SüLFAT a. (fr. sulfate). Anorg. kim. 1. Sülfürik asidin tuzu ya da esteri. (Bk. ansikl. böl.) 2. Sülfat asidi, SüLFüRİK- ASİT'in...
SüLFAT a. (fr. sulfate). Anorg. kim.
1. Sülfürik asidin tuzu ya da esteri. (Bk. ansikl. böl.)
2. Sülfat asidi, SüLFüRİK- ASİT'in eşanlamlısı.
*Hidr. bağl. Süper sülfat çimentosu, büyük miktardaki bazik ve suverilmiş yüksek fırın arıtma cürufunu, kalsiyum sülfat ve katalizör görevi icra eden azca oranda kireç ve portland çimentosuyla karışmasını sağlayarak elde edilmiş çimento.
*Kâğ. san. Sülfat selülozu, hammaddenin, sodyum hidroksit, sodyum sülfür ve siyah likörden gelen öteki bileşikleri içeren bir çözelti içinde pişirilmesiyle elde edilmiş kimyasal hamur harcı. (“Sülfat†terimi, pişirmeden sonrasında meydana gelen pişirme çözeltilerini gerikazanma sürecinde kükürt ve sodyum membaı olarak sodyum sülfat kullanılmasından lanır.)
*ANSİKL. Anorg. kim. Sülfürik asitten (H2S04) türeyen sülfatlar, yansız sülfatlar (M2S04) ile hidrojen sülfatlar (MHSOJ olmak suretiyle çoğu zaman ikiye ayrılır. Sadece öteki kükürtlü asitlerden lanan başka sülfatlar da vardır; mesela ortosülfü- rik asitten türeyen şaplar, magnezyumlu seriye (MS04, 7H2Ö) özgü, mezosülfürik asitten türeyen ve yapıları [M(H20)6] [H2S05] formülüne denk düşen sülfatlar bunlardandır. Öte taraftan geçiş metalleriyle oluşan kimi bazik sülfatlar da bilinmektedir. Metal sülfatlar çoğu zaman kristalleşmiş, çoğunlukla hidratlı katilardır baryum ve kurşun sülfatların haricinde bunların hepsi suda çözünür.
Sülfatlar sülfürik asidin bir metal, bir oksit ya da bir karbonat üstüne tesir ettirilmesiyle elde edilmiş olduğu şeklinde ek olarak organik, bir sülfürün kavrulmasıyla hazırlanabilir.
Sülfatların bir çok uygulama alanı vardır; alkali sülfatlar camcılıkta, kalsiyum sülfat alçı yapımında, baryum sülfat boyacılıkta durağan(durgun) beyazın hazırlanmasında, bakırçinko sülfatlar dezenfektan olarak, bakırnikel sülfatlar elektronik metal kaplamada, potasyum ve amonyum sülfatlar tarımda gübre olarak, bakır sülfat üzüm asması hastalıklarına karşı ilaç olarak kullanılır.
*Eczc. Tedavide çok sayıda sülfat, çeşitli etkilerinden dolayı kullanılır. Magnezyum ve sodyum sülfat iç yumuşatıcı, bakır ve çinko sülfat antiseptik ve yara iyileştirici etkilidir. Baryum sülfat ise X ışınlarına saydamsızdır.
*Ziraat. Bazı sülfatlar, kükürtlü gübre olarak kullanılır. Başlıcaları şunlardır: anhidrit, bilhassa susuz kalsiyum sülfat ihtiva eder; ziraat alçısı, alçıtaşının kısmi kurutulmasıyla elde edilir; çökelmiş kalsiyum sülfat, bir endüstri alt ürünüdür; magnezyum sülfat, azca ya da çok sulu magnezyum sülfat ihtiva eder; kieserit, sulu magnezyum sülfat içeren bir madenocağı ürünüdür; Epsomit, ortalama olarak 7 molekül su ile yalnız kristalize magnezyum sülfat içeren bir üründür.
