sumak -ğı isim, nebat bilimi Arapça summ¥® den, sıcak bölgelerde yetişen, kabuğu hekimlikte, yaprakları dericilikte kullanılan ...
sumak -ğı
isim, nebat bilimi Arapça summ¥®
den, sıcak bölgelerde yetişen, kabuğu hekimlikte, yaprakları dericilikte kullanılan bir ağaç (rhus coriaria).
bu ağacın, ekşilik vermek için dövülerek yiyeceklere katılan mercimeğe benzeyen meyvesi.
3 m boylarında, kışın yapraklarıni döken, çalı tipinde agaççıklar. yapraklar 5-10 yaprakçıklara ayrılmiştır. bunlar oval sekilli ve sapsız, tüylü ve kenarlari hafifçe dişlidir. Çiçekler yeşilimsi renklerde, 20-25 santimetre konik çiçek durumlarında toplanmışlardir. meyveleri olgunlukta esmer-kırmızı renkli, küre şekilli, tüylü ve ekşi lezzetlidir...
Nedir.net
Sumak (Cotinus)
Sumak ve Sıhhat için Yararları
Sumak Yararları Yardımıyla Hastalıklardan Kurtulun!
SUMAK a
1. Tüysü bileşik yapraklı ve esmer kırmızı meyveli ağaççık. (Derici sumağı da denir ) [Bil. a. Rhus çorlarla; anacardıaceae familyası ]
2. Bu bitkinin kurutularak halk hekimliğinde. dericilikte ve kumaş boyamada kullanılan yaprakları
3. Aynı bitkinin kurutulup baharat olarak kullanılan ekşi leziz meyvesi.
4. Boyacı sumağı, sık dallı, rahat tüm yapraklı, yuvarlakça tepeli çalı ya da ağaççık. (Peruka çalısı da denir.) [Bil. a. Cotinus coggygria ya da esk. Rhus cotinus; anacardiaceae familyası.)
*ANSİkl. Sumak 2-3 m kadar boylana- bilen hepyeşil bir ağaççıktır. 9-15 yaprak- çıktan oluşan tüysü bileşik yaprakları 15 -20 santimetre uzunluktadır. Yaprakçıkları 3-5 santimetre uzunluğunda ve kısa saplıdır. Çiçekleri dalların ucunda ya da yanında salkım halinde bulunur. Meyvesi minik (4-6 mm çap), sulu, kırmızı renkli ve ekşidir.
Sumak Akdeniz çevresinde yaygındır. Türkiye'nin nerede ise her tarafında yetişir, fakat daha çok Güneydoğu Anadolu'da (Diyarbakır, Mardin, Urfa, Hatay) bulunur. Yaprakları toplanıp kurutularak torbalar içinde satışa çıkarılır (senelik üretim 250-3001). Türkiye'nin dışsatım ürünüdür (ortalama 1001). Bu yapraklar °/o 21,7 oranında tanen ihtiva eder. Bu yüzden deri sepilemesinde ve boyası için de yünlü kumaş boyamasında kullanılır. Ek olarak peklik verici, kan dindirici ve antiseptik etkili bir drogdur. Kurutulmuş meyveleri (sumak), bilhassa Cenup ve Güneydoğu Anadolu' da baharat olarak kullanılır.
*Boyacı sumağı, Cenup Avrupa'dan Çin'e kadar yaygın bir ağaççıktır. Akdeniz kıyılarında çoğunlukla maki içinde görülür. Bunun hem yaprakları, hem "sarı kök†ya da “sarı odun" denen odunu eskiden beri deri ve kumaş boyamada kullanılır. Verdiği renk açık sarıdır, fakat zaman içinde koyulaşır ve durağan(durgun) kalır Yaprakları aslolan sumak benzer biçimde peklik verici, kan kesici ve ateş düşürücü etkilerinden dolayı halk hekimliğinde kullanılır.
SUMAK a. El sant
1. Motiflerin sınırları içinde, ayrı renkteki desen ipliklerinin çözgü çiftlerine devamlı olarak değişik şekillerde dolanmasıyla oluşturulan havsız dokuma. (Bk. ansikl. böl.)
