolunun yan çeperinde bulunan çift kas. || Yutak sıkma kasları, üst, orta ve alt olmak suretiyle üç tane olan ve karşıt yandakilerle orta çizgide birleşen düz kaslar. (Yutmada mühim rol oynarlar.)
*Çamaşır. Durulandıktan sonrasında bir çamaşarın elle, çamaşır makinesinde ya da ayrı bir çamaşır sıkma makinesinde suyunu yok etme işlemi. (Bk. ansikl. böl. Ev ekon.)
*Deric. Sepileme işleminden sonrasında, derideki fazla oranda suyun, üstü keçe kaplı çift silindirli bir sıkma aleti yardımıyla mekanik bir şekilde alınması için deri üstüne uygulanan işlem. (Bu işlem, başka işlemleri yapabilmek için gereklidir: yarma, tıraşlama, kurutma.)
*Esk. giy. Ust kısmı bolca, ağı körüklü, dizkapağından aşağısı bacakları saracak şekilde dar bir tür potur. (Bk. ansikl. böl.)
*Ev eşy. Çamaşır sıkma makinesi, açılıp kapanabilen bir kapak altına yerleştirilmiş bir sıkma tamburundan oluşan ve suyun dönme hareketiyle boşaltma deliklerinden bir tekneye aktarılması, sonrasında da çekim kanalıyla akıp gitmesiyle çamaşırın sıkılmasını elde eden elektrikli ev aleti.
*Mak. san. Mekanik bir organın, bir bölüme ya da bir parçalar bütününe, bilhassa işlenmeleri ya da birleştirilmeleri esnasında yer değiştirmelerini önlemek amacıyla uyguladığı tazyik.
*Mutf. Bir gıda maddesinin suyunu sıkarak çıkarmak.
*Ziraat. Sularını çıkarmak için meyveleri tazyik altına alıp sıkıştırma işlemi.
*Teknol. Bir ürünü ıslatan sıvıyı, bir kuvvet alanı etkisiyle gidermeye dayanan işlem. (Bk. ansikl. böl.)
*Tekst. Bir tekstil ürünündeki boyarmad- de ya da apre fazlasını gidermek için bu ürüne uygulanan işlem.
*Yağ. mad. Yağlı bir hammaddenin ihtiva ettiği yağı sıkarak çıkarmak eylemi.
* sıf. Suyu çıkarılmaya elverişli meyve için kullanılır: Sıkma portakal.
*Esk. giy. Sıkma baş, bayanların bir baş bağlama biçimi. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Esk. giy. Sıkmanın paçası çok dar olduğundan yan kısmına ufak bir yırtmaç açılır, giyildikten sonrasında bu yırtmaç üç düğmeyle kapatılırdı. Selim III döneminde Nizamı cedit askerleri ve ufak rütbeli subaylar; Mahmut II döneminde Asa- kiri mansurei Muhammediye askerleri sıkma giyiyorlardı. Mavi çuhadan meydana getirilen sıkmanın yerini bir süre sonrasında avrupa kesimi pantolon aldı.
* Sıkma baş yapmak için üçgen biçiminde katlanan başörtüsü uzun kısmı alna gelecek şekilde başa sarılmış olur, uçları bağlanıp baş çevresinde dolanarak düğüm yapılır. Arkada kalan üçgen uç başörtüsünün arkasına sıkıştırılır. Sıkma başta kulaklar ve saç görünmez.
*Ev ekon. Bir çamaşır makinesinde, üç ya da beş dakika süreyle ve büyük bir hızla dönen tambur, çamaşırları iç yüzeylerine fırlatır, suyu da bir hazneye gönderir (su buradan bir boşaltma pompa sı ya da çamaşır sıkma makinesinde olduğu şeklinde emme kanalıyla boşalır). Sıkma hızı sıkılacak tekstillerin cinsine nazaran makineyi kullanan tarafınca ayarlanabildiği şeklinde, öncesinden seçilen bir programa nazaran de ayarlanabilir. Dakikada 300-850 dev. olan sıkma hızı, çamaşır sıkma makinesinde 1 500 dev./dk'ya ulaşabilir.
*Teknol. Sıkma bir çok kez, sıkılacak madde, büyük hızla döndürülen bir sepete doldurularak gerçekleştirilir. Merkezkaç kuvvetin etkisiyle, sıvı sepetin dışına atılır ve gerekiyorsa bir kap içinde toplanabilir. Nitekim, takımları bir yağ huzmesiyle soğutulan ve yağlanan kimi makinelerin (fre ze tezgâhları, torna tezgâhları vb.) ürettiği metal talaşlarına bu işlem uygulanarak bunların üstünde kalan yağlar geri kazanılabllir.
Çamaşırhanelerde, çamaşırlar, suyun olabildiğince akıp gitmesine olanak veren kauçuk merdanelerden geçirilerek kurutulur. Aynı şekilde sıkma, bir sıvı emdirilmiş çeşitli ürünlere de (kumaşlar, deriler vb.) uygulanır.
*Al. tak. Sıkma takozu, mengenenin çeneleri arasına, eğelenecek parçanın çenelerin basıncıyla şekil değiştirmemesi amacıyla ya da bu parçanın eğeleme esnasında hareket etmesi isteniyorsa, parçanın dayanması için yerleştirilen tahta parçası.