1. Sülfürik asidin tuzu ya da esteri. (Bk. ansikl. böl.)
2. Sülfat asidi, SüLFüRİK- ASİT'in eşanlamlısı.
*Hidr. bağl. Süper sülfat çimentosu, büyük miktardaki bazik ve suverilmiş yüksek fırın arıtma cürufunu, kalsiyum sülfat ve katalizör görevi icra eden azca oranda kireç ve portland çimentosuyla karışmasını sağlayarak elde edilmiş çimento.
*Kâğ. san. Sülfat selülozu, hammaddenin, sodyum hidroksit, sodyum sülfür ve siyah likörden gelen öteki bileşikleri içeren bir çözelti içinde pişirilmesiyle elde edilmiş kimyasal hamur harcı. (“Sülfat†terimi, pişirmeden sonrasında meydana gelen pişirme çözeltilerini gerikazanma sürecinde kükürt ve sodyum membaı olarak sodyum sülfat kullanılmasından lanır.)
*ANSİKL. Anorg. kim. Sülfürik asitten (H2S04) türeyen sülfatlar, yansız sülfatlar (M2S04) ile hidrojen sülfatlar (MHSOJ olmak suretiyle çoğu zaman ikiye ayrılır. Sadece öteki kükürtlü asitlerden lanan başka sülfatlar da vardır; mesela ortosülfü- rik asitten türeyen şaplar, magnezyumlu seriye (MS04, 7H2Ö) özgü, mezosülfürik asitten türeyen ve yapıları [M(H20)6] [H2S05] formülüne denk düşen sülfatlar bunlardandır. Öte taraftan geçiş metalleriyle oluşan kimi bazik sülfatlar da bilinmektedir. Metal sülfatlar çoğu zaman kristalleşmiş, çoğunlukla hidratlı katilardır baryum ve kurşun sülfatların haricinde bunların hepsi suda çözünür.
Sülfatlar sülfürik asidin bir metal, bir oksit ya da bir karbonat üstüne tesir ettirilmesiyle elde edilmiş olduğu şeklinde ek olarak organik, bir sülfürün kavrulmasıyla hazırlanabilir.
Sülfatların bir çok uygulama alanı vardır; alkali sülfatlar camcılıkta, kalsiyum sülfat alçı yapımında, baryum sülfat boyacılıkta durağan(durgun) beyazın hazırlanmasında, bakırçinko sülfatlar dezenfektan olarak, bakırnikel sülfatlar elektronik metal kaplamada, potasyum ve amonyum sülfatlar tarımda gübre olarak, bakır sülfat üzüm asması hastalıklarına karşı ilaç olarak kullanılır.
*Eczc. Tedavide çok sayıda sülfat, çeşitli etkilerinden dolayı kullanılır. Magnezyum ve sodyum sülfat iç yumuşatıcı, bakır ve çinko sülfat antiseptik ve yara iyileştirici etkilidir. Baryum sülfat ise X ışınlarına saydamsızdır.
*Ziraat. Bazı sülfatlar, kükürtlü gübre olarak kullanılır. Başlıcaları şunlardır: anhidrit, bilhassa susuz kalsiyum sülfat ihtiva eder; ziraat alçısı, alçıtaşının kısmi kurutulmasıyla elde edilir; çökelmiş kalsiyum sülfat, bir endüstri alt ürünüdür; magnezyum sülfat, azca ya da çok sulu magnezyum sülfat ihtiva eder; kieserit, sulu magnezyum sülfat içeren bir madenocağı ürünüdür; Epsomit, ortalama olarak 7 molekül su ile yalnız kristalize magnezyum sülfat içeren bir üründür.
Kaynak: Büyük Larousse
Türbidimetrik Yöntem ile Sülfat Tayini
Mineraller - Göztaşı (Bakır Sülfat)
Bileşikler - Sülfat
YORUMLAR