Şok Durumunda Belirtiler ve İlk Yardım

Şok durumunun emareleri nedir? Şok durumundaki hastaya iyi mi bir ilk yardım uygulanır, neler yapılmalıdır? Vücuttaki kan ya da sıvı miktar...

Şok durumunun emareleri nedir? Şok durumundaki hastaya iyi mi bir ilk yardım uygulanır, neler yapılmalıdır?

Vücuttaki kan ya da sıvı miktarını azaltan bir takım yaralanma ya da hastalıklardan meydana gelen genel bir vücut zayıflığıdır. Yaygın olarak “travmatik” (yara) şoku denen bu şok, hastanın yaraları yeterince tedavi edilse dahi öldürücü olabilen kararlı bir durumdur.

Şoka şu kan-sıvı kaybı örnekleri niçin olabilir: Dış ve iç kanamalarla kan kaybı; büyük yanıklardan plazma kaybı; bağırsak bozuklukları yüzünden su kaybı; tekrarlayan kusmalar ve ağır ishaller; akut karın acil durumları ya da kalp krizi. Çok fazla ağrı-sancı ya da korku da benzeri bir vaziyet yaratabilir.

Şoktaki hastada görülen emareler şunlardır:

– Hasta kendini kuvvetsiz, baygın ve sersem hisseder, endişelidir ve yerinde durması imkansız. Kusar ve susuzluk hisseder.

– Teni solmuş, soğuk ve ıslaktır, terleme görülebilir.

– Solunum yüzeysel ve hızlıdır; hasta esnemekte ve iç çekmekte olabilir.

– Kan sıvı miktarı düştükçe nabız hızı yükselir; fakat zayıflar, kimi zaman de düzensiz olur.

– Bilinçsiz olabilir.

Hastaya ilkin tabip çağırmak koşuluyla uygulanacak ilk yardım yöntemi şöyledir:

– Hastayı sakinleştirip rahatlatın.

– Şartları uygunsa, hastayı bir battaniye üstüne yatırın. Başını alçakta tutun ve bir yana çevirin (beyne kan gitmesini kolaylaştırmak ve kusma tehlikesini azaltmak için, midedeki yiyecekler, solunum borusuna kaçarak boğulmasına sebep olabilir). Bacak kırıklarından şüphelenmiyorsanız bacakları yukarı kaldırın, bacaklarının altına bir yastık koyun.

– Hastayı sıcak tutun. Bir battaniyeyle örtün. Kesinlikle sıcak su şişesi (termofor) uygulamayın. Bu, kanın, yaşamsal organlardan çekilip çekilip ten damarlarına akışına neden olur.

– Dolaşımı kolaylaştırmak ve solunuma destek olmak için dar giysileri gevşetin.

– Hasta susuzluktan yakınıyorsa, dudaklarını su ile ıslatın ama içecek herhangi bir şey vermeyin.

– Soluma hızını, nabzını ve cevap verme düzeyini 10 dakikalık aralıklarla denetleyin.

– Solunumu güçleşir, kusma olasılığı belirir ya da hasta bilincini yitirirse iyileşme konumuna getirin.

– Solunum ve kalp atışı durursa derhal hayata döndürme işlemine başlayın. Yapay solunum yapın.

– Derhal hastaneye kaldırın. İyileşme konumunu koruyarak sedye ile götürün.

Mühim uyarı:

Hastayı gereksiz olarak hareket ettirmeyin, bu şoku artırır.

Hastaya ağızdan herhangi bir şey vermeyin, bu daha sonraki anestetik verilişi önler ya da geciktirir.

Hasta kendine ulaştıktan sonra da sigara içmesine izin vermeyiniz.