*Anat. Sıkma kası, bazı kanalları ya da delikleri çember şeklinde sıkmaya yarayan kas. || Dölyolu sıkma kası (giriş sıkma kası ya da vulva sıkma kası da denir), dölyolunun yan çeperinde bulunan çift kas. || Yutak sıkma kasları, üst, orta ve alt olmak suretiyle üç tane olan ve karşıt yandakilerle orta çizgide birleşen düz kaslar. (Yutmada mühim rol oynarlar.)
*Çamaşır. Durulandıktan sonrasında bir çamaşarın elle, çamaşır makinesinde ya da ayrı bir çamaşır sıkma makinesinde suyunu yok etme işlemi. (Bk. ansikl. böl. Ev ekon.)
*Deric. Sepileme işleminden sonrasında, derideki fazla oranda suyun, üstü keçe kaplı çift silindirli bir sıkma aleti yardımıyla mekanik bir şekilde alınması için deri üstüne uygulanan işlem. (Bu işlem, başka işlemleri yapabilmek için gereklidir: yarma, tıraşlama, kurutma.)
*Esk. giy. Ust kısmı bolca, ağı körüklü, dizkapağından aşağısı bacakları saracak şekilde dar bir tür potur. (Bk. ansikl. böl.)
*Ev eşy. Çamaşır sıkma makinesi, açılıp kapanabilen bir kapak altına yerleştirilmiş bir sıkma tamburundan oluşan ve suyun dönme hareketiyle boşaltma deliklerinden bir tekneye aktarılması, sonrasında da çekim kanalıyla akıp gitmesiyle çamaşırın sıkılmasını elde eden elektrikli ev aleti.
*Mak. san. Mekanik bir organın, bir bölüme ya da bir parçalar bütününe, bilhassa işlenmeleri ya da birleştirilmeleri esnasında yer değiştirmelerini önlemek amacıyla uyguladığı tazyik.
*Mutf. Bir gıda maddesinin suyunu sıkarak çıkarmak.
*Ziraat. Sularını çıkarmak için meyveleri tazyik altına alıp sıkıştırma işlemi.
*Teknol. Bir ürünü ıslatan sıvıyı, bir kuvvet alanı etkisiyle gidermeye dayanan işlem. (Bk. ansikl. böl.)
*Tekst. Bir tekstil ürünündeki boyarmad- de ya da apre fazlasını gidermek için bu ürüne uygulanan işlem.
*Yağ. mad. Yağlı bir hammaddenin ihtiva ettiği yağı sıkarak çıkarmak eylemi.
* sıf. Suyu çıkarılmaya elverişli meyve için kullanılır: Sıkma portakal.
*Esk. giy. Sıkma baş, bayanların bir baş bağlama biçimi. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Esk. giy. Sıkmanın paçası çok dar olduğundan yan kısmına ufak bir yırtmaç açılır, giyildikten sonrasında bu yırtmaç üç düğmeyle kapatılırdı. Selim III döneminde Nizamı cedit askerleri ve ufak rütbeli subaylar; Mahmut II döneminde Asa- kiri mansurei Muhammediye askerleri sıkma giyiyorlardı. Mavi çuhadan meydana getirilen sıkmanın yerini bir süre sonrasında avrupa kesimi pantolon aldı.
* Sıkma baş yapmak için üçgen biçiminde katlanan başörtüsü uzun kısmı alna gelecek şekilde başa sarılmış olur, uçları bağlanıp baş çevresinde dolanarak düğüm yapılır. Arkada kalan üçgen uç başörtüsünün arkasına sıkıştırılır. Sıkma başta kulaklar ve saç görünmez.
*Ev ekon. Bir çamaşır makinesinde, üç ya da beş dakika süreyle ve büyük bir hızla dönen tambur, çamaşırları iç yüzeylerine fırlatır, suyu da bir hazneye gönderir (su buradan bir boşaltma pompa sı ya da çamaşır sıkma makinesinde olduğu şeklinde emme kanalıyla boşalır). Sıkma hızı sıkılacak tekstillerin cinsine nazaran makineyi kullanan tarafınca ayarlanabildiği şeklinde, öncesinden seçilen bir programa nazaran de ayarlanabilir. Dakikada 300-850 dev. olan sıkma hızı, çamaşır sıkma makinesinde 1 500 dev./dk'ya ulaşabilir.
*Teknol. Sıkma bir çok kez, sıkılacak madde, büyük hızla döndürülen bir sepete doldurularak gerçekleştirilir. Merkezkaç kuvvetin etkisiyle, sıvı sepetin dışına atılır ve gerekiyorsa bir kap içinde toplanabilir. Nitekim, takımları bir yağ huzmesiyle soğutulan ve yağlanan kimi makinelerin (fre ze tezgâhları, torna tezgâhları vb.) ürettiği metal talaşlarına bu işlem uygulanarak bunların üstünde kalan yağlar geri kazanılabllir.
Çamaşırhanelerde, çamaşırlar, suyun olabildiğince akıp gitmesine olanak veren kauçuk merdanelerden geçirilerek kurutulur. Aynı şekilde sıkma, bir sıvı emdirilmiş çeşitli ürünlere de (kumaşlar, deriler vb.) uygulanır.
Kaynak: Büyük Larousse
Sıkma Köfte Tarifi
YORUMLAR