2. Sumak tekniği, sumak dokumada kullanılan teknik. (Bk. ansikl. böl.)
*AnsIkl El sant. Sumaktan heybe, yaygı, kolan, dönem, yastık vb. yapılır. Anadolu'nun birçok yöresinde bugün de kullanılan bir dokuma türüdür
* Sumak tekniği, ayrı renkteki desen ipliklerini desen alanı içinde, çeşitli biçimlerde çözgü çiftlerine dolayarak uygulanır. Desen ipliğinin değişik dolanış biçimleri vardır, iplikleri hep aynı yönde çözgü çiftine dolayarak düz sumak, içten dışa doğru dolayarak ters sumak, ters yönlerde çözgülere sararak balıksırtı sumak, ters sumak tekniğini her sırada bir çözgü çifti kaydırıp uygulayarak atmalı sumak dokuma elde edilir.
1. Tüysü bileşik yapraklı ve esmer kırmızı meyveli ağaççık. (Derici sumağı da denir ) [Bil. a. Rhus çorlarla; anacardıaceae familyası ]
2. Bu bitkinin kurutularak halk hekimliğinde. dericilikte ve kumaş boyamada kullanılan yaprakları
3. Aynı bitkinin kurutulup baharat olarak kullanılan ekşi leziz meyvesi.
4. Boyacı sumağı, sık dallı, rahat tüm yapraklı, yuvarlakça tepeli çalı ya da ağaççık. (Peruka çalısı da denir.) [Bil. a. Cotinus coggygria ya da esk. Rhus cotinus; anacardiaceae familyası.)
*ANSİkl. Sumak 2-3 m kadar boylana- bilen hepyeşil bir ağaççıktır. 9-15 yaprak- çıktan oluşan tüysü bileşik yaprakları 15 -20 santimetre uzunluktadır. Yaprakçıkları 3-5 santimetre uzunluğunda ve kısa saplıdır. Çiçekleri dalların ucunda ya da yanında salkım halinde bulunur. Meyvesi minik (4-6 mm çap), sulu, kırmızı renkli ve ekşidir.
Sumak Akdeniz çevresinde yaygındır. Türkiye'nin nerede ise her tarafında yetişir, fakat daha çok Güneydoğu Anadolu'da (Diyarbakır, Mardin, Urfa, Hatay) bulunur. Yaprakları toplanıp kurutularak torbalar içinde satışa çıkarılır (senelik üretim 250-3001). Türkiye'nin dışsatım ürünüdür (ortalama 1001). Bu yapraklar °/o 21,7 oranında tanen ihtiva eder. Bu yüzden deri sepilemesinde ve boyası için de yünlü kumaş boyamasında kullanılır. Ek olarak peklik verici, kan dindirici ve antiseptik etkili bir drogdur. Kurutulmuş meyveleri (sumak), bilhassa Cenup ve Güneydoğu Anadolu' da baharat olarak kullanılır.
*Boyacı sumağı, Cenup Avrupa'dan Çin'e kadar yaygın bir ağaççıktır. Akdeniz kıyılarında çoğunlukla maki içinde görülür. Bunun hem yaprakları, hem "sarı kök†ya da “sarı odun" denen odunu eskiden beri deri ve kumaş boyamada kullanılır. Verdiği renk açık sarıdır, fakat zaman içinde koyulaşır ve durağan(durgun) kalır Yaprakları aslolan sumak benzer biçimde peklik verici, kan kesici ve ateş düşürücü etkilerinden dolayı halk hekimliğinde kullanılır.
SUMAK a. El sant
1. Motiflerin sınırları içinde, ayrı renkteki desen ipliklerinin çözgü çiftlerine devamlı olarak değişik şekillerde dolanmasıyla oluşturulan havsız dokuma. (Bk. ansikl. böl.)
2. Sumak tekniği, sumak dokumada kullanılan teknik. (Bk. ansikl. böl.)
*AnsIkl El sant. Sumaktan heybe, yaygı, kolan, dönem, yastık vb. yapılır. Anadolu'nun birçok yöresinde bugün de kullanılan bir dokuma türüdür
* Sumak tekniği, ayrı renkteki desen ipliklerini desen alanı içinde, çeşitli biçimlerde çözgü çiftlerine dolayarak uygulanır. Desen ipliğinin değişik dolanış biçimleri vardır, iplikleri hep aynı yönde çözgü çiftine dolayarak düz sumak, içten dışa doğru dolayarak ters sumak, ters yönlerde çözgülere sararak balıksırtı sumak, ters sumak tekniğini her sırada bir çözgü çifti kaydırıp uygulayarak atmalı sumak dokuma elde edilir.